اشتباه بزرگ زلنسکی

درگیری‌ای که در کاخ سفید و در مقابل دوربین‌ها بین ترامپ و زلنسکی رخ داد، از آن دسته‌بحث‌هایی است که در نشست‌های خصوصی بین رهبران جهان رخ می‌دهد. هرچند از نظر افکار عمومی، این رخداد بی‌سابقه بوده است. هر دو طرف در بروز این درگیری نقش داشته‌اند اما باید اذعان کرد که زلنسکی حماقت بیشتری به خرج داد چراکه اوست که در سمت ضعیف ماجرا ایستاده است.

دلایل متعددی برای وقوع این درگیری وجود دارد اما مهمترین دلیل تفاوت بنیادی نگاه دو طرف درباره دلایل شروع جنگ و شیوه پایان دادن به آن است. زلنسکی، مثل بسیاری دیگر در ساختار سیاسی آمریکا و اروپا همه تقصیرها را به گردن روسیه می‌اندازد و معتقد است که دولت روسیه نه‌تنها به دنبال اهداف حداکثری در اوکراین است بلکه قصد دارد به کشورهای حوزه بالتیک و عضو ناتو حمله کند.

بنابراین زلنسکی باور ندارد که مذاکره ممکن باشد و یا اینکه دوام داشته باشد. مگر اینکه اعضای اروپایی ناتو نیرویی برای دفاع از اوکراین فراهم کرده و حمایت تمام و کمال آمریکا را جلب کنند. از آنجایی‌که روس‌ها مکرر این دیدگاه را رد کرده‌اند، تعیین چنین شروطی در مذاکرات به این معنا خواهد بود که قرار نیست صلحی در کار باشد و جنگ برای مدت‌زمان نامعینی ادامه خواهد یافت.

ترامپ و جی‌دی‌ونس، براساس نگاه خودشان به دنیا و روابط بین‌الملل، درست برعکس فکر می‌کنند و معتقدند که روسیه دلایل مشروعی برای ادراک تهدید از جانب اوکراین داشته و امنیت و منافع حیاتی خود را در خطر می‌دیده است. آنها معتقدند که این جنگ، بخشی از درگیری ژئوپلیتیک بزرگ بین غرب و روسیه بر سر گسترش ناتو و نظم امنیتی اروپا است.

در غیاب دیپلماسی، ترامپ و ونس معتقدند که چرخه کنش‌ها و واکنش‌ها در این درگیری ژئوپلیتیک، تنها تسریع خواهد شد و خطر وقوع جنگ جهانی سوم در پیش خواهد بود. ترامپ و ونس پوتین را بازیگری بی‌رحم اما منطقی می‌دانند که توافق خواهد کرد و به توافق پایبند خواهد بود اگر این توافق شرایط اساسی روسیه را برآورده کند. آنها معتقدند که پوتین هیچ قصدی برای حمله به کشورهای عضو ناتو ندارد. فراتر از آن، ترامپ و ونس مصمم هستند که فراتر از مرزهای فعلی ناتو، هیچ تعهد امنیتی دیگری به اروپا ندهند.

بنابراین وقتی که زلنسکی در کنفرانس مطبوعاتی به آنها فشار آورد تا ارتش آمریکا را به‌عنوان نیروی حافظ صلح اروپا به اوکراین بفرستند، از کوره در رفتند. اگرچه سخنان ترامپ خطاب به زلنسکی به شدت غیردیپلماتیک بود،  شاید بتوان گفت که ترامپ در پاسخ به یک سوال جمله‌ای دیپلماتیک بر زبان آورد و آن این بود که «تو از من می‌خواهی درباره پوتین سخنان بدی به زبان بیاورم و بعد به او بگویم هی ولادیمیر! چطور است با هم توافق کنیم؟» در ادامه ترامپ جمله‌ای بر زبان آورد که حقیقت بود اما اغلب در ساختار سیاست‌خارجی و امنیتی آمریکا فراموش شده و آن اینکه «مسئولیت اول او نسبت به ایالات متحده آمریکا است.»

به نظر می‌رسد که زلنسکی هنوز متوجه تفاوت دولت ترامپ با دولت بایدن و یا دولت‌های اروپایی نشده است. زلنسکی و دیگر مقامات اوکراینی عادت‌ کرده‌اند از دولت‌های غربی در رسانه‌ها انتقاد کنند که چرا به اوکراین کمک نمی‌کنند. آنها مدام در رسانه‌ها، در جلسات سخنرانی و در پارلمان‌های کشورهای غربی این درخواست کمک را تکرار می‌کنند.

معمولاً وضعیت این بوده که اغلب بعد از این سخنان، دولت بایدن و دولت‌های اروپایی به خواسته‌های اوکراین پاسخ مثبت می‌دادند. ظاهراً باور شده که فشار افکار عمومی و باج‌گیری اخلاقی از واشنگتن، هنوز هم می‌تواند راه چاره‌ای برای روبه‌رو شدن با ترامپ باشد. گفته می‌شود زلنسکی در حالی وارد اتاق ملاقات با ترامپ شده که از سوی مشاوران کمترین توصیه‌ها به او شده بود.

سفیر اوکراین در اتاق دیدار دیده شد درحالی‌که دست‌هایش را روی صورتش گرفته بود و البته او حق داشت که اینطور پریشان باشد. واکنش ترامپ و ونس به ابزار فشار زلنسکی بسیار متفاوت بود. البته لازم هم نبود که اینطور با او برخورد شود. 

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید