برخورد با پرستاران معترض
تعلیقهای 6 ماه تا یکسال، اخراج، درج در پرونده، توبیخ، تذکر و معرفی به نهادهای امنیتی؛ این خلاصه اتفاقاتی است که برای پرستاران معترض در یکسال گذشته رخ داده است. برای آنها پرونده تشکیل داده شده، تهدید شدهاند و حالا منتظرند تا نتیجه اعتراض به رأیهای صادرشده، اعلام شود. با پرستاران در تهران، کرج، کاشان و قم بیش از هر استان دیگری برخورد شده است. آنها درگیر پرونده تجمعاتی هستند که پاییز سال گذشته برگزار شد و تنها مطالبهشان هم اجرای درست قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری و توقف اضافهکار اجباری بود. اما نتیجه؛ تماسها، پیامکهای تهدید، اخطار از نهادهای امنیتی و فراخواندهشدن به بخش تخلفات اداری دانشگاههای علوم پزشکی بود. دبیرکل خانه پرستار میگوید که رأیهای صادرشده بدوی است، اما برای برخی هم رأیهای قطعی صادر شده: «هدف این است که پرستار حرف نزند.»
محمد شریفیمقدم، دبیرکل خانه پرستار، نام شناختهشدهای در حوزه فعالیتهای صنفی پرستاران است. با او هم به دلیل اعتراضات صنفی، برخوردهای اداری و حراستی شده و در گذشته به مدت یکسال به اسلامشهر تبعید شده. او حالا به هممیهن میگوید که برای تعدادی از پرستاران معترض، 6 ماه تعلیق تا اخراج، رأی صادر شده. با رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران صحبت شد تا این روند متوقف شود.
موضوع مورد اعتراض پرستاران، اجرای قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری است؛ قانونی که مصوبه سال 86 است، کارشناسی شده و سال 99 هم رهبری نسبت به اجرای آن ورود کردند. براساس آن قرار بود برای 700 خدمتی که از سوی پرستاران ارائه میشود، قیمتگذاری شود، اما درنهایت مدل متفاوتی از آنچه قرار بود اجرا شود، عملیاتی شد: «برای اجرای این قانون، بودجهای در نظر گرفتند، آن را بر تعداد تختها تقسیم کردند و گفتند که پرستار برای هر بیمار، 120 تومان دریافتی دارد و بعد از آن تبدیل شد به 160 تومان که میشود 8 کا. این برای پرستار یک تحقیر بهشمار میرود، بهطوریکه وضعیت پرستاری حتی نسبت به قبل که کارانه دریافت میکرد، بدتر شد.» اساس اعتراض پرستاران به اجرا نشدن درست این قانون است، اما این تمام ماجرا نیست. آنها به اضافهکاری اجباری هم معترضند، چرا اجباری؟ چون مراکز درمانی به اندازه کافی نیروی پرستار ندارند: «در بیمارستان امام خمینی ساختمان جدیدی ساخته شده اما پرستاری ندارد تا فعال شود. در این بیمارستان بهشدت با کمبود نیرو مواجهاند و به همین دلیل به نیروهایشان برای اضافهکار فشار میآورند. همه اینها درحالیاست که حقوق پرستاری پایین است و آنها هم تمایلی به ماندگاری ندارند. اعتراض دیگر، به نرخ اضافهکار است. برای هر ساعت تنها 20 هزار تومان پرداخت میشود. آنها هرچقدر کار کنند، درنهایت دو میلیون تومان برای اضافهکاری دریافت میکنند.» موضوع اعتراضات پیوسته پرستاران هم همین مطالبات است و بیش از همه هم این تجمعات در بیمارستان امام خمینی اتفاق افتاد. پرستاران جمع شدند و گفتند که کارانهشان پایین است اما به جای حل مشکل و جبران پرداختیها، تعدادی از معترضان را به بخش تخلفات اداری خواندند و برایشان رأیهای تعلیق و اخراج صادر کردند. شریفیمقدم بهدلیل گستردگی برخوردها و تشکیل پروندهها، بهطور دقیق آماری از موارد اخراج و تشکیل پرونده برای پرستاران معترض ندارد، اما تاکید میکند که همه نوع برخوردی شده است؛ از تذکر و درج در پرونده تا تعلیق گروه یا انفصال از خدمت به مدت 5 و 6 ماه و حتی اخراج.
به گفته او، برخوردها در تمام دانشگاههای علوم پزشکی دیده میشود اما در دانشگاه علوم پزشکی تهران و کاشان بیش از جاهای دیگر بوده است. مثلاً در دانشگاه شهیدبهشتی و ایران این برخوردها کمتر بوده است. در لرستان هم گزارشی مبنی بر فراخوانده شدن 28 نفر به اداره تخلفات رسیده است.
همه اینها در شرایطی است که مراکز درمانی با کمبود شدید نیرو مواجهاند: «بیمارستانها با کمبود نیرو مواجهاند و در مقابل، پرستار را تعلیق و اخراج میکنند. وضعیت پرستاری بسیار وخیم است، یک گزارش میدانی از بیمارستانها بگیرید، متوجه میشوید که بسیاری از پرستاران یا مهاجرت کردهاند یا درصدد رفتناند؛ حقوقشان کم است و برخوردها مناسب نیست. معترضان را به حراست و تخلفات اداری معرفی میکنند و در این بین، پرستاران مدام با ما در ارتباطاند که با وجود سابقه کار بالا، با آنها برخورد شده. حتی گزارشهایی داریم مبنی بر اینکه پرستار بهدلیل اضافهکار اجباری، کارش را رها کرده است. اضافهکار اجباری خلاف است. نمیتوان به کسی، کار اجباری تحمیل کرد. حتی به برخی از آنها مرخصی استحقاقی هم داده نمیشود. چندروز پیش، یکی از پرستاران با من تماس گرفت و گفت که برایش اضافهکار در نظر گرفته بودند اما او نمیتوانست سر کار برود، برایش غیبت رد کرده بودند. بعد هم موضوع به هیئتتخلفات رفته بود و برایش حکم اخراج صادر کردند. در دیوان عدالت اداری، اما رأی برگردانده شده بود. در کرمان هم مورد مشابهی رخ داده بود. بیعدالتی تنها در پرداختیها نیست، در برخوردها هم دیده میشود.»
تشدید برخوردها
قبلاً چنین برخوردهایی با پرستاران معترض میشد؟ این سوالی است که شریفیمقدم به آن پاسخ میدهد: «قبلاً هم چنین برخوردهایی بود اما حالا شدت گرفته است. حتی با من هم برخورد کردهاند. در سال 92 که سال آخر خدمتم بود، مرا به مدت یکسال به شبکه بهداشت اسلامشهر تبعید کردند. دلیل هم اعتراض به اجرا نشدن قوانین و شرکت در تجمعات صنفی بود. حتی برایم پرونده قضایی تشکیل دادند، اما تبرئه شدم.» به گفته دبیرکل خانه پرستار، قبلاً برخورد با پرستاران معترض بسیار محدود بود، شاید با سه، چهار نفر برخورد میکردند اما حالا تعدادشان بسیار بالا رفته است. وقتی پرستاری معترض میشود، علاوه بر تشکیل پرونده، یا شهر محل خدمتش را تغییر میدهند یا بیمارستانش را. با معترضان برخوردهای مدیریتی، حراستی، انتظامی و تخلفاتی میشود و این موارد در یکی، دو سال گذشته بسیار رخ داده است.
اخراج در حکم اولیه
برای یکی از نیروهای گروه پرستاری بیمارستان دولتی شناختهشدهای در تهران، حکم اخراج صادر شده؛ نیرو، بهیاری با 27 سال سابقه کار است و حالا در حکم اولیهاش، اخراج شده. او هم نخواست نامش در گزارش بیاید و به هممهین میگوید که با پیگیریهای بیشتر، رأی شکسته شد: «اول قرار بود یکسال اخراج شوم، بعد که اعتراض زدم، تجدیدنظر شد، حالا منتظر نتیجه تجدیدنظر هستم.» آنها نهم آذرماه سال گذشته در تجمع صنفی شرکت کرده بودند، اعتراضشان بر سر میزان پرداخت قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری بود: «ما بیشتر از 300نفر بودیم که داخل بیمارستان تجمع کردیم، تجمعمان هم مسالمتآمیز بود، اما درنهایت حدود 10 نفر را بهصورت تصادفی انتخاب کردند و برایشان پرونده تشکیل دادند. ما را به اداره تخلفات دانشگاه علوم پزشکی مربوطه معرفی کردند و برایمان 4 و 6 ماه تعلیق، توبیخ و... زدند. برای من هم یکسال اخراج در نظر گرفتند که البته حکم بدوی بود. درنهایت بعد از صحبتهایی که با رئیس دانشگاه شد، حکم شکسته شد. هدفشان این بود که این 10 نفر را نقرهداغ کنند تا درس عبرتی شوند برای دیگران.» او جزو نیروهای رسمی دانشگاه است و میگوید که برای پرستاران معترض بیمارستانشان، توبیخ کتبی و غیرکتبی و انفصال موقت از خدمت در نظر گرفته شده است: «رأیها بهدلیل کمبود نیرو شکسته شد، وگرنه آنها هدفشان همین برخوردهاست. ما در جلسهای که با رئیس دانشگاه داشتیم، گفتیم که 300 نفر در تجمع شرکت کرده بودند، نمیشود تنها با 10 نفر برخورد و مجازاتشان کرد تا درس عبرتی شوند برای دیگران.» او حالا به بیمارستان میرود تا حکم قطعی برایش صادر شود: «تجمع ما کاملاً صنفی بود، خودشان میدانند که اصل قضیه چیست، اما میخواهند کسی اعتراضی نکند. وضعیت نسبت به قبل بدتر شده.» به اعتقاد او، همیشه چنین برخوردهایی با پرستاران معترض میشده، اما حالا شدت گرفته است: «حدود دو، سهماه پیش هم در مقابل ساختمان علوم پزشکی دانشگاه تهران تجمعی صورت گرفت که طی آن برای چندنفر حکم عدمنیاز صادر شد.» برخوردها با پرستاران پیمانی و شرکتی شدیدتر است، چراکه آنها نیروی رسمی نیستند و بهمحض تمام شدن قراردادشان، دیگر با آنها همکاری را ادامه نمیدهند.
برخوردهای شدید، تجمع مسالمتآمیز
نکته مهم اما اینجاست که در دور جدید برخورد با پرستاران معترض، با فعالان و نمایندههای صنفی آنها برخورد شده است. آنطور که دبیرکل خانه پرستار میگوید، در کاشان افراد مورد برخورد، اعضای هیئتمدیره نظام پرستاری بودند که برایشان احکامی صادر شده. درحالیکه به گفته فعالان صنفی پرستاری، تجمع آنها در داخل بیمارستان هم نبوده است. یکی از آنها آقای «الف» است. او نخواست نامش در گزارش بیاید، چراکه نگران پیامدهای انتشار صحبتهایش است. 17 سال سابقه کار دارد و 8 سال در هیئتمدیره نظام پرستاری کاشان، فعالیت کرده است. برای او 6 ماه پیش بهدلیل فعالیت صنفی، اخطار کتبی صادر شده بود و حالا اختصاص گروه – بهعنوان ارتقای درآمدی- را بهمدت یکسال برایش تعلیق کردهاند. او میگوید که اعتراضها همیشه وجود داشته و در کنارش همواره معترضان را فرامیخواندند اما هیچوقت به اندازه حالا برخوردها شدید نبوده است: «در یکی، دو سال اخیر، برخوردهای شدیدی با معترضان میکنند. در تجمع اخیر که مربوط به 22 آبانماه است و در محوطه ستاد دانشگاه علوم پزشکی کاشان صورت گرفت، برای تعدادی از پرستاران پروندهسازی کردند. البته امسال چهار، پنج مورد تجمع بوده که دو، سه مورد آن داخل بیمارستان بود و یکی، دو مورد هم در قسمت اداری. تجمع آخر روبهروی ستاد دانشگاه علوم پزشکی کاشان انجام شد.» فیلم گرفتهشده از تجمع آنها در رسانههای خارجی منتشر شد و حالا به گفته این فعال صنفی، همین اقدام منجر به ایجاد حساسیت شد: «در استانهای دیگر مقابل استانداری و فرمانداری هم تجمع کرده بودند، اما چنین برخوردی صورت نگرفت. البته یک نکته این است که در کاشان، جو اطلاعاتی بسیار قوی است و مدیران میانی بهشدت دنبال این هستند که فعالان صنفی را به حاشیه بکشانند. سرمنشأ تمام این اتفاقات هم در داخل دانشگاه علوم پزشکی است.» به گفته او، معمولاً در این اعتراضات نیروهای شرکتی تجمع نمیکنند، چون بهراحتی آنها را اخراج میکنند. در بیشتر تجمعات، نیروهای رسمی حضور دارند: «همه این اتفاقها در حالی رخ میدهد که تجمعات، مسالمتآمیز است و شعارها محدود به مطالبات صنفی است و از صحبتهای رهبری در بنرها استفاده شده بود: «برگزاری این تجمع، از قبل اطلاع داده شده بود و در آن نه شعار سیاسی دادند، نه به کسی بیاحترامی شد. حتی سخنان رهبری روی بنرها نوشته شده بود.»
تماس برخی نهادها با معترضان
او نماینده صنف پرستاری در کاشان است و میگوید که در 6 ماه، 2 بار او را به اداره تخلفات دانشگاه علوم پزشکی بردند: «سرکوب اعتراضات پرستاری، از سیاستهای وزارت بهداشت است. آنها نمیخواهند پرستاران دنبال حق و حقوق خود باشند.» به گفته آقای الف، یکی از برنامههایی که از سوی مسئولان دنبال شد، ردصلاحیت فعالان حوزه پرستاری در انتخابات نظام پرستاری کاشان بود. میگفتند که از نهادها فشار آوردهاند که با افراد فعال در تجمعها برخورد شود درنهایت هم برای چهار عضو هیئتمدیره نظام پرستاری کاشان، در هیئتتخلفات رأی صادر شد.» درج در پرونده، تذکر کتبی، همچنین تعویق تعلق گرفتن گروه، ازجمله سادهترین برخوردهایی است که با پرستاران کاشان شده: «هر چهار سال، یک گروه به گروههای پرستاران اضافه میشود. حالا اختصاص این گروه را یکسال به تعویق انداختند. برایمان خطونشان زیاد کشیدهاند و گفتهاند که اقدام بعدی، اخراج است.» براساس اعلام او، در پی تجمع اخیر، با 14 تا 15نفر برخورد شده است. در تجمع قبلی هم چهار، پنج نفر را خواستند و شاید در 9 ماه گذشته، نزدیک به 25 تا 30 نفر را به اداره تخلفات کشاندهاند: «روند به این صورت است که ابتدا حراست به اداره تخلفات، نامه میزند و بعد اداره، با افراد جلسه میگذارد و درنهایت رأی صادر میشود.» به گفته او، در سالهای قبل برخوردها سنجیدهتر بود. او به برخوردها هم اشاره میکند: «از طرف نهادها با چهار، پنج نفر از فعالان تماس گرفته شده و آنها را خواستهاند. تلفنی و پیامکی هم تهدیدهایی داده و خط و نشانهایی کشیدهاند که شما خطقرمز را رد کردهاید و حتی گفتند که دفعه بعد، برخورد جدیتری میشود. چند نفر از فعالان را هم حضوری خواستند و تهدیدشان کردند.»
این فعال صنفی تاکید میکند که با وجود تمام اعتراضها، در اسفندماه 1402 هنوز پرداختیهای قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری پرداخت نشده و کارانهای تعلق نگرفته است. آخرین پرداختی اضافهکار هم مربوط به مردادماه میشود. حق لباس و مسکن را ندادهاند و در مناسبتهایی مثل روز پرستار و اعیادی مثل شعبانیه هم پرداختی به پرستاران نداشتهاند.
توقف روند بازنشستگی پرستاران معترض
وقتی رأی 6 ماه انفصال از خدمت برای خانم «ب» آمد، تعجب نکرد، بارها با انواع تهدیدها و توبیخها مواجه بود و حالا بهدلیل تجمعی که پاییز سال گذشته در محوطه بیمارستان دولتی برگزار شد، متخلف شناخته شده است: «آذرماه سال گذشته بود که در حیاط بیمارستان جمع شدیم و نسبت به میزان واریزی قانون تعرفهگذاری اعتراض کردیم، 300-200 نفری بودیم اما با تعدادی از پرستاران برخورد شد. دقیقاً دو، سه روز بعد از تجمع، به اداره تخلفات معرفی شدیم و خیلی هم برخورد نامناسبی با ما داشتند. به ما گفتند که در این اوضاع مملکت، نباید تحصن میکردیم، فیلم تجمع را ماهواره پخش کرده و... یکماه بعدش حکم ما آمد که 6 ماه انفصال از خدمت بود. دبیرکل خانه پرستار به ما پیشنهاد داد اعتراض کنیم، ما هم اعتراض کردیم و حالا منتظر نتیجهایم. اگر اعتراض نمیزدیم حکم از اول اسفندماه اجرا میشد. یعنی 6 ماه اخراج از کار، بدون اینکه حتی خودمان بتوانیم حق بیمهمان را پرداخت کنیم. به همین راحتی برایمان حکم میزنند. هرچند آنقدر شرایط بد است که حتی تمایلی به ادامه کار ندارم. یکی از همکارانمان را اخراج کرده و یکی دیگر را هم مثل من انفصال از خدمت کردهاند. کلاً 9 نفر بودیم که برای 3 نفر رأی آمد و 6 نفر دیگر بهدلیل رسانهایشدن ماجرا، از انفصال معاف شدند. برای یکی از همکارانم که در حال بازنشستگی بود که روند بازنشستگی را متوقف کردند و گفتند که باید در ابتدا حکم 6 ماه انفصال از خدمت اجرا شود.»
او میگوید که اداره تخلفات دانشگاه علوم پزشکی بهدلیل شرکت در تجمعات، جلوی صدور گواهی اشتغال به کارش را هم گرفته است. به گفته این فعال پرستاری، در همین مدت نهادهای امنیتی تماسهایی با افراد داشتهاند. به آنها گفته شد که بهدلیل شرکت در این تجمعها از سوی دانشگاه به وزارت اطلاعات معرفی شدهاید. با او هم چند باری تماس گرفته شده و چند نفر از پرستاران هم احضار شدهاند: «از آنها تعهد گرفتهاند که دیگر در تجمعات شرکت نکنند.» او میگوید که برخورد با پرستاران معترض هنوز تمام نشده و خبرها حکایت از این دارد که قرار است 30 نفر دیگر به اداره تخلفات فراخوانده شوند.
تلاش برای سرکوب اعتراضات
فعالان صنفی همه یکصدا میگویند که این برخوردها با پرستاران معترض همیشه بوده اما هیچوقت بهاندازه این مدت نبوده است. جواد توکلی، عضو نظام پرستاری مشهد و عضو شورای مرکزی خانه پرستار است و میگوید تنها به این دلیل که در یکی از جلسات درباره قوانین بازنشستگی و قانون ارتقای بهرهوری صحبت کرده و از پرستاران دفاع کرده، به یک درمانگاه تبعیدش کردند. درحالیکه تنها 4 ماه به بازنشستگیاش مانده بود: «این برخوردها بهبهانه شرکت در تجمعات صنفی گستردهتر شده است، در کرج، کاشان، قم، تهران و... برخوردهای زیادی با پرستاران معترض صورت گرفته و تعدادی را تعلیق کردهاند؛ درحالیکه مراکز درمانی با کمبود پرستار مواجهاند. این اقدام به سایر پرستاران فشار وارد میکند، چراکه از آنها میخواهند به صورت اجباری، اضافهکار داشته باشند.» اعتراضات پرستاران فراگیر شده و حالا مسئولان درصددند تا این اعتراضات را به روش خود جمع کنند: «این برخوردها، پاککردن صورتمسئله است. تمام خواسته پرستاران بر محور قانون است، 16 سال دنبال قانون تعرفهگذاری خدمات پرستاری بودیم، درنهایت اما آییننامهای نوشتند که کاملاً خلاف قانون بود، تنها برای اینکه بگویند ما خواسته رهبری را اجرا کردیم، درحالیکه اینطور نیست. پرستاران میخواهند همانطور که تعرفههای سایر گروههای درمانی سالهاست اجرا میشود، برای آنها هم اجرا شود. با یک بخشنامه، قانون ارتقای بهرهوری را بیاثر کردند. باید شیفتها را با ضریب محاسبه میکردند اما این کار انجام نشد و اضافهکارها را هم ندادند. پرستاران بیشتر از 80 ساعت نباید اضافهکار داشته باشند، اما به اجبار آنها را برای اضافهکار نگه میدارند. سالهاست که قانون مشاغل سخت و زیانآور برای پرستاران اجرا نمیشود.» او میگوید که تمام خواسته پرستاران قانونی است اما توجهی نمیشود: «ما نگرانیم که این تجمعها فراگیر شود و درنهایت بیماران متضرر شوند: «بههرحال ممکن است رأی به اخراج بدهند اما درنهایت چون به نیرو نیاز دارند، رأی را بر میگردانند، اما بههرحال خیلی از این نیروها که شرکتیاند، امنیت شغلی ندارند. ازسویدیگر، گروهی از پرستاران دیگر تمایلی به کار کردن ندارند.»
وزارت بهداشت: اطلاعی از برخوردها نداریم
در این میان نقش سازمان نظام پرستاری چیست؟ شریفیمقدم، دبیرکل خانه پرستار، در پاسخ به این سوال میگوید که این سازمان قبلاً منفعل بود و حالا منفعلتر شده است، وظیفه سازمان نظام پرستاری است که از پرستاران دفاع همهجانبه کند، اما اصلاً این اقدام صورت نمیگیرد و تنها جایی که به این ماجراها ورود کرده، خانه پرستار است: «در این میان معاونت پرستاری هم اقدامی نکرده، دانشگاههای علوم پزشکی زیرنظر وزیر بهداشت هستند، وزیر بهداشت مقامی است که میتواند این حکمها را لغو کند، اما همه آنها با هم هماهنگ هستند، برخوردها خصمانه شده است.»
عباس عبادی، معاون پرستاری وزارت بهداشت در پاسخ به هممیهن میگوید که اطلاعی از جزئیات برخوردهایی که با پرستاران شده، ندارد اما موضوع کاشان را مستقیماً پیگیری کرده است: «جزئیات این اتفاقات را همکاران ما در بخش توسعه و تخلفات انضباطی پیگیری میکنند. البته باید این را بگویم که براساس قانون، هیچ فردی بهدلیل اعتراضات صنفی بهویژه زمانیکه مجوزهای لازم را داشته باشد، نباید مورد خطاب قرار گیرد. بهخصوص اینکه این اعتراض خارج از شیفت موظف باشد و به بیمار یا مردم صدمهای وارد نکرده باشد. ما بهعنوان مدیر باید فضایی ایجاد کنیم تا همکارانمان اگر مطالبهای دارند، در فضای امنی بتوانند اظهارنظر کنند و انتقاداتشان را بگویند تا هم بهشکل منطقی و عاقلانه بررسی شود، هم برای حل آن تلاش شود. در ارتباط با کاشان هم تلاش میکنیم بتوانیم تخفیفهایی در ارتباط با رأیهای صادرشده برای همکارانمان بگیریم.»
تشکیل 10 پرونده برای پرستاران در کاشان
براساس اعلام او، در کاشان برای 10 نفر پرونده تشکیل شده که 4 نفر از آنها از اعضای هیئتمدیره نظام پرستاری کاشان هستند. معاون پرستاری وزارت بهداشت از آرای صادرشده برای این افراد بیاطلاع است، اما میگوید که آراء قابل تجدیدنظرخواهی است و مورد بررسی مجدد قرار میگیرد: «ما کمک میکنیم مشکل حل شود. اما آنطور که شنیدهام در پروندههای این افراد از تعلیق و تذکر تا درج در پرونده وجود دارد. البته از میزان تعلیق اطلاعی ندارم، چراکه این موضوع مربوط به بخش تخلفات دانشگاههاست.» عبادی درباره موردِ اخراجی یکی از بیمارستانهای معروف تهران هم میگوید که اطلاعی از این موضوع ندارد: «بعید میدانم، صرفاً بهدلیل یک تجمع کسی را اخراج کنند، قطعاً موضوعات متعدد دیگری هم وجود داشته است. البته اگر حضور در تجمع منجر به صدمهزدن به بیمار شود، بهعنوان خطقرمز ما شناخته میشود. نیروها حتی اگر گلایهمند باشند، باز هم نباید اعتراضشان به بیمار صدمه بزند.» او در ادامه تاکید میکند که برخی از مطالبات همکاران درست است، در برخی از دانشگاهها پرداختیها با تأخیر صورت میگیرد که منطقی نیست. البته دانشگاههای ما بهدلیل طلبی که از بیمهها دارند، در پرداختها دچار تأخیرند: «من از هر دوطرف ـ چه رؤسای دانشگاهها، چه کمیتههای انضباطی ـ درخواست میکنم که در ارتباط با پرستاران معترض رأفت و اغماض داشته باشند و فضا را برای بازگشت همکاران مهیا کنند. به همکاران هم توصیه میکنم که اعتراضاتشان را از مسیر مدنی و منطقی و از طریق نمایندگان خود در سازمان نظام پرستاری پیگیری کنند. دو طرف موظفاند براساس قانون عمل کنند. دانشگاهها باید فضای مناسبی برای ارائه خدمت فراهم کنند و پرداختهایشان را بهموقع انجام دهند.»
بدهیها به زودی پرداخت میشود
ماجرای تجمعهای پیوسته پرستاران اما موضوع جدیدی نیست، آنها سالهاست که نسبت به حقوق ضایعشدهشان اعتراض میکنند اما صدایشان به گوش کسی نمیرسد. عبادی اما میگوید که مسئله پرستاری، یک معاوله دوطرفه است: «ما به عنوان دانشگاه علوم پزشکی، وزارت بهداشت یا بیمارستان ارائهدهنده خدمت هستیم و خریدار خدمت سازمانهای بیمهگر هستند. طبیعتاً ما نمیتوانیم مردم را برای دریافت خدمت، معطل کنیم. باید به مردم به موقع خدمت بدهیم فارغ از اینکه طرف مقابل ما که سازمانهای بیمهگر یا جای دیگر هستند، بودجه را دادهاند یا ندادهاند.» براساس اعلام او، در بیشتر دانشگاههای علومپزشکی از آنجا که سازمانهای بیمهگر به تعهداتشان عمل نکردهاند، با تراز منفی روبهرو هستند، دلیل عمده تاخیر در پرداختها همین است. در کنار آن هم، برخی از مراکز درمانی با توجه به نوع مدیریت مجموعه، به شکل مناسبی مطالبات همکاران را پیگیری نمیکنند که این مسئله به حوزه مدیریتی مربوط میشود و قطعاً از سوی وزارت بهداشت برخوردهای لازم صورت میگیرد. معاون پرستاری وزارت بهداشت نقد جدی به نظام پرداخت در حوزه سلامت دارد و میگوید که مدل پرداختی در نظام پرداخت منجر به ایجاد احساس ناعدالتی شده که موضوع بزرگی است و تنها هم مربوط به پرستاران نمیشود. در میان پزشکان هم ممکن است چنین چالشهایی وجود داشته باشد. بخش دیگر مربوط به کرامت میشود. برخی از همکاران احساس میکنند که از ظرفیتهایشان به درستی استفاده نشده. بنابراین کرامت، موضوعات معیشتی و تعویق در پرداختها مسئله اصلی پرستاران است.
با این همه این مسئول در وزارت بهداشت میگوید که قرار است در هفتههای آینده اعتباراتی به سازمانهای بیمهگر داده شود تا بدهیهایشان را به دانشگاههای علوم پزشکی پرداخت کنند و دانشگاهها بتوانند بخشی از عقبافتادگیها را جبران کنند.