اندیشکده‌ها
هند، چین و آینده بازار مصرف جهان
هند، چین و آینده بازار مصرف جهان
در ۱۴ آوریل ۲۰۲۳، هند به نقطه‌ای رسیده بود که جای چین را به‌عنوان پرجمعیت‌ترین کشور جهان بگیرد. این اتفاق تاریخی نقطه‌عطفی است در جمعیت‌شناسی جهان که در آن هند دوباره جایگاهی را می‌گیرد که آخرین بار در سده ۱۷۰۰ به‌عنوان بخشی از امپراطوری مغول داشت.
ابتدای این قرن، طبقه مصرف‌کننده در جهان مفهومی غربی بود. برندهای جهانی هم برندهای غربی بودند و بقیه دنیا فقیرتر از این بودند که بتوانند هزینه‌شان را تقبل کنند. امروز، بیش از نیمی از مصرف‌کنندگان جهان در آسیا زندگی می‌کنند که پیشران آن، شتاب هند و چین است. این دو کشور حالا یک‌سوم جمعیت جهان، یک‌سوم طبقه مصرف‌کننده و حدودا یک‌چهارم هزینه‌های مصرفی در جهان را دارند.
با نگاه تجمیعی، هند و چین به نظر بسیار شبیه می‌رسند. هر دو کشور جمعیتی حدود 4/1میلیارد نفر دارند؛ هر کدام‌شان امسال حدود ۳۰ میلیون نفر به طبقه مصرف‌کننده‌شان اضافه می‌کنند و در یک دهه گذشته اقتصاد هر دو رشد بالایی را تجربه کرد، حدود ۵ تا ۷ درصد در سال. از نگاه بالا، هند شبیه چین به نظر می‌رسد یا به عبارت دقیق‌تر، چین بعد از این.
در حالی که چین و هند هر دو بازارهای غالبی در جهان خواهند بود، طبقه مصرف‌کننده‌شان سه تفاوت بنیادین دارد.
* اندازه: با ۸۹۹ میلیون نفر، چین همچنان کشوری است که پرجمعیت‌ترین طبقه مصرف‌کننده را دارد، درحالی‌که هند تنها نیمی از این را دارد، با ۴۷۳ میلیون نفر. رشد آنها در سال ۲۰۲۳ قابل‌مقایسه است، در طبقه مصرف‌کننده چین ۳۶ میلیون نفر رشد می‌کند و هند ۳۱ میلیون نفر؛ اما تخمین‌ها نشان می‌دهد که چین تا حداقل دو دهه دیگر همچنان طبقه مصرف‌کننده بزرگ‌تر را خواهد داشت. چین در حوالی 2027-2026 اولین کشوری خواهد شد که به یک میلیارد نفر در طبقه مصرف‌کننده خواهد رسید.
* ترکیب جمعیتی: طبقه مصرف‌کننده چین سن بالاتری دارد، با میانه سنی ۳۹، درحالی‌که میانگین سن مصرف‌کنندگان در هند تنها ۳۰سال است. رشد طبقه مصرف‌کننده هند، در میان جوانان خواهد بود، درحالی‌که چین غالبا بالای سن ۴۵ سال مصرف‌کننده اضافه خواهد کرد. تا سال ۲۰۳۰ در هند خانه ۳۵۷ میلیون مصرف‌کننده جوان زیر ۳۰ سال خواهد بود، بزرگ‌ترین «بازار مصرفی جوان» در دنیا. در مقابل، چین همین حالا بزرگ‌ترین بازار مصرفی مسن در دنیا را از لحاظ تعداد افراد دارد (از لحاظ میزان خرج، آمریکا همچنان اول است). تقریبا نیمی از رشد طبقه مصرف‌کننده این کشور تا سال ۲۰۳۰ از افراد ۶۰ ساله یا بالاتر خواهد بود. تا سال ۲۰۳۰، هند خانه حدود یک‌پنجم بازار مصرفی جوان در جهان خواهد بود، درحالی‌که چین یک‌چهارم بازار مسن را با خود خواهد داشت.
* جغرافیا: طبقه مصرف‌کننده چین شهری است. چهار نفر از هر پنج مصرف‌کننده در شهرها زندگی می‌کنند. طبقه مصرف‌کننده هند بسیار پراکنده‌تر است: تنها حدود نیمی از طبقه مصرف‌کننده‌اش در مناطق شهری زندگی می‌کنند. طبقه مصرف‌کننده چین در شهرهای بزرگ متمرکز است، با تخمین ۵۵۳ میلیون نفر در شهرهایی که جمعیت‌شان تا سال ۲۰۳۰ بالای یک میلیون نفر خواهد بود. در مقایسه، پیش‌بینی می‌شود هند تا آن زمان، ۲۹۰ میلیون نفر خواهد داشت که در شهرهای بزرگ زندگی خواهند کرد. این اعداد حاکی از این هستند که به‌رغم رشد عددی، دسترسی به مصرف‌کنندگان جدید هندی سخت‌تر خواهد بود تا چین.
با توجه به نمایه‌های متفاوت طبقات مصرف‌کننده هند و چین، موضوع این نیست که آیا یکی از آنها جای دیگری را خواهد گرفت، بلکه موضوع اهمیتی است که بازارهای آنها در کنار هم در یک دهه آینده اعمال خواهند کرد. انتظار می‌رود تا سال ۲۰۳۰ هند و چین در کنار هم بیش از نیم میلیارد مصرف‌کننده جدید اضافه کنند که این ۵۵ درصد از جمع کل جهانی خواهد بود و حدود ۹ تریلیون در خرج سالانه که ۴۲ درصد از جمع کل جهانی خواهد بود. طبقه مصرف‌کننده هند ادعای جمعیتی جوان و به لحاظ جغرافیایی پراکنده را خواهد داشت که پتانسیل قابل‌توجهی برای رشد در خرج مصرفی دارد. در مقابل، طبقه مصرف‌کننده چین مسن‌تر و برخوردارتر است و متمرکز در شهرها.
