| کد مطلب: ۱۸۸۵۱
تنفیذهای تاریخ ساز

بازخوانی مراسم تنفیذ رؤسای‌جمهور کشور از ابوالحسن بنی‌صدر تا سیدابراهیم رئیسی

تنفیذهای تاریخ ساز

تنفیذ مسعود پزشکیان، نهمین رئیس‌جمهور کشور روز گذشته در حسینیه امام خمینی برگزار شد؛ تشریفات و مراسمی که در ابتدای هر دوره ریاست‌جمهوری برای تبدیل شدن رئیس‌جمهور منتخب به رئیس‌جمهور مستقر و شروع به کار دولت جدید براساس قانون پیش‌بینی شده‎است. تنفیذ حکم ریاست‌جمهوری پیش از مراسم تحلیف رئیس‌جمهوری طبق بند ۹ اصل ۱۱۰ قانون اساسی، از جمله وظایف و اختیارات رهبر جمهوری اسلامی است. ۱۴ بار این مراسم در کشور ما برگزار شده است. در ادامه نگاهی گذرا به این مراسم در ادوار گوناگون خواهیم داشت.

ابوالحسن بنی‌صدر

پس از اینکه دولت موقت به نخست‌وزیری مهدی بازرگان در 14 آبان استعفا داد و موافقت با استعفای آن از سوی امام خمینی با داستان‎های حول آن از رادیو و تلویزیون پخش شد، کشور برای رقابت انتخاباتی اولین دوره ریاست‌جمهوری آماده شد و با حذف جلال‌الدین فارسی به‌عنوان گزینه حزب جمهوری در آزادترین انتخابات ریاست‌جمهوری ایران رئیس‌جمهور شد. 10 روز پس از برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، یعنی در 15 بهمن 58 قرار بود مراسم تنفیذ رئیس‌جمهور برگزار شود اما امام خمینی با کسالت روبه‌رو شد و به بیمارستان رفت. البته ایشان با این باور که باید خللی در پیشبرد امور کشور ایجاد نشود، حکم تنفیذ بنی‎صدر را در همان بیمارستان قلب به او دادند.

بنی‎صدر که اولین رئیس‌جمهوری ایران بود، در مراسم تنفیذ، دست امام خمینی را هنگام دریافت حکم بوسید. در بخشی از متن حکم تنفیذ او امام خمینی اینگونه بیان داشته‎اند:«براساس آنکه ملت شریف ایران با اکثریت قاطع جناب آقای دکتر سیدابوالحسن بنی‌صدر را به ریاست‌جمهوری کشور جمهوری اسلامی ایران برگزیده‌اند، و بر حسب آنکه مشروعیت آن باید به نصب فقیه جامع‌الشرایط باشد، این‌جانب به موجب این حکم، رای ملت را تنفیذ و ایشان را به این سمت منصوب نمودم؛ لکن تنفیذ و نصب این جانب و رای ملت مسلمان ایران محدود است به عدم تخلف ایشان از احکام مقدسه اسلام و تبعیت از قانون اساسی اسلامی ایران. از جناب ایشان می‌خواهم که مسئولیت خطیری که به موجب اراده ملت و براساس قانون اساسی به عهده ایشان گذارده شده است همچون امانتی الهی از آن پاسداری نمایند، و به پیمان خود در مقابل خداوند تعالی و خلق وفادار باشند، و با اعتماد به فضل خداوند و اعتماد ملت همچون محوری استوار برای هماهنگی نهادهای مسئول، حمایت از مبانی جمهوری اسلامی، در حوزه اختیارات و مسئولیت‌های خود قرار گیرند، و در راه هدف ملت- که آن تداوم بخشیدن به انقلاب اسلامی و استقرار نظام عدل اسلامی است- با تمام توان بکوشند، و خداوند متعال را ناظر و حاضر دانند، و به وظیفه سنگینی که به عهده گرفته‌اند قیام کنند.»

البته دو سال بعد ریاست‌جمهوری او با رای عدم کفایت ناتمام رها شد و پیش از موعد در سال 1360 دومین انتخابات ریاست‌جمهوری در دستور کار قرار گرفت.

محمدعلی رجایی

پس از عزل بنی‎صدر در آخرین روز خردادماه، به سرعت کشور در حال جنگ، در فضای ملتهب از واکنش‎های سازمان مجاهدین خلق به این رخداد، برای انتخابات ریاست‌جمهوری دوم آماده شد. این انتخابات در دوم مردادماه میان 4 تایید صلاحیت‌شده شورای نگهبان (از بین 71 ثبت‌نام‌کننده) به رقابت پرداختند و محمدعلی رجایی که در دوره اول ریاست‌جمهوری، نخست‌وزیر بود به‌عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد. مراسم تنفیذ او در 11 مردادماه در آستانه عید فطر و در حسینیه جماران برگزار شد.

در بخشی از حکم تنفیذ او که از سوی امام خمینی صادر شد، آمده است:«به‌رغم تبلیغات دشمنان خارج و داخل، با اکثریت قاطع افزون از دوره سابق، جناب آقای محمدعلی رجایی ایّده‌اللّه‌ تعالی را به ریاست‌جمهوری کشور اسلامی ایران برگزیده و این مسئولیت بزرگ و بار سنگین را بر عهده او گذاشته است. و چون مشروعیت آن باید با نصب فقیه ولی امر باشد، اینجانب رأی ملت شریف را تنفیذ و ایشان را به سمت ریاست‌جمهوری اسلامی ایران منصوب نمودم، و مادام که ایشان در خط اسلام عزیز و پیرو احکام مقدس آن می‌باشند و از قانون اساسی ایران تبعیت و در مصالح کشور و ملت عظیم‌الشأن در حدود اختیارات قانونی خویش کوشا باشند و از فرامین الهی و قانون اساسی تخطی ننمایند، این نصب و تنفیذ به قوت خود باقی است و اگر خدای ناخواسته برخلاف آن عمل نمایند، مشروعیت آن را خواهم گرفت و باید ایشان توجه داشته باشند و از عمل ملت دریافته باشند که ملت دلاور نیز رأی خود را بر این اساس به ایشان داده‌اند.»

با تنفیذ این حکم، رجایی به‌عنوان دومین رئیس‌جمهور کشور آغاز به کار کرد اما کمتر از یک‌ماه بعد یعنی در 8 شهریور همان سال با انفجار دفتر نخست‌وزیری توسط مسعود کشمیری از اعضای مجاهدین خلق به همراه محمدجواد باهنر، نخست‌وزیر وقت ترور شد و دوره دوم ریاست‌جمهوری به پایان رسید. در پی این رخداد و التهابات پس از آن دولت موقت و نهادهای دست‌اندرکار کشور را برای انتخابات بعدی آماده ساختند؛ انتخاباتی که تقریباً یک ماه بعد برگزار شد.

آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای

دوره اول: یک ماه و یک روز از حادثه تروریستی در دفتر نخست‌وزیر و شهادت رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر می‎گذشت که کشور برای انتخابات بعدی آماده شده و مردم به پای صندوق‌های رای رفتند. این انتخابات در شرایطی برگزار می‌شد که شرایط امنیتی و سیاسی کشور با مشکلات عدیده روبه‌رو بود و جنگ هم در ابعاد مختلف فشارها را بر کشور تحمیل می‎کرد. در این انتخابات سه کاندیدا در کنار آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای به رقابت پرداختند؛ حسن غفوری‌فرد، سیدرضا زواره‎ای و علی‌اکبر پرورش که در نطقی تلویزیونی پیش از برگزاری انتخابات او را اصلح اعلام کردند و براساس آن آیت‌الله خامنه‎ای پیروز انتخابات شد. یک هفته بعد مراسم تنفیذ ایشان در حسینیه جماران برگزار شد. در این جلسه سیداحمد خمینی نیز حضور داشت که متن نامه‎های وزارت کشور و شورای نگهبان را مبنی بر صحت انتخابات قرائت کرد و پس از آن هم متن تنفیذ را برای حاضران خواند.

در بخشی از متن تنفیذ حکم آیت‎الله خامنه‎ای، امام خمینی نوشته‌اند:«گرچه دست جنایت‌کاران و منافقان، رئیس‌جمهور متعهد و مؤمنی را از ملت مجاهد ایران گرفت و یکی از خدمت‌گزاران صدیق را به شهادت رساند و ملت عزیز را از خدمت او، و او را از خدمت به ملت محروم کرد و گمان کرد که با ترور اشخاص، ملت بپاخاسته از تصمیم خود عقب می‌نشیند و در خدمت به اسلام بزرگ سستی می‌ورزد و در نتیجه راه برای قدرت‌های چپاول‌گر باز می‌شود، ولی شرکت بی‌سابقه مردم کشور، امید بدخواهان را مبدل به یأس و طمع آزمندان را برای همیشه برید.»

در بخش دیگر این حکم آمده است:«خداوند متعال بر ما منت نهاد که افکار عمومی را برای انتخاب رئیس‌جمهوری متعهد و مبارز، در خط مستقیم اسلام و عالم به دین و سیاست هدایت فرمود که امید است با حُسن تدبیر و کمک قوای سه‌گانه و پشتیبانی ملت بزرگ، مشکلات یکی پس از دیگری رفع و احکام مقدس اسلام به‌طور دلخواه در سطح کشور اجرا گردد.»

با این تنفیذ آیت‌الله خامنه‌ای سومین رئیس‌جمهور کشور شد و البته اولین رئیس‌جمهوری که دوره 4 ساله خود را به پایان رساند. ایشان اگرچه در ابتدا تمایل داشت علی‌اکبر ولایتی، نخست‌وزیر باشد اما با عدم رای اعتماد مجلس به او، آیت‌الله خامنه‎ای با گزینه دومش یعنی میرحسین موسوی به‌عنوان نخست‌وزیر، سال‌های پرتنش جنگ را با همه فراز و فرودهایش سپری کرد و به دوره چهارم انتخابات ریاست‌جمهوری رسید.

دور دوم: انتخابات ریاست‌جمهوری چهارم در 25 مرداد 64 با حضور سه کاندیدا برگزار شد. حبیب‌الله عسگراولادی، سیدمحمود کاشانی و آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای در حالی به رقابت پرداختند که در این انتخابات چهره‌های شاخصی مانند مهدی بازرگان، نخست‌وزیر دولت موقت در آغاز پیروزی انقلاب، ابراهیم یزدی، احمدحاج سید‌جوادی، محمدمهدی عبدخدایی و بسیاری از چهره‌های سیاسی دیگر برای این انتخابات ردصلاحیت شدند. با برگزاری انتخابات آیت‌الله علی خامنه‌ای برای دومین دوره با کسب بیش از 85 درصد آراء به سمت ریاست‌جمهوری ایران انتخاب شدند. مراسم تنفیذ این دوره هم مانند دو دوره قبل در حسینیه جماران و در تاریخ 13 شهریور 1364 برگزار شد.

حکم تنفیذ حضرت امام در دو حوزه قابل تقسیم بود. قسمت اول دعوت از مسئولین به حفظ هوشیاری در مقابل دسیسه‌های بدخواهان انقلاب و قدرت‌های خارجی و منافقان داخلی بود. بخش دوم نیز به تنفیذ رئیس‌جمهور اشاره داشت. بعد از قرائت حکم تنفیذ، امام خمینی سخنرانی‌ای خطاب به مسئولان کشور انجام دادند و آنها را به حفظ بیت‌المال، عدم پیروی از هوای نفس به عنوان عامل اصلی همه‌ی فسادها و همچنین پای‌بندی و رعایت صلاح اسلام و کشور در کارها توصیه کردند. پس از این تنفیذ آیت‌الله خامنه‎ای تا زمان فوت امام خمینی در 15 خرداد 68 و قرار گرفتن به عنوان جانشین ایشان، رئیس‌جمهوری ایران بودند.

اکبر هاشمی‌رفسنجانی

دور اول: پس از فوت امام خمینی و تعیین آیت‌الله خامنه‌ای به‌عنوان رهبر در مجلس خبرگان رهبری، ضرورت برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری زودهنگام برای تعیین رئیس‌جمهور مستقر به جای ایشان مطرح شد و در 6 مرداد 68، انتخابات پنجمین دوره ریاست‌جمهوری با حضور دو کاندیدا، اکبر هاشمی‌رفسنجانی و عباس شیبانی برگزار شد که پیروز آن هاشمی بود. البته که آیت‌الله خامنه‌ای تا 25 مرداد استعفایش از ریاست‌جمهوری هنوز بررسی نشده بود و هاشمی‌رفسنجانی هم، مجلس هنوز استعفایش را از نمایندگی بررسی نکرده بود، اما انتخابات برگزار و رهبری در روز ۱۲ مرداد ۱۳۶۸ حکم ریاست‌جمهوری اکبر هاشمی‌رفسنجانی را در حسینیه جماران تنفیذ کردند.

در بخشی از این حکم تنفیذ، آمده است:«اینک، پس از گذشت دو دوره‌ کامل ریاست‌جمهوری که بحمداللَّه با وجود آن‌همه دشواری‌ها و توطئه‌های دشمنان، به خیر و صلاح و عزت و عظمت اسلام و مسلمین سپری شده است، ملت رشید و مقاوم و باوفا، به وصیت امام فقید عظیم‌الشّأن خود عمل کرد و در نخستین امتحان و در همان حال که دشمنان قسم‌خورده‌ اسلام، نیرنگ‌ها پرداخته و امیدها بدان بسته بودند، جهانیان را به حیرت و اعجاب وا داشت و با حضور وسیع و سیل‌آسای خود، بنیان آمال بدخواهانه‌ی دشمن را برکند و با شناخت و آگاهی و آزادی کامل و کم‌نظیر، در انتخاباتی که نقش تبلیغات مرسوم در آن به کمترین حد ممکن رسید، به پای صندوق‌های رأی رفت و به پیمان خود با خدا بر نفی پرستش شیطان، و به عهد خود با رسول خدا در پاسداری از ثقلین، و به تعهد خود در برابر امام و انقلاب در وحدت کلمه و کلمه‌ی توحید و استقامت تا استقرار قسط عمل کرد.»

و رهبری در ادامه ضمن تقدیر از شخصیت و فعالیت‌های هاشمی،  حکم تنفیذ او را اعلام کرد. با این تنفیذ دوره اول ریاست‌جمهوری هاشمی که همزمان با پایان جنگ و ضرورت بازسازی بود؛ آغاز شد.

دور دوم: هاشمی 4 سال به‌عنوان رئیس‌جمهور کشور با برنامه بازسازی پس از جنگ به فعالیت پرداخت. او چندی قبل از پایان دولت، برنامه تعدیل اقتصادی را در پی گرفت که موجب نارضایتی و اعتراض در برخی استان‌های کشور در پی افزایش تورم و گرانی شد اما با این شرایط برای دوره‌ ششمین دوره ریاست‌جمهوری هم کاندیدا شد. این انتخابات 21 خرداد 72 با رقابت 4 کاندیدا برگزار شد، رقبای هاشمی در این انتخابات احمد توکلی، عبدالله جاسبی و رجبعلی طاهری بودند که او توانست مجدداً به عنوان رئیس‌جمهور ایران انتخاب شود.

تنفیذ این دوره از انتخابات در تاریخ 12 مرداد 1372 در حسینیه امام خمینی برگزار شد. رهبری در این حکم گفتند: «این فرصت را مغتنم شمرده، رئیس‌جمهور محترم و برادر گرامی خود را به آنچه توصیه‌ی همه‌ی انبیا و اولیاء مؤمنین است توصیه می‌کنم؛ یعنی رعایت تقوا و بی‌اعتنایی به زخارف دنیا و دوام ذکر الهی و اعتماد به قدرت حضرت احدیّت و ناچیز شمردن قدرت خود و همه‌ی قدرتمندان مادّی در برابر قدرت کامله‌ی الهی، و مهربانی با بندگان خدا و حُسنِ سلوک با مردم؛ به‌خصوص قشرهای ضعیف که نیروهای همیشه در صحنه‌ی انقلاب و صمیمی‌ترین یاران آنانند و حفظ موضع مستحکم همیشگی خود در برابر دشمنان و مخالفان و بدخواهان، و نیز به گزینش همکاران و مدیرانی که این معیارها را در آنان بازشناخته و ثبات قدم، استحکام روحیه و استقامت فکر آنان را آزموده باشند.» دوره دوم ریاست‌جمهوری هاشمی‌رفسنجانی با این حکم تنفیذ آغاز شد و تا مردادماه 76 ادامه پیدا کرد.

سیدمحمد خاتمی

دور اول: هفتمین انتخابات ریاست‌جمهوری در کشور در حالی برگزار شد که چیدمان سیاسی جدیدی در حال شکل‌گیری بود. سیدمحمد خاتمی در این انتخابات با شعارهایی در راستای توسعه سیاسی، حقوق شهروندی و جامعه مدنی توانست رقبای قدری از جریان راست سنتی را از پیش رو بردارد و پیروز رقابت شود؛ انتخاباتی که رقبای خاتمی در آن علی‌اکبر ناطق‌نوری، محمد محمدی‌ری‌شهری و سیدرضا زواره‎ای بودند و به حماسه دوم خرداد شهرت یافت. پس از انتخابات و اعلام نتایج آن، مراسم حکم تنفیذ سیدمحمد خاتمی در روز ۱۲مرداد 76 برگزار شد. حکم تنفیذ او توسط اکبر هاشمی‌رفسنجانی قرائت شد.

رهبری در این حکم ضمن تقدیر از حضور پرشکوه و سی‌میلیونی ملت در انتخابات، آن را مهر بطلانی بر توطئه‌های دشمنان برای کم کردن حضور ملت در انتخابات دانسته و تأکید کردند: «اکنون بار دیگر مسئولیت بزرگ ریاست‌جمهوری با اکثریتی قاطع بر دوش مردی روحانی و کارآزموده و انقلابی و اهل دانش و معرفت قرار یافته و یکی از تربیت‌شدگان حوزه‌ معرفت دینی قدرت اجرایی را در کشوری به دست گرفته است که به برکت ایمان و دین‌باوری عمیق مردمش، پرچمدار نظام دینی و مفتخر به اجرای احکام اسلامی است. این رویکرد، همچنان که نشان اعتماد ملت ایران به روحانیت متعهد است، مژده‌رسان این نیز هست که در حرکت سازندگی ملت ایران - که بحمداللَّه سال‌هاست با همکاری ملت و مسئولان برجسته آغاز گشته است - همواره توجه به ارزش‌های اصیل معنوی و پایبندی به دین و اخلاق و معنویت، رکن اساسی بوده و خواهد بود.»با حکم تنفیذ رهبری دوره اول ریاست جمهوری خاتمی آغاز شد.

دور دوم: سال 80 که پایان دوره ریاست‌جمهوری هفتم بود، جبهه دوم خرداد همه کرسی‌های انتخاباتی را به دست گرفته بود در چنین شرایطی انتخابات دوره هشتم در تاریخ 18 خرداد 80 برگزار شد، خاتمی که برای بار دوم در انتخابات شرکت کرده بود با کسب 21میلیون رأی به‌عنوان رئیس‌جمهور ایران انتخاب شد. تنفیذ این دوره از انتخابات یک تفاوت ویژه با دوره‌های گذشته داشت و آن برگزاری مراسم تنفیذ در روز 11 مرداد 80 بود؛ سه تنفیذ قبلی در دوران رهبری آیت‌الله خامنه‌ای همواره در روز 12 مرداد انجام شده بود.

رهبری در حکم تنفیذ خاتمی تأکید کردند: «مردم ایران در فضایی آرام و با رفتاری متین و با اکثریتی قاطع و شورانگیز، شخصیتی انقلابی و فرزانه و منتسب به بیت سیادت و علم و تقوا را که اینک چهار‌سال تجربه‌ی مدیریت کلان بر مزایای ایشان افزوده است، به ریاست‌جمهوری برگزیدند و پای‌بندی خود را به دین و اخلاق و ارزش‌های معنوی و دلبستگی خود را به روحانیت و سیادت نشان دادند. » در بخش دیگر این حکم آمده است:«بی‌شک هر اقدام مجاهدت‌آمیز رئیس‌جمهور محترم و دیگر مسئولان دراین راه مشمول کمک و پاداش الهی و پاسخ شایسته به حضور و صمیمیت مردم و مورد تایید و همکاری این خدمتگزار خواهد بود.»

پس از این حکم خاتمی تا 4 سال بعد دولت را در اختیار داشت، که بهترین دولت پس از پیروزی انقلاب را از لحاظ شاخص‎های اقتصادی مدیریت می‎کند و در نهایت سکان امور را در انتخاباتی با نتیجه دور از انتظار به محمود احمدی‎نژاد می‎سپارد.

محمود احمدی‌نژاد

دور اول: در 27 خرداد 1384 بود که در انتخاباتی دور از انتظار و دومرحله‎ای نام محمود احمدی‌نژاد در رقابت با اکبر هاشمی‌رفسنجانی از صندوق نهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری درآمد. مراسم تنفیذ این دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری نیز در تاریخ 12 مرداد 84 برگزار شد و حکم تنفیذ را سیدمحمد خاتمی در حسینیه امام خمینی قرائت کرد. در بخشی از حکم تنفیذ او با بیان اینکه «انتخابات نهم جلوه‌ای از اعتصام ملت ایران به حبل‌الله بود»، آمده است:«اینجانب ضمن تبریک به ملت شریف و آزاده، رای آنان را تنفیذ و جناب آقای دکتر محمود احمدی‌نژاد را به ریاست‌جمهوری اسلامی ایران منصوب می‌کنم.رئیس‌جمهور محترم را به توکل به خداوند قادر و اغتنام فرصت زودگذر و اخلاص در عمل و به‌کارگیری همه‌ی توان خود و بهره‌گیری از ظرفیت عظیم انسانی کشور در راه دست‌یابی به هدف‌های والایی که اعلام کرده‌اند، توصیه می‌کنم و کمک و هدایت الهی را برای ایشان و همه‌ی مسئولان کشور مسألت می‌نمایم.»

دور دوم: انتخابات22 خرداد 88 با اعتراضات گسترده خیابانی به نتایج آن به پایان رسید و مراسم تنفیذ محمود احمدی‌نژاد برای شروع دولت دومش با حضور تعدادی از مسئولان در حسینیه امام خمینی برگزار شد. مراسم تنفیذ حکم ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد با حدود دو ساعت تأخیر و با غیبت برخی از مسئولان فعلی و پیشین نظام جمهوری اسلامی برگزار شد. در این مراسم اکبر هاشمی‌رفسنجانی و سیدمحمد خاتمی به‌عنوان دو رئیس‌جمهور پیشین احمدی‌نژاد حضور نداشتند و متن حکم تنفیذ او را محمدی‌گلپایگانی، رئیس دفتر رهبری قرائت کرد.

در بخشی از متن حکم آمده است:«خداوند را سپاس که بار دیگر ایران را سرافراز و مردم هوشمند ما را به آفرینش حماسه‌ی ماندگار دیگری موفق ساخت. بیست‌ودوم خرداد یکهزاروسیصدو هشتادو هشت، برگ زرّینی شد از کتاب سرنوشت ایران که مردم ما سطر سطر آن را با همّت والا و عزم استوار خود نگاشته و هُشیاری و پایداری خود را به حراست از آن گماشته‌اند. حضور هشتادوپنج درصدی در پای صندوق‌های رأی در انتخابات اخیر، نشانه‌ای آشکار است از احساس دلبستگی و غیرت و اهتمامی که این ملّت کُهن و پُرافتخار، به دسترنج سی‌ساله‌ی خود می‌ورزد و امیّد و آرزویی که به کمال و اعتلای آن و زدودن کاستی‌ها و کجی‌ها از آن در دل می‌پروراند».

در بخش دیگر این حکم آمده است:«اینجانب در آستانه‌ی زادروز فرخنده‌ی نجات‌بخش بشریت، ولیّ اعظم خدا و امام صالحان حضرت حجت‌‌بن‌الحسن روحی‌فداه و عجّل‌الله فرجه، این عید بزرگ را گرامی داشته و انتخاب جناب آقای دکتر محمود احمدی‌نژاد را در دهمین انتخابات ریاست‌جمهوری تبریک می‌گویم و به پیروی از ملت بزرگوار ایران، رأی آنان را تنفیذ و این مرد شجاع و سخت‌کوش و هوشمند را به ریاست‌جمهوری اسلامی ایران منصوب می‌کنم.»

حسن روحانی

دوره اول: پس از دوره‌ای از ناامیدی و کرختی فضای سیاسی در پی انتخاباتی که حتی اکبر هاشمی‌رفسنجانی در آن تایید صلاحیت نشد، حسن روحانی با حمایت سیدمحمد خاتمی و هاشمی‌رفسنجانی توانست پیروز انتخابات 24 خرداد 92 در رقابت با محمدباقر قالیباف و چهره اصولگرای دیگر شود. این دوره هم در 12 مردادماه رهبری حکم تنفیذ حسن روحانی را به ریاست‌جمهوری اسلامی ایران در همان حسینیه امام خمینی صادر کرد و محمدی‌گلپایگانی رئیس دفتر رهبری آن را قرائت کرد.

در بخشی از این حکم آمده است:«خداوند متعال را سپاس می‎گویم که در آزمون سیاسی و اجتماعی بزرگ دیگری، ملت عظیم‌الشأن، ایران را سرافراز فرمود و حضور مبارک آنان را در یکی از اساسی‌ترین اقدامات ملی، گامی بلند در جهت حراست از عزت و امنیت کشور و ابهت نظام مقدس جمهوری اسلامی قرار داد. انتخابات پرشور و صفوف طولانی رأی‌دهندگان در سراسر کشور و نصاب درخشانِ شرکت‌کنندگان در انتخاب رئیس‌جمهور و آنگاه رأی بالای شخصیت منتخب، همگی نشانه‌های روشن از موفقیت نظام اسلامی در تحکیم و تثبیت جمهوریّت و خصلتِ مردمی این نظام انقلابی است، و این یکی از اساسی‌ترین و مهم‌ترین توانمندی‌های بی‌شمار کشور اسلامی عزیز ما است که دستیابی به آرمان‌های والای انقلاب را ممکن می‌سازد و آینده‌ روشن کشور و ملّت را نوید می‌دهد.»

و با این حکم 4 سال دولت اول روحانی آغاز شد که اگرچه نتوانست قطار از ریل خارج‌شده توسط دولت احمدی‌نژاد را به مسیر اصلی بازگرداند اما با امضای توافق برجام کمی از فشار اقتصادی مردم کاست.

دوره دوم: ریاست‌جمهوری روحانی پس از انتخابات 29 اردیبهشت 96 و پیروزی او با «تکرار» سیدمحمد خاتمی و حضور مردم پای صندوق‌های رای در برابر رقبایش ابراهیم رئیسی، مصطفی میرسلیم و سیدمصطفی هاشمی‌طبا آغاز شد و مراسم تنفیذ او هم در حسینیه امام خمینی در 12 مردادماه برگزار شد.

در بخشی از متن این حکم آمده است:«اکنون با استمداد از هدایت و عنایت پروردگار و در سایه‌ی توجّهات حضرت ولیّ‌الله‌اعظم (ارواحنا فداه) و با تبرّک و تفأّل به همزمانی با ایّام ولادت حضرت امام ابی‌الحسن‌الرّضا (علیه‌آلاف‌التّحیّةوالثّناء)، اینجانب به پیروی از گزینش ملّت ایران، رأی آنان را تنفیذ و دانشمند محترم جناب حجّت‌الاسلام آقای دکتر حسن روحانی را به ریاست‌جمهوری اسلامی ایران منصوب می‌کنم و با دعا برای موفّقیّت ایشان، مؤکّداً توصیه می‌کنم که این منصب خطیر را وسیله‌ای برای کسب رضای الهی و ذخیره‌ای برای هنگامه‌ی لقاء پروردگار قرار دهند.»

در بخش دیگری از این حکم آمده است:«لازم می‌دانم بار دیگر درباره‌ی اجرای برنامه‌ی اقتصاد مقاومتی و توجّه ویژه به موضوع اشتغال و تولید داخلی تأکید کنم و یادآوری نمایم که رأی ملّت و تنفیذ آن، موکول به حفظ و رعایت تعهّد به صراط قویم و مستقیم اسلامی و انقلابی است.»

با این حکم دور دوم ریاست‌جمهوری روحانی آغاز ‎شد؛ دوره‌ای که با حوادث تلخ پی در پی از خروج آمریکا از برجام و فشار مضاعف بر مردم تا اعتراضات 96 و 98 و اسقاط هواپیمای اوکراینی و کرونا همراه می‌شود و عملاً مردم در نهایت دلخسته و ناامیدتر از قبل به انتخابات 1400 می‌رسند.

سیدابراهیم رئیسی

دوره اول: انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم در 28 خردادماه 1400 در حالی برگزار شد که مردم ناامید با ردصلاحیت‌های گسترده و نبود کاندیدای مقبول‌شان کمترین مشارکت در انتخابات ریاست‌جمهوری را رقم زدند و در پی انصراف علیرضا زاکانی و سعید جلیلی، ابراهیم رئیسی در رقابت با محسن رضایی، عبدالناصر همتی و سیدامیرحسین قاضی‌زاده‌هاشمی پیروز رقابت شد. این دوره هم مراسم تنفیذ در 12 مردادماه در حسینیه امام خمینی برگزار شد.

در متن حکم تنفیذ رئیسی از سوی رهبری آمده است:«خداوند علیم و قدیر را سپاس می‌گویم که با فضل و عنایت خود، ایران را بار دیگر در آزمون سیاسی و اجتماعی انتخابات سرافراز فرمود و ملّت عظیم‌الشّأن در شرایطی پیچیده و دشوار، با حضور پُرمعنا و عزّت‌آفرین خود، حاکمیّت رأی مردم بر اداره‌ی امور کشور را نمایان ساخت، و با انتخاب شخصیّتی مردمی و عالیقدر از تبار سیادت و علم، و مزیّن به پرهیزکاری و خردمندی، و دارای سوابق درخشان مدیریّت، عزم راسخ خود را بر پیمودن مسیر نورانی انقلاب که مسیر عدالت و پیشرفت و آزادی و عزّت است نشان داد.»

در بخش دیگر این حکم آمده است:«اکنون با تشکّر از مردم عزیز و با پیروی از گزینش آنان، رأ‌ی به عالِم فرزانه و خستگی‌ناپذیر و کارآزموده و مردمی، جناب حجّت‌‌الاسلام آقای سیّدابراهیم رئیسی را تنفیذ و ایشان را به ریاست‌جمهوری اسلامی ایران منصوب می‌کنم، و از خداوند متعال توفیق و سربلندی ایشان و همکاران‌شان را مسئلت می‌نمایم و یادآوری می‌کنم که رأی ملّت و تنفیذ اینجانب تا هنگامی است که مشی همیشگی ایشان در پیمودن صراط مستقیم اسلام و انقلاب ادامه داشته باشد، که به فضل الهی چنین خواهد بود؛ ان‌شاءالله.»

در پی این حکم دولت سیزدهم به سکانداری رئیسی آغاز به کار کرد؛ دوره‌ای که در آن مهار تورم و بهبود وضعیت اقتصادی رخ نداد اما حوادثی چون اعتراضات 1401 بر زندگی مردم سایه افکند و نارضایتی‎ها در ابعاد گوناگون ادامه یافت. این دوره نه به‌طور طبیعی بلکه با سقوط بالگرد سیدابراهیم رئیسی در اردیبهشت امسال به پایان رسید و انتخابات زودهنگام در 7 تیرماه برگزار شد.

دیدگاه

ویژه سیاست
سرمقاله
پربازدیدترین
آخرین اخبار