حملات سپاه و واکنش عراق

بامداد سه‌شنبه عملیاتی موشکی علیه اهدافی در سوریه و اقلیم کردستان عراق انجام شد. سپاه پاسداران به‌عنوان مجری این عملیات، اولین اطلاعیه خود را به فاصله ۳۰ دقیقه پس از عملیات منتشر کرد. در این اطلاعیه‌  آمده است: «این حمله در پاسخ به شرارت‌های اخیر رژیم صهیونیستی در به شهادت رساندن فرماندهان سپاه و جبهه مقاومت، با اشراف و تسلط اطلاعاتی بر مقر‌ها و تحرکات این رژیم در منطقه، با شلیک موشک‌های بالستیک، یکی از مقر‌های اصلی جاسوسی رژیم صهیونیستی(موساد) در اقلیم کردستان عراق را مورد هدف قرار داده و آن را منهدم نمود.» اما این نهاد نظامی در ۴ اطلاعیه منتشرشده، به تدریج اطلاعاتی از عملیات موشکی را در اختیار افکار عمومی نیز گذاشت. براساس اطلاعیه اول، عملیات در نیمه‌شب و با استفاده از موشک‌های بالستیک انجام شد. اطلاعیه شماره ۲ از انهدام محل‌های تجمع فرماندهان و عناصر اصلی مرتبط به عملیات‌های تروریستی کرمان و راسک (در سیستان و بلوچستان) خبر می‌داد. اطلاعیه شماره ۳، به اعلام خبر حمله به یک هدف در اقلیم کردستان عراق اختصاص داشت و اطلاعیه چهارم، جزئیات این حمله را منتشر می‌کرد. آن‌طور که در گزارش‌ها آمده است، این عملیات بردی بیش از ۱۲۰۰ کیلومتر داشته و برای اولین بار، از موشک‌های خیبرشکن به صورت عملیاتی استفاده شده است.

براساس اطلاعیه شماره ۴ سپاه، ۲۴ موشک بالستیک به اهدافی در سوریه و اقلیم کردستان شلیک شده است:

۱- چهار فروند موشک خیبرشکن به مقر داعش در منطقه ادلب سوریه، شلیک‌شده از خوزستان ۲- چهار فروند شلیک‌شده از غرب (کرمانشاه) و ۷ فروند از شمال‌غرب کشور (آذربایجان شرقی)، به مقر جاسوسی اسرائیل در اقلیم کردستان عراق ۳- ۹فروند انواع موشک بالستیک به محل‌های استقرار سایر گروه‌های تروریستی در مناطق مختلف سوریه

هدف: سوریه

بخشی از این عملیات، به هدف قرار دادن مواضع گروه‌های تروریستی در خاک سوریه مربوط می‌شود. به گزارش ایرنا و به نقل از منابع محلی، موشک‌های بالستیک سپاه به مواضع گروهک‌های تروریستی تحریرالشام و گروه الترکستانی در منطقه جبل‌السماق ادلب اصابت کرده‌اند. بنا بر خبر منتشرشده در خبرگزاری دولت، آموزش تروریست‌های موسوم به داعش خراسان در این منطقه انجام شده و عناصر مذکور پس از آن توسط آمریکا به افغانستان منتقل شده تا برای انجام عملیات تروریستی وارد ایران شوند.

دو گروهی که در این عملیات هدف قرار گرفتند، از گروه‌های تروریستی فعال در جنگ سوریه بوده‌اند. تحریرالشام از مجموعه‌ای از گروه‌های تروریستی سلفی تشکیل شده است. بدنه اصلی تحریرالشام را تروریست‌های جبهه النصره تشکیل می‌دهند که حداقل تا سال ۲۰۱۷ به‌عنوان شاخه القاعده در سوریه شناخته می‌شدند و امروز با همین نام هیئت تحریرالشام فعالیت می‌کند. حزب الترکستانی نیز یکی از گروه‌های تشکیل‌دهنده این ائتلاف است. براساس اطلاعات منتشرشده، گروه الترکستانی از تروریست‌های اویغور اهل چین تشکیل شده است. این گروه در سال ۱۹۹۷ در سین‌کیانگ چین تشکیل شده و در حال حاضر مقرهایی در افغانستان، پاکستان و سوریه در اختیار دارد. براساس خبری که منابع محلی در ادلب در اختیار رسانه المیادین لبنان گذاشته‌اند، اردوگاه‌های آموزشی، ستاد پشتیبانی لجستیکی و یک تأسیسات درمانی متعلق به تروریست‌های ترکستانی در این حملات هدف قرار گرفتند. تا زمان تنظیم این گزارش، اطلاعات بیشتری از اهداف مورد اصابت قرارگرفته داعش در سوریه، منتشر نشده است.

هدف: عراق

بخش دیگر این عملیات، به هدف قرار دادن ساختمانی در اربیل، پایتخت اقلیم کردستان مربوط می‌شود. براساس گزارش‌های منتشرشده در رسانه‌های داخلی، هدف این حمله، مقر سرویس اطلاعات خارجی اسرائیل - موساد -بوده است. ابتدا اخباری مبنی بر حمله به کنسول‌گری ایالات متحده و دیگر اهداف آمریکایی در اربیل نیز منتشر شد که سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا در گفت‌وگویی با تلویزیون المیادین، آسیب به هرگونه تاسیسات یا نیروهای این کشور را تکذیب کرد. رسانه صابرین‌نیوز نیز گزارش داد که حمله به هدفِ واقع در اربیل به‌طور ترکیبی با موشک و پهپاد انجام شده است. اما در بیانیه شماره ۴ سپاه، اثری از استفاده این نیرو از پهپادها نیست. در اطلاعیه شماره ۳ سپاه، نقطه مورد هدف قرارگرفته در اربیل به‌عنوان «مرکز توسعه عملیات جاسوسی و طراحی اقدامات تروریستی در منطقه و خصوصاً کشور عزیزمان» معرفی شده است. براساس گزارش‌های تائیدشده، در حمله به ساختمان مذکور در اربیل که تصاویر آن نیز منتشر شده، فردی به نام «پیشرو مجیدآقا» معروف به «پیشرو دیزایی» یا «پیشه‌وا دزه‌ای» تاجر بزرگ اهل کردستان عراق و رئیس شرکت‌های امنیتی «فالکون» و نفتی «امپایر» کشته شده است. وزارت خارجه عراق در بیانیه خود اعلام کرد، چند غیرنظامی در این حمله کشته شدند.  به گزارش ایرنا و به نقل از شبکه ای‌بی‌سی‌نیوز آمریکا نیز ساعاتی پس از این عملیات، به نقل از یک مقام امنیتی عراقی اعلام کرد که در این حمله ۴ نفر کشته شدند. رسانه‌های داخلی، هدف منهدم‌شده در اقلیم کردستان را مقر موساد در اربیل و رسانه‌های خارجی، این ساختمان را منزل مسکونی دیزایی معرفی کرده‌اند. از شرکت فالکون – شرکت تحت امر تاجر کشته‌شده - به عنوان شرکت پوششی متصل به موساد نام برده می‌شود. بنابرگزارش العالم از عراق، فرد کشته‌شده و شرکت امنیتی تحت مالکیت او وظیفه حفاظت از ماموران موساد در منطقه و حمایت لجستیکی از آن‌ها را برعهده داشته‌اند. همچنین پایگاه خبری نورنیوز - نزدیک به شورایعالی امنیت ملی - از دیزایی به‌عنوان چهره اصلی صادرات نفت از کردستان عراق به سرزمین‌های اشغالی نام می‌برد.  

واکنش عراق

مقامات سوریه تا زمان تهیه این گزارش به این عملیات واکنش مثبت یا منفی نشان نداده‌اند. اما حمله به عراق، واکنش منفی مقامات اقلیم و دولت مرکزی بغداد را به‌دنبال داشت. وزارت خارجه عراق با صدور بیانیه‌ای، حمله موشکی به شمال این کشور را محکوم کرد و آن را اقدامی «تجاوزکارانه و نقض حاکمیت آن کشور» خواند. در بخش دیگری از این بیانیه نیز به‌طور رسمی اعلام شد که دولت این کشور «همه گام‌های قانونی از جمله شکایت به شورای امنیت سازمان ملل را انجام خواهد داد.» این بیانیه افزوده است که دولت بغداد، کمیته‌ای به ریاست مشاور امنیت ملی عراق برای بررسی این حادثه تشکیل داده و برای حمایت از موضع این کشور در خصوص حمله مذکور را در سطح بین‌المللی پیگیری خواهد کرد. دولت عراق ضمن احضار کاردار ایران به وزارت خارجه، سفیر خود را در تهران نیز برای مشورت به بغداد فراخواند. فراخواندن سفیر اعزامی به یک کشور، به کشور مبدأ یکی از رفتارهای اعتراض دیپلماتیک است. در چند حمله اخیر به منطقه اقلیم، دولت عراق سفیر خود را از تهران به بغداد فرا نخوانده بود.

قاسم الاعرجی، مشاور امنیت ملی عراق که ماموریت تحقیق در خصوص این حمله را برعهده دارد در جریان سفر خود به اربیل، ادعای وجود مقر موساد در این شهر را بی‌پایه و اساس دانست و گفت: «ما به همراه اعضای کمیته تحقیقات از منزل تاجری که شب گذشته در اربیل مورد هدف قرار گرفت، بازدید میدانی انجام دادیم و روشن شد که ادعا‌هایی مبنی بر هدف گرفتن مقر موساد، بی‌پایه و اساس است.» مسرور بارزانی، نخست‌وزیر اقلیم کردستان عراق نیز با صدور بیانیه‌ای از دولت مرکزی این کشور خواست که قاطعانه علیه آنچه «حملات بزدلانه» سپاه پاسداران ایران می‌خواند، اقدام کند. در بخش دیگری از بیانیه بارزانی که توسط رسانه‌های مختلف از جمله شبکه کردی رووداو منتشرشده، ضمن اعلام اینکه حمله اخیر «نقض آشکار استقلال عراق و اقلیم کردستان» بوده، بر این موضوع تاکید شده است که دولت اقلیم طی روزهای آتی با شرکای خود در جامعه بین‌المللی برای متوقف کردن این حملات همکاری خواهد کرد.

واکنش‌های داخلی

ناصر کنعانی، سخنگوی وزارت امور خارجه، در واکنشی رسمی به عملیات موشکی سپاه گفت: «جمهوری اسلامی ایران همواره حامی صلح، ثبات و امنیت منطقه است و به رعایت حاکمیت و تمامیت سرزمینی کشورها پایبند است، در عین حال در استفاده از حق مشروع و قانونی خود برای برخورد بازدارنده با منابع تهدیدکننده امنیت ملی و نیز دفاع از امنیت شهروندان خود و تنبیه جنایتکاران تردید نخواهد کرد. درحالی‌که دشمن با محاسبات غلط خود، دست به جنایت علیه دولت و ملت جمهوری اسلامی ایران زد، جمهوری اسلامی ‌با توان بالای اطلاعاتی خود، در یک عملیات دقیق و هدفمند، مقرهای جنایتکاران را شناسایی و با استفاده از پرتابه‌های دقیق و نقطه‌زن، آنها را هدف قرار داده است و این بخشی از پاسخ جمهوری اسلامی ایران به اقدام‌کنندگان علیه امنیت ملی ایران و امنیت شهروندان ایرانی بود.»

اسماعیل کوثری از فرماندهان سابق سپاه پاسداران و نماینده فعلی مجلس از جمله سیاستمداران داخلی بود که به این حمله واکنش نشان داد. کوثری در این باره گفت: «نیروهای اطلاعاتی نظام جمهوری اسلامی و سربازان گمنام با شناسایی و اطلاعات بسیار دقیق که از جلسات عوامل موساد، داعش و امثال آن‌ها را در جهت جنایت‌هایی که در ایران و کشورهای دیگر هماهنگ و ایجاد می‌کنند با اطلاعات دقیق این تصمیم را گرفتند در زمانی که جمع هستند و می‌خواهند طراحی توطئه برای آینده کنند، این مسئله با شلیک موشک‌های بالستیک نقطه‌زن به لطف خدا در عراق و  سوریه بلایی سر آن‌ها آورده که قطعاً و یقیناً درسی برای آن‌ها باشد که بدانند شوخی نداریم، با جدیت آن‌ها را زیر نظر داریم و در کوتاه‌ترین مدت با انتخاب زمان و مکان در اولین فرصت این اقدامات را انجام می‌دهیم تا درس عبرتی برای آن‌ها باشد که دست به چنین جنایت‌هایی مانند کرمان نزنند.»

واکنش‌های بین‌المللی

نخست‌وزیر قطر نیز به این حمله واکنش نشان داد. «محمدبن عبدالرحمن آل‌ثانی» که برای شرکت در اجلاس سالانه مجمع جهانی اقتصاد (داووس) به سوئیس رفته است، ضمن اظهارنظر در خصوص مسئله غزه و درگیری‌های دریای سرخ، در پاسخ به سوال خبرنگاری که از او راجع به عملیات موشکی ایران سوالی پرسیده بود، وقایع اخیر خاورمیانه را وابسته به یکدیگر دانست و گفت: «نمی‌توان رویدادهای منطقه را از یکدیگر جدا کرد.»

انهدام مقرهای جیش‌العدل

شب گذشته، خبرگزاری تسنیم خبر از حمله ترکیبی موشکی – پهپادی به دو مقر گروهک تروریستی جیش‌العدل در خاک پاکستان نیز داد. گروهک جیش‌العدل مسئول حملات تروریستی اخیر در استان سیستان و بلوچستان بوده است.