آینده گندله آهن در ایران؛ چالش‌ها و فرصت‌های پیش‌رو

با توجه به پیش‌بینی‌ها و بررسی‌های صورت گرفته در مورد مسئله فولاد در سطح جهانی و به‌خصوص اتحادیه اروپا، چارچوب‌ها و برنامه‌ریزی‌هایی انجام شد، تا بتوان معیارهایی ضروری را برای ایجاد توافقی مبنی‌بر حرکت به‌سوی تولید فولاد کم کربن یا بدون کربن است. گاز کربن از آنجایی که گاز گلخانه‌ای به حساب می‌آید و موجب آسیب‌های فراوانی است که آن را اصلی‌ترین آلاینده هوا در نظر می‌گیرند و امروزه مسائل زیست‌محیطی یکی از چالش‌هایی است که کشورهای توسه یافته می‌کوشند تا راه‌حل مناسبی برای حل این بحران پیدا کنند. فرآیند تولید گندله آهن نسبت به سایر سنگ آهن‌ها موجب کاهش آلاینده‌‌ها می‌شود و با توجه به اهمیتی که این مسئله دارد می‌توان استنباط کرد که تولید و عرضه گندله در سال‌های آتی رو به افزایش باشد و تحلیلگران هزینه‌ای که برای رسیدن به هدف گفته شده برای سال ۲۰۳۰ در پیش‌بینی کردند که حدود ۲۱ تا ۳۱ میلیارد یورو است. در واقع این هزینه پیش‌بینی شده بر اساس نتیایج E۳G-PNNL است که برای رسیدن به ۱/۵ درجه سانتی‌گراد آب‌وهوا در زمین نیاز به کاهش ۴۸ درصدی گازهای گلخانه‌ای در حوزه صنعت فودلا اتحادیه اروپا است.

لازم به ذکر است که کشور چین بالاترین میزان واردات گندله را در سطح جهانی داراست. این کشور در سال ۲۰۲۳ توانسته ۷۵ درصد از تولید و عرضه گندله را در بازار در دست گیرد. از آنجایی که اتحادیه اروپا با سیاستی مبتنی‌بر جلوگیری از آلودگی هوا را پیشه گرفت و با توجه به پیش‌بینی‌ها، تولید گندله یکی از راهکارهای مهم برای کاهش آلایندگی است و در این صورت بازار رقابتی در سطح جهانی برای تقاضای گندله افزایش می‌یابد. بر اساس تحلیل‌ها می‌توان پی برد که نواسانات ساخت و واردات گندله در چین گسترش یابد، اما با توجه به تحلیل‌هایی که بر روی اقتصاد و توسعه چین صورت گرفت، پیش‌بینی می‌شود که در سال ۲۰۳۰ ساخت گندله آهن در این کشور افزایش یافته و به ۷۶ میلیون تن برسد.

جایگاه کشور ایران در بازار جهانی فولاد!

صنایع فولاد را به‌عنوان مادر تمامی صنایع می‌شناسند که دو تأثیر مهم بر اقتصاد کشور می‌گذارد. اولین تأثیری که حوزه صنایع فولاد بر روی اقتصاد می‌گذارد این است که از این صنعت برای تولید محصولاتی اعم‌از خودروسازی، لوازم خانگی، پتروشیمی، پالایشگاه‌ها و... استفاده می‌کنند. تأثیر دیگری که حتی با توجه به شرایط اقتصادی کنونی می‌تواند کاربردی‌تر باشد، وارد کردن ارزهایی است که از طریق محصولات و مشتقات ناشی از حوزه صنعت است. کشور ایران در میان ۶۳ کشوری که عضو انجمن فولاد هستند رتبه ۱۰‌ام را داراست که به همین دلیل می‌توان نرخ بهره‌وری را در کشور بالابرد که با وارد کردن ارز به کشور بتوان از افزایش تورم و گرانی جلوگیری کرد.

همچنین پویایی فضای فولاد، از آنجایی که می‌تواند موجب پیشرفت سایر حوزه‌ها شود که در پس آن میزان اشتغال بالا می‌رود؛ زیرا ذیل حوزه فولاد مشاغل گوناگونی وجود دارد که هم‌زمان با پیشرفت این صنعت رشد کرده که می‌توان مشاغلی همچون استخراج، حمل‌ونقل، فرآیند تولید و... اشاره کرد که هر یک از این بخش‌ها می‌توانند موجب جذب افراد شوند. ایجاد شغل یکی از بحران‌های کنونی کشور است؛ زیرا با وجود تورم و نوساناتی ارزی لازم است تا بتوان مشاغلی ایجاد کرد تا اقتصاد را به روش‌های گوناگون رونق داد.

نکبت تحریم و تولید بی‌رویه؛ آفت صنعت گندله‌سازی

وجود تحریم‌ها موجب آسیب‌های بسیار فراوانی در حوزه اقتصاد گردید که دامنه‌های آن حتی بسیاری تولیدکنندگان را نیز در بر گرفت، تا جایی که بسیاری از کسب‌وکارها مجبور شدند با وضع اسف‌بار شرایط اقتصادی به تعطیلی یا تعدیل نیرو روی آورند. یکی از مهم‌ترین آسیب‌های ناشی از تحریم را بر فاینانس خارجی، سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، انتقال و استفاده از تکنولوژی‌های مناسب در صنعت فولاد است. با توجه به افقی که برای سال ۱۴۰۴ در نظر گرفته شد، برای تولید ۵۵ میلیون تن فولاد خام احتیاج به سرمایه‌گذاری است؛ از آنجایی که نمی‌توان به جذب سرمایه‌گذاری خارجی پرداخت، تأمین مالی برای ساخت این حجم فولاد عملاً امیدی واهی است. علت اینکه نمی‌توان به این افق دست یافت این است که با توجه به کمبود ارز و کاهش ارزش ریال قابلیت سرمایه‌گذاری پایین می‌آید و این نکته موجب چالش‌های سختی در صنعت فولاد به وجود می‌آورد.

طبق گزارشی که خبرگزاری برنا در تیر ۱۴۰۲ منتشر کرد؛ سالانه ۱۷ میلیون تن گندله مازاد تولید می‌شود که این حجم از گندله مازاد مشکلات و چالش‌هایی به وجود می‌آورد که عبارتند از؛

• کاهش قیمت گندله آهن به علت عدم تعادل در عرضه و تقاضا.

• غیر اقتصادی شدن ساخت این ماده.

• به دلیل بروز مازاد ساخت گندله که در نهایت منجر به دپوهای سنگین می‌شود.

• کمبود فضا برای انبار کردن این ماده.

• از بین رفتن گندله در حیطه دپو، هنگامی که افزایش می‌یابد.

در نهایت این چالش‌های موجب می‌شود تا صادرات کشور افت کرده و درآمدهای ارزی کاهش یابد که این نکته موجب ضررهای فراوانی به گندله‌سازی‌های کشور است.

چگونه می‌توان با توجه به این شرایط اقتصادی در صنعت گندله سرمایه‌گذاری کرد؟

وضعیت تولید گندله در کشور با چالش‌هایی روبه‌رو است و این چالش‌ها در سال آینده بیشتر هم خواهد شد؛ زیرا با توجه به تحریم‌ها، کمبود انرژی و ساخت بی‌رویه این ماده موجب شده تا بازار گندله دچار نواسانات فراوانی شود. از سوی دیگر همچنان یکی از سنگ آهن‌هایی که در همین سال توانسته حاشیه ضرر کمتری متحمل شود صنعت گندله است. پس فعالیت درون این حوزه دارای خطر و مزایایی است که ابتدا باید از آن آگاه شد و سپس بتوان بنابر تحلیل‌های درست به‌سوی یک سرمایه‌گذاری مناسب گام برداشت؛ شما می‌توانید از طریق تماس با مشاوران آهن معدن گندله آهن مناسب را قیمتی به صرفه تهیه کنید. در آهن معدن می‌کوشیم تا پایین‌ترین ریسک، بیشترین حاشیه سود را به دست آورید.