عملیات بزرگی که اسرائیل از اجرای آن چشمپوشی کرد
سه مقام ارشد اسرائیلی میگویند که اسرائیل برنامه یک حمله متقابل بسیار وسیعتر به ایران را تحت فشار ایالات متحده و دیگر متحدانش ملغی کردهاست.
به گفته این مقامها که خواستهاند نامشان پنهان بماند، رهبران اسرائیلی هفته پیش ابتدا حمله به چندین هدف نظامی را در ایران، از جمله در نزدیکی پایتخت، در واکنش به حمله ۱۳ آوریل ایران مورد بحث قرار دادهبودند. چشمپوشی از چنین عملیاتی برای ایران بسیار مشکل بود و باعث میشد تا ایران به اقدام متقابل دست بزند و خاورمیانه در آستانه منازعه گسترده منطقهای قرار میگرفت.
در نهایت جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا و وزرای خارجه آلمان و بریتانیا از بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل خواستند که از جنگ وسیع منطقهای اجتناب کند و اسرائیل تصمیم گرفت که عملیات روز جمعه را انجام دهد که آسیب گستردهای ایجاد نکرد و احتمال تشدید تنش را کاهش داد.
با این حال از دیدگاه مقامهای اسرائیلی این حمله وسعت و پیچیدگی زرادخانه نظامی اسرائیل را به ایران نشان داد. به گفته این مقامهای اسرائیلی و دو مقام غربی که در جریان جزئیات حمله قرار دارند، اسرائیل به جای اینکه جنگندههایش را به آسمان ایران بفرستد، تعداد کمی موشک از هواپیماهایی شلیک کرد که صدها مایل آنسوتر از مرز ایران موضع گرفتهبودند.
به گفته مقامهای اسرائیلی، تعدادی ریزپرنده برای فریب دادن پدافند هوایی ایران نیز به محل اعزام شدند. در سالهای اخیر چندین بار تأسیسات نظامی ایران با چنین ریزپرندههایی هدف قرار گرفتهاند.
به گفته مقامهای اسرائیلی یک موشک روز جمعه به یک واحد پدافند هوایی در منطقهای استراتژیک در مرکز ایران اصابت کرد و یک موشک در هوا منفجر شد. مقامهای اسرائیلی میگویند که نیروی هوایی اسرائیل به این دلیل موشک دوم را در هوا منفجر کرد که مشخص شدهبود موشک اول به هدف رسیدهاست و نمیخواستند آسیب شدیدی وارد کنند.
اما یک مقام غربی میگوید این احتمال وجود دارد که موشک دوم در میانه راه دچار اختلال در عملکرد شدهباشد. مقامهای اسرائیلی میگویند هدف اسرائیل این بود که اجازه بدهند ایران بدون اینکه وادار به واکنش شود چشمپوشی کند، اما در عین حال این پیام را به تهران برسانند که میتوانند بدون ورود به آسمان ایران، خاک این کشور را هدف قرار دهند و حتی پدافند هوایی را از مدار خارج کنند.
اسرائیل در عین حال میخواست نشان بدهد که میتواند مرکز ایران و جایی که تاسیسات بسیار حیاتی مانند تاسیسات غنیسازی اورانیوم در نطنز واقع شدهاند را هدف قرار دهد.
ارتش اسرائیل حاضر به موضعگیری در این مورد نشدهاست. یک روز بعد از تماس تلفنی جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا با بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل و درخواست بایدن در این خصوص که اسرائیل پیروزی در متوقف کردن حمله ایران را بپذیرد و از جنگ گسترده منطقهای اجتناب کند، اسرائیل سیگنالهایی به متحدان خارجیاش فرستاد که همچنان قصد واکنش دارد، اما این واکنش محدودتر از آن چیزی خواهد بود که ابتدا برای آن برنامهریزی شدهاست.
به گفته مقامهای اسرائیلی، تصمیم این شد که به جای یک حمله متقابل گسترده که باعث شود ایران تصور کند هیچ گزینهای جز واکنش مشابه ندارد، بر روی برنامهای تمرکز شود که بتواند پیامی به ایران برساند بدون اینکه به صورت علنی ایران را تحقیر کند.
به گفته مقامهای اسرائیلی، ابتدا قرار بود حمله روز دوشنبه انجام شود، اما به دلیل نگرانی از تشدید قابل توجه حملات حزبالله لبنان به شمال اسرائیل، در ثانیههای آخر این حمله لغو شد.
مقامهای خارجی تلاش کردند که از اسرائیل بخواهند تا هیچ واکنشی به این حمله ندهند، اما توفیقی در این مسیر نداشتند، در نتیجه پیامهایی دادند که نشان میداد حاضرند برنامه حملهای را از سوی اسرائیل بپذیرند که به ایران اجازه بدهد چشمپوشی کند.
بعد از آنکه بامداد جمعه اسرائیل این حمله را انجام داد، مقامهای ایرانی بر ریزپرندهها تمرکز کردند و اساساً اشارهای به موشکها و تخریبهای این حمله نکردند. مقامهای تهران در مجموع تلاش کردند تا از متهم کردن اسرائیل به این حمله خودداری کنند.
این موضوع در کنار تصمیم اسرائیل برای عدم پذیرفتن مسئولیت این حمله باعث شد که مخاطرات مربوط به تشدید تنش کاهش پیدا کند.