بزرگترین رشد بودجه نظامی پس از جنگ سرد/رشد ۹/۵ درصدی مجموع هزینه های دفاعی جهان در سال ۲۰۲۴

بالاترین رکورد افزایش هزینه‌های نظامی در جهان از زمان پایان جنگ سرد به این سو، در شرایطی به ثبت رسیده است که ایران به‌رغم تهدیدها و چالش‌هایی که پیش روی خود می‌بیند، در پی مشکلات اقتصادی ناشی از تحریم‌ها ناگزیر به کاهش هزینه‌های نظامی خود شده است. براساس گزارش جدید موسسه تحقیقات صلح استکهلم (SIPRI) مجموع هزینه‌های نظامی در جهان در سال ۲۰۲۴ با افزایش 9/4 درصدی نسبت به سال گذشته به ۲۷۱۸ میلیارد دلار رسیده است.

این افزایش بالاترین نرخ افزایش سالانه هزینه‌های نظامی دست‌کم از سال ۱۹۸۸ به این سو به حساب می‌آید.  نکته قابل توجه در این گزارش، افزایش هزینه‌های نظامی نه‌فقط در مناطق درگیر جنگ بلکه در تمام مناطق جهان شامل قاره آمریکا، آسیا و اقیانوسیه، خاورمیانه و آفریقا است.  بسیاری از کشورها در جهان متعهد شده‌اند که روند افزایش هزینه‌های نظامی آن‌ها روندی ادامه‌دار باشد و بر همین اساس پیش‌بینی می‌شود که این روند افزایشی در سال‌های آینده نیز همچنان ادامه پیدا کند.

بزرگ‌ترین هزینه‌کنندگان نظامی جهان

به‌رغم افزایش هزینه‌های نظامی در تمام مناطق، بار اصلی این افزایش بر دوش تعداد محدودی از کشورها قرار داشت. مجموعاً حدود نیمی از کل هزینه‌های نظامی جهان در سال ۲۰۲۴ توسط دو کشور ایالات متحده و چین انجام شد. همچنین ۱۵ کشور نخست در زمینه هزینه‌های نظامی سهمی نزدیک به ۸۰ درصدی از کل هزینه‌های نظامی در جهان داشتند. بیشترین نرخ افزایش هزینه‌های نظامی در مقایسه با سال ۲۰۲۳ متعلق به اسرائیل (با افزایش ۶۵ درصدی هزینه‌ها) و روسیه (با افزایش ۳۹ درصدی هزینه‌ها) بود که نشان‌دهنده تأثیر هزینه‌های یک جنگ جاری بر هزینه‌های نظامی است.

ایالات متحده بزرگترین هزینه‌کننده نظامی جهان در سال ۲۰۲۴ محسوب می‌شود. این کشور با صرف بودجه‌ ۹۹۷ میلیارد دلاری که 5/7 درصد بیشتر از سال ۲۰۲۳ و ۱۹ درصد بیشتر از سال ۲۰۱۵ بود، سهم ۳۷ درصدی از کل هزینه‌های نظامی جهان در سال ۲۰۲۴ را به خود اختصاص داد. برای درک بهتر تفاوت هزینه‌های نظامی آمریکا با سایر کشورهای جهان، کافی است بدانیم که هزینه‌های نظامی ایالات متحده 3/2 برابر بیشتر از هزینه‌های نظامی چین (دومین هزینه‌کننده بزرگ نظامی) است. این کشور همچنین سهم ۶۶ درصدی از کل هزینه‌های نظامی ائتلاف ناتو دارد.

اولویت‌های آمریکا در صرف بودجه نظامی، دقیقاً منطبق بر استراتژی دفاع ملی این کشور در سال ۲۰۲۲ بوده که در آن تقویت بازدارندگی علیه روسیه در کوتاه‌مدت و تقویت بازدارندگی علیه چین در بلندمدت به عنوان مهم‌ترین اهداف نظامی آمریکا برشمرده شده بود. ایالات متحده در سال ۲۰۲۴ مبلغ ۲۴۶ میلیارد دلار را صرف تقویت «بازدارندگی علیه دشمنان» کرد که شامل 37/7 میلیارد دلار هزینه برای نوسازی تسلیحات هسته‌ای و 29/8 میلیارد دلار هزینه برای دفاع موشکی می‌شد. آمریکا همچنین 61/1 میلیارد دلار برای تقویت سیستم‌های تسلیحاتی جنگنده‌های اف-۳۵ و 48/1 میلیارد دلار برای ساخت کشتی‌های جنگی جدید هزینه کرد.

چین، دومین کشور بزرگ جهان از نظر هزینه‌های نظامی، در سال ۲۰۲۴ حدود ۳۱۴ میلیارد دلار به برنامه‌های نظامی خود اختصاص داد که نسبت به سال ۲۰۲۳ رشدی ۷ درصدی را نشان می‌داد. این بالاترین افزایش درصد سالانه در هزینه‌های نظامی چین از سال ۲۰۱۵ و سی‌امین سال متوالی رشد این هزینه‌ها بود که طولانی‌ترین دوره رشد مداوم ثبت‌شده برای هر کشوری در پایگاه داده هزینه‌های نظامی مؤسسه تحقیقات صلح بین‌المللی استکهلم (SIPRI) محسوب می‌شود. هزینه‌های نظامی چین در فاصله سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴ به میزان ۵۹ درصد افزایش یافته است. همچنین تلاش چین برای تقویت قوای نظامی خود بر سیاست‌های نظامی همسایگان این کشور هم تأثیر گذاشته و بسیاری از آن‌ها را به افزایش هزینه‌های نظامی خود واداشته است.

افزایش هزینه‌های چین بخشی از  تلاش چین برای دستیابی هدف بلندمدت این کشور یعنی مدرن‌سازی نیروهای نظامی خود در تمامی حوزه‌ها تا پایان سال ۲۰۳۵ است. چین در سال ۲۰۲۴ از مجموعه‌ای از دستاوردها شامل هواپیماهای جنگی رادارگریز جدید، پهپادها و زیردریایی‌های بدون سرنشین رونمایی کرد. همچنین چین در سال ۲۰۲۴ به گسترش سریع زرادخانه هسته‌ای خود ادامه داد و اقداماتی برای تقویت برخی قابلیت‌های مقابله با تهدیدهای فضایی و جنگ سایبری انجام داد. این کشور در سال ۲۰۲۴ نیروهای هوافضا و سایبری جداگانه‌ای تأسیس کرد.

روسیه، در سال ۲۰۲۴، هزینه‌های نظامی خود را به حدود ۱۴۹ میلیارد دلار افزایش داد که ۳۸ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۳ و دو برابر سطح هزینه‌ها در سال ۲۰۱۵ بود. هزینه‌های نظامی روسیه در سال ۲۰۲۴ معادل 7/1 درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور و ۱۹ درصد از کل مخارج دولت روسیه برآورد می‌شود. بودجه نظامی روسیه از زمان تهاجم تمام‌عیار به اوکراین در اوایل سال ۲۰۲۲ روزبه‌روز غیرشفاف‌تر شده است. حدود ۳۰ درصد از هزینه‌های بودجه‌ای در سال ۲۰۲۴ به عنوان محرمانه طبقه‌بندی شده بود. 

هزینه‌های واقعی نظامی روسیه در سال ۲۰۲۴ احتمالاً بیش از ۱۴۹ میلیارد دلار برآورد شده در اینجا است: بودجه در اکتبر ۲۰۲۴ برای تقویت تلاش‌های جنگی روسیه اصلاح شد که تخمین کل هزینه‌های واقعی سالانه را دشوار می‌کند، و ارتش همچنان از بودجه‌های منطقه‌ای و منابع مالی خارج از بودجه در طول سال کمک‌های اضافی دریافت کرد.

بخش قابل‌توجهی از هزینه‌های نظامی روسیه در سال ۲۰۲۴ به صنعت تسلیحاتی این کشور اختصاص یافت تا تأمین مالی خریدهای جدید برای سیستم‌های تسلیحاتی مورد استفاده در تهاجم به اوکراین و حمایت از برخی تولیدکنندگان تسلیحات که گزارش شده بود در آستانه ورشکستگی قرار داشتند، انجام شود. حمایت اجتماعی، از جمله پرداخت‌ها به پرسنل نظامی، یکی دیگر از هزینه‌های عمده بود که تا اکتبر ۲۰۲۴ به 9/4 میلیارد دلار رسید و از بودجه اولیه برنامه‌ریزی‌شده 5/7 میلیارد دلاری فراتر رفت.

در آلمان، هزینه‌های نظامی برای سومین سال متوالی افزایش یافت و به 88/5 میلیارد دلار رسید که معادل 1/9 درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور بود. این امر آلمان را به چهارمین کشور بزرگ از نظر هزینه‌های نظامی در جهان و برای اولین بار از زمان اتحاد مجدد دو آلمان، بزرگ‌ترین هزینه‌کننده نظامی در اروپای مرکزی و غربی تبدیل کرد.

هزینه‌های نظامی آلمان در مقایسه با سال ۲۰۲۳ به میزان ۲۸ درصد و در مقایسه با سال ۲۰۱۵ به میزان ۸۹ درصد افزایش یافت، زیرا این کشور به اجرای صندوق خارج از بودجه‌ای به ارزش ۱۰۰ میلیارد یورو (معادل ۱۰۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۲) که در سال ۲۰۲۲ برای تقویت بودجه نظامی ایجاد شده بود، ادامه داد. در طول سال ۲۰۲۴، پارلمان آلمان خرید تسلیحات جدید و تحقیقات و توسعه نظامی را که بخشی از آن از طریق این صندوق تأمین مالی شده بود، تصویب کرد. آلمان در سال ۲۰۲۴ مبلغ 7/7 میلیارد دلار کمک نظامی به اوکراین ارائه کرد و پس از ایالات متحده مهم‌ترین حامی نظامی اوکراین بود.

هند، پنجمین کشور بزرگ از نظر هزینه‌های نظامی در جهان در سال ۲۰۲۴، هزینه‌های خود را به 86/1 میلیارد دلار افزایش داد که نسبت به سال ۲۰۲۳ رشدی 1/6 درصدی و نسبت به سال ۲۰۱۵ رشدی ۴۲ درصدی داشت. هند، که یکی از بزرگ‌ترین واردکنندگان تسلیحات در جهان است، سیاستی را برای کاهش وابستگی به واردات تسلیحات اجرا کرده است. این سیاست، که ۷۵ درصد از هزینه‌های سرمایه‌ای هند (معادل ۲۲ درصد از کل هزینه‌های نظامی) را به تأمین مالی خریدهای نظامی داخلی اختصاص داده است، در سال‌های اخیر پیشرفت قابل‌توجهی داشته و هند اکنون قادر به تولید خودروهای زرهی، هلیکوپترها و زیردریایی‌ها است. با این حال، این کشور همچنان برای برخی سیستم‌های پیشرفته‌تر، مانند هواپیماهای جنگی، به واردات وابسته است.

روندهای منطقه‌ای

بیش از ۱۰۰ کشور در سراسر جهان در سال ۲۰۲۴ هزینه‌های نظامی خود را افزایش دادند. کشورهای قاره آمریکا در سال ۲۰۲۴، ۴۰ درصد از کل هزینه‌های نظامی جهان را به خود اختصاص دادند، پس از آن کشورهای اروپایی (۲۶ درصد)، آسیا و اقیانوسیه (۲۳ درصد)، خاورمیانه (۹ درصد) و آفریقا (1/9 درصد) قرار داشتند. 

آفریقا: هزینه‌های نظامی در آفریقا در سال ۲۰۲۴ با ۳ درصد افزایش نسبت به سال ۲۰۲۳ به 52/1 میلیارد دلار رسید. الجزایر و مراکش مهم‌ترین هزینه‌کنندگان نظامی در این قاره بودند. هزینه‌های الجزایر در سال ۲۰۲۴ با ۱۲ درصد افزایش به 21/8 میلیارد دلار رسید و همچنان بزرگ‌ترین هزینه‌کننده نظامی آفریقا باقی ماند. مراکش نیز توانست پس از دو سال، روند کاهشی هزینه‌های نظامی خود را معکوس کند.

هزینه‌های نظامی در جنوب آفریقا در سال ۲۰۲۴ به 21/9 میلیارد دلار رسید که نسبت به سال ۲۰۲۳، 3/2درصد و نسبت به سال ۲۰۱۵، ۱۳ درصد کاهش داشت. کاهش هزینه‌های نظامی در  این منطقه عمدتاً به علت تغییر اولویت کشورها و تلاش برای در اولویت قرار دادن توسعه اقتصادی و رفاهی به جای توسعه قدرت نظامی صورت می‌گیرد.

مالی، بورکینافاسو و نیجر از زمان کودتاهای سال‌های ۲۰۲۱، ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ به ترتیب تحت حاکمیت نظامی قرار دارند. این سه کشور در مجموع در سال ۲۰۲۴، 2/4میلیارد دلار به نیروهای نظامی خود اختصاص دادند. هر سه کشور همکاری امنیتی با فرانسه را قطع کرده و از زمان به قدرت رسیدن نظامیان، هزینه‌های نظامی خود را به‌طور قابل‌توجهی افزایش داده‌اند. هزینه‌های نظامی مالی در دوره ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۴، ۳۸ درصد، بورکینافاسو در دوره ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۴، ۱۰۸ درصد و نیجر در دوره ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴، ۵۶ درصد افزایش یافت. چاد نیز در سال ۲۰۲۴ پایان همکاری نظامی با فرانسه را اعلام کرد و هزینه‌های نظامی خود را ۴۳ درصد افزایش داد و به ۵۵۸ میلیون دلار رساند.

قاره آمریکا: هزینه‌های نظامی در قاره آمریکا در سال ۲۰۲۴ به ۱۱۰۰ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال ۲۰۲۳، 5/8درصد و نسبت به سال ۲۰۱۵، ۱۹ درصد افزایش داشت. هزینه‌های نظامی در آمریکای شمالی در سال ۲۰۲۴ با 5/7درصد افزایش به ۱۰۲۷ میلیارد دلار رسید که ۱۹ درصد بیشتر از سال ۲۰۱۵ بود. هزینه‌های نظامی کانادا در سال ۲۰۲۴، 6/8درصد و در دهه ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴، ۳۸ درصد افزایش یافت. کانادا در سال ۲۰۲۴، 29/3 میلیارد دلار، معادل 1/3 درصد از تولید ناخالص داخلی، به بخش نظامی اختصاص داد. دولت کانادا تعهد داده است که هزینه‌های نظامی را تا سال ۲۰۲۷ به ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی افزایش دهد و هدف قبلی خود برای سال ۲۰۳۲ را اصلاح کرده است.

هزینه‌های نظامی در آمریکای مرکزی و کارائیب بین سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴ بیش از دو برابر شد (۱۱۱ درصد افزایش). هزینه‌های این زیرمنطقه در سال ۲۰۲۴ به تنهایی ۳۱ درصد افزایش یافت و به 19/8 میلیارد دلار رسید. این افزایش شدید تقریباً به‌طور کامل ناشی از افزایش هزینه‌های مکزیک بود که در سال ۲۰۲۴ با ۳۹ درصد افزایش به 16/7میلیارد دلار رسید، زیرا مکزیک بودجه گارد ملی (Guardia Nacional) و نیروی دریایی را بیشتر کرد. هزینه‌های نظامی در آمریکای جنوبی در سال ۲۰۲۴ با 0/1درصد کاهش به 53/6میلیارد دلار رسید. کلمبیا روندی متفاوت با منطقه در پیش گرفت و هزینه‌های نظامی آن در سال ۲۰۲۴ با ۱۴ درصد افزایش به 15/1میلیارد دلار رسید که بزرگ‌ترین افزایش در یک دهه بود. این افزایش عمدتاً  از تشدید اقدامات نظامی دولت در جنوب غربی کلمبیا پس از خروج گروه‌های مسلح غیررسمی از مذاکرات صلح بود.

در سال ۲۰۲۴، گویان بزرگ‌ترین افزایش درصد سالانه در هزینه‌های نظامی در جهان را ثبت کرد. هزینه‌های گویان با ۷۸ درصد افزایش به ۲۰۲ میلیون دلار رسید که در پی تنش‌های فزاینده پس از ادعای یک‌جانبه ونزوئلا بر منطقه مورد مناقشه اسکیبو در مارس ۲۰۲۴ بود. به دلیل داده‌های اقتصادی غیرقابل اعتماد از سال ۲۰۱۷، امکان برآورد هزینه‌های نظامی ونزوئلا وجود ندارد.

آسیا و اقیانوسیه: کل هزینه‌های نظامی در آسیا و اقیانوسیه در سال ۲۰۲۴ به ۶۲۹ میلیارد دلار رسید. این هزینه‌ها نسبت به سال ۲۰۲۳، 6/3درصد و نسبت به سال ۲۰۱۵، ۴۶ درصد افزایش یافت و روند صعودی بی‌وقفه‌ای را که حداقل از سال ۱۹۸۹ آغاز شده بود، ادامه داد. افزایش سالانه در سال ۲۰۲۴ بزرگ‌ترین افزایش از سال ۲۰۰۹ بود که نشان‌دهنده تنش‌های فزاینده در جهان، به‌ویژه در شرق آسیا، است. هزینه‌های نظامی در شرق آسیا در سال ۲۰۲۴ با 7/8درصد افزایش به ۴۳۳ میلیارد دلار رسید. ژاپن در سال ۲۰۲۴، 55/3میلیارد دلار به بخش نظامی خود اختصاص داد که ۲۱ درصد بیشتر از سال ۲۰۲۳ و ۴۹ درصد بیشتر از سال ۲۰۱۵ بود.

افزایش سالانه در سال ۲۰۲۴ بزرگ‌ترین افزایش از سال ۱۹۵۲ بود و بار نظامی ژاپن را به 1/4درصد از تولید ناخالص داخلی رساند که بالاترین سطح از سال ۱۹۵۸ بود. این با برنامه تقویت نظامی ژاپن (۲۰۲۲-۲۰۲۷) هم‌راستا است که بر قابلیت‌های حمله دوربرد و سیستم‌های دفاع هوایی تمرکز دارد. ژاپن در سال ۲۰۲۴، ۱۳ میلیارد دلار برای این سیستم‌ها، از جمله موشک‌های زمین به زمین دوربرد ساخت آمریکا، هزینه کرد.

کره جنوبی در سال ۲۰۲۴، 47/6میلیارد دلار به بخش نظامی خود اختصاص داد که نسبت به سال ۲۰۲۳، 1/4 درصد و نسبت به سال ۲۰۱۵، ۳۰ درصد افزایش داشت و سهم هزینه‌های نظامی از کل تولید ناخالص داخلی این کشور را به 2/6درصد رساند. بخش عمده بودجه نظامی کره جنوبی صرف‌ خریدهای نظامی این کشور شامل خرید موشک‌های بالستیک و جنگنده‌های اف-۳۵ شد.

تایوان در سال ۲۰۲۴ هزینه‌های نظامی خود را 1/8درصد افزایش داد و به 16/5میلیارد دلار رساند که ۴۸ درصد بیشتر از سال ۲۰۱۵ بود. در میان تنش‌های فزاینده با چین، تایوان به خرید تسلیحات ساخت آمریکا و توسعه سیستم‌های داخلی ادامه داد. تایوان در سال ۲۰۲۴ از پهپادها و سیستم‌های ضدپهپاد تولید داخلی جدید رونمایی کرد و حدود ۱۸ درصد از بودجه خود را به سیستم‌های دریایی از آمریکا و ارتقای هواپیماهای جنگی اف-۱۶ اختصاص داد. در میانمار، با تشدید درگیری‌های داخلی، هزینه‌های نظامی در سال ۲۰۲۴ به ۵ میلیارد دلار رسید.  این کشور در سال ۲۰۲۴ ضمن افزایش ۶۶ درصدی هزینه‌های نظامی، سهم هزینه‌های نظامی از کل تولید ناخالص داخلی را به 6/8درصد رساند.

اروپا: در سال ۲۰۲۴، کل هزینه‌های نظامی در اروپا با ۱۷ درصد افزایش به ۶۹۳ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال ۲۰۱۵، ۸۳ درصد رشد داشت. جنگ روسیه و اوکراین، که در سال ۲۰۲۴ وارد سومین سال خود شد، همچنان به افزایش هزینه‌های نظامی در این قاره دامن زد و هزینه‌های اروپا را به سطحی فراتر از پایان جنگ سرد رساند. براساس داده‌های سیپری، به جز مالت، همه کشورهای اروپایی در سال ۲۰۲۴ هزینه‌های نظامی خود را افزایش دادند.

هزینه‌های نظامی در اروپای مرکزی و غربی در سال ۲۰۲۴ با ۱۴ درصد افزایش به ۴۷۲ میلیارد دلار رسید که در فاصله سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴، ۵۹ درصد رشد داشت. بریتانیا در سال ۲۰۲۴ هزینه‌های نظامی خود را 2/8 درصد افزایش داد و به 81/8 میلیارد دلار رساند که معادل 2/3درصد از تولید ناخالص داخلی بود. بریتانیا تعهد داده است که تا سال ۲۰۲۷، معادل 2/5درصد از تولید ناخالص داخلی را به هزینه‌های نظامی اختصاص دهد. بریتانیا همچنین متعهد شده است که تا حداقل سال ۲۰۳۰، سالانه 3/8میلیارد دلار کمک نظامی (شامل کمک مالی و تجهیزات) به اوکراین ارائه دهد.

در سال ۲۰۲۴، این کشور 3/3میلیارد دلار کمک مالی نظامی به اوکراین ارائه کرد. هزینه‌های نظامی فرانسه در سال ۲۰۲۴ با 6/1درصد افزایش به 64/7میلیارد دلار رسید که معادل 2/1درصد از تولید ناخالص داخلی بود. این افزایش با قانون برنامه‌ریزی نظامی ۲۰۲۴-۲۰۳۰ هم‌راستا بود که هدف آن تقویت خودمختاری استراتژیک فرانسه و تطبیق صنعت تسلیحاتی این کشور با «اقتصاد جنگی» مبتنی بر نوآوری صنعتی است. در فوریه ۲۰۲۴، فرانسه و اوکراین توافق‌نامه دوجانبه‌ای امضا کردند که شامل کمک نظامی اضافی به اوکراین تا سقف ۳ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ بود.

هزینه‌های نظامی لهستان در سال ۲۰۲۴ با ۳۱ درصد افزایش به ۳۸ میلیارد دلار رسید که معادل 4/2درصد از تولید ناخالص داخلی بود.  در سال ۲۰۲۴، سالی که سوئد به طور رسمی به ناتو پیوست، هزینه‌های نظامی این کشور با ۳۴ درصد افزایش به ۱۲ میلیارد دلار و به ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی رسید. هزینه‌های نظامی سوئد در دهه ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴ بیش از دو برابر شد (۱۱۳ درصد افزایش). در سال ۲۰۲۴، سوئد صندوقی برای حمایت ایجاد کرد تا بین سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۶، در مجموع 2/4میلیارد دلار کمک نظامی به اوکراین ارائه دهد. هزینه‌های نظامی در اروپای شرقی در سال ۲۰۲۴ با ۲۴ درصد افزایش به ۲۲۱ میلیارد دلار رسید که بالاترین سطح از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی بود.

این افزایش عمدتاً ناشی از افزایش هزینه‌ها در روسیه و اوکراین بود. هزینه‌های نظامی در اروپای شرقی در فاصله سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴، ۱۶۴ درصد رشد داشت. هزینه‌های نظامی اوکراین در سال ۲۰۲۴ با 2/9درصد افزایش به 64/7میلیارد دلار رسید که معادل ۴۳ درصد هزینه‌های روسیه در این سال و ۵۴ درصد از کل مخارج دولت اوکراین بود. تمام درآمدهای مالیاتی اوکراین در سال ۲۰۲۴ به طور کامل صرف هزینه‌های نظامی شد؛ درحالی‌که تمام هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی غیرنظامی از طریق کمک‌های خارجی تأمین شد. اوکراین در سال ۲۰۲۴ حداقل ۶۰ میلیارد دلار کمک مالی نظامی دریافت کرد، عمدتاً از ایالات متحده، آلمان و دیگر کشورهای اروپایی.

براساس بودجه اولیه اوکراین برای سال ۲۰۲۴، قرار بود ۷۴ درصد از بودجه نظامی به پرسنل و ۲۳ درصد به خرید و تعمیر تجهیزات نظامی اختصاص یابد. در اواخر ژوئیه ۲۰۲۴، بودجه اصلاح شد تا هزینه‌های نظامی با نزدیک به 13/5میلیارد دلار افزایش یابد، که بیش از نیمی از این مبلغ اضافی برای افزایش بودجه حقوق و حمایت از خانواده‌های سربازان کشته‌شده یا مجروح اختصاص یافت.

خاورمیانه: هزینه‌های نظامی در خاورمیانه در سال ۲۰۲۴ به حدود ۲۴۳ میلیارد دلار رسید که نسبت به سال ۲۰۲۳، ۱۵ درصد و نسبت به سال ۲۰۱۵، ۱۹ درصد افزایش داشت. عربستان سعودی با هزینه‌ای برآوردشده به مبلغ 80/3میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴، همچنان بزرگ‌ترین هزینه‌کننده نظامی در خاورمیانه و هفتمین کشور در جهان بود. هزینه‌های این کشور در مقایسه با سال ۲۰۲۳، 1/5درصد افزایش یافت، اما نسبت به سال ۲۰۱۵ که درآمدهای نفتی آن به اوج خود رسیده بود، ۲۰ درصد کاهش داشت.

هزینه‌های نظامی اسرائیل در سال ۲۰۲۴ با ۶۵ درصد افزایش به 46/5میلیارد دلار رسید که بزرگ‌ترین افزایش سالانه در هزینه‌های نظامی این رژیم از زمان جنگ شش‌روزه در سال ۱۹۶۷ بود. هزینه‌های نظامی اسرائیل در سال‌های ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۴، ۱۳۵ درصد رشد داشت. سهم هزینه‌های نظامی از تولید ناخالص داخلی از 5/4درصد در سال ۲۰۲۳ به 8/8درصد در سال ۲۰۲۴ افزایش یافت. تشدید درگیری با حزب‌الله در اکتبر ۲۰۲۴، علاوه بر جنگ جاری در غزه، به افزایش قابل‌توجه هزینه‌های نظامی از 37/1میلیارد دلار در بودجه اولیه سال ۲۰۲۴ به مجموع 45/6 میلیارد دلار تا پایان دسامبر ۲۰۲۴، منجر شد.

هزینه‌های نظامی لبنان در سال ۲۰۲۴ با ۵۸ درصد افزایش به ۶۳۵ میلیون دلار رسید که در پس‌زمینه حملات اسرائیل به جنوب لبنان در طول سال رخ داد. این افزایش به روند هزینه‌های نسبتاً پایین از سال ۲۰۲۱ که به دلیل بحران اقتصادی و ناآرامی‌های سیاسی در این کشور بود، پایان داد. هزینه‌های نظامی ایران در سال ۲۰۲۴ با 7/9میلیارد دلار، ۱۰ درصد کمتر از سال ۲۰۲۳ اما همچنان ۲۱ درصد بیشتر از سال ۲۰۱۵ بود.

کاهش سالانه عمدتاً ناشی از تأثیرات تورم مداوم بالا بر هزینه‌های ایران بود که تا حدی از تحریم‌های اقتصادی ایالات متحده علیه ایران ناشی می‌شد و بر صادرات نفت، اصلی‌ترین منبع درآمد صادراتی ایران، تأثیر گذاشت. سقوط ارزش پول ملی هم باعث شد به‌رغم افزایش ریالی بودجه نظامی، ارزش دلاری بودجه نظامی ایران کاهش پیدا کند. این کاهش در شرایطی اتفاق افتاده که ایران با تهدیدهای مداوم از سوی آمریکا و اسرائیل روبه‌رو است.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید