میزبانی بهشرط پول
شناختهشدن جشنوارهها بهنام شهرهای گوناگون یک کشور و عدم تمرکز جملگی آنها در پایتخت اتفاقی جهانی و مسبوق به سابقه است.
شناختهشدن جشنوارهها بهنام شهرهای گوناگون یک کشور و عدم تمرکز جملگی آنها در پایتخت اتفاقی جهانی و مسبوق به سابقه است. اینکه جشنوارههای فیلم کن، ونیز، تورنتو، ملبورن، هنگ کنگ، ساندنس و... بهنام شهر محل برگزاریشان شناخته میشوند، شاهدی بر این مدعی است. ضمن تاکید بر اینکه باید فاکتورهای تاریخی و جغرافیایی متعددی را نادیده گرفت تا بتوان دست به چنین قیاسی زد، اما آنچه در ایران رخ میدهد خلاف جریان جهانی است.
نمونهای از این خلاف جریان بودن اینکه جشنواره بینالمللی فیلمهای کودکان و نوجوانان که به آن جشنواره فیلم کودک نیز گفته میشود و بهنام اصفهان شناخته میشد، در دورههای مختلف و بهدلایل گوناگون ازجمله عدم تمکن مالی شهر محل برگزاری، با کوچ از اصفهان، از شهرهای تهران، کرمان و همدان سر درآورد. این اتفاقی است که در مورد جشنواره موسیقی نواحی که سالهای سال بهنام جشنواره موسیقی نواحی کرمان شناخته میشد نیز رخ داده است.
شناختهشدن این جشنواره بهنام کرمان تا آنجا ادامه پیدا کرد که با پایان دوره چهاردهم، تفاهمنامهای هم برای ایجاد دبیرخانه دائمی و برگزاری سالانه جشنواره موسیقی نواحی ایران در کرمان امضاء شد، اما دوره پانزدهم ناغافل و بیخبر به گرگان پر کشید. این سرآغاز کوچ جشنواره از کرمان و رخدادن اتفاقی برای نخستینبار در دوره شانزدهم بود. دوره شانزدهم با بدعت برگزاری جشنواره به میزبانی ۵ استان همراه بود و سرانجام در مورد دوره هفدهم که تا مدتها در هالهای از ابهام پیچیده بود خبر آمد که بهجای برگزاری در کرمان در استان هرمزگان برگزار خواهد شد.
دریغ شدن میزبانی جشنواره موسیقی نواحی از کرمان و برگزاری این رویداد در استان هرمزگان تنها یک جابهجایی نیست بلکه از ایدهای سرچشمه میگیرد که باید مورد تأمل قرارش داد؛ ایده تقبل جملگی هزینههای برگزاری جشنوارههایی که قرار است در استانهای ایران، در جایی غیر از پایتخت برگزار شوند از سوی میزبان. این نکتهای بود که طی دیدار محمدعلی طالبی استاندار کرمان و محسن روحی مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی این استان با نادره رضایی معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد.
آنچه طی این دیدار به کرمانیها گفته شد این بود که وزارت فرهنگوارشاد اسلامی مقدار کمی از هزینه برگزاری جشنواره را متقبل خواهد شد و بهعنوان مثال دستمزد نوازندهها و هنرمندان را که سالهای پیش تهران پرداخت میکرده است، امسال کرمان باید پرداخت کند. در همان دیدار استاندار اگرچه مستقیماً از مشکلات مالی سخن نگفت، اما اشاره کرد که با این شرایط نمیتوانند میزبان جشنواره باشند. درنهایت نیز از آنجایی که این مبلغ، مبلغ قابل ملاحظهای بود کرمان زیر بار مسئولیت نرفت.
اینطور شد که هرمزگان بهجای کرمان میزبان هفدهمین جشنواره ملی موسیقی نواحی شد. اینکه طبق شنیدهها، معاون هنری وزارت فرهنگوارشاد اسلامی معتقد است، اگر استانی قرار است میزبانی جشنوارهای را برعهده داشته باشد خود باید همه هزینههای برگزاری آن را تقبل کند و در غیر این صورت استانی دیگر جایگزین خواهد شد، چراکه اگر قرار است کمکهزینهای از سوی تهران پرداخت شود منطقیتر است که تهران خود میزبان رویداد مذکور باشد، ایدهای اگر نگوییم انحصارطلبانه دستکم مرکزگرایانه است.
با این حساب ضمن اینکه وزارت فرهنگوارشاد اسلامی نمیتواند به همین سادگی مسئولیت برگزاری رویدادهای ملی را به استانها واگذار و از زیر بار حمایت شانه خالی کند، نباید فراموش کرد که تهران با دارا بودن بیشترین سهم از کیک اقتصاد ایران، موظف به در نظر داشتن وضعیت دیگر استانهاست.
معاون هنری وزیر فرهنگوارشاد اسلامی درحالی بر ایده لزوم متکیبودن استانها به خود برای برگزاری رویدادهای ملی تاکید میکند و عدم حمایت از سوی تهران را امری بدیهی میشمارد که خالص تولید استانها بهعنوان حسابهای منطقهای امری کاملاً قابل محاسبه است. چنانچه براساس اطلاعات مرکز آمار ایران، در سالهای ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۷ استان تهران با میانگین بیش از ۲۲ درصدی بیشترین سهم را از تولید ناخالص کشور داشته است و پس از تهران، خوزستان با 14/6 درصد و اصفهان با 5/7 درصد در رتبههای بعدی قرار داشتهاند.
در نقطه مقابل استانهای خراسان جنوبی، خراسان شمالی، چهارمحال و بختیاری، کردستان و قم در قعر این جدول بوده و سهمی زیر یکدرصد را بهنام خود ثبت کردهاند. این اعداد و ارقام شاید برای معاونی که خود را متبحر در امور اقتصادی میداند تنها عدد و رقم بهچشم برسد اما برای استانهایی که با شرایط ناشی از آن دستوپنجه نرم میکنند و بهتبع در همه حوزهها و ازجمله حوزه فرهنگوهنر نیازمند برخورداری از حمایت هستند، واقعیتی غیرقابل انکار است.