افتتاح پای ایفل

طبق اعلام مسئولان کمیته مسابقات قرار است کاروان هر کشور سوار بر قایقی در طول رودخانه سن حرکت کند تا جلوه بهتری به این مراسم بدهد. این مسابقات اما با حواشی زیادی همراه بود. از اعتراض بسیاری از کشورها نسبت به کیفیت تغذیه هتل‌های محل برگزاری مسابقات در شهر پاریس، تا بی‌نظمی سیستم حمل‌ونقل عمومی که با افزایش تماشاگران یا همان توریست‌های خارجی، در شهر پاریس بدتر هم خواهد شد. همچنین ناامنی و دزدی‌های بسیار که در همین روز نخست یقه زیکو برزیلی اسطوره فوتبال برزیل را با دزدی ۵۰۰ هزار دلاری گرفت، باعث شد تا ورزشکاران در این دوره حداقل در بُعد مالی احساس امنیت نداشته باشند.

گفتنی است حواشی داخلی هم پیش از شروع مسابقات کم نداشتیم. همه در انتظار مراسم رونمایی از لباس کاروان ایران بودند که بدون رونمایی رسمی، کاروان ایران راهی فرانسه شد و فقط با انتشار چند عکس بی‌کیفیت، لباس کاروان ایران رونمایی شد که هیچ نشانی از فرهنگ، پرچم و سنت ایرانی در آن دیده نمی‌شود. اعتراض به عدم حمایت مالی از سوی وزارت ورزش از سوی برخی ورزشکاران ایران، پیش از آغاز مسابقات المپیک نیز سوژه‌ای است که نسبت به آن خواهیم پرداخت.

پیش از شروع مسابقات المپیک در هر دوره‌ای اصولاً کمیته ملی المپیک پیش‌بینی مدالی می‌کند با این توضیح که نسبت به شرایط ورزشکاران در رشته‌های مختلف، آنالیزی صورت می‌گیرد و در هر رشته میزان شانس کسب مدال را اعلام می‌کنند که اگر در نهایت نتیجه تفاوت فاحشی با پیش‌بینی داشت، علت را ریشه‌یابی کنند. در این دوره اما در کمال شگفتی اصلاً پیش‌بینی مدالی از سوی کمیته ملی المپیک اعلام نشده است با این توجیه که استرس به ورزشکاران وارد نشود. اینکه کمیته ملی المپیک پیش‌بینی مدال نداشته تا فشار از روی ورزشکاران برداشته شود، توجیه قابل قبولی نیست اما نقل به مضمون از افراد مسئول است. مناف هاشمی، دبیرکل کمیته ملی المپیک در این خصوص که چرا پیش‌بینی مدالی نداشته؟ گفته است: «قرار شد برای برداشتن بار روانی از روی ورزشکار پیش‌بینی مدال المپیک بر عهده رئیس فدراسیون‌ها باشد.»

نکته قابل تأمل این است که اگر پیش‌بینی مدالی برای رشته‌های مختلف درنظر گرفته نشده پس براساس چه تحلیل و پارامتری، کمیته ملی المپیک برای رشته‌های حاضر در المپیک بودجه مشخص در نظر گرفته است؟ اگر قرار نیست رشته کشتی مدالی کسب کند یا تحلیلی روی آن صورت نگرفته خدایی نکرده در صورت عدم موفقیت این رشته مهم و البته پرمدال برای کاروان ایران، براساس چه اصول و آنالیزی، کمیته ملی المپیک انتقادها را پاسخ خواهد داد؟

قیاس لباس ورزشکاران کاروان کشورهای مختلف

کاروان ایران تنها کاروانی است که رونمایی لباس به صورت رسمی نداشت. نه تیزری ساخته شد و نه به صورت رسمی اعلام شد کدام شرکت یا برند وظیفه طراحی لباس‌های کاروان را برعهده داشته است. عدم شفافیت در این زمینه باعث شد تا کاروان ایران بدون رونمایی رسمی به مسابقات المپیک پاریس اعزام شوند. نه طرحی از شرکتی خواسته شد و نه افراد فعال و کاردرست در این زمینه (طراحی لباس) فرصتی داشتند تا طرح‌های خود را به کمیته ملی المپیک ارائه کنند. در آستانه آغاز مسابقات المپیک پاریس اما قیاس جالبی بین لباس کاروان کشورهای مختلف خواهیم داشت که در مراسم افتتاحیه بر تن کردند. ورزشکاران کشور میزبان یعنی فرانسه با کت و شلوارهایی متشکل از پیراهن سفید، شلوار یا دامن راسته سرمه‌ای در مراسم افتتاحیه حضور پیدا کردند. یقه کت این ورزشکاران منقش به پرچم فرانسه است و طرح لباس آنها نشان‌دهنده سبک کلاسیک و جاودانه در فرانسه است.

لباس تیم آمریکا در این مراسم یادآور لباس فرم دبستانی‌ها در این کشور است. ورزشکاران آمریکایی با کت سرمه‌ای مزین به نوارهای قرمز و سفید، پیراهن راه‌راه و کراوات سرمه‌ای در مراسم افتتاحیه حاضر شدند. در طراحی لباس ورزشکاران اسپانیا برای مراسم افتتاحیه، از گل میخک استفاده شده که نمادی است که ریشه در فرهنگ اسپانیایی دارد. لباس‌های مردانه و زنانه این تیم شامل یک کت بلیزر قرمز و پیراهن سفیدرنگ است. برای مردان نیز شلوار کرم‌رنگ طراحی شده که کاملاً نماد پرچم این کشور را به رخ می‌کشد. ورزشکاران استرالیایی نیز با کت سبز کلاسیک و تی‌شرت سفید و شلوارک زرد و سفید، ترکیبی از پرچم این کشور را نمایان کردند. لباس‌های تیم مغولستان اما بیش از سایر لباس‌ها فراگیر شد. این تیم با الهام گرفتن از طرح‌های سنتی این کشور، لباس‌ها را طراحی کرده است.

جلیقه‌های گلدوزی‌شده زنانه و مردانه با کلاه و چکمه‌های سنتی برای مردان و با گوشواره‌ها و کیف‌های زینتی برای زنان در نظر گرفته شده است. تولید هر دست لباس برای ورزشکاران مغولستانی ۲۲ ساعت زمان برده است. لباس کاروان ایران اما برخلاف سایر کشورهای حاضر در مسابقات المپیک هیچ طرح و نقشه‌ای که نمایانگر فرهنگ و سنت ایرانی داشته باشد ندارد. لباس مردان از کت سفید و تی‌شرت سرمه‌ای و شلوار تیره تشکیل شده و برای زنان نیز مانتوی سفید با شلوار تیره‌رنگ درنظر گرفته شده است.

آشفتگی میزبان

در یکی دو روز اخیر اعتراض ورزشکاران کشورهای مختلف به کیفیت تغذیه در پاریس به اوج خود رسیده است. در ادامه اعتراض ورزشکاران کشورهای مختلف، ورزشکاران و مسئولان تیم بریتانیا در بازی‌های المپیک پاریس اعلام کردند که دیگر از رستوران‌های دهکده المپیک استفاده نخواهند کرد. آنها نیز به کمبود مواد غذایی و ارائه گوشت خام اعتراض دارند. اندی آنسون، مدیر اجرایی کمیته المپیک بریتانیا گفت: ورزشکاران ما تصمیم گرفته‌اند که در جای دیگری غذا بخورند، بنابراین باید سرآشپز دیگری بیاوریم چراکه تقاضاها بسیار زیاد است. برخی غذاها کم هستند. گفتنی است براساس آنچه خبرنگاران اعزامی به پاریس نقل کردند، سیستم حمل و نقل عمومی نیز با کیفیت متوسطی روبه‌رو است و فاصله دهکده با آخرین ایستگاه مترو متعارف نیست و خبرنگاران بیش از ۴۰ دقیقه باید پیاده‌روی کنند تا به دهکده برسند.

حضور افرادی که توجیه ندارد

هرچند IOC برای افراد کمیته اجرایی کمیته ملی المپیک دعوت‌نامه فرستاده تا در مسابقات المپیک پاریس حضور داشته باشند اما آیا باید برای هر دعوت‌نامه‌ای پاسخ مثبت داد؟ اینکه رئیس فدراسیون گلف که اتفاقاً عضو کمیته اجرایی کمیته ملی المپیک است در مسابقات حضور داشته باشد چه کمکی به ورزشکاران و هیئت اجرایی خواهد کرد؟ رشته گلف ایران اصلاً سهمیه این مسابقات را کسب نکرده است. همچنین رئیس سابق فدراسیون والیبال به چه دلیلی باید در مسابقات المپیک حضور داشته باشد؟ صرفاً چون عضو کمیته اجرایی کمیته ملی المپیک ایران است؟ همچنین رئیس فدراسیون سه‌گانه چطور؟ آیا حضور این افراد در تضاد آشکار با شعارهایی نیست که مسئولین نسبت به صرفه‌جویی اقتصادی می‌دهند؟ اینکه ورزشکاران تیر و کمان اعتراض می‌کنند به دلیل محدودیت مالی برخی امکانات برای آنها فراهم نشده اما از طرف دیگر می‌بینیم این افراد مسئول هرچند با دعوت ioc به مسابقات می‌روند در تضاد نیست؟

وزارت ورزش و جوانان ایران مبلغ ۸ میلیارد و کمیته المپیک هم ۱۰ میلیارد برای مدال طلا ورزشکاران ایران پاداش درنظر گرفته که مجموعاً برندگان مدال طلا ۱۸ میلیارد تومان (حدود ۳۰۰ هزار دلار) پاداش می‌گیرند. اما کمیته ملی المپیک هیچ پیش‌بینی مدالی درنظر نگرفته که ورزشکاران بدون استرس کار را پیش ببرند. باید دید ۴۰ ورزشکار ایرانی در ۱۴ رشته ورزشی در پایان مسابقات چه عملکردی خواهند داشت.