شش پیامد عملیات ترور آمریکا در خاک عراق
آنچه در این ستون میخوانید، دیدگاههای رسانههای خارجی است که صرفا جهت اطلاعرسانی منتشر میشود و این دیدگاهها موضع روزنامه «هممیهن» نیست.
حمله هوایی آمریکا که منجر به ترور مشتاق طالبالسعیدی، معروف به ابوتقوی، و دو شبهنظامی دیگر در روز پنجشنبه شد، به صراحت توسط رهبران عراق محکوم شده است. از لطیف رشید، رئیسجمهور و محمدشیاعالسودانی، نخستوزیر، گرفته تا تمامی اعضای پارلمان در طیف وسیعی این حمله را محکوم کردند.
رشید در پستی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «این حمله نقض آشکار حاکمیت و امنیت عراق است. ما همچنین حملات به اقلیم کردستان عراق را محکوم میکنیم. عراق نباید به میدان جنگ نیابتی تبدیل شود و نخواهد شد. اولویت باید به گفتوگو بهعنوان ابزاری برای تنشزدایی و یافتن زمینههای مشترک داده شود.» دفتر محمد شیاعالسودانی، نخستوزیر عراق در بیانیهای اعلام کرد: «نیروهای مسلح عراق، نیروهای ائتلاف بینالمللی را مسئول این حمله میدانند.» وزارت امور خارجه عراق نیز در روز پنجشنبه اعلام کرد: «عراق این حق را برای خود محفوظ میدارد که موضعی قاطعانه اتخاذ کند و همه اقداماتی را انجام دهد که هر کسی را که تلاش میکند به نیروهای زمینی و امنیتی این کشور آسیب برساند، بازدارد.» ابوتقوی، یک فرمانده عملیاتی در حرکتالنجباء مورد حمایت ایران بود که در سال 2019 توسط دولت ترامپ به عنوان یک سازمان تروریستی جهانی معرفی شد. النجباء یکی از سازمانهایی است که با دستگاه امنیتی دولت عراق مرتبط است و در مبارزات 2017-2014 علیه داعش نقش اساسی داشتند. هرچند ابوتقوی از نظر آمریکا رهبر یک سازمان تروریستی بود، اما پیامدهای این حمله، انجام این عملیات را زیر سوال میبرد. حداقل شش پیامد استراتژیک در خصوص این حمله به ذهن میرسد. منتقدان میگویند، حمله روز پنجشنبه نقض حاکمیت عراق و اقتدار دولت عراق برای مدیریت عملیات نظامی در داخل کشورش بود. هرچند واشنگتن در مورد احترام به خودمختاری عراق و روابط خود با بغداد سخن میگوید اما به نظر میرسد این حملات چیز دیگری را نشان میدهد. دوم، ایالات متحده در مواضع خود مدام اعلام کرده که نمیخواهد جنگ اسرائیل و غزه را به یک جنگ منطقهای گسترش دهد. این سیاست ظاهراً برای مهار درگیری بوده است، اما به نظر میرسد عملیات روز پنجشنبه این هدف را به روشهای خطرناکی نقض میکند. اسرائیل دست خود را با حملات خارجی حزبالله و حوثیها پر کرده و منطق پشت تحریک نیروهای حشدالشعبی عراق از سوی آمریکا گیجکننده است. سوم، ایالات متحده به عملیات علیه داعش در سوریه ادامه میدهد، اما بسیاری از این عملیاتها از داخل عراق کنترل و تامین منابع میشوند. واشنگتن به برنامه همکاری امنیتی متعارف با نیروهای امنیتی عراق و همچنین تقویت نیروهای امنیتی عراق با داراییهای مختلف از اطلاعات تا پشتیبانی هوایی ادامه میدهد. این حمله کل این رابطه را زیر سوال میبرد و بحث اخراج نیروهای آمریکایی را دوباره برانگیخته است. چهارم، یک روز پس از چهارمین سالروز ترور قاسم سلیمانی و پس از یک حمله تروریستی در ایران که جان بیش از 100 غیرنظامی را در مراسمی بر سر مزار او گرفت، حمله روز پنجشنبه آمریکا در بدترین زمان ممکن انجام شد. پنجم، این حملات خطر را برای دیپلماتها، سربازان و غیرنظامیان آمریکایی در عراق تشدید میکند. فراخوانهای انتقامجویانه در سراسر عراق طنینانداز شده است، و نادیده گرفتن احتمال زیاد حملات تلافیجویانه جدید سخت است و ششم اینکه، در اجرای عملیات نظامی در داخل یک کشور متحد، تصمیمات باید با احترام به کشور میزبان و بهخوبی هماهنگ باشد. سیاست، افکار عمومی و مسائل اساسی مانند حاکمیت ملی باید بهطور کامل سنجیده شود. زمانی که «میدان نبرد» در کشور یک متحد باشد، ملاحظات عمیقتری وجود دارد. در خصوص حمله روز پنجشنبه آمریکا در عراق، چنین پارامتری بههیچوجه مشاهده نمیشود.