کمرمق و بیفروغ
بررسی حواشی چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران
بررسی حواشی چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران
چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران، از نخستین خبری که روابطعمومی انجمن سینمای جوانان ایران، در تاریخ ۲۱ اسفندماه ۱۴۰۱ در موردش منتشر و اعضای شورای سیاستگذاریاش را معرفی کرد، تا آخرین مطلبی که در موردش روی خروجی خبرگزاریها قرار گرفت و از برگزاری اختتامیهاش در روز سهشنبه دوم آبانماه ۱۴۰۲ خبر داد، بیش از هر چیز زیر سایه انصرافها و تحریمهایی بود که در سیونهمین دوره آن رخ داد. دورهای که دبیرش، مهدی آذرپندار که اکنون برگزاری جشنواره چهلم را نیز در کارنامه دارد با آن نخستین تجربه دبیری، رویدادی را از سر گذراند که زمانی «معتبرترین و پرشورترین رویداد سینمای کوتاه ایران» نامیده میشد. روزگاری که اکنون بسیار از آن دور افتاده و به جشنوارهای تبدیل شده است که برگزاریاش تنها بخشی از بیلان کاری برگزارکنندگان را میسازد.
حواشی جشنواره چهلم
فارغ از بیمهری مذکور، ازجمله حواشی چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران میتوان به جلوگیری از ورود مرجان خسروی، کارگردان فیلم کوتاه «رویای یک اسب»، به اکران فیلماش اشاره کرد. او در اعتراض به این اتفاق با انتشار ویدئویی اعلام کرد، پس از پنجسال پیاپی حضور در جشنواره فیلم کوتاه تهران، مسئولان جشنواره بهخاطر پوشش، مانع از ورودش به پردیس سینمایی ملت شدهاند. این اتفاق پاسخی از سوی مسئولان جشنواره به همراه نداشت و از سوی آنها توضیحی در این مورد داده نشد.
دیگر حاشیه ایجادشده برای چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران، تاختن مشرقنیوز به یکی از آثار نمایشدادهشده در این جشنواره بود. مشرق نیوز اکران «مدیر مدرسه»، به کارگردانی میکائیل دیانی و تهیهکنندگی سیدمحمدهادی آقاجانی را در جشنواره چهلم به «روشن شدن چراغ اول حمایت از زنان در جشنواره فیلم کوتاه» تعبیر کرد. آنطور که این سایت نزدیک به اصولگرایان نوشت، اتفاقات این فیلم در روزهای پس از شهریورماه ۱۴۰۱ میگذرد و به سهنفر از دانشآموزان دبیرستانی مدرسهای در منطقه ۱۲ میپردازد که فراخوانی ویدئویی برای تجمع منتشر کردهاند و نیروهای امنیتی به این مدرسه میآیند تا این سهدانشآموز را دستگیر کنند.
یکی از نمایندگان سابق مجلس نیز با تاختن به دو فیلم «بیهوا» و «زنان لجمن» با موضوع سقط جنین، حاشیهای دیگر ساخت. او در کانال تلگراماش در مورد این دو فیلم نوشت: «فیلم کوتاه «بیهوا»، زنی را روایت میکند که یکی از درگیریهای ذهناش آرزوی آگاهی از رضایت جنین برای به دنیا آمدن و رضایت افراد متولدشده است که پاسخاش از صحنه خون روی صندلی زن و حتی بچه مرده بیکسوکار هویداست. فیلم تقریباً مبهم «زنان لجمن»، راجع به پرستاری در زمان جنگ است که بعد از 13سال باردار شده، اما ناراضی است و تلاشهایی برای سقط جنین «نامشروع» میکند.» او در ادامه در متنی دیگر در همان کانال نوشت: «فیلم «زاک» در تقبیح سقط جنین و با رویکرد ایجاد امید در خانواده، مثبت بود اما انتقادم به دو فیلم دیگر؛ «بیهوا» و «زنان لجمن» که پیشازاین به رویکرد مثبت یا خنثی آنها نسبت به سقط جنین اشاره کرده بودم، درست بود.» با این حساب میتوان جشنواره چهلم را جشنوارهای قلمداد کرد که از هر دو سوی ماجرا با دو نقد تند و تیز مواجه شده است.
برگزیدگان جشنواره
اختتامیه چهلمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران در حالی برگزار شد که در میان عناوین آشنا، جایزههایی ناآشنا چون «جایزه حقیقتجویان»، «راهابریشم»، «جوایز بنیاد بینالمللی ۱۵خرداد» و... نیز در آن به چشم میخورد. از جمله برخی از مهمترین جوایز جشنواره چهلم میتوان به اهدای جایزه بهترین فیلم داستانی بخش بینالملل به حسن حکمتروش برای «همه چیز به نظر آقای کاف بستگی دارد» اشاره کرد. همچنین جایزه بهترین فیلم مستند مسابقه سینمای ایران به فاطمه مرزبانی برای «دیوارههای مرز»، جایزه بهترین فیلم تجربی به محمد کچویی برای «پا د بوره»، جایزه بهترین فیلمنامه اقتباسی به پیام کردستانی برای «خودکشی به سبک نیچه»، جایزه بهترین کارگردان فیلم داستانی به حمید حسینی و مهدی حسینی برای «یوفو»، جایزه بهترین فیلم به پیام کردستانی و بهمن رضایی برای «خودکشی به سبک نیچه»، جایزه بزرگ جشنواره به علی علیزاده برای «قوتار» و جایزه بهترین فیلم از نگاه مخاطبان به فرهاد شنتیایی و سماع اسماعیلدخت برای فیلم «مورچه» اشاره کرد.