آخرین وضعیت تامین نیروی انسانی آموزش‌وپرورش

وزارت آموزش‌وپرورش به گزارش «شاگرد آمد، معلم نیامد» که در تاریخ 18 مهرماه در صفحه جامعه روزنامه «هم‌میهن» منتشر شد، جوابیه‌ای ارسال کرد. در این جوابیه آمده است: «بررسی وضعیت نیروی انسانی و نیازسنجی آن، همه‌ساله در حوزه‌های آموزشی براساس شاخص‌های نسبت دانش‌آموز به گروه معلم و نسبت دانش‌آموز مشمول به کارکنان تخصصی (موضوع نامه شماره 177010 مورخ 13/04/1397 سازمان اداری و استخدامی کشور) و در حوزه پرورشی براساس قانون احیای معاونت پرورشی و تربیت‌بدنی در وزارت آموزش‌وپرورش، مصوب سال 1385 هیئت‌وزیران محاسبه می‌شود. براین‌اساس؛ هر سال قراردادی با عنوان تفاهمنامه توسعه سنواتی نیروی انسانی، با ادارات کل آموزش‌وپرورش منعقد می‌شود که در آن نیاز به گروه معلم براساس شاخص‌های مذکور و برنامه هفتگی آموزشی مصوب شورایعالی آموزش‌وپرورش محاسبه و براساس نیروی انسانی شاغل و تأثیر پرسنل خروجی (ازجمله بازنشستگی، تقلیل ساعت آموزشی، تقلیل ساعت جانبازان، ایثارگران، معلولین و...) و نیروی انسانی ورودی (ازجمله فارغ‌التحصیلان دانشگاه فرهنگیان، جذب آزمون استخدامی ماده 28 و سرباز معلم و...)، وضعیت کمبود و مازاد نیروی انسانی تعیین می‌گردد که با عنایت به موارد ذکرشده برای سال تحصیلی 1403-1402، میزان 162774 نفر کمبود محاسبه گردیده است.» در ادامه این بیانیه تاکید شده است: «هم‌چنین با در نظر گرفتن تعداد دانش‌آموزان ورودی و همسو با سیاست‌های معاونین محترم آموزش، همچنین آمایش سرزمینی استان، تعداد کلاس مورد نیاز در هر استان پیش‌بینی می‌شود. این پیش‌بینی با هدف نیل به شاخص‌های مصوب ازسوی سازمان اداری استخدامی کشور و بهبود کیفیت آموزشی و براساس شرایط حاکم بر استان و با در نظر گرفتن وضعیت نیروی انسانی، فضای فیزیکی موجود و... صورت می‌پذیرد. لازم به ذکر است، براساس مصوبه ماده واحده جذب (833) اولویت اصلی جذب و تأمین نیروی انسانی ازطریق دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه شهیدرجایی است، لیکن به‌دلیل کمبود امکانات و تجهیزات مورد نیاز در دانشگاه‌های مزبور، بخشی از نیاز نیروی انسانی علاوه بر شیوه فوق‌الذکر ازطریق برگزاری آزمون استخدامی دستگاه‌های اجرایی (جذب ماده 28) تأمین می‌گردد. همچنین در صورت صدور مجوز و تأمین اعتبار باقی نیاز ازطریق؛ استفاده از ظرفیت غیرموظف شاغلان، جذب سرباز معلم و طلاب وظیفه، به‌کارگیری بازنشستگان موضوع تبصره 2 قانون منع به‌کارگیری بازنشستگان با موافقت سران قوا، تدریس موظف عوامل اجرایی، استفاده از دانشجویان دانشگاه فرهنگیان ورودی سال 1399 و به‌کارگیری خرید خدمات آموزشی، تامین می‌گردد که برخی از آن‌ها مانند تدریس عوامل اجرایی، ازنظر کیفیت بخشی به آموزش‌وپرورش به‌هیچ‌عنوان مورد تایید متخصصان امر نیست. از آن گذشته به‌دلیل سیاست‌های انقباضی سازمان امور اداری و استخدامی، برخی مدارس مختلط در سطح کشور وجود دارد که در شأن نظام نبوده و مورد تایید نیستند. همچنین جهت استفاده از ظرفیت پرسنل بازنشسته مکاتبه‌ای با امضاء مقام عالی وزارت جهت استمرار مجوز به‌کارگیری تمام‌وقت در مقطع ابتدایی و 16 ساعت در سایر دوره‌های تحصیلی انجام پذیرفته است که منجر به دریافت مجوز به‌کارگیری بازنشستگان به‌صورت 24 ساعت در هفته در تمام دوره‌های تحصیلی گردیده است. همچنین مطابق مفاد مندرج در بند21 راهکارهای تأمین و به‌کارگیری نیروی انسانی (بخش چهارم شیوه‌نامه ساماندهی نیروی انسانی سال تحصیلی جاری)، مدیران کل ادارات آموزش‌وپرورش استان‌ها می‌توانند از دانشجومعلمان سال‌ سوم و چهارم دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه تربیت دبیری شهید رجائی به‌صورت غیرموظف در شهر محل تحصیل خود با تایید دانشگاه مبنی بر عدم ایجاد اخلال در تحصیل آنها و با رعایت سایر ضوابط و مقررات بهره‌برداری نمایند. 

شایان ذکر است وزارت آموزش‌وپرورش به منظور جبران کمبود نیروی انسانی مورد نیاز ذکرشده و به استناد ماده (41) قانون الحاقی برخی از مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (2) مصوب 4/12/1393 مجلس شورای اسلامی، با هدف پوشش حداکثری دانش‌آموزان لازم‌التعلیم می‌تواند اقدام به به‌کارگیری نیروهای خرید خدمات آموزشی از مراکز و مؤسسات غیردولتی به‌عنوان یکی از روش‌های تامین نیروی انسانی نماید، با عنایت به سیاست‌های جذب نیروی انسانی و مفاد مندرج در مجوز استخدام دستگاه‌های اجرایی به شماره ۹۹۶۶۵ مورخ ۰۳/۱۲/۱۴۰۱ سازمان اداری و استخدامی به‌کارگیری نیروی خرید خدمات آموزشی و قرارداد کار معین جدید در سال تحصیلی ۱۴۰۳-1402 مقدور نبوده و مطابق بخشنامه شماره 139695/700 مورخ 01/07/1402 به‌کارگیری نیروهای خرید خدمات آموزشی شاغل در سنوات گذشته که شایستگی‌های عمومی و حرفه‌ای آنان احراز گردیده است صرفاً در استان‌هایی که کمبود نیروی انسانی آن پس از اقدام حداکثری تامین نیرو برابر مفاد مندرج در شیوه‌نامه ساماندهی نیروی انسانی سال 1403-1402 مرتفع نشده است، در سقف سهمیه سال تحصیلی گذشته امکان‌پذیراست.  متذکر می‌گردد در بند (2-3- الف) ماده3 (فرآیندها و سازوکار اجرایی) شیوه‌نامه اجرایی خرید خدمات آموزشی سال تحصیلی 1402-1401 به مدیران کل ادارات آموزش‌وپرورش استان‌ها تکلیف گردیده به‌منظورتحقق عدالت آموزشی و اجتناب از تحمیل محرومیت مضاعف به دانش‌آموزان مشمول طرح استفاده از نیروهای خرید خدمات آموزشی به‌طور متمرکز در یک مدرسه دولتی جایز نیست و ساماندهی و توزیع اینگونه نیروها متناسب با نیاز همه مدارس دولتی و در تکمیل کادر مجرب آموزشی آن مدارس صورت پذیرد. لازم بهذکر است در راستای اجرای منویات مقام معظم رهبری و سیاست‌های وزارت متبوع، امکان تشکیل و استمرار مدارس و کلاس‌های کمتر از 5 نفر دانش‌آموز در مناطق کمتر توسعه‌یافته، محروم و نقاط مرزی با صرفه‌جویی در مناطق پرتراکم شهری میسر بوده که این امر سبب جلوگیری از ترک تحصیل و پوشش حداکثری دانش‌آموزان لازم تعلیم به‌خصوص در مناطق محروم، کم‌برخوردار و مرزی گردیده است. لازم به‌ذکر است با عنایت به اهمیت کیفیت آموزشی و توجه ویژه به کلاس‌های چندپایه در مناطق روستایی و دورافتاده به‌منظور فراهم‌آوردن امکان تحصیل دانش‌آموزان محروم و اجرای طرح روستا مرکزی و تخصیص ساعت غیرموظف به معلمان به منظور ارتقای کیفیت آموزشی از سیاست‌گذاری‌های این وزارت در سال تحصیلی 1403-1402 است. همچنین به‌منظور رعایت عدالت آموزشی و در راستای توجه به مدارس عادی دولتی و ارتقای کیفیت آموزشی این مدارس ازجمله راهکارهای پیشنهادی شیوه‌نامه ساماندهی نیروی انسانی در سال تحصیلی 1403-1402 آن است که به‌گونه‌ای برنامه‌ریزی گردد تا نیمی از ساعات تدریس دبیران مدارس استعدادهای درخشان، نمونه دولتی، شاهد و... در مدارس دولتی عادی ساماندهی شود که امکان تحقق آن در زیر سامانه مدیریت منابع انسانی نیز فراهم گردیده است.»