چرا عمومی‌سازی مسیرهای شغلی اقتصاد دیجیتال اهمیت دارد؟
محمدحسین انصاری، توسعهدهنده استعدادها
فعالیت بنگاه‌های فناوری خصوصی در توسعه‌ی سرمایه‌های انسانی به توسعه‌ی اجتماعی منتج می‌شود، زیرا از یک‌طرف تقاضا برای نیروی توانمند در بازار کار نیروی انسانی ایجاد می‌کنند و از سوی دیگر، ظرفیت ارتقای طرف عرضه یعنی تربیت و پرورش نیروی انسانی را دارند. اما چطور یک بنگاه خصوصی می‌تواند هم کیفیت جذب خود را بهتر کند، هم سهمی از توسعه‌ی نیروی انسانی را بردارد؟
در تیم‌های منابع انسانی شرکت‌های فناور گشتی بزنید، متوجه می‌شوید که در پسِ آگهی‌های شغلی‌شان «کیفیت خاصی» را مدنظر دارند که اغلب در متن آگهی شغلی نمی‌آید. از طرف دیگر، پای درددل کارجوها که بنشینید «نقطه‌ی شروع» در اقتصاد دیجیتال را به‌واسطه‌ی پیچیدگی ذاتی مشاغل آن، نمی‌شناسند و حتی آن‌هایی که چندسالی است شروع کرده‌اند، ایده‌ی مشخصی از توسعه‌ی شغلی خود ندارند. مسیرهای ورود و توسعه شفافیت ندارد و این تبدیل به یکی از چالش‌های جدی بازار کار شده است که بسیاری را از شروع منصرف می‌کند.
درعین‌حال شرکت‌ها مشاغل مورد نیاز مسیر توسعه‌ی کسب‌وکارشان را می‌شناسند. دقیقاً در همین نقطه است که مشارکت و نقش بنگاه‌ها پررنگ می‌شود. طراحی و مکتوب‌سازی مسیرهای شغلی، براساس مدارج سازمانی و از همه مهم‌تر، انتشار عمومی آن برای بازار کار اقتصاد دیجیتال با هدف «آگاهی‌بخشی» می‌تواند نقش کلیدی شرکت‌های فن‌آور شود. این تلاش فقط جامعه را منتفع نخواهد کرد، وجود مسیرهای شغلی شفاف و مشخص در سازمان‌ها، یکی از عوامل کلیدی در جذب، نگهداشت و توسعه‌ی نیروی انسانی است.
بنگاه‌های فناوری خصوصی می‌توانند با تدوین مسیرهای شغلی واضح، به افزایش انگیزه و بهره‌وری کارکنان کمک کنند و درنهایت جذب دقیق‌تری داشته باشند. براساس نظرسنجی لینکدین در سال ۲۰۱۸، ۹۴درصد از کارکنان اعلام کردند که اگر شرکت مسیر توسعه‌ی مشخصی برای آن‌ها تعیین کند، مدت بیشتری در سازمان باقی می‌مانند. مطالعه‌ای توسط دیلویت، شرکت مشهور مشاوره‌ی منابع انسانی، نشان داد که شرکت‌هایی با مسیرهای توسعه‌ی شغلی مشخص، ۱۱درصد بهره‌وری بیشتری در جذب نسبت به رقبا دارند.
توسعه و ترویج مسیرهای شغلی شفاف نه‌تنها به منافع بنگاه‌ها خدمت می‌کنند، بلکه تأثیرات مثبت عمیقی بر جامعه دارد. تصور کنید که شرکت‌های بزرگ فناوری اطلاعات ایران، همگی مشاغل خود را معرفی کنند، مسیرهای آن را به اشتراک بگذارند و نیازمندی‌های خود را تدقیق کنند. این عمومی‌سازی به کارجویان فرصت می‌‌دهد تا قبل از ورود به هر سازمانی، مهارت‌های خود را براساس نیازهای آن‌ها ارتقا دهند و مسیر حرفه‌ای خود را منطبق با ترجیحات سازمان‌ها طراحی کنند، روندهای بازار کار را بشناسند و بهره‌وری بیشتری در سرمایه‌گذاری بر خود و مسیر حرفه‌ای خود ایجاد کنند.
مسیرهای شغلی در هر سازمانی که امید می‌رود تجمیع آن، «نقشه‌های شغلی اقتصاد دیجیتال ایران» را خواهد ساخت اگر مشتمل بر مهارت‌ها، دانش و توانایی لازم برای نقش‌های مختلف در سطوح شغلی باشد و مسئولیت‌ها و مسیرهای پیشرفت را تعیین نماید و همگی با یک جست‌وجوی ساده به‌دست کارجویان فعلی و آتی بازارکار برسد، دیگر هیچ نوجوانی با پرسش «بزرگ شدم چی‌کاره بشم؟»، کلنجار نخواهد رفت و از طرف دیگر، هیچ کارجویی بی‌اطلاع از نیاز روبه‌رشد و متغیر بنگاه‌های فناوری نخواهد ماند و این نقشه‌ها می‌تواند سنگ‌بنای مهمی در توسعه‌ی اقتصاد دیجیتال ایران شود و این روزی، قصه‌ی توسعه‌ی ما در ایران خواهد شد.
