مهدی افنانی کارشناس بازار بورس:
عملکرد عشقی شایسته بورس نبود
مهدی افنانی از کارشناسان بازار سرمایه و بورس عملکرد مجید عشقی در سازمان بورس را در مواقع بحرانی و حساس موفق نمیداند و معتقد است او با اعلام نکردن اسامی افراد متخلف عملکرد خوبی نداشت و کارنامه ضعیفی از خود به جا گذاشت.
افنانی همچنین به ماجرای ترور اسماعیل هنیه اشاره میکند و میگوید عشقی نتوانست این بحران را در بورس مدیریت کند و در دوره او بود که بازار بورس به پایه ثابت مناظرات اقتصادی و سیاسی کشور تبدیل شد.
ارزیابی شما از کارنامه دوساله آقای عشقی چیست؟
باید از دو جهت به این موضوع نگاه کرد؛ یک بخش از نظر عملکرد حاکمیتی است که ایشان پیگیریهای خوبی انجام داد مانند بحث خودروسازان و قیمت خوراک که با وزارت صمت و وزارت نفت و هیئت دولت نیز رایزنی و پیگیری خوبی انجام داد که باید بهخاطر آن از آقای عشقی تشکر کنم. اما در چند مورد دیگر که آخرین آن وام میلیاردی بود کارهایی کردند که خارج از وظایف سازمان بود، بزرگترین ایرادهایی که میتوانم بگیرم یکی اینکه بعد از ترور اسماعیل هنیه، ایشان در سازمان بورس خیلی دیر اقدام کرد و حتی من شنیدم که آقای عشقی در دفترکار خود نبودند، بههرحال مسبوق به سابقه است که برخی از مسئولان در مواقع بحران حضور ندارند مثلاً در جایی از کشور سیل میآمد اما مسئول مربوطه میگفت به من اطلاع ندادند، در صورتی که مسئولین هستند تا بحرانها را حل کنند.
متاسفانه در بحرانهایی که در این مدت در بورس و بازار سهام به وجود آمد خیلی دیر اقدام شد که باعث زیان گردید. مورد دیگر اینکه به نظر رسالت سازمان برای آقای عشقی جا نیفتاده بود و مشخص نبود. درست است که آقای عشقی به خاطر ریزش بورس به مجلس رفت و گزارش داد ولی گفت که من اسم هیچکس را اعلام نمیکنم.
مستحضر هستید تمام کسانی که در این بازار کار میکنند این تجربه را دارند که اگر کوچکترین اشتباهی در روند بورس داشته باشند سریع از سازمان با آنها تماس گرفته میشود و حتی کد آنها مسدود میشود اما چطور میشود که رئیس سازمان اعلام میکند که من نمیدانم و نمیتوانم اطلاعات بدهم، چرا؟ برای من این سوال پیش آمده که آقای عشقی از فرد خاصی طرفداری و حمایت میکرده است؟ اصولاً رسالت ایشان نگه داشتن و پویایی بازار بوده و یا سود عدهای خاص؟ این موضوع مهمی است که به نظر من کیفری است و باید در قوه قضائیه بررسی شود.
درست است که بحث وام میلیاردی تخلف بوده و اما تیشه اصلی به ریشه سازمان بورس وقتی خورده شد که گفتند نمیتوانیم اسامی را اعلام کنیم و سوال من این است که چرا نمیشد اعلام کنند؟ در نهایت من عملکرد ایشان را شایسته بازار بورس ندیدم و به آقای عشقی نمره قبولی نمیدهم و واقعاً در دوره او بیشترین بحرانها را داشتیم و بازار بورس به پایه ثابت مناظرات اقتصادی و سیاسی کشور تبدیل شده بود که این بدترین اتفاق برای بورس است چون ثبات خود را از دست داده بود و اقداماتی که سازمان بورس به عنوان متولی باید انجام میداد را از تیم ایشان شاهد نبودیم.
چند نمونه از بحرانهای دوره آقای عشقی را میگویید؟
در ابتدای حضور ایشان دستورالعملی برای نرخ خوراک آمده بود که شفاف به بازار اعلام نشد و تنها عدهای خاص از آن اطلاع داشتند و از بازار خارج شدند و مدتها بعد این دستورالعمل را اعلام کردند که عین تخلف است و نشان داد که بازار شفاف نیست و بازار در دست عدهای خاص برای منافعشان بود. همچنین بحث ترور آقای هنیه تبدیل به بحران بزرگی برای کشور شد. ما در دورههای پیش دیدیم وقتی سردار سلیمانی ترور شد، فردای آن روز سازمان بورس اقداماتی انجام داد که آرامش را به بازار برگرداند اما در دوره آقای عشقی تا دو روز هیچ خبری نبود و بعد از آن یک دستورالعمل صادر شد.
او در دوره خود به مجلس و کمیسیون اصل ۹۰ رفت اما نتوانست از بازار بورس دفاع کند و متولی خوبی برای بازار باشد.
پس اگر بحث وام هم پیش نمیآمد او باید میرفت؟
برآورد من این است که تیم اقتصادی دولت چهاردهم نمیتوانست با این بازار سهام به جایی برسد. قرار بود مازاد داراییهای خودروسازان و بانکها در بورس عرضه شود که هیچکدام اینها با تیم قبلی که فقط به فکر خودش بود انجامپذیر نبود. رئیس بعدی باید خیلی شفاف عمل کند و بداند اگر نامهها و دستورالعملها بعد از ماهها به گوش بازاریها برسد تخلف است، موضوع دیگر اینکه اعتمادی که از بازار رفته را برگرداند و بورس فردی را میخواهد که شهرت خوب و پیشینه مناسبی داشته باشد. همچنین رئیس جدید باید مقید به قوانین و مقررات باشد و از همه مهمتر رسالت خود را اعتلای بازار بورس بداند و نه ایجاد درآمد. من امیدوارم تیم بعدی که بر سرکار میآید باید بداند به کجا میآید و بداند چه کاری باید انجام دهد و آن را درست انجام دهد.