سکوت مومنانه تندروها/بررسی واکنش روزنامه‌ها به بازداشت بستگان کاظم صدیقی
با افشای مالکیت باغ ازگل (باغی به مساحت ۴۲۰۰ متر و بیش از ۱۰۰۰ میلیارد تومان) بسیاری معتقد بودند که باید با کاظم صدیقی برخورد شود و او از ایستادن پشت تریبون نمازجمعه محروم شود. اما این اتفاق نیفتاد و در نهایت یکی از روزنامه‌های همسو (همشهری) درخواست برخورد مومنانه را داد.
با افشای مالکیت باغ ازگل (باغی به مساحت 4200 متر و بیش از 1000 میلیارد تومان) بسیاری معتقد بودند که باید با کاظم صدیقی برخورد شود و او از ایستادن پشت تریبون نمازجمعه محروم شود. اما این اتفاق نیفتاد و در نهایت یکی از روزنامه‌های همسو (همشهری) درخواست برخورد مومنانه را داد.
حالا که تقریباً 17 ماه از این افشاگری می‌گذرد، خبر بازداشت پسر و عروس کاظم صدیقی مطرح شد. برخی این بازداشت را به همان باغ ازگل مرتبط دانستند اما قوه‌قضائیه تنها از محتوای پرونده به «موضوع مالی بوده» اکتفا کرد و روز گذشته (سه‌شنبه 20 خرداد 1404) اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه‌قضائیه در نشست خبری خود اطلاعاتی از این بازداشت به اصحاب رسانه داده و تاکید کرد: «با گزارش واصله، بیش از ۱۰ روز گذشته افرادی در خصوص پرونده بازداشت شدند. ۶ نفر بازداشت شدند که دو نفر از آنها یکی از فرزندان ذکور آقای صدیقی و همسر فرزندش که عروس خانواده است. باید صبر کنیم پرونده رسیدگی شود.
تحقیقات مقدماتی در حال انجام است و نمی‌توانیم ابعاد پرونده را فعلاً بگوییم. اتهامات مالی است و خود حاج آقا صدیقی صراحتاً گفته تابع قانون است و هیچ‌گونه پیگیری در خصوص منسوبین نداشتند و گفتند حاضرند برای روشن شدن موضوع به جریان دادرسی کمک کنند.
با پیگیری‌های دستگاه قضایی ابعاد پرونده را روشن می‌کنیم. دستگاه قضایی هیچ‌خط قرمزی برای مبارزه با مفاسد ندارد و همانطور که در قضیه فرزندان معاول اول قوه قضائیه خود دستگاه قضایی پیش‌قدم شد در این موضوع هم خود دستگاه قضایی پیش‌قدم شده و در دستور کار قرار داده و پرونده در حال رسیدگی اولیه است.»
عصر تحول و عدلیه‌ای ناکافی
روزنامه قدس با تیتر «صراحتِ عدالت» بازداشت فرزند امام‌جمعه موقت تهران را عزم جدی قوه‌قضائیه برای مقابله با دانه‌درشت‌ها دانسته است. این روزنامه هم به مرور دستگیری دانه درشت‌ها و اقوام مقامات ارشد کشور در دوره‌های مختلف پرداخته و این اقدام را عصر تحول قوه‌قضائیه توصیف کرده و در پایان نوشته: «عدلیه‌ای که هست حتماً در مواردی ناکارا یا ناکافی بوده است! احتمالاً در برهه‌هایی ضعیف‌تر بوده و چون امروز، قوی‌تر اما عدلیه‌ای که باید باشد نه الزاماً سازوکاری فارغ از اشتباه و خطا، که مجموعه‌ای از فرایندهای عادلانه، مصلحانه و قاطعانه است که می‌تواند در میان‌مدت به پاک‌سازی نظام عزیز اسلامی از خائنان و سودجویانی بپردازد که نه آبروی پدر می‌شناسند و نه خون شهید، نه توصیه امام می‌فهمند و نه قدر اعتماد مردم می‌دانند! اینان همان کسانی هستند که زبانی جز میله‌های زندان، آوای تازیانه و صفیر اعدام نمی‌فهمند.»
همشهری یک کلمه هم ننوشت
خبر دستگیری افراد نزدیک به امام جمعه تهران، روز گذشته در برخی رسانه‌ها مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفت جالب آنکه روزنامه‌های اصولگرا سیاست خارجی را مقدم بر «بازداشت دو تن از خانواده کاظم صدیقی» دانسته و تیترهای خود را بر این مبنا انتخاب کردند. روزنامه همشهری که تا پیش از این پیگیر «برخورد مومنانه بود» اما با «بازداشت مومنانه» روبه‌رو شده ترجیح داد روز گذشته تیتری را از این اتفاق مهم روی جلد نیاورد. این روزنامه وابسته به شهرداری سیاست خارجی را مقدم بر این خبر سیاسی داخلی دانسته و تیتری روی جلد نیاورد. این روزنامه حتی درباره کله‌پاچه، چت‌جی.پی.دی، رای اعتماد مجلس به وزیر پیشنهادی اقتصاد، سریال وحشی و اطلاعیه شورای عالی امنیت ملی نوشت اما یک کلمه درباره دستگیری فرزند و عروس صدیقی منتشر نکرد.
تنها حرف صدیقی در کیهان
روزنامه کیهان اما اولویت خود را گروسی و سیاست خارجی اختصاص داد و در گوشه راست اولین تیتر خود را به واکنش صدیقی به بازداشت دو تن از خانواده خود اختصاص داد. این روزنامه اما ترجیح داد که در صفحه 3 بدون آن که اشاره‌ای به این بازداشت داشته باشد، تنها مصاحبه صدیقی را با تیتر «تابع قانون هستم.» اختصاص دهد. تکیه این روزنامه بر این بخش مصاحبه صدیقی بود که او گفته است: «بنده هیچ‌گونه پیگیری درباره بازداشت بستگانم نکرده‌ام و همچنین از هیچ اقدام خلاف قانون و ضوابطی حمایت نکرده و نخواهم کرد.» این مطلب بین مطالب دولت و مجلس قرار گرفته است.
صفحه یک خالی از بازداشت
روزنامه جام‌جم وابسته به «صداوسیما» دو تیتر اصلی خود را به اسرائیل اختصاص داد؛ یکی اطلاعیه شورای عالی امنیت ملی و دیگری یورش به مارلین. روزنامه صداوسیما در صفحه اول خود به ایرانگردی و موضوع گروسی اشاره کرده اما سیاست‌های مهاجرتی ترامپ را شلیک به آزادی دانسته است. اما از مهم‌ترین خبر سیاسی – قضایی کشور چشم پوشی کرده است.
تحلیل وعده صادق در روزنامه جوان
روزنامه اصولگرای «جوان» اما از این بازداشت به عنوان وعده صادق نام برد و آن را با عنوان «وعده صادق مبارزه با فساد» تیتر یک کرد. این روزنامه به روند انتشار خبر بازداشت پسر و عروس صدیقی به قلم رحیم زیادعلی، دبیر گروه سیاسی پرداخت و به سادگی از کنار این موضوع مهم رد نشد. زیادعلی در این مطلب علاوه بر انتشار مصاحبه صدیقی، نوشت: «ناظران این اهمیت را دلیلی بر تأییدی عمومی بر ساختار ضدفساد و غیرسیستماتیک‌بودن فساد می‌دانند. هرچند برخی می‌گویند سیستم آن‌قدر باید مصون و معصوم باشد که امکان «زد و بند و تخلفات» برای کسی ایجاد نشود، که بعداً بخواهد کشف و برخورد بشود یا برخی نیز کشف نشود یا مکتوم بماند.»
انقلاب خوراک آقازاده‌ها نیست
روزنامه فرهیختگان هم بازداشت دو تن از خانواده صدیقی را تیتر یک کرده و نوشت: «فرزندان نمی‌توانند انقلاب را بخورند» خبرنگار گروه سیاست این روزنامه معتقد است که «برخورد با نزدیکان امام‌جمعه تهران امید به احیای سرمایه اجتماعی از مسیر عدالت‌خواهی را پررنگ می‌کند.» نویسنده نه‌تنها به پرونده پسر و عروس صدیقی بلکه به موضوع بازداشت فرزندان معاون اول قضائیه در این دوره و البته دستگیری محمدرضا رحیمی و اسفندیار مشایی در دولت احمدی‌نژاد، حسین فریدون برادر روحانی و محمد جهانگیری، برادر اسحاق جهانگیری در دولت حسن روحانی نیز اشاره کرده است.
رسالت؛ هیچ که هیچ
روزنامه رسالت در غیاب محسن پیرهادی، مدیرمسئول خود نه‌تنها در صفحه اول به موضوع بازداشت فرزند و عروس صدیقی نپرداخت بلکه در هیچ‌یک از صفحات خود نیز به این بازداشت نپرداخته است. تیتر یک این روزنامه به احیای سرمایه‌گذاری مردمی و واحدهای تولیدی راکد با عنوان «توسعه صنعتی از مسیر مردمی‌سازی» اختصاص یافته و از خطر بیخ گوش تالاب‌ها خبر داده است.
کوتاه و گم در وطن امروز
روزنامه اصولگرای وطن امروز با عنوان «تکمیل بانک اهداف» به بیانیه دبیرخانه شورای عالی امنیت ملی در پی عملیات پیچیده اطلاعاتی سربازان گمنام امام زمان(عج) پرداخته و مدیران آن را به عنوان تیتر یک روزنامه انتخاب کرده است. اما از بازداشت دو تن از خانواده امام جمعه تهران خبری در صفحه اول نبود. این روزنامه در صفحه 2 خود به یک خبر بسیار کوتاه آن‌هم مصاحبه صدیقی را با عنوان «واکنش صدیقی به دستگیری فرزندش» در ستون راست بسنده کرده که در بین خبرهای صفحه دو تقریباً گم شده است.
سکوتی از جنس کره جنوبی
«صبح نو» روزنامه منتسب به جریان حامی محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس هم هیچ تیتری از این بازداشت روی جلد نیاورده است و به جای آن تنها به موضوعات بین‌المللی پرداخته و تیتر یک خود را به بیانیه شورای عالی امنیت ملی اختصاص داده است. این روزنامه صفحات 3، 4 و 5 سیاست خود را به موضوعات سیاست خارجی اختصاص داده و حتی به تغییر رویکرد کره جنوبی برای کاهش وابستگی به آمریکا نیز اهمیت داده اما به موضوعات مهم داخلی تنها در صفحه 2 آن‌هم با محوریت بیانیه شورای عالی امنیت ملی پرداخته و در مقابل بازداشت مهم قوه‌قضائیه سکوت پیشه کرده است.
آزمون تمام‌عیار نظام
«عدالت بدون خط قرمز» این تیتر یکی است که روزنامه خراسان، روزنامه نزدیک به قالیباف برای صفحه اول خود انتخاب کرده و درباره دستگیری پسر صدیقی و همسرش گزارش داده است. گزارش روزنامه خراسان که به واکنش‌ها پس از انتشار این خبر پرداخته، اینگونه شروع می‌شود: «در روزهایی که جامعه ایران تشنه نشانه‌هایی از عدالت بی‌ملاحظه و مبارزه بی‌تعارف با فساد است، خبر بازداشت دو فرزند آیت‌ا... کاظم صدیقی، امام‌جمعه موقت تهران، موجی سنگین از واکنش‌های رسانه‌ای، افکار عمومی و تحلیل‌ها را درشبکه‌های اجتماعی به‌دنبال داشت. ماجرا اگرچه از دل یک پرونده اقتصادی نشأت می‌گیرد، اما به‌سرعت فراتر از یک تخلف فردی یا خانوادگی رفت و به آزمونی تبدیل شد برای سنجش عیار اراده نظام در مواجهه با فساد، حتی وقتی متهمان از چهره‌های نزدیک به لایه‌های سنتی و مذهبی قدرت هستند.» جالب این است که این روزنامه برعکس «صبح نو» به این موضوع کامل پرداخته است.
گاز ازن مهم‌تر از بازداشت آقازاده و عروس
روزنامه «عصرایرانیان» با مدیرمسئولی بیژن نوباوه وطن تیتر یک خود را به بیانیه شورای عالی امنیت ملی اختصاص داده است. این روزنامه هم به موضوع بازداشت فرزند و عروس امام جمعه تهران نپرداخته، در حالی که در یادداشتی با عنوان بی‌تدبیری عجیب در اقدام یک کمیسیون از دبیرخانه مجمع به موضوع پالرمو پرداخته است. روزنامه عصر ایرانیان به موضوعاتی مانند «تأثیر محافظتی دارچین و گل‌محمدی در برابر گاز اُزن» بیشتر اهمیت داده و این مطلب را در دو صفحه 5 و 8 خود منتشر کرده است.
از انکار تا دستگیری شبانه
روزنامه اصلاح‌طلب «شرق» اما تیتر یک خود را با عنوان «خسارت شفافیت‌گریزی» به موضوع دستگیری فرزند و عروس صدیقی به اتهام فساد اقتصادی اختصاص داده است. شرق این گزارش را با «دستگیری شبانه فرزند و عروس صدیقی» شروع کرده و با اشاره به انکار تخلفات مالی برخی از مقامات عالی و نزدیکانشان، به ادعاهایی که مسئولان درباره میزان دارایی‌های خود داشته، پرداخته و خواسته که این ادعاها از جمله مستاجر بودن، بیکار بودن فرزندان یا ارقام ناچیز حساب بانکی راستی‌آزمایی شود.
برزخ شیخ در سازندگی
مطلب روزنامه سازندگی با «حجت‌الاسلام کاظم صدیقی، رئیس ستاد امر به معروف و نهی از منکر از بازداشت پسر و عروس خود به جرم فساد اقتصادی خبر داد.» شروع شده است. این روزنامه عکس و تیتر یک خود را با عنوان «برزخ شیخ» به این بازداشت مهم اختصاص داده و در ادامه به اظهارنظر رئیس دستگاه قضا پرداخت و به این موضوع اشاره کرد که: «حجت‌الاسلام غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه‌قضائیه: اگر برای افراد خانواده وقت نگذاریم بعدها باید وقت بیشتری بگذاریم و جبران کنیم.» علاوه بر این نویسنده به سخنان امیرحسین ثابتی، نماینده اصولگرای مجلس مبنی بر اینکه «یا از عملکرد فرزندتان اعلام برائت کنید یا از امامت جمعه تهران استعفا دهید.» پرداخته است.
تله عدالت در توسعه ایرانی
روزنامه توسعه ایرانی با تیتر یک «از دعوت به تقوای الهی تا «تله عدالت!»» به تشریح ابعاد مختلف «بازداشت شدن پسر و عروس کاظم صدیقی به دلیل «تخلف و زدوبند» پرداخته است و ابعاد سیاسی و ایدئولوژیک ماجرا را اینگونه توصیف کرده است: «اشاره به قدرت پدر در این بازداشت نیز البته که چندان دور از انصاف نیست. کاظم صدیقی از چهره‌های نزدیک به جریان اصولگرای سنتی و حامی دولت ابراهیم رئیسی بود و او در سال‌های اخیر از تریبون نمازجمعه بارها علیه فساد اقتصادی، رانت‌خواری و اشرافی‌گری سخن گفته و مدعی پیروی از سیره علوی بوده و شاید هم به همین دلیل، افشای این پرونده نه‌تنها جنبه قضایی بلکه وجهه سیاسی و اخلاقی نیز یافته است.»
اعتماد بدون جزئیات
روزنامه اعتماد به مدیرمسئولی الیاس حضرتی با تیتر «جزئیات بازداشت فرزند امام جمعه تهران» این اتفاق مهم را در صفحه یک گنجانده است. اما جزئیات تازه‌ای به مخاطب ارائه نمی‌کند و تنها موضوع مهم صحبت‌های ضرغامی است که در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «امروز مهمان جناب حاج آقای صدیقی بودم. خدمتشان پیشنهاد دادم تا تعیین تکلیف پرونده قضایی فرزندشان اقامه امامت جمعه نکنند. خودشان همچنین نظری داشتند.»
گنج اسرائیل مهم‌تر از صدیقی در ایران
روزنامه ایران وابسته به دولت هم از آن دسته روزنامه‌هایی بود که به موضوع بازداشت فرزند و عروس صدیقی نپرداخت. این روزنامه تیتر «نقشه گنج اتمی اسرائیل در ایران» را دوبار در صفحه یک منتشر کرده و بیانیه شورای عالی امنیت ملی را منتشر کرده است. اما در صفحه دوی مدیران این روزنامه تنها با تیتر «واکنش صدیقی به دستگیری فرزند و عروسش» اقدام به انتشار مصاحبه خبرگزاری میزان کرده است.
بازداشت‌ها از گذشته تاکنون
روزنامه مردم‌سالاری بالای سمت راست صفحه یک را به موضوع عدم حضور صدیقی در نمازجمعه تا تعیین تکلیف پرونده فرزندش اختصاص داده است.
«بازداشت آقازاده‌های صدیقی» تیتر صفحه اول روزنامه همدلی است که درباره این موضوع مهم گزارشی داده است.
روزنامه راه مردم با طرح سوال «مصونیت کاظم صدیقی و پسرانش به پایان رسید؟» در تیتر یک به ابهام در دلیل بازداشت فرزند امام جامعه تهران پرداخت و به موضوع «بلوای پرونده باغ ازگل» اشاره کرد.
«فرزند و عروس کاظم صدیقی بازداشت شدند» این تیتری است که کنار لوگوی روزنامه ستاره صبح قرار گرفته و در آن از «رشد فساد از دولت احمدی‌نژاد به بعد آغاز شد» خبر داده است.
روزنامه ابرار تنها با سه کلمه «فساد زیرتیغ عدالت» به موضوع بازداشت فرزند و عروس صدیقی پرداخته است.
روزنامه آرمان ملی نیز در گزارشی با تیتر «تاوان عبور از خط قرمز فساد» دستگیری پسر و عروس امام جمعه تهران را بررسی کرده است.
«برخورد با فساد در صف اول» تیتر روزنامه ابتکار است که به بازداشت مهم قوه‌قضائیه پرداخته است.
جمهوری اسلامی یکی از روزنامه‌های مهم کشور است که در صفحه اول، تیتر یا مطلبی از بازداشت فرزند و عروس صدیقی نداشته است.
روزنامه‌های آرمان امروز، دنیای اقتصاد، شهروند، ابرار، هفت صبح، نقش اقتصاد، کار و کارگر، تماشاگران، نوآوران، آفرینش، سیاست روز، اتحاد ملت، افکار و تعادل از کنار جنجالی‌ترین بازداشت به راحتی گذشته‌اند و هیچ تیتری در صفحه اول درباره بازداشت فرزند و عروس صدیقی نگنجانده‌اند.
