استعفاها ادامه دارد/ درباره کنارهگیری محمدرضا جوادی یگانه از ریاست مرکز ارتباطات مردمی ریاستجمهوری
رئیس مرکز ارتباطات مردمی نهاد ریاستجمهوری با انتشار پستی در شبکه توئیتر، از استعفای خود خبر داد. محمدرضا جوادییگانه، که شهریور سال ۱۴۰۳ با حکم محمدجعفر قائمپناه، معاون اجرایی رئیسجمهور و سرپرست نهاد ریاستجمهوری بهعنوان مشاور اجتماعی و رئیس مرکز ارتباطات مردمی این نهاد منصوب شده بود، به ضمیمه پست اعلام استعفای خود، تصویری از پیامهای روزانه مردم و نامه رسمی کنارهگیری خود را هم منتشر کرد. با استعفای جوادییگانه، یک نفر دیگر از مدیران پزشکیان هم از قطار دولت چهاردهم پیاده شد.
رئیس مرکز ارتباطات مردمی نهاد ریاستجمهوری با انتشار پستی در شبکه توئیتر، از استعفای خود خبر داد. محمدرضا جوادییگانه، که شهریور سال ۱۴۰۳ با حکم محمدجعفر قائمپناه، معاون اجرایی رئیسجمهور و سرپرست نهاد ریاستجمهوری بهعنوان مشاور اجتماعی و رئیس مرکز ارتباطات مردمی این نهاد منصوب شده بود، به ضمیمه پست اعلام استعفای خود، تصویری از پیامهای روزانه مردم و نامه رسمی کنارهگیری خود را هم منتشر کرد. با استعفای جوادییگانه، یک نفر دیگر از مدیران پزشکیان هم از قطار دولت چهاردهم پیاده شد.
فرصت ارزشمندی که قابل ادامه دادن نبود
محمدرضا جوادییگانه، استاد دانشگاه تهران که از جمله اولین منصوبان در دولت پزشکیان بود، در توئیتر نوشت: «چهارشنبه [هفته گذشته] از ریاست مرکز ارتباطات مردمی ریاستجمهوری استعفا دادم. دستهبندی مشکلات مردم، پیگیری مطالبات آنها از دستگاههای اجرایی، و تلاش برای حل بخشی از آن؛ فرصت ارزشمندی بود که ادامه آن به دلایل متعدد ممکن نشد.»
در نامه استعفای جوادییگانه، خطاب به قائمپناه هم آمده است: «اکنون پس از ابلاغ و اعمال ساختار جدید مرکز ارتباطات مردمی و آغاز دوره جدید فعالیت آن، و با توجه به مکاتبات و مذاکرات قبلی، از ریاست مرکز ارتباطات مردمی کنارهگیری میکنم. خواهشمند است ضمن موافقت با استعفا، دستور فرمایید بازگشت به کار اینجانب به دانشگاه تهران اعلام شود.» تا زمان تنظیم این گزارش، خبری از موافقت یا مخالفت سرپرست نهاد ریاستجمهوری با استعفای جوادییگانه منتشر نشد. همچنین هنوز مشخص نیست که ساختار جدید مرکز ارتباطات مردمی به چه صورت طراحی شده است. این استاد علوم اجتماعی دانشگاه تهران هم توضیحات بیشتری در این مورد نداد که چه موانعی برای کار در این جایگاه وجود داشته است.
مردم به چه اعتراض داشتند؟
جوادییگانه به ضمیمه خبر و نامه استعفای خود، تصویری هم یک گزارش روزانه متشکل از منتخب پیامهای مردمی ثبتشده را در سامانه ارتباط مردم و دولت (سامد) منتشر کرد. گزارشی مربوط به بازه زمانی ۵ تا ۶ آبان ۱۴۰۴ که چکیدهای از ۱۴۵۰ تماس و پیام مردمی است. گزارش این پیامها را به سه بخش پیامهای روز، پیامهای تکرارشونده همچون روزهای پیشین و تجمعات و مراجعات جمعی به دستگاههای دولتی تقسیمبندی کرده که از میان هر سه بخش، پیامهای تکرارشونده جالب توجه است.
در بخش پیامهای روز، مواردی مانند اعتراض به افزایش قیمت داروهای دوکسیوم، سیستاگون و دیازوکساید، کمبود معلم در مناطق روستایی در استانهای سیستان و بلوچستان و زنجان، ضعف زیرساختهای روستاها در استانهای مختلف، ضعف زیرساختها، سرانهها و خدمات شهری در استانهای مختلف، ضعف ایفای تعهدات مربوط به مسکن ملی و همچنین اعتراض به ضعف زیرساخت، پوشش و کیفیت خدمات مخابراتی در استانهای مختلف به چشم میخورد. پیامهای تکرارشونده، بیشتر مربوط به اعتراض نسبت به مشکلاتی هستند که در اخبار هم منعکس میشوند.
مواردی مانند اعتراض به افزایش قیمت برق، نهادهاهای دامی و طیور، کالاهای اساسی، قیمت نان در استان تهران، عدم پرداخت حق اولاد مستمریبگیران سازمان تامین اجتماعی، اجرای قانون همسانسازی حقوق برای تمام بازنشستگان، تعیین تکلیف انتقال سوابق بیمه کارکنان موسسات مالی و بانکهای ادغامشده در بانک سپه، تبدیل وضعیت نیروهای شرکتی، اجرای قوانین حجاب اسلامی در فضاهای عمومی، مطالبه اخراج اتباع بیگانه، عدم انجام تعهدات از سوی دو شرکت خودروسازی سایپا و ایرانخودرو، عدم نظارت بر شرکتهای واردکننده خودرو و تبدیل وضعیت معلمان نهضت سوادآموزی در میان آنها وجود دارد.
همچنین در این گزارش به دو تجمع نیز اشاره میشود که یک مورد مربوط به تحصن شبانهروزی جمعی از خانوادهها و بیماران مبتلا به بیماری نادر دیستروفی برای جلب مساعدت رئیسجمهور جهت واردات دو نوع دارو بود و دیگری مربوط به تجمعی از سوی خانوادهها و داوطلبان کنکور با مطالبه لغو یا بازنگری یکی از مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی.
همه مردان سابق رئیسجمهور
در حدود ۱۶ ماهی که از آغاز به کار پزشکیان میگذرد، بعضی از شناختهشدهترین مدیرانش از مجموعه دولت بیرون رفتند. یک وزیر با استیضاح، یک معاون با فشار تندروهای مجلس و عدم رایزنیهای او، یک معاون با برکناری توسط شخص رئیسجمهور از دولت جدا شدند. یکی از مشاوران اصلی پزشکیان چندماه بعد از آغاز به کار دولت استعفا داد و به دانشگاه برگشت. دو عضو شورای اطلاعرسانی دولت پاستور را ترک کردند و در نهایت رئیس مرکز ارتباطات مردمی هم تاکنون آخرین مورد از پیادهشدگان قطار دولت چهاردهم است که اگر مورد خروج ظریف از کابینه را هم استعفا محسوب کنیم، تعداد استعفاهای دولت را به عدد ۵ میرساند.
محمدجواد ظریف، معاون راهبردی که نقشی کلیدی در پیروزی و شکلگیری دولت پزشکیان داشت، ۱۲ اسفند ۱۴۰۳ از کابینه پزشکیان خارج شد. تندروها با استناد به قانون نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس (مصوب ۱۴۰۱) فشار زیادی بر پزشکیان وارد کردند که ظریف را از دولت کنار بگذارد. چراکه فرزندانش متولد آمریکا بودند و پاسپورت این کشور را داشتند. از همان زمان انتقادات زیادی به این قانون مطرح میشد بهخصوص اینکه منتقدان میگفتند تصویب چنین قانونی با تاکیدهای مکرر بر به کارگیری نخبگان و ایرانیان خارج از کشور همخوانی ندارد و شرط نداشتن تابعیت مضاعف باید مربوط به شخصِ مورد نظر باشد نه فرزندان و خانواده او. در نهایت ظریف از دولت رفت و این انتقاد همواره به پزشکیان وارد میشد که تلاشی برای حفظ معاون راهبردی و مشاور خود انجام نداد.
پزشکیان بعد از بیرون رفتن ظریف از دولت و همچنین برکناری مستقیم شهرام دبیری به خاطر حواشی سفر به قطب جنوب در نوروز ۱۴۰۴، با ادغام معاونتهای تحت مدیریت این دو نفر، محسن اسماعیلی را در ۲۶ فروردین امسال به عنوان معاون راهبردی و امور مجلس رئیسجمهور منصوب کرد. ظریف هم به دانشگاه تهران برگشت.
علی طیبنیا، مشاور پزشکیان هم دیگر فردی بود که در جریان مبارزات انتخاباتی ۱۴۰۳ نقش پررنگی ایفا کرد. حکم انتصاب طیبنیا به عنوان مشاور عالی رئیسجمهور، روز ۱۴ مرداد از سوی پزشکیان صادر شد که آن را به یکی از اولین احکام صادره رئیس دولت چهاردهم تبدیل میکند. اما چندماهی بیشتر نگذشته بود که زمزمههایی مبنی بر کنار گذاشتن طیبنیا یا کنارهگیری شخص او در فضای رسانه و شبکههای اجتماعی به گوش رسید.
در نهایت اسفند ۱۴۰۳ بود که قائمپناه در حاشیه حیاط دولت، از کنارهگیری او و ظریف خبر داد. تا امروز هم خبر این استعفا به صورت رسمی منتشر نشده و طیبنیا هم توضیحی در این باره نداده است. طیبنیا هم مانند ظریف و جوادییگانه به دانشگاه تهران برگشت. زمانی که طیبنیا هم از دولت رفت، رسانهها به این موضوع توجه نشان دادند که دیگر خبری از طیبنیا، ظریف و آذریجهرمی به عنوان سه چهره شاخص حلقه اطراف پزشکیان در جریان انتخابات نیست.
عبدالناصر همتی، وزیر پیشین اقتصاد تاکنون تنها وزیر پزشکیان بوده که با استیضاح مجلس از پاستور بیرون فرستاده شد. او با توجه به اینکه یکی از مدیران اصلی دولت حسن روحانی و رئیس کل بانک مرکزی در دولت دوم او بود، زیر تیغ تندروهای مجلس قرار داشت. در نهایت هم شش ماه بیشتر نتوانست در جایگاه وزیر اقتصاد بماند و ۱۲ اسفند توسط مجلس برکنار شد. در موضوع همتی، بیش از آنکه منتقدان به پزشکیان و تلاش برای حفظ وزیر اقتصادش بپردازند، به این موضوع توجه نشان میدهند که همتی در مجلس و زمانی که برای دفاع از خود داشت، خوب ظاهر نشد و مسیر را برای برکناریاش هموار کرد.
فیاض زاهد، عضو مستعفی شورای اطلاعرسانی دولت تا ۲۳ آبان عضو این نهاد بود. او در جریان فضای دوگانهای که میان انتصاب اسماعیل سقاباصفهانی به عنوان معاون رئیسجمهور از یک سو و خودکشی فؤاد شمس، فعال سیاسی و رسانهای حامی پزشکیان به دلیل مسائل شغلی به وجود آمده بود، از دولت پزشکیان بیرون رفت. موضوعی که باعث ایجاد جنجالهایی در میان مدیران و مشاوران نهاد ریاستجمهوری با زاهد در فضای شبکههای اجتماعی شد. در آبانماه، موضوع انتصاب سقاباصفهانی به عنوان رئیس یک سازمان تخصصی حوزه انرژی و بدون سوابق مرتبط با این حوزه، بهخصوص با توجه به سوابق سیاسی او بسیار مورد توجه قرار گرفت.
محمد مهاجری، فعال سیاسی اصولگرا هم یکی از اعضای شورای اطلاعرسانی دولت پزشکیان بود که گفته میشود از این نهاد استعفا داده است. هرچند موضوع کنارهگیری مهاجری از شورای اطلاعرسانی همزمان با زاهد و بحثهای بعد از استعفای او مطرح شد، اما هنوز هم کنارهگیری او به صورت رسمی در رسانهها اعلام نشده است. مهاجری هم تاکنون مستقیماً اشارهای به این موضوع نکرده است.
رسانههایی که به خروج او از دولت اشاره کردند، بر این موضوع تاکید دارند که شنیدهها حاکی از اعلام استعفای مهاجری است؛ شنیدههایی که میگوید او به خاطر «اعتراض به رویههای حاکم بر دولت پزشکیان و اصرار بر انتصاب چهرههای تندرو و منتسب به اصولگرایان» از دولت کنار رفته است. او بعد از بالا گرفتن مسائل مربوط به این شورا، یادداشتی تند در نقد ساختار اطلاعرسانی و رسانهای دولت نوشته بود که در آن هم اشارهای مستقیم به استعفایش نشد.
