از زیبایی‌شناسی کلمات تا مبارزه با استبداد/جورج اورول در «چرا می‌نویسم» از انگیزه‌های شخصی و اجتماعیاش برای نوشتن می‌گوید
«از همان اوان کودکی، شاید از پنج یا شش سالگی، می‌دانستم باید در بزرگسالی نویسنده شوم». این اولین جمله مقاله بلندی از جورج اورول است.
«از همان اوان کودکی، شاید از پنج یا شش سالگی، می‌دانستم باید در بزرگسالی نویسنده شوم». این اولین جمله مقاله بلندی از جورج اورول است. شاید خیلی از نویسندگان این جمله را در وصف خودشان گفته باشند، اما حیات فکری و اجتماعی اورول نشان داد که حقیقتاً او باید نویسنده می‌شده. باری، اگر بخواهیم از میان نویسندگان قرن بیستم، چهره‌ای را بیابیم که در میان اهالی کتاب ایرانی با صدای رساتر شناخته شده باشد، نام جورج اورول بیش از هرکس دیگر در ذهن‌ها نقش می‌بندد.
اما این شناخت، اغلب تنها به یک اثر خلاصه می‌شود:«مزرعه حیوانات» در حالی‌که اورول، این نویسنده به معنای واقعی آتش‌به‌جان، بسیار فراتر از این رمان تمثیلی و طنزآلود بود. او تنها یک داستان‌نویس نبود، بلکه روزنامه‌نگاری تیزبین، مقاله‌نویسی جسور و انسانی سرشار از دغدغه‌های اخلاقی و اجتماعی بود که قلمش همواره برای آزادی و انسانیت می‌چرخید.
در ایران، نام او بیشتر با همان کتابی شناخته می‌شود که در مزرعه‌ای حیواناتش علیه انسان‌ها شورش می‌کنند و خیلی زود خود گرفتار دیکتاتوری جدیدی می‌شوند. این کتاب، به‌ویژه پس از انقلاب‌ها و تغییرات سیاسی، بارها در دست مخاطبان ایرانی چرخیده و نمادی از فساد قدرت و خیانت آرمان‌ها شده است. اما کمتر کسی می‌داند که اورول، همان مردی که آن رمان را نوشت، سال‌هایی را در آتش جنگ داخلی اسپانیا گذرانده بود؛ آنجا که به عنوان یک مبارز داوطلب علیه فاشیسم جنگید و زخم گلوله بر گردنش حک کرد. کمتر کسی از این می‌داند که او تجربه زیستن در فقر، آوارگی و آوارگی در لندن و پاریس را با پوست و گوشت خود لمس کرده بود، و همین تجربیات بود که در کتاب‌هایی چون «به سوی کاتالونیا» و «آس و پاس‌ها در پاریس و لندن» جان گرفت.
از دلایل اینکه اورول را در ایران بیشتر با «مزرعه حیوانات» و بعدها «۱۹۸۴» می‌شناسند این است که این دو رمان، با زبانی ساده و تمثیلی حرف‌هایی زدند که فراتر از مرزها و زمان‌ها می‌روند. این دو اثر، به‌ویژه «مزرعه حیوانات»، در ترجمه‌های گوناگون قانونی و زیرزمینی در ایران بارها و بارها منتشر شده‌اند. اما اورول فقط این دو کتاب نیست.
او مقاله‌هایی همچون «چرا می‌نویسم» دارد که در آن با صداقت کم‌نظیری انگیزه‌های نویسندگی خود را شرح می‌دهد: از شوق زیبایی کلمات گرفته تا رسالت سیاسی و مبارزه با دروغ. در این مقاله، اورول از تجربه‌های کودکی و دوران جوانی‌اش آغاز می‌کند و می‌گوید همیشه در درونش یک حس قوی برای داستان‌گویی و بیان واقعیت‌ها وجود داشته است. او نوشتن را نه‌فقط یک فعالیت خلاقانه، بلکه یک وظیفه اخلاقی و اجتماعی می‌داند. مقاله چرا می‌نویسم (Why I Write) جورج اورول اولین بار در تابستان سال ۱۹۴۶ در مجله‌ی Gangrel، که یک فصلنامه‌ی ادبی-هنری بریتانیایی است، منتشر شد.
در آن زمان، اورول ۴۳ ساله بود (او متولد ۲۵ ژوئن ۱۹۰۳ است). این مقاله در سال‌های پایانی زندگی او نوشته شد، زمانی که تجربه‌های فراوانی از جنگ، سیاست، فقر و نویسندگی اندوخته بود و به روشنی می‌دانست که چرا قلم را برمی‌دارد و چه هدفی را دنبال می‌کند. اورول در این مقاله تاکید می‌کند که از سال ۱۹۳۶ (زمان جنگ داخلی اسپانیا) به بعد، نوشتن برای او شدیداً سیاسی شده و نمی‌تواند جدا از دغدغه‌های اجتماعی و عدالت‌خواهانه باشد. او چهار انگیزه اصلی برای نویسندگی را معرفی می‌کند: خودخواهی خالص یا تمایل به مطرح شدن و دیده شدن، شور زیباشناختی؛ علاقه به زیبایی زبان و خلق تصاویر هنری، نیروی تاریخی؛ ثبت حقیقت‌ها و واقعیت‌ها برای آیندگان و هدف سیاسی؛ تغییر نگاه مردم به جامعه، سیاست و قدر می‌داند.
«چرا می‌نویسم» یکی از مهم‌ترین متون نظری اورول است که خواننده را با ذهنیت و فلسفه نویسندگی او آشنا می‌کند. او باور داشت که نویسنده باید در برابر دروغ و فساد سیاسی ایستادگی کند و حقیقت را حتی به قیمت طرد شدن بیان کند. این مقاله نه‌تنها بخشی از زندگی فکری اورول را نشان می‌دهد، بلکه راهنمایی برای هر نویسنده‌ای است که می‌خواهد بداند چرا و چگونه باید بنویسد.
این مقاله در انتشارات گالیمار فرانسه و ذیل مجموعه « Folio 2€» منتشر شده است. جالب است بدانید این مجموعه، یکسری از کتاب‌های جیبی و بسیار ارزان‌قیمت است که انتشارات گالیمار منتشر می‌کند. هدف از Folio 2€ این بوده که شاهکارهای ادبیات کلاسیک و مدرن فرانسه و جهان، در قطع کوچک و با قیمتی نمادین (۲ یورو) در دسترس عموم قرار بگیرد. در این سری، متن‌های کوتاه، داستان‌های مستقل، گزیده‌هایی از آثار بزرگ یا حتی مقالات مهم منتشر می‌شوند.
از نویسندگان مشهور این مجموعه می‌توان به آلبر کامو، مارسل پروست، ویکتور هوگو، ژان پل سارتر، سیمون دوبووار، ژرژ پرک و حتی نویسندگان جهانی مثل کافکا یا همین جورج اورول اشاره کرد. انتشارات ققنوس در ایران هم با ایده گرفتن از این مجموعه، مجموعه‌ای با نام پارانوما را طرح‌ریزی کرده است که همین کتاب اورول با ترجمه کیارش درگاهی هم محصول این مجموعه است. کتاب‌هایی راحت‌خوان، ارزان‌قیمت و مهم از نویسندگان مشهور جهان.
چرا می‌نویسم
نویسنده: جورج اورول
مترجم: کیارش درگاهی
انتشارات: ققنوس
قیمت: 150 هزار تومان
