پایان جنگ، پایان نتانیاهو

پس از 7 اکتبر، وضعیت رایج در سیاست داخلی اسرائیل این است که اوضاع نه می‌تواند به روز قبل برگردد و نه باید به قبل برگردد. تا حد زیادی این تصور درست است، نه‌تنها از نظر روابط بین اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها، بلکه در مورد وضعیت داخلی در هر دو طرف. با این حال، مشکلات اساسی بر جای خود باقی مانده است، با این تفاوت که اکنون آنها شدیدتر شده و نیاز دارند که فوری رفع شوند. حمله حماس استراتژی امنیتی اسرائیل در قبال خود را تغییر داد. علاوه بر این حالا اسرائیل در بحبوحه شدیدترین بحران سیاسی، قانون اساسی و داخلی در تاریخ اسرائیل است. برای رویارویی با این چالش، اسرائیل باید کاری فراتر از خلع نتانیاهو از قدرت انجام دهد. جامعه اسرائیل مجبور است اصلاحات سیاسی جدیدی را اجرا کند تا صداهای تازه‌ای را از سراسر جامعه بشنود تا دموکراسی برقرار شده و  پیشرفت واقعی به سمت راه‌حل دوکشوری و صلحی بلندمدت صورت گیرد. تا 7 اکتبر، اختلافات عمیق در اسرائیل حول محور حمله دولت به سیستم دموکراتیک اسرائیل، پس از تشکیل افراطی‌ترین دولت در تاریخ اسرائیل در اوایل سال 2023 به رهبری نخست‌وزیر بنیامین نتانیاهو بود. نتانیاهو در تلاش‌ برای باقی ماندن در قدرت و در نتیجه فرار از عدالت در محاکمه فسادش، آماده بود هم قوه قضائیه را تضعیف کند و هم در برابر خواسته‌های شرکای افراطی ارتدوکس و ملی‌گرای خود تسلیم شود. دولت او اسرائیل را در مسیر فقه دینی یهودی با بنیادگراترین نسخه و افراطی‌ترین رویکرد جنگ‌طلبانه و نژادپرستانه در قبال فلسطینی‌ها قرار داد. در نتیجه، گسترش شهرک‌ها تسریع شد، شدت اشغال بیشتر شد و چشم‌ها بر خشونت شهرک‌نشینان بسته شد. محبوبیت نتانیاهو حتی قبل از جنگ نیز رو به کاهش بود، اما از زمان جنگ تاکنون محبوبیت او سقوط آزاد کرده است. درحالی‌که جمعیت یهودی اسرائیل از جنگ حمایت می‌کنند و پشت سر ارتش اسرائیل و شیوه‌های عملیاتی آن هستند اما اکثریت قریب به اتفاق نمی‌توانند نتانیاهو را به‌خاطر شکست فاجعه‌بار دفاعی که منجر به عملیات 7 اکتبر شد، ببخشند. به‌ویژه به‌عنوان یک سیاستمدار که خود را به‌عنوان «آقای امنیت» معرفی کرده بود. حالا هم خطر درگیری در جبهه‌های شمالی به حزب‌الله وجود دارد. این امر منجر به تخلیه اجباری شمال اسرائیل شده و اسرائیلی‌ها را در ناامنی‌ترین وضعیتی که از زمان تأسیس داشته‌اند، قرار داده است. علاوه بر این اسرائیل اکنون به اتهام ارتکاب نسل‌کشی در غزه توسط دادگاه بین‌المللی دادگستری محاکمه می‌شود. این در حالی است که با گذشت بیش از 100 روز از آغاز جنگ غزه، اهداف جنگ محقق نشده است. وعده نابودی حماس به‌رغم استفاده اسرائیل از زور بیش از حد برای ایجاد مرگ و ویرانی در مقیاس وسیع محقق نشد. علاوه بر این، 136 نفر از گروگان‌های اسرائیلی که در 7 اکتبر ربوده شدند، هنوز در اسارت هستند؛ چیزی که دولت کنونی را کنار هم نگه می‌دارد و از اعتباری در میان اسرائیلی‌ها برخوردار است، این است که حزب راست میانه وحدت ملی به رهبری بنی گانتز به کابینه جنگ پیوسته است. در مقابل، حزب و رهبر آن در نظرسنجی‌ها اقبال زیادی دریافت کرده‌اند، که نشان می‌دهد در صورت برگزاری انتخابات عمومی، کرسی‌های خود در کنست را بیش از سه برابر کرده و به ۳۷ می‌رساند و این حزب را در موقعیتی برتر برای تشکیل ائتلاف بعدی قرار می‌دهد.  چنین نتیجه‌ای قطعاً تغییری در سبک حکومت ایجاد می‌کند که شامل شفافیت و پاسخگویی بیشتر و احترام به قوانین دموکراتیک از جمله استقلال قوه قضائیه است. این تحول همچنین به معنای حضور محدودتر احزاب مذهبی و راست افراطی است که از الحاق کرانه باختری و حتی اسکان مجدد اسرائیل در غزه حمایت می‌کنند. با این حال، به ندرت نشانه‌هایی وجود دارد که نشان دهد چنین دولتی در رابطه با روابط با فلسطینی‌ها تغییری اساسی داشته باشد یا تمایل بیشتری به کار در جهت صلح مبتنی بر راه‌حل دودولتی داشته باشد. انتظار می‌رود که پایان جنگ، شاهد پایان کار سیاسی طولانی نتانیاهو باشیم و البته همین امر به او انگیزه بیشتری برای ادامه جنگ می‌دهد.