سکوی پرواز

درباره حواشی کامران نجف‌زاده: چهره‌های صداوسیما که راهی غرب شدند

«خبرنگار 20:30 هم به آمریکا پناهنده شد؟» این سوالی است که چند روز گذشته تبدیل به بحث اصلی توئیتر فارسی شده است. بسیاری به این خبر واکنش نشان دادند که چطور خبرنگاری که سال‌ها با انتشار اخبار ضدآمریکایی و البته سیاسی، به شهرت رسیده بود حالا در آمریکا پناهندگی گرفته است. این خبر به شکل رسمی تکذیب نشده اما پیشتر نیز افرادی از بدنه صداوسیما بودند که با حضور چندین‌ساله در این ارگان، به شهرت رسیدند، اعتباری کسب کردند اما بعد از مدتی به واسطه همین شهرت، از ایران مهاجرت کردند. در روزهایی که نگرانی بسیاری از عدم بازگشت خبرنگاران رسانه‌های مستقل به واسطه سفرهای کاری‌شان از سوی برخی مسئولان اعلام می‌شود، مجریان و خبرنگاران صداوسیما طی سال‌های اخیر به وفور به خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند. افرادی که توانستند از فیلتر گسترده صداوسیما عبور کنند، شهرت کسب کنند و در نهایت هم از ایران بروند.

محمد حسینی؛ شومنی که تندرو شد

«احمدزاده، ایشیمبالا»؛ شاید باورتان نشود ولی همین دو کلمه، روزگاری تکه‌کلام کودکان و بزرگسالانی بود که در سال‌های آغازین فعالیت شبکه تهران، پای تلویزیون می‌نشستند و «مسابقه بزرگ» را با اجرای سیدکاظم احمدزاده با چهره‌ای مقبول و داخل چارچوب‌های رسمی و کلیشه‌ای صداوسیما در کنار یک جوان صورت‌تراشیده و خارج از چارچوب‌های رسمی تماشا می‌کردند. درست در روزهایی که محمود شهریاری مجری متفاوت صداوسیما به دلیل انتشار فیلم عروسی برادرش ممنوع‌التصویر شده بود و در روزهایی که جدیت و کلیشه از سر و روی تلویزیون می‌ریخت، سیدمحمد حسینی؛ جوانی لاغراندام، پرهیجان و صریح‌اللهجه‌ با موهایی بلند به اوج شهرت رسید. او در کنار محمود شهریاری تنها شومن‌های بعد از انقلاب بودند که به واسطه اجرا و فن بیان تیزشان، هوادارانی پیدا کرده بودند. حجب و حیای احمدزاده در کنار شوخ‌طبعی حسینی، زوج موفق اجرا را البته به واسطه تکیه‌کلام‌های او شکل داده بود. برنامه سیدمحمد حسینی چنان گرفته بود که او می‌توانست فوتبالیست‌های چهره‌ی آن روزها را به‌راحتی به برنامه‌اش دعوت کند. حسینی اما به یکباره در سال 1384 تصمیم گرفت خداحافظی ناگهانی از تلویزیون داشته باشد. او بدون اعلام قبلی نیز مهاجرت کرد و به آمریکا رفت. مخاطبین او، شوکه شده بودند که چطور مجری جوانی که یازده سال در تلویزیون اجرای زنده داشته سر از شبکه «صدای آمریکا» و برنامه شباهنگ درآورده است؟ او خودش را بخشی از رهبری اپوزیسیون می‌داند. از مجری پرجنب و جوش آن سال‌ها که در بعضی ایام، هر شب در صداوسیما آنتن زنده داشت و مسابقه‌های بسیار پرمخاطبی را اجرا می‌کرد، امروز مردی باقی مانده که در قالب برنامه‌های اینترنتی، موهایی که از شقیقه سفید شده، خود را رهبر اپوزیسیون می‌نامد و حرف‌های عجیب می‌زند و مردم را به خرابکاری تشویق می‌کند.

مزدک؛ نشد آنچه می‎‌خواست

بی‌اغراق مزدک میرزایی بعد از عادل فردوسی‌پور، پرمخاطب‌ترین گزارشگر ورزشی ایران بود. اگر فوتبالی با صدای فردوسی‌پور پخش نمی‌شد مخاطبین ورزشی ترجیح می‌دادند این مسابقه با صدای مزدک میرزایی باشد تا دیگر گزارشگرانی که هواداران کمتری دارند. در نهایت اما میرزایی تصمیم گرفت مرداد 1398 برای همیشه از ایران برود. مهاجرت مزدک میرزایی در ابتدا تحت عنوان «سفر کوتاه‌مدت» از سوی برخی دوستانش قلمداد می‌شد اما حضور او در تلویزیون ایران‌اینترنشنال باعث شد تا مهاجرت همیشگی او از ایران قطعی شود. از همان ابتدا بحث درباره علت مهاجرت مزدک، مجری کم‌حرف و محجوب صداوسیما، آغاز شد که چرا به‌یک‌باره بعد از حذف فردوسی‌پور از صداوسیما او نیز تصمیم گرفت بعد از 22 سال کار در این سازمان، عطای حضور بیشتر و فعال‌تر در صداوسیما را به لقایش ببخشد و «مهاجرت» را در 49 سالگی تجربه کند. از آخرین برنامه‌هایی که مزدک در ایران ساخت می‌توان به مستند «تاریخچه دربی» و همچنین مستندی درباره تیم‌های استقلال و پرسپولیس اشاره کرد که طبق گفته روزنامه جام‌جم، بر سر قراردادی 182 میلیون‌تومانی برای ساخت این برنامه به توافق رسیدند. بااین‌حال گلایه‌های مزدک نسبت به عدم پرداخت معوقات و حقوق‌های پایین در صداوسیما از خاطر نمی‌‌رود: «در مورد دستمزدم همین را بگویم که هنوز خودروی پژو ۲۰۶ سوار می‌شوم. به نظرم همین کفایت می‌کند که مشخص شود وضعیت ما چطور است.» در هر صورت مزدک میرزایی برنامه ورزشی «هت‌تریک» را در کنار محمد تقوی بازیکن سابق تیم ملی فوتبال ایران و باشگاه استقلال در شبکه ایران‌اینترنشنال آغاز کرد تا پایانی باشد بر شایعات بازگشت مزدک به ایران.

احسان کرمی از مهاجرت موقت تا دائم

مجری، خواننده و بازیگری که با سابقه بیش از پانزده سال در صداوسیما شهرت قابل‌توجهی برای خودش جمع و جور کرده بود نیز تصمیم گرفت سرانجام خبر مهاجرتش را تایید کند. با شیوع ویروس کرونا، شایعه مهاجرت احسان کرمی هرازچندگاهی در رسانه‌ها مطرح می‌شد. در روزهایی که شایعه مهاجرت او به شکل جدی از سوی رسانه‌ها دنبال می‌شد، پخش سریال پرمخاطب «هم‌گناه» با بازی احسان کرمی و کارگردانی مصطفی کیایی باعث شد تا چنین موضوعی حداقل برای مدتی فراموش شود. مخاطبین رادیو به خوبی با صدای احسان کرمی در رادیو تهران و رادیو ایران آشنا هستند. در نهایت اما احسان کرمی سعی کرد این موضوع را با حضور در یکی از شبکه‌های لندنی به صورت علنی اعلام و رسانه‌ای کند. در واقع صداوسیما یکی دیگر از مهره‌های خود را با مهاجرت دائمی از دست داد.

ادامه مهاجرت از صداوسیما

نیلوفر مولایی یکی دیگر از چهره‌های جوانی است که در صداوسیما رشد کرد و به شهرت نسبی رسید. او که متولد تیرماه 1374 است، در برنامه صبحگاهی «حوالی امروز» در شبکه پنجم سیما به‌عنوان گوینده فعالیت خود را آغاز کرد. او همچنین به‌عنوان گوینده در برنامه رادیو هشت شبکه شما مدتی را فعالیت کرد. گفته می‌شود نیلوفر مولایی پاییز ۱۳۹۸ ایران را به مقصد لندن ترک کرد؛ او یک سال بعد به‌عنوان گوینده اخبار در شبکه تلویزیونی اینترنشنال حضور پیدا کرد. همچنین احمد صمدی که خبرنگار اعزامی صداوسیما به آلمان بود در بهمن 1398 تصمیم گرفت به شبکه اینترنشنال برود و تا امروز برای این شبکه کار کند.

نجف‌زاده؛ تکذیب مهاجرت یا دلتنگی برای ایران؟

شاید آخرین نفری که تصور می‌شد از صداوسیما به کشورهای دیگر مهاجرت کند کامران نجف‌زاده باشد. او که با روزنامه‌نگاری در رسانه‌های ورزشی وارد مطبوعات شد، با تهیه گزارش‌های انتقادی‌اش در اخبار صداوسیما به شهرت رسید. سپس او با حضور در اخبار شبانگاهی «20:30» و تولید مطالب ضدغرب‌اش تولید و محتوای برنامه‌اش را به سمت و سوی دیگری برد. اوج فعالیت‌های او بعد از انتخابات 1388 بود که نجف‌زاده را به‌عنوان یک خبرنگار و مجری سیاسی و نه دیگر ورزشی، به مخاطب معرفی می‌کرد. او با اعزام به کشور فرانسه، گزارش‌هایی را برای صداوسیما تولید کرد که بعد از هجده ماه از سوی دولت فرانسه اخراج شد هرچند خبرگزاری ایرنا اخراج نجف‌زاده از فرانسه را تکذیب کرد. با تمام این تفاسیر او یکی از متعهدترین کارمندان صداوسیما تلقی می‌شود که طبق گفته «محمدرضا خوشرو» مدیر شبکه نسیم برنامه تلویزیونی را در پیش تولید دارد که به‌زودی روی آنتن می‌رود. اما شایعات این روزهای مهاجرت و پناهنده‌شدن‌اش به آمریکا از کجا نشأت گرفت؟ کامران نجف‌زاده که به‌عنوان خبرنگار اعزامی به نیویورک رفته بود، با تهیه گزارش‌های انتقادی، با محدودیت‌های فراوانی در خاک آمریکا رو به رو شده بود. با این حال نجف‌زاده 29 اسفند با انتشار یک استوری در اینستاگرام شخصی خود اعلام کرد برای همیشه از خبرنگاری خداحافظی کرده است. همچنین پیشتر نیز نجف‌زاده در برنامه تحویل سال شبکه نسیم این نکته را اشاره کرده بود:«اکنون دوران خبرنگاری برایم تمام شده و اگر به عقب برگردم نمی‌خواهم تجربه‌های مشابه داشته باشم و به نظرم به جامعه امید دادن مهم و با ارزش است. اگر خدا بخواهد در عرصه‌های دیگر در حال فعالیت هستم.» او تلویحا بخشی از حرفه‌اش را نقد می‌کند و طبعا احساس رضایت ندارد. مهاجرت نجف‌زاده فعلا براساس شنیده‌ها است اما روز گذشته او با انتشار یک استوری مبهم به این خبرها واکنش نشان داد. او در استوری صفحه شخصی خود آهنگی از «مسیح و آرش» به نام «دریا» را با ثبت محل «استان مازندران» منتشر کرد که می‌توان اینطور برداشت کرد که یا خبر مهاجرتش به آمریکا را تکذیب کرده یا دلتنگ ایران و دریای خزر است.