رژیم شاه رسانه را نمیشناخت و سقوط کرد
یادگار امام با تأکید بر اینکه «امام به درستی قدرت رسانه آن روز را شناخت و از آن به بهترین نحو استفاده کرد»، گفت: «اگر فرم را نشناسیم و محتوای لازم را برای روزگار خودمان تولید نکنیم، جا میمانیم. بحث رسانه روزبهروز تغییر میکند، زمان عوض میشود. با اطلاع میگویم و مطمئنم به اینکه درون رسانه ملی این مطالبی که میگویم بسیار شناختهشده است و همه بهتر از من اینها را میدانند. شاید لازم است فشارهای بیرونی مقداری دست مدیران سازمان را باز کند». سیدحسن خمینی در مراسم تجدید میثاق مدیران ارشد صداوسیما با آرمانهای امام گفت: «اگر بخواهیم انقلاب اسلامی ایران را با یک عنوانی که در طول این سالها به آن داده شده، تعریف کنیم، «انقلاب رسانه» و یا به تعبیری «انقلاب کاست» است. البته در طول تاریخ همواره نهادهای قدرت از ابزارهای تبلیغاتی استفاده کردهاند. بهعنوان مثال، همیشه «شعر» در کانون قدرتها شکل گرفته؛ چون یکی از مهمترین رسانهها بوده است». وی افزود: «شاید بتوان گفت اولین رهبر و انقلابی که از رسانه مدرن به نحو احسن استفاده کرد، انقلاب اسلامی است. اتفاقاً شکست رژیم ستمشاهی در شکست حوزه رسانه است. آنها ابتدا در این حوزه شکست خوردند و در بقیه حوزهها هم فرو ریختند. امام بهدرستی قدرت رسانه آن روز را شناخت و از آن به بهترین نحو استفاده کرد؛ یعنی استفاده از تریبونها، رادیوها و حتی ابزارهایی که خود قدرتهای آن روز علیه امام داشتند، برای اینکه آنها را خلع سلاح کنند». وی تصریح کرد: «تا قبل از امام، انقلابها فقط با ابزار کتاب، رسانه، منبر و تریبون بود، اما در نوفل لوشاتو که امام سخنرانی میکردند، به شب نرسیده پشت تلفن به تهران منتقل میشد و اتفاقاً در اسدآباد همدان یک نفر از دلباختگان انقلاب این امکان را میداد که همزمان تماس خارج از کشور به 10 تا 15 مکان در تهران، مشهد، اصفهان و قم وصل شود؛ صدای امام را میگذاشتند و این جاها ضبط میکردند. این نوار دست به دست میشد و تبدیل به رسانه انقلابیون شد». سیدحسن خمینی با اشاره به اینکه «وقتی توانستیم رسانه را در دست بگیریم، رژیم شاه فروپاشید»، اظهار داشت: «امام و رهبران انقلاب در آن روزگار به درستی فهمیده بودند که افکارعمومی تابعی از همین مقوله مهم است و با هیئتها، تریبونها، مطبوعات و رادیوها توانسته بودند به سیطره خود درآورند. به همین جهت برخی از اندیشمندان غربی که خواستند انقلاب ایران را تحلیل کنند، گفتند انقلاب ایران «انقلاب کاست» بود. این صوتها و نوارها پخش میشد و میتوانست موج ایجاد کند». وی تأکید کرد: «فهم درستی از شرایط و تغییرات آن روز جهان وجود داشت؛ مثل بحث روی کار آمدن دولت جدید آمریکا و تغییر گفتمانی که آنها میخواستند انجام بدهند. همین را به سلاح برّندهای علیه رژیم شاه تبدیل کردند. اتفاقاً رژیم شاه رسانه را نمیشناخت؛ صداوسیمای آن درگیر «ضعف شناختی» بود و هیچ توانایی کنترل افکار عمومی زمان خودش را نداشت و از یک برنامه نیمساعته رادیوهای خارجی شکست میخورد چون توان گفتوگو، ایجاد مفاهمه با مردم و اقناع نداشت». یادگار امام با اشاره به اینکه «صداوسیمای زمان شاه به تودههای مردم توجه نداشت»، ادامه داد: «برنامهای را برای بخشی پخش میکرد، غافل از اینکه جامعه بهگونه دیگری میاندیشد. اینها جزیرهای بودند که نمونهاش جشن هنر شیراز است؛ نمونهاش فسادی است که میخواستند ایجاد کنند اما جامعه بهگونه دیگری رفتار میکرد، پس میزد و همدلی نمیکرد». وی با بیان اینکه «هر کاری یک فرم و یک محتوا میخواهد»، گفت: «انقلاب هم محتوای جدیدی ارائه کرد و هم از بهترین فرم زمان خودش برای القای پیام استفاده کرد».
سیدحسن خمینی با اشاره به اینکه «بحث رسانه روزبهروز تغییر میکند»، گفت: «اگر فرم را نشناسیم و محتوای لازم را برای روزگار خودمان تولید نکنیم، جا میمانیم. بحث رسانه روزبهروز تغییر میکند، زمان عوض میشود. با اطلاع میگویم و مطمئنم به اینکه درون رسانه ملی این مطالبی که میگویم بسیار شناخته شده است و همه بهتر از من اینها را میدانند. شاید لازم است فشارهای بیرونی مقداری دست مدیران سازمان را باز کند». وی با اشاره به اینکه «پرگویی»، «تکگویی» و «بدگویی» آفات رسانه در روزگار ما است، تأکید کرد: «زیاد گفتنها بعضاً عکس جواب میدهد. یک روزگاری شاید فکر میشد با عدم چهرهسازی از یک نفر، طرف مغفول واقع شود؛ دورهاش گذشته است. امروز شرکای زیادی برای رادیو و تلویزیون پیدا شده و فقط هم مخصوص صداوسیمای ما نیست. همه شبکههایی که آمدهاند، امروزه خودشان خبرنگار شدهاند. امروز کسی خبر را «نمیشنود»، «میبیند». نمیشود منتظر بمانید تا خبر را به گوش آدمها برسانید، خبر را میبینند». یادگار امام با تأکید بر اینکه «آدمها در میان خبرها گم نمیشوند»، اظهار داشت: «هرکسی به اندازه ظرفیت خودش توان تولید رسانهای دارد. هرچه بیشتر غنیسازی سازمان از کسانی که خودشان یک رسانه تحلیلی هستند و باز کردن درها که این روزها اتفاق افتاده و بسیار هم مبارک است و به جایی هم بر نخورده، هیچ اتفاقی هم نیفتاده است. ممکن است برای مدیر سخت باشد ولی نفعش به حال جامعه و اعتماد است». وی با بیان اینکه صداوسیمای جمهوری اسلامی «نبض رسانه» ما است، گفت: «ما با محتوای غنی انقلاب پیروز شدیم؛ و فرمی که رهبران انقلاب میشناختند. امروز هم با همین شرط میتوانیم پیش برویم. فرم را حتماً شما بهتر از من میشناسید. دست نیروهای انقلاب از محتوا پر است و ما هنوز توان تولید محتوا برای روزگار خودمان را داریم. اما شرط اساسی این حرکت این است که دوستان شجاعت لازم را برای پیمودن این راه داشته باشند».
مهمتر از 22 بهمن، 12 فروردین است
سیدحسن خمینی در ادامه سخنان خود تأکید کرد: «12 بهمن و 22 بهمن، کاری کارستان است چون 2500 سال کسی در ایران توان فروپاشی نظام سلطنتی را نداشت. اما مهمتر از 22 بهمن، 12 فروردین است. برای اینکه فروپاشی یک سیستم را میتوانید با تجمیع نیروهای سلبی همراه کنید؛ اما لحظهای که میخواهید یک حرف ایجابی بزنید، باید مردم به شما رأی ایجابی بدهند؛ باید شما را قبول داشته باشند. برای فروپاشی شاه و نظام سلطنتی کافی بود همه کسانی که دلخور هستند دور هم جمع شوند». وی با اشاره به حوادث سال گذشته، افزود: «وقتی که میخواستند نفی جمهوری اسلامی کنند تعداد بیشتری دور هم جمع شدند؛ ولی وقتی خواستند ایجابی حرف بزنند، سه روز نشده از هم پاشیدند. اینکه از دل ملت یک «آری» درآوردید، مهم است؛ این «انقلاب» است. فروپاشی نظام سلطنتی کاری است که جز این مرد خدا(امام خمینی) و مردمی که پشتش بودند، نمیتوانستند بکنند. ولی ایجاد «جمهوری اسلامی» به مراتب از این سختتر بود. اینکه 98 درصد مردم «آری» بگویند، فقط به هدایت خدا است که دلها را به یک نقطه متوجه کرده است. به همین جهت هم هست که رهبر معظم انقلاب گفتند «این انقلاب بینام امام خمینی(س) در هیچ جای جهان شناختهشده نیست» و یک بار دیگر هم گفتند «امام جان و روح جمهوری اسلامی است». یعنی انقلاب و جمهوری اسلامی بدون این شخصیت نمیتواند پیش برود. به خاطر اینکه کانون قلبها شد، همه دور هم جمع شدند و «آری» گفتند؛ 98 درصد اثباتی حرف زدند». وی اظهار داشت: «اگر گفته شد انقلاب ایران انفجار نور بود، جمهوری اسلامی ایران اعجاز نور بود؛ سر نیزه، تفنگ و کودتایی نبود. هیچکدام از انقلابهای دنیا «انقلاب» نبودند؛ چیزی که همه جامعه در آن شریک باشند. شش دهک و هفت دهک پایین جامعه صددرصد همدل بودند و دهکهای بالای اقتصادی جامعه هم بالای 95 درصد بود. در میان روستائیان، شهرنشینان، دانشگاهیان، حوزویان، اندیشمندان و هنرمندان به مقدار سایر گروهها برای انقلاب طرفدار بود و «همه با هم» بودند».