تداوم فعالیت سامانه مانسون در کشور

از آخرین روزهای مردادماه مناطقی از کشور شاهد بارش‌های شدید و جاری شدن سیل بود؛ به نحوی که سازمان هواشناسی به دنبال تشدید ناپایداری‌های موسمی روز گذشته، برای پنج استان کشور هشدار هواشناسی سطح نارنجی صادر کرد.

ضیائیان رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی در روزهای گذشته تاکید کرده از روزهای جمعه تا دوشنبه در دامنه‌های زاگرس مرکزی و جنوبی، ارتفاعات هرمزگان و جنوب کرمان رگبار پراکنده گاهی رعد و برق پیش‌بینی می‌شود و در پنج روز آینده در ارتفاعات البرز مرکزی بارش پراکنده دور از انتظار نیست.

در این مدت البته در برخی نقاط شمال شرق، شرق، بخش‌هایی از مرکز و دامنه‌های جنوبی البرز مرکزی در برخی از ساعات وزش باد شدید، گردوخاک و کاهش کیفیت هوا پیش‌بینی می‌شود. گزارش‌های هواشناسی همچنین حاکی از آن است که در حال حاضر استان‌های کرمان، سیستان و بلوچستان، هرمزگان و فارس گرفتار سامانه مانسون شده‌اند.

سامانه‌ای که به صورت معمول همراه با سیل و بارش‌های شدید است. تنها در یک فقره فعالیت این سامانه در نوروز امسال به ورود ۱۸ هزار میلیارد تومان خسارت به زیرساخت‌های استان در سیستان و بلوچستان منجر شد. در حال حاضر میزان بازندگی‌ها در استان هرمزگان هم به‌عنوان یکی دیگر از نقاط فعالیت سامانه مانسون چشمگیر است. چنانکه از حاجی‌آباد هرمزگان خبر می‌رسد که در روز 31 مردادماه، 11 میلی‌متر بارندگی را تجربه کرده است.

بهروز مرادپور، مدیرکل هواشناسی لرستان هم از رسیدن این سامانه بارشی به لرستان و ثبت ۲۴ میلی‌متر بارش تابستانه در شهر سپیددشت این استان خبر داده است. وحید میرافضلی، معاون راهداری اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای جنوب کرمان هم می‌گوید:«بارندگی و جاری شدن سیلاب‌ها در روز گذشته سبب مسدود شدن چند راه روستایی و خسارت به راه‌ها و ابنیه فنی سطح حوزه شده است که میزان آن ۱۲۰ میلیارد ریال برآورد می‌شود.»

به گفته او بیشترین بارندگی در شهرستان جیرفت و عنبرآباد بوده است و بیشترین خسارت نیز مربوط به آبنماها است.» بارش‌های رخ داده در شهرهای جنوبی استان فارس نیز منجر به بروز سیلاب شدید و آسیب به زیرساخت‌ها و خودروها شده است. خبرهای منتشرشده حاکی از آن است که به دلیل فعالیت این سامانه در استان فارس در بخش جنت از شهرستان داراب این استان ۴۸ میلیمتر باران باریده است که این میزان بارش در مدت ۲ ساعت، سبب سیلاب و بروز خسارت در برخی از نقاط این بخش شده است. این بارش‌ها به بیش از ۳۰ واحد مسکونی و تاسیسات زیربنایی و عمرانی چندین روستا خسارات وارد کرد که جمع‌آوری اطلاعات و میزان خسارت در دست بررسی است.

محسن نعمتی معاون توسعه مدیریت و منابع استانداری فارس هم خبر داده است که بیشترین خسارت واردشده در این استان به روستای زین‌آباد سنگی در بخش جنت بوده است که به دلیل قرار گرفتن این روستا در مسیر سیل و برای جلوگیری از خطرات احتمالی، ساکنان ظهر دیروز منازل را تخلیه و در محل امنی اسکان داده شدند.تلف شدن بیش از ۳۵ راس گوسفند و وارد شدن خسارت به چند واحد دامداری از دیگر خسارات بارش باران در شهرستان داراب بوده است.»

در کنار این بارش‌ها اما نکته جالب توجه بالا رفتن دمای هوا در برخی مناطق است که با این سامانه بارشی دست به گریبان هستند. این درحالیست که انتظار می‌رود فعالیت سامانه بارشی به خنک‌تر شدن دمای هوا در مناطق یادشده منجر شود. با این حال افزایش دما در برخی از این مناطق مانند استان فارس به اندازه‌ای است که معاون توسعه مدیریت و منابع استانداری این استان اعلام کرده است که به دلیل گرمای هوا، ساعت کاری کلیه دستگاه‌های اجرایی شامل مؤسسات عمومی دولتی و غیردولتی و بانک‌ها از روز شنبه ۳ شهریور تا پنجشنبه ۸ شهریور از ساعت ۶ تا ۱۱ صبح خواهد بود.

ارتباط پدیده مانسون با وضعیت وزش باد

با توجه به همزمانی بارش‌ها در مناطق یادشده با افزایش گرما با صادق‌ضیائیان رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور گفت‌وگو کردیم.  این کارشناس هواشناسی به هم‌میهن می‌گوید:«بارش‌های موسمی که در جنوب کشور داریم عمدتاً در فصل تابستان رخ می‌دهند. در واقع این بارش‌ها در فصل تابستان و در هوای گرم در مناطق جنوبی کشور همچون جنوب سیستان و بلوچستان، بخش‌هایی از استان هرمزگان، جنوب کرمان و همچنین استان فارس رخ می‌دهد. گاهی اما دایره این بارش‌های موسمی اندکی گسترده‌تر می‌شود و بخش‌های دیگری از کشور مانند استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال و بختیاری و بخش‌هایی از شمال استان خوزستان را هم ممکن است در بر بگیرد.»

او فعالیت شدید این سامانه در سال‌های گذشته را هم یادآوری می‌کند: «اگر خاطرتان باشد چند سال گذشته هم بارش موسمی خیلی شدید بود و حتی تهران و برخی مناطق دیگر هم تحت تاثیر این بارش‌ها قرار گرفت. بارش‌های موسمی در حقیقت ارتباطی با دما ندارد بلکه با این موضوع مرتبط است که الگوهای وزش باد در سطح زمین چگونه است. وقتی که کم‌فشاری روی فلات عربستان قرار گرفته و یک سامانه پرفشار روی شمال غربی اقیانوس هند قرار می‌گیرد که یک مقدار خود را به سمت بالا می‌کشاند، جریان‌های باد از روی شمال غربی اقیانوس هند، دریای عمان و همچنین خلیج‌فارس به سمت جنوب ایران و مرکز ایران کشیده می‌شود که این سامانه‌ها رطوبت زیادی را با خود حمل کرده و باعث بارش‌هایی می‌شوند.»

رئیس مرکز ملی پیش‌بینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی کشور می‌افزاید:«فعالیت این سامانه‌ها ارتباطی با هوای گرم ندارد. هوای گرم ساز و کار خود را دارد و سامانه‌ها هم ساز و کار خود را دارند. این کارشناس هواشناسی همچنین از تداوم بارش‌ها در شب گذشته در کهگیلویه و بویر احمد، ارتفاعات چهارمحال و بختیاری و بخش‌هایی از استان فارس‌،‌ بخش‌های جنوبی استان بوشهر و بخش‌های غربی استان هرمزگان خبرداد.»

ضیائیان این را هم گفت که در طول روز جاری شاهد بارش در ارتفاعات شمال شرقی استان خوزستان، ‌ارتفاعات استان چهارمحال و بختیاری و  ارتفاعات شمالی استان هرمزگان خواهیم بود.