چالش گفت‌وگوهای ایالات متحده و ایران
ایالات متحده و ایران گفت‌وگو برای توافقی هسته‌ای را شروع کرده‌اند اما مقامات دولت ترامپ پیام‌های درهمی درباره اهداف آمریکا در این توافق فرستاده‌اند.
ایالات متحده و ایران گفت‌وگو برای توافقی هسته‌ای را شروع کرده‌اند اما مقامات دولت ترامپ پیام‌های درهمی درباره اهداف آمریکا در این توافق فرستاده‌اند. مشخصاً، معلوم نیست که ایالات متحده حاضر باشد توافقی را بپذیرد که به ایران اجازه ادامه غنی‌سازی اورانیوم می‌دهد؛ مسئله‌ای که ایران آن را غیرقابل‌مذاکره می‌خواند. هم ترامپ و هم مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران از رسیدن به یک توافق هسته‌ای حمایت کرده‌اند اما معلوم نیست دو طرف بتوانند شکاف مواضع را پر کنند به توافق برسند.
نتانیاهو هم بعید است از توافق حمایت کند. او در پیامی ویدئویی گفته‌است اسرائیل از دیپلماسی با ایران حمایت می‌کند اما توافق مؤثر باید شامل برچیدن کامل برنامه هسته‌ای ایران تحت نظارت ایالات متحده باشد. بعد از اولین دور مذاکره، ویتکاف در ۱۴ آوریل به فاکس‌نیوز گفت ایران می‌تواند اورانیوم ۲۳۵ را تا سطح 3/67 درصد غنی کند. این سطحی است که برای سوخت راکتور هسته‌ای مناسب است.
همچنین گفت توافق بر نظارت و ممنوعیت فعالیت‌های تسلیحاتی هسته‌ای متمرکز خواهد بود؛ اما روز بعد ویتکاف در ایکس [توئیتر] نوشت ایران باید «تمامی برنامه غنی‌سازی و تسلیحات هسته‌ای‌اش را برچیند.» دیگر مقامات ارشد دولت ترامپ، شامل وزیر خارجه مارکو روبیو و مشاور وقت امنیت ملی، مایک والتز هم گفته‌اند ایران باید به عنوان بخشی از توافق، دست از غنی‌سازی اورانیوم بکشد. عراقچی ۱۶ آوریل به رسانه‌های ایران گفت مواضع متغیر آمریکا کمکی نمی‌کند و ایران منتظر خواهد بود که ایالات متحده «موضع واقعی‌اش» را در گفت‌وگوها مشخص کند.
او گفت ایران «مایل است درباره دغدغه‌های بالقوه اعتمادسازی کند اما مسئله غنی‌سازی غیرقابل‌مذاکره است.» او در متن سخنرانی‌ای که قرار بود ۲۱ آوریل انجام شود، موضع ایران را تشریح کرد و گفت تهران «آماده تعامل» با واشنگتن است، اما اساس گفت‌وگوها باید «به‌رسمیت‌شناختن حقوق‌مان» تحت معاهده منع گسترش، ان‌پی‌تی باشد، «شامل توانایی تولید سوخت برای نیروگاه‌های هسته‌ای.» ماده‌ای در ان‌پی‌تی تضمین می‌کند که دولت‌های فاقد سلاح هسته‌ای، تحت اقدامات حفاظتی مناسب و برای اهداف صلح‌آمیز به فناوری هسته‌ای دسترسی داشته باشند، اما ایالات متحده قبول ندارد که این ماده شامل حق غنی‌سازی هم می‌شود؛ با این حال، وقتی دولت اوباما پذیرفت ایران بتواند برنامه غنی‌سازی محدودی داشته باشد، این مسئله در پیشبرد مذاکرات به سمت توافق موقت در سال ۲۰۱۳ و بعدتر توافق ۲۰۱۵ نقشی حیاتی داشت.
تحت برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام، ایران قبول کرد غنی‌سازی اورانیوم‌اش را به سطحی مناسب راکتورها کاهش دهد، یعنی 3/67 درصد اورانیوم ۲۳۵، همان سطحی که ویتکاف در ابتدا اشاره کرد ایالات متحده می‌تواند در توافقی جدید از آن حمایت کند. در حال حاضر، ایران غنی‌سازی اورانیوم ۲۳۵ تا سطح ۶۰ درصد انجام می‌دهد. اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصد، نزدیک به سطح لازم برای تسلیحات است و هیچ کاربرد غیرنظامی مشروعی در برنامه ایران ندارد.
علی‌رغم پس‌گرفتن مواضع اولیه از سوی ویتکاف درباره غنی‌سازی، عراقچی گفت دو طرف در دور دوم مذاکرات، ۱۹ آوریل در رم، پیش رفته‌اند و «فهم بهتری از اهداف» دارند. او گفت ایران «به دنبال توافق در اسرع وقت» است اما اشاره کرد که این آسان نخواهد بود. ترامپ ۱۲ آوریل در هواپیمای ریاست‌جمهوری به خبرنگاران گفت، گفت‌وگوها پیش می‌روند اما «تا وقتی به نتیجه نرسید هیچ چیز مهم نیست.» رافائل گروسی، دبیرکل آژانس انرژی اتمی ۱۵ و ۱۶ آوریل در تهران بود و در جلسه‌ای بر کوتاهی چارچوب زمانی در دسترس برای گفت‌وگوها تأکید کرد. گروسی ۱۷ آوریل به خبرنگاران گفت تأیید آژانس برای اعتبار هر توافقی لازم است. او گفت آژانس با تیم مذاکره‌کننده ایالات متحده در تماس است تا ببیند چگونه می‌تواند «کمک کند نتیجه‌ای مثبت در مذاکرات حاصل شود».
آژانس در گزارش فصلی خود درباره برنامه هسته‌ای ایران از چالش‌های برپایی دوباره پایه‌ای معتبر در موضوع نظارت در برخی حوزه‌ها مثل سانتریفیوژها ابراز نگرانی کرد، از آنجا که ایران دسترسی و نظارت آژانس را از فوریه ۲۰۲۱ کاهش داده است. گروسی در میانه دور دوم مذاکرات در ایکس [توئیتر] نوشت همکاری با آژانس «برای ارائه تضمین‌های معتبر درباره ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران ضروری» است.
