اندیشکده‌ها

چشم‌انداز دور دوم انتخابات آرژانتین

غافلگیرکننده بود. یکشنبه در انتخابات ریاست‌جمهوری آرژانتین، سرجیو ماسا، وزیر اقتصاد اول شد و بالاتر از پوپولیست راست‌گرا، خاویر میلی ایستاد، درحالی‌که میلی در نظرسنجی‌ها جلو بود. انتخابات دور دوم در ۱۹ نوامبر، [کمتر از یک ماه دیگر]، حالا ماسا، یک سیاستمدار نزدیک به ساختارهای مستقر قدرت را که وعده تشکیل دولت وحدت داده است، در مقابل میلی لیبرتارین قرار خواهد داد که خواستار تغییرات گسترده شده است تا اقتصاد در حال سقوط آرژانتین روی پا شود.
با تورم ۱۳۸درصدی، آرژانتینی‌ها تغییر می‌خواهند، با این حال، آن تغییراتی که میلی وعده‌شان را داده بود، آنها را ترساند. تغییراتی که دلاریزه‌کردن و حذف بانک مرکزی آرژانتین در میان‌شان بود. تلاش‌های ماسا پیش از انتخابات برای ارتقای قدرت خرید هم احتمالا نقش‌آفرین بود. روز انتخابات، پاتریشیا بولریچ، وزیر سابق امنیت و نیز ائتلاف مخالف «خانتوس پورل کامبیو»، ضعیف‌تر از انتظار ظاهر شدند. دو نامزد راست‌گرا و مخالف دولت در آرژانتین، میلی و بولریچ، با اختلاف وارد انتخابات عمومی یکشنبه شدند. در نتیجه، ماسا آن‌ها را بلعید. سوال بزرگ حالا این است که رأی‌دهنده‌های بولریچ و دیگر نامزدها به سمت چه کسی جذب خواهند شد؟ میلی تلاش خواهد کرد آن‌ها را با این ایده جذب کند که فقط او می‌تواند اقتصاد آرژانتین را از گرداب نجات بدهد. ماسا این نقش را برای خودش برداشته: نامزدی که می‌تواند آرژانتینی‌ها را دوباره کنار هم قرار دهد.
در ظاهر، پیروزی ماسا رأی به ادامه روند نزولی خواهد بود. از طرف دیگر، اصلاحات لازم برای گرداندن اقبال کشور نیاز به حمایتی گسترده‌تر از آن دارد که الان هر کدام از نامزدها می‌توانند امیدوار به جذبش باشند. وعده ماسا برای برپایی دولت وحدت، راهی ممکن به جلو ارائه می‌کند. در این مرحله، این ممکن است چیزی بیش از وعده‌ای شریرانه برای پیروزی رأی‌دهنده‌های ناراضی محافظه‌کار نباشد؛ اما اگر ماسا ببرد، صندوق بین‌المللی پول و سهامداران عمده‌ای باید پیش از اینکه به چاه آرژانتین پول بیشتری بریزند او را به وعده‌هایش وفادار نگه دارند. تهدید حضور میلی پشت در ممکن است درست همان محرکی باشد که آرژانتین لازم دارد تا درباره بعضی اصلاحات اساسی، اجماع پارلمانی گسترده‌تری شکل دهد.
از این انتخابات، سه برداشت کوتاه‌مدت می‌شود کرد: اول، انتخابات دور دوم احتمالاً بسیار رقابتی‌تر از آن شود که پیشتر انتظار می‌رفت. دوم، در صورت پیروزی میلی، حکومت‌پذیری یک دغدغه کلیدی خواهد بود. سوم، شانس دلاریزه‌کردن اقتصاد کاهش یافته است. حتی اگر میلی ببرد، در شرایطی که تنها ۳۰ درصد از آرای دور اول را داشته است، سخت بتوان تصور کرد که حمایت عمومی برای چنین پیشنهادی وجود دارد؛ پیشنهادی که نیاز به تأیید کنگره خواهد داشت.
پیامد مربوط‌تر این است که احتمال اصلاحات ساختاری کاهش یافته است. اگر میلی ببرد، با پرونیسم قوی‌تری مواجه خواهد شد. او با کنگره‌ای دودسته مواجه خواهد بود و حزب پرونیست آماده خواهد بود که مقابله و مقاومت کند. در نتیجه احتمالاً وقتی تلاش کند اصلاحات ساختاری پیاده کند، با محدودیت‌های جدی مواجه خواهد شد. از طرف دیگر اما ماسا الان دارد اقتصاد آرژانتین را به سمت ترکیبی نگران‌کننده از رکود و ابرتورم می‌برد. انتظار از همین فرد که بتواند نتایجی با تفاوت معنادار ایجاد کند، به‌نظر تفکری آرزومندانه می‌آید. به‌علاوه، اگر ماسا ببرد، بعید است که بتواند جهش اعتماد مثبتی را ایجاد کند که برای مدیریت هزینه‌های تغییرات ضروری، لازم است. حتی اگر ماسا بتواند توان سیاسی پیشبرد تغییرات را داشته باشد، بعید است بازارها با حسن‌ظن به او نگاه کنند.
این محیط سیاسی با پس‌زمینه خارجی چالش‌برانگیز، پیچیده‌تر هم می‌شود، پس‌زمینه‌ای که سطح پایین نقدینگی جهانی و سطح بالای ریسک ژئوپلیتیک از ویژگی‌های آن است. همه این‌ها باعث می‌شوند اشتهای سرمایه‌گذاران جهانی نسبت به بازارهای درحال‌ظهور، کمتر شود. در هر حال، از نظرگاه سیاسی ممکن است در آستانه تغییرات کلی در چینش سیستم سیاسی آرژانتین باشیم. باید دید آیا این ترکیب جدید، به نفع پیشبرد اصلاحات ساختاری خواهد بود.