روایت دو پهلو/درباره عکس جلد مجله تایم

این دومین باری است که در این ستون درباره عکس مشهور «ناهار بر فراز آسمان‌خراش» حرف می‌زنیم. این بار اما دلیلش، انتخاب شخصیت سال ۲۰۲۵ مجله «تایم» باعنوان « The Architects of AI » است.

قبل از هر چیز باید اعتراف کنیم که تصویر ساخته‌شده فارغ از شکل کاراکتر‌ها نمونه‌ استفاده‌ی هوشمندانه از حافظه‌ی بصری جمعی برای تفسیر یک امر در زمانه اکنون است. عکس اصلی را «چارلز کلاید ابتس»‌ در جریان ساخت «راکفلر سنتر نیویورک» ثبت کرده است؛ تصویری که در حقیقت یک عکس تبلیغاتی در حاشیه ساخت یک پروژه ساختمانی در دوران رکود اقتصادی آمریکا بود.

عکس اصلی، کارگران ساختمانی را نشان می‌داد که بی‌هیچ ابزار ایمنی، روی تیرآهنی معلق در ارتفاع زیادی نشسته‌اند؛ تصویری که به نمادی از جسارت، کار جمعی و ساختن آینده در دل خطر تبدیل شد. حالا اما تایم در سال ۲۰۲۵ دقیقاً همان دستور زبان بصری را دوباره اجرا کرده است.

تیرآهن، شهر مه‌آلود، تعلیق، و آرامشی که هر لحظه ممکن است به خطر بیفتد. تنها چیزی که در تصویر تغییر کرده بازیگران روی تیر آهن‌اند. کارگران این‌بار جایشان را به معماران هوش مصنوعی داده‌اند؛ کسانی که نه فولاد و بتن، بلکه قرار است با الگوریتم، کد، پرامپت و... آینده بسازند.

کاری که تایم با این جلد کرده نه‌‌تنها ادای احترام به یکی از نمادین‌ترین تصاویر قرن بیستم، بلکه تلاش برای نشان دادن جایگاه هوش مصنوعی در ادامه پروژه‌ مدرنیزاسیون است. نکته اینکه از نظر مفهومی، این بازآفرینی صرفاً نوستالژیک نیست.

حرف مجله تایم انگار این است که همانطور که با ورود آسمان‌خراش‌ها به دنیا، شهر، کار و قدرت شکل جدیدی پیدا کرد، هوش مصنوعی نیز در حال بازتعریف مناسبات عالم است.

از طرف دیگر وقتی به عکس نگاه می‌کنیم انگار که در پس و پشت تصویر خطر در کمین نشسته است. در حقیقت عکس نشان از لحظه خوش ماجرا دارد؛ لحظه‌ای که ثانیه بعدش ممکن است با یک لغزش کوچک جهانی زیر و زبر شود. شاید کاری که دست‌اندرکاران «تایم» با هوشمندی انجام داده‌اند، نشان دادن همین خطر در پشت ماجرای هوش مصنوعی است.

تصویر جلد مجله تایم در سال ۲۰۲۵ روایتی دوپهلو از یک امر در حال وقوع است که از یک‌سو هوش مصنوعی را ادامه‌ی طبیعی پیشرفت انسانی نشان می‌دهد و از سوی دیگر، با یادآوری خطری نهفته در تصویر تاریخی، هشدار می‌دهد که پروژه‌ای در این ابعاد ممکن است کار دست بنی‌آدم بدهد. 

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید