رضا سپهوند نماینده خرم‌آباد و چگنی: ۵۰ درصد سوالات را ۳۰ نفر در مجلس طرح می‌کنند
نمایندگان دلایل مختلفی برای کثرت سوالات از دولت مطرح می‌کنند. رضا سپهوند، نماینده خرم‌آباد و چگنی که عضو هیئت رئیسه کمیسیون انرژی در گفت‌وگو با هم‌میهن به ارزیابی طرح سوال از دولت چهاردهم پرداخت و معتقد است: «ناترازی‌ها از جمله عوامل افزایش سوال از دولت است.» متن گفت‌وگو در ادامه می‌آید.
نمایندگان دلایل مختلفی برای کثرت سوالات از دولت مطرح می‌کنند. رضا سپهوند، نماینده خرم‌آباد و چگنی که عضو هیئت رئیسه کمیسیون انرژی در گفت‌وگو با هم‌میهن به ارزیابی طرح سوال از دولت چهاردهم پرداخت و معتقد است: «ناترازی‌ها از جمله عوامل افزایش سوال از دولت است.» متن گفت‌وگو در ادامه می‌آید.
چرا در عمر کمتر از یکسال دولت چهاردهم نمایندگان مجلس 1920 طرح سوال را مطرح کرده‌اند؟
سوال یکی از ابزارهای نمایندگان برای نظارت بر دولت است. به هر حال هر وقت وزرا یا ارکان اجرایی پاسخگو نیستند یا کار در انجام امورات خوب پیش نمی‌رود، نمایندگان از این ابزار استفاده می‌کنند. بنده هم در یکسال گذشته شاهد بودم که میزان سوالات از وزرا زیاد است. البته موضوعی که روزانه رصد می‌کنم حدود بین 20 تا 30 نفر از نمایندگان سوالات بسیاری مطرح می‌کنند و شاید بالغ بر 50 درصد سوالات مجلس متعلق به این افراد است.
رهبری هم فرمایش کردند که نمایندگان وزرا را به مجلس نکشانند تا امور انجام شود. این حرف بسیار درست است و بنده هم بارها در کمیسیون به این معترض شدم و به آقای قالیباف گفتم که وزرا و معاونان آنها را به مجلس نکشانند و اجازه بدهند که یکسال از عمر دولت بگذرد تا پس از مشخص شدن نتایج برنامه‌های در دست اجرای دولت سوالات مطرح شود. اما متاسفانه این روند رعایت نشده و طرح سوال کمافی‌السابق ادامه دارد.
این حجم از طرح سوال به پاسخگو کردن وزرا و دولت منجر شده است؟
بسیاری از سوالات، خیلی وزرا را پاسخگو نمی‌کند و در حقیقت پاسخ آنها مشخص است. نمی‌خواهم همکاران خودم در مجلس را به سوءنیت متهم کنم اما باید از این ابزار استفاده درست شود. واقعاً باید عملکرد یک وزیر به طور دقیق بررسی شود و در صورتی که کوتاهی صورت گرفته سوالات مطرح شود.
بیشتر سوالات مربوط به حوزه‌های انتخابیه است یا درباره مسائل ملی؟
سوالات در هر دو مورد مطرح می‌شود اما بیشتر سوالات مربوط به حوزه‌های انتخابیه است.
بیشترین سوالات از دولت چهاردهم در مورد چه موضوعاتی است؟
بالای 60 درصد سوالاتی که از وزرا مطرح می‌شود مربوط به بحران‌های آب و ناترازی‌های برق و گاز است. به ویژه در فصل تابستان موضوع آب و برق است. به نسبت بالای 20 تا 30 درصد سوالات مربوط به قطعی انرژی در حوزه‌های کشاورزی و صنعت هستند و سوالات در حوزه ناترازی برق مطرح می‌شود. بنابراین حجم سوالات بالا می‌رود. کارخانه‌ها در حوزه انتخابیه با قطعی برق مواجه و کارگران آن بیکار می‌شوند. به‌ویژه در مدت جنگ و بعد از آن تعداد به علت عدم دسترسی به وزرا سوالات زیاد شده است. ورزا باید پاسخگو باشند.
چند درصد سوالات سیاسی هستند و برگرفته از تفاوت جناح‌های سیاسی مطرح می‌شوند؟
من درصدهای دقیقی در این مورد ندارم و درصدهایی که ارائه کردم از مشاهدات دیداری روزانه خودم از سامانه است. همانطور که اشاره کردم بیشتر در حوزه قطعی برق و آب است. اینکه چند درصد سیاسی هستند را برآورد نکردم.
سوالات مطرح شده بیشتر در حوزه‌های سیاسی درباره چیست؟
اما به هر حال در حوزه‌های سیاسی بیشتر حول و حوش بحث مذاکرات، مصاحبه رئیس‌جمهور (با تاکر کارلسون) و اظهارنظرهای آقای عراقچی است. بعضی از سوالات هم در حوزه دفاعی مطرح می‌شود. بعضی از سوالات هم حوزه فرهنگی را خطاب قرار می‌دهد. اما نسبت این سوالات کمتر از موضوعات در حوزه فنی، برق و آب است.
وزرا و معاونان آنها چقدر وقت خود را در مجلس و پاسخگویی به سوالات نمایندگان اختصاص می‌دهند؟
تا پیش از جنگ به دلیل مطرح شدن سوالات، حضور وزرا در مجلس خیلی پررنگ بود. حتی گاهی حجم بازخواست و سوالات از آنها آنقدر زیاد بود که حضورشان در کمیسیون‌ها دچار تداخل می‌شد، تا جایی که این همزمانی حضور وزرا در کمیسیون‌ها باعث می‌شد که آنها گروه کارشناسی خود را به کمیسیون‌های مختلف می‌فرستادند.
با این شرایط ورزا وقتی برای حضور در دولت و فعالیت اجرایی آنها می‌ماند؟
به نظر من این روش و اینگونه استفاده از ابزار سوال خوب نیست. یعنی از این ابزار به خوبی استفاده نمی‌شود. بخشی از حجم بالای سوالات به این دلیل است که سوالات مشترک هستند و یک سوال توسط نمایندگان مختلف مطرح می‌شود و وزیر باید برای یک سوال چندبار پاسخ دهد یا در کمیسیون‌های مختلف حضور پیدا کند.
کاهش سوالات اشتراکی نمایندگان راه چاره‌ای دارد؟
باید سوالات در سیستم مجلس با دقت بیشتری بررسی شود و سوالاتی که مشترک هستند را همگرا و همخوان کند و پیش از حضور وزیر نمایندگان را کنار هم قرار دهد تا وزیر برای پاسخ به سوال چندین نماینده یکبار در مجلس حضور یابد. سوالات بسیاری از نمایندگان صف است و متاسفانه تعداد سوالات زیاد است. افزایش تعداد سوالات، صدای همه را هم درآورد و رهبری هم توصیه کردند که این حجم سوالات کاهش پیدا کند.
جنگ ایران و اسرائیل به افزایش یا کاهش سوالات نمایندگان مجلس از دولت پزشکیان منجر شده است؟
سوالات در یک ماه گذشته به طور چشمگیری کاهش پیدا کرد. اما از هفته گذشته دوباره سیر افزایشی به خود گرفته است. دلیل اصلی آن نیز بحران آب و برق در کشور است.
نمایندگان از پاسخ دولت قانع نمی‌شوند که سوال را مجدداً مطرح می‌کنند یا دنبال بهبود شرایط در حوزه انتخابیه خود هستند؟
واقعیت این است که فشار مردم در حوزه‌های انتخابیه به نمایندگان زیاد است و نمایندگاه ناچارند برای پاسخگو بودن به مردم به سوال متوسل شوند تا صدای آنها توسط مردم شنیده شود و پاسخگوی بخشی از مطالبات مردم باشند.
با توجه به اظهارنظر صریح آقای قالیباف درباره تعداد بالای طرح سوال و سخنان رهبری در اجلاسیه دوم به مجلس، به نظر شما روند سوالات کاهشی می‌شود یا افزایشی؟
به نظر من سوالات کاهش پیدا نمی‌کند و روز به روز روند افزایشی به خود می‌گیرد. دلیل این است که مشکلات موضوع انرژی به‌ویژه در حوزه آب و برق در یکی، دو ماه آینده ادامه دارد و احتمالاً قطعی‌ها بیشتر می‌شود. بنابراین فشار مردم بر نمایندگان بیشتر می‌شود و سوالات افزایش پیدا می‌کند. اما معتقدم با این روش نمی‌توانیم در رفع مشکلات مردم اقدام موثری انجام دهیم. مشخصاً اینکه از ضعف تولید برق خبر داریم و به شرایط موضوع آب در منطقه خود واقف هستیم. با فشار آوردن به دولت حجم آب در سدها و تولید برق در مدت کوتاه افزایش پیدا نمی‌کند. بنابراین بهتر است نمایندگان صبوری کنند تا وزرا در یکی، دو ماه آینده بیشتر به مسائل اجرایی و رفع مشکلات بپردازند نه اینکه بیشتر وقت خود را در مجلس بگذرانند.
