رویداد

تقویت دیپلماسی پاندا

بایدن و شی روز چهارشنبه با یکدیگر راه رفتند، گفت‌وگو کردند و در نهایت به نتایجی رسیدند. جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا و شی‌جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین در جریان نشست سازمان همکاری‌های اقتصادی آسیا-پاسیفیک در عمارتی خارج از سانفرانسیسکو دیدار کردند. بایدن در سخنرانی خود گفت، به‌‌رغم مخالفت‌های این دو رهبر با یکدیگر، گفت‌وگوها صریح، سرراست و مفید بوده‌اند. قطعاً موضوعات بسیاری برای گفت‌وگو وجود داشته است؛ از جنگ اسرائیل و حماس و جنگ روسیه در اوکراین گرفته تا زرادخانه هسته‌ای کره‌شمالی و از خطرات هوش مصنوعی گرفته تا مجموعه‌ای از اختلافات تجاری. اما آنچه از این گفت‌وگوها منتشر شده، حداقل تا الان این است که بایدن و شی بیشتر به از سر گرفته شدن روابط نظامی و توافق برای مقابله با قاچاق فنتانیل از چین، تدابیر تازه برای مقابله با تغییر اقلیم و موافقت بر سر کنار آمدن با اختلافات یکدیگر و در نهایت تمایل به ارسال پاندای بیشتر به آمریکا که «گنج ملی» چین به شمار می‌رود، صحبت کرده‌اند. یک مقام ارشد آمریکایی نیز پس از دیدار بایدن و شی خبر داد: «دو رئیس‌جمهور درباره گام‌های بعدی در خاورمیانه گفت‌وگو کردند.» این مقام که نامش فاش نشد، اظهار داشت: «ما تمایل خود را برای مداخله چین در ایران برای پرهیز از اقداماتی که ممکن است تحریک‌آمیز تلقی شود، به صراحت اعلام کردیم. بایدن از رئیس‌جمهور چین خواست تا از ایران بخواهد که از هرگونه تنش‌زایی در خاورمیانه اجتناب کند». از سوی دیگر، رئیس‌جمهور چین نیز خطاب به بایدن گفت: «واشنگتن و پکن باید برای حل اختلافات برجسته بین خود تلاش کنند، به خطوط قرمز و اصول یکدیگر احترام بگذارند و از اقدامات تحریک‌آمیز خودداری کنند.» طبق گزارش‌ها، شی در ادامه توضیح داد: «چین امیدوار است که آمریکا تحریم‌های یکجانبه را لغو کند و فضای تجاری مطلوبی را برای شرکت‌های چینی فراهم کند. آمریکا همواره تحریم‌های یکجانبه‌ای را علیه پکن اعمال می‌کند و این به شدت به منافع چین لطمه می‌زند.» رئیس‌جمهور چین درباره موضوع تایوان نیز تصریح کرد: «آمریکا باید از اتحاد مجدد صلح‌آمیز و اجتناب‌ناپذیر چین با تایوان حمایت کند و ارسال سلاح به آن را متوقف کند».
یک مقام ارشد آمریکایی می‌گوید، شی‌جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین در جریان دیدار چهارساعته خود در روز چهارشنبه با جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا گفته است که تایوان بزرگ‌ترین و خطرناک‌ترین موضوع پیش روی دو کشور است. این مقام آمریکایی همچنین به نقل از شی‌جین‌پینگ به خبرنگاران گفت که چین ترجیح می‌دهد از طریق راه‌های مسالمت‌آمیز با تایوان به «اتحاد مجدد» برسد اما او در ادامه صحبت‌هایش گفته است، در شرایط خاص ممکن است از زور نیز استفاده کنیم.
او در ادامه افزود، رئیس‌جمهور چین تلاش داشت نشان دهد که پکن در حال آماده شدن برای یک تهاجم گسترده به تایوان نیست، با این وجود این سخنان رویکرد آمریکا را تغییر نمی‌دهد.
بایدن نیز در این نشست بر اهمیت صلح در منطقه تاکید کرد و گفت: «موضع دیرینه ایالات متحده، عزم برای حفظ صلح و ثبات است.» چین تایوان را بخشی از قلمرو و یکی از استان‌های جداشده خود در زمان جنگ داخلی سال ۱۹۴۹ می‌داند و بارها تهدید کرده است که در صورت لزوم با استفاده از نیروی نظامی آن را پس خواهد گرفت. به همین منظور بارها رزمایش‌های نظامی مختلفی در نزدیکی مرزهای خود با تایوان انجام داده است.
از سوی دیگر در این مدت تایوان به دنبال تقویت نیروی نظامی خود و متحدان جدید بوده است و تسای اینگ ون، رئیس‌جمهوری آن بارها تاکید کرده است فقط مردم این جزیره می‌توانند برای آینده خود تصمیم بگیرند. وزارت خارجه تایوان در واکنش به نشست بایدن و شی‌جین‌پینگ عنوان کرد که دولتش تنها بر تقویت دفاعی خود و جلب حمایت بین‌المللی تمرکز داشته و هرگز به دنبال تمرکز بر روی حمله احتمالی چین به کشورش نبوده است.
این وزارتخانه همچنین تاکید کرد کشورش به دنبال تحریک پکن نیست اما تسلیم فشار‌ها نیز نخواهد شد. بایدن و شی در نوامبر سال گذشته میلادی نیز به مدت سه ساعت در حاشیه نشست سران گروه ۲۰ با یکدیگر دیدار و گفت‌وگو کرده بودند. این اولین سفر شی‌جین‌پینگ به ایالات متحده در ۶ سال گذشته است. این دو رئیس‌جمهور آخرین بار یک سال پیش در اندونزی با هم دیدار کرده بودند.