مجلس جدید رابط جدید
معاون پارلمانی دولت سیزدهم در آستانه ورود مجلس به دوازدهمین دوره تغییر کرد و محمد حسینی جای خود را به سیدمحمود حسینیپور داد. با آنکه بسیاری از نمایندگان دوره یازدهم مجلس رضایت خود را از عملکرد محمد حسینی ابراز کرده بودند، دولت سیزدهم با استعفای او از پست معاونت پارلمانی پس از یکسالونیم موافقت کرد تا فردی جای او بیاید که از نگاه آنها که بیشتر او را میشناسند و متناسب با رزومهاش، فردی امنیتی است. البته محمد حسینی از قطار دولت پیاده نشد و ابراهیم رئیسی طی حکمی مسئولیت مشاور فرهنگی و اجتماعی رئیسجمهوری را بر عهده او گذاشته است؛ اما این جابهجایی آن هم در آستانه تغییر مجلس و روی کارآمدن مجلس دوازدهم سوالبرانگیز است چنانچه این تغییر به مذاق صاحبان رای بخشی از جامعه هم خوش نیامده و برخی از نمایندگان مجلس دوازدهم با تغییر معاون پارلمانی رئیسجمهوری مخالف هستند.
مجتبی زارعی، یکی از نمایندگان جدید از جمله کسانی است که به انتصاب معاون پارلمانی جدید دولت اعتراض داشته است. او در این مورد گفت: «پس از مراسم تحلیف و آغاز بهکار رسمی مجلس دوازدهم شخصاً سطح همکاری خود را به مدت ۱۰ روز از تعامل با معاون پارلمانی دولت به سطح تعامل با مدیرکل پارلمانی دولت کاهش میدهم و در مدت ۱۰ روز اعلامی هیچ کاری را بر زمین نخواهم گذاشت و با قوت به انجام وظایف مبادرت میکنم. این کار اقدامی نمادین و کنشی گفتمانی برای مراقبت از خود دولت است.»
از این دست واکنشها از سوی برخی از نمایندگان مجلس بعد صورت گرفته که این گمانهزنی را تقویت میکند که در راستای افزایش تعامل و همگرایی مجلس و دولت، شاید دولت حتی قبل از آنکه جای پای حسینیپور در مجلس سفت شود، تن به تغییر او بدهد و محمدرضا میرتاجالدینی، معاون پارلمانی احمدینژاد را جایگزین او کند.(تابناک 25 اردیبهشت).
کارنامه محمد حسینی
سوابق محمد حسینی معاون پارلمانی سابق بهگونهای بوده که حداقل از نگاه جمعیت قابلتوجهی از نمایندگان مجلس یازدهم عملکردش قابل دفاع است و توانسته نمایندگان را از پیگیریهایش در هیئت دولت راضی نگه دارد. البته برخی از نمایندگان مجلس یازدهم دلیل نوع عملکرد او را «داشتن سابقه در مجلس و پستهای اجرایی در مدیریت کلان کشور» میدانند.
چنانچه حسینی در دوره پنجم، نماینده رفسنجان و انار در مجلس بود و از ۱۲ خرداد ۱۳۷۵ بهارستاننشین و عضو هیئت رئیسه کمیسیون سیاست خارجی شد. او که جزو اولین دانشجویان دانشگاه امام صادق (ع) بود، در دولت نهم به ریاست محمود احمدینژاد، قائممقامی وزارت علوم و البته ریاست دانشگاه پیام نور را بر عهده داشت و در دوره بعد ریاستجمهوری احمدینژاد (در دولت دهم) سکان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را در دست گرفت.
علاوه بر این حسینی در دوره ریاست علی لاریجانی در سازمان صداوسیما بهعنوان معاون سازمان و رئیس حوزه ریاست فعالیت میکرد. اما موضوع حائز اهمیت در کارنامه محمد حسینی این است که اولین بار نیست که او در پست پارلمانی فعالیت میکند. او پستهای مشاور پارلمانی رئیس نهاد نمایندگی مقام رهبری در دانشگاهها و مشاور پارلمانی رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی را در کارنامه خود ثبت کرده است.
معاون پارلمانی جدید کیست؟
قرار است که سیدمحمود حسینیپور جایگزین محمد حسینی در معاونت پارلمانی ریاستجمهوری شود. حسینیپور، از آبان 1400 تا اردیبهشت 1403 مسئولیت استانداری مازندران را بر عهده داشت. او در 2 اردیبهشت امسال و با حکم محمد مخبر، جایگزین سردار محمدرضا یزدی شد و پس از ۸۹۷ روز از ساختمان سفید استانداری مازندران به پاستور آمد و پس از آن از 23 اردیبهشت 1403 مسئولیت معاونت پارلمانی را در دست گرفت و یوسف نوری، وزیر مستعفی وزارت آموزش و پرورش در دولت سیزدهم جایگزین او در استانداری مازندران شد و همزمان ریاست دبیرخانه ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی را در دست گرفت.
او پیش از این تدریس در دانشگاههای امام باقر(ع)، دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاه پیام نور و مرکز آموزش مدیران را در کارنامه آموزشی خود به ثبت رسانده است.
حسینیپور مسئولیتهای حساس و ملی را هم عهدهدار بوده است. از جمله این مسئولیتهای حساس حضور در شورای امنیت در وزارت کشور، شورای فرهنگ عمومی کشور، شورای مدیران دادستانی کل کشور، شورای مدیران سازمان بازرسی کل کشور، شورای راهبردی سازمان بازرسی کل کشور، شورای هماهنگی سازمان بازرسی کل کشور و شورای هماهنگی دستگاههای نظارتی کشور، دستیاری ویژه وزیر اطلاعات، ریاست مرکز پیگیریهای ویژه دادستانی کل کشور، ریاست دفتر ویژه سازمان بازرسی کل کشور، دبیری شورای راهبردی سازمان بازرسی کل کشور، دبیری شورای هماهنگی دستگاههای نظارتی کل کشور و ریاست هیئت تخلفات اداری دیوان محاسبات کشور است.
آرایش جدید دولت در برابر مجلس
تغییر معاون پارلمانی دولت سیزدهم درست در آستانه شروع فعالیت مجلس دوازدهم تحلیل و گمانهزنیهایی را در پی داشته است و برخی این تغییر را تاکتیک جدید دولت جهت تعامل با مجلس جدید میدانند و معتقدند که دولت استراتژی جدیدی مقابل تندروها و چنددستگیها در مجلس دوازدهم در پیش گرفته است.
در این میان برخی از نمایندگان استعفای محمد حسینی و تغییر معاون پارلمانی را بنا به دلایل شخصی میدانند، آنهم نه در آستانه مجلس دوازدهم. آنها میگویند که بیش از یکسالونیم از استعفای محمد حسینی میگذرد و پس از این مدت دولت به این نتیجه رسیده که استعفایش را بپذیرد.
ابراهیم رئیسی اینبار حسینیپور را که فردی با سابقه قضایی و امنیتی است، جایگزین یکی از تحصیلکردگان دانشگاه امام صادق (ع) کرده تا تعامل با مجلس را با گمانهزنیهای جدید روبهرو کند.
بیخبری مجلس از تغییر معاون پارلمانی
محمدرضا پورابراهیمی داورانی، نماینده کرمان و راور در مجلس یازدهم
تغییر مدیران در اختیار دولت است. اما روال این است که دولت شرایط و بازه زمانی را در تغییرات خود در نظر بگیرد. در این مورد هم بهتر این بود که دولت صبر میکرد حداقل مجلس جدید تشکیل میشد و فعالیت خود را شروع میکرد و متناسب با فضا و رویکرد مجلس جدید و در راستای تعامل با هیئترئیسه، رؤسای کمیسیونها و نمایندگان دوره دوازدهم مجلس، فردی را انتخاب میکرد تا فضای تعامل را بیشتر کند یا از عملکرد معاون پارلمانی دولت سیزدهم تا این زمان (محمد حسینی) ارزیابی دقیقتری داشته باشد.
تا آنجا که من خبر دارم مجلس درباره علت این اقدام دولت بیخبر است. انتظار داشتیم که آقای رئیسجمهوری این تغییر را با هیئترئیسه و دیگر مجموعههای مجلس مطرح میکردند و خروجی آن تصمیمی میشد که به صورت کارشناسی به تقویت رابطه مجلس و دولت بیانجامد. البته ما از عملکرد آقای حسینی، معاونت پارلمانی راضی هستیم.
ایشان ارتباط خوبی با ساختار مجلس مانند کمیسیونها و فراکسیونها داشت اما این تغییر با نظر دولت و شخص رئیسجمهوری قانونی و حق دولت است. باید پیش برویم تا فضای تعاملی دولت و مجلس جدید در دوره دوازدهم بیشتر روشن شود. با تغییر یک معاون پارلمانی نمیتوان از «تغییر آرایش دولت در برابر مجلس» یاد کرد. اگر در آینده تغییرات دیگری رخ دهد میتوان از عنوان «آرایش جدید دولت» استفاده کرد اما تغییر معاون پارلمانی فعلاً یک اقدام موردی محسوب میشود.
یک تغییر عادی
حسینعلی حاجیدلیگانی، نماینده شاهینشهر در مجلس یازدهم و دوازدهم
دولت و آقای رئیسجمهوری اختیار دارد که معاون خود را در زمانی که صلاح میداند، تغییر بدهد و جابهجا کند. این یک موضوع عادی و روال است.
آقای حسینی هم با علت خاصی عزل نشده است. به نظر من یک جابهجایی عادی است. اما در مجلس دوازدهم اصرار داریم در راستای منافع ملی بر پایه رفع مشکلات اساسی در زندگی مردم بهویژه در بخش اقتصادی با دولت تعامل داشته باشیم و لوایحی را در اولویت قرار دهیم که در مسیر رفع مشکلات باشد.
تعداد لوایح در نوبت و مطرحنشده بسیار زیاد بوده درحالیکه طرحهای بسیاری در مجلس مطرح شده است. به همین دلیل باید آییننامه مجلس را اصلاح کنیم تا نیاز اقتصادی اصلی مانند گوشت، مسکن، خودرو، پوشاک و... در اولویت رسیدگی در صحن قرار گیرد و نظارت مجلس نیز بر آن بیشتر و دقیقتر باشد.
دولت بنای مقابله با مجلس را ندارد
رحیم زارع، نماینده آباده، بوانات و خرمبید در مجلس یازدهم و دوازدهم
به نظر من تغییر معاون پارلمانی آرایش جدید دولت در مقابل مجلس جدید در دوره دوازدهم نیست. با توجه به گذشته آقای حسینی و داشتن نمایندگی مجلس و سابقه وزارت، فردی باتجربه بود. به نظر من او در مسیر و مدار عقلانیت حرکت کرد و من هم از تغییر او تعجب کردم. البته فکر نمیکنم که دولت با یک آرایش جدید بخواهد با مجلس دوازدهم مقابله کند چراکه دولت و مجلس با وحدت و همکاری میتوانند در مسیر اهداف نظام حرکت کنند.
ضمن آنکه نمیتوان گفت که مجلس دوازدهم تندرویهای زیادی دارد و دولت به این دلیل معاون پارلمانی خود را تغییر داده است. همیشه اوایل شروع به کار یک دوره مجلس موضوع تندرویها مطرح میشود اما صاحبان رای در دوره دوازدهم، سابقه نمایندگی را دارند.
صاحبان رای که اولین بار به مجلس وارد میشوند هم در چهار پنج ماه اول فعالیت خود به واقعیتها و حقیقتهای کشور اشراف پیدا کرده و در مسیر عقلانیت و میانهروی حرکت میکنند.
البته انواع تحلیلها وجود دارد و برخی معتقدند که برای مجلس تندرو باید یک فرد تندرو را انتخاب کرد اما با سابقهای که از آقای حسینیپور در استانداری مازندران داریم میدانیم که فردی باتجربه است.
پذیرش استعفای یکسالونیم پیش حسینی
محمدصالح جوکار، نماینده یزد و اشکذر در مجلس یازدهم و دوازدهم
من بعید میدانم که تغییر معاون پارلمانی در راستای آرایش جدید دولت در مقابل مجلس دوازدهم باشد. تغییر آقای حسینی از یکسالونیم پیش مطرح شده و ایشان استعفا داده بود تا اینکه درخواستش تحقق پیدا کرده و دولت حالا این استعفا را پذیرفته است.
بعید میدانم که به مجلس جدید ارتباطی داشته باشد. مجلس به ماهوی مجلس باید وحدت ساختاری داشته باشد و دولت هم با کلیات مجلس سروکار دارد و جریان، گروه یا حزب خاصی جریان ندارد.
مجلس موظف است که برای دولت ریلگذاری کند. به همین دلیل دولت با جزء جزء مجلس در ارتباط نیست که با تغییر مجلس نیاز به تغییر معاون پارلمانی خود داشته باشد.
کاهش مشکلات معیشتی با تعامل دولت و مجلس
محمد وحیدی، نماینده بجنورد، در مجلس یازدهم
حضور آقای حسینی در مجلس یازدهم فرصت، و تعاملات بین مجلس و دولت مثبت بود. این در حالی است که شرایط اقتصادی و معیشتی مردم در کشور سخت پیش میرفت.
اما ارتباطات حسینی با مجلس خروجیهای خوبی داشت و در همایشها و جلساتی که مجلس و دولت برگزار میکردند، فعالیت خوبی داشت.
اما طبیعی است که با تغییر بیش از 150 نماینده که به زودی وارد مجلس میشوند، تصمیم دولت بر آن میشود که بخشهای مختلف را تغییر دهد.
شاید تغییر معاون پارلمانی از جمله این تغییرات دولت است. اما هدف و رویکرد دولت برای تغییر معاون پارلمانی برای ما مشخص نشده است.
امیدواریم با آمدن آقای حسینیپور تعامل بین مجلس و دولت به سمتی سوق پیدا کند که درد و رنج مردم و مشکلات اقتصادی و معیشتی کاهش پیدا کند.
ظاهر انتخاب جدید خوب نیست
علیاصغر عنابستانی، نماینده سبزوار، در مجلس یازدهم
به نظر من آقای حسینی، معاون پارلمانی ابراهیم رئیسی یکی از اعضای خوب کابینه دولت سیزدهم بود. تعامل خوبی با مجلس داشت و ارتباطاتش با نمایندگان خوب بود و اخلاقمدار رفتار میکرد.
شاید دولت توقع بیشتری از معاون پارلمانیاش داشته که برآورده نشده و به همین دلیل او را تغییر داده است. من به عنوان نماینده مجلس ایشان را جزو اعضای خوب کابینه میدانستم که سرجایش نشسته بود.
چراکه تجربه و سابقه نمایندگی مجلس و وزارتی باعث شد که او تعامل خوبی بین مجلس و دولت به وجود آورد. امیدوارم انتخاب جدید که ظاهرش خوب به نظر نمیرسد، خوب باشد.
معاون جدید، قبلا، استانداری مازندران را داشته است که سابقه امنیتی داشته و معاون امنیت داخلی وزارت اطلاعات بوده است. بر همین اساس نگرانیهایی در این زمینه وجود دارد و امیدوارم بتواند تعامل خوبی بین مجلس و دولت به وجود آورد.
تغییر معاون پارلمانی و وجود انشقاق در مجلس دوازدهم
حسن محمدیاری، نماینده طوالش و رضوانشهر و ماسال در مجلس یازدهم
تشخیص با رئیسجمهوری، هیئت وزیران و کابینه است که حلقه ارتباط دولت با مجلس را چه کسی بر عهده بگیرد. آقای حسینی تعامل خوبی با مجلس داشت.
شاید در حوزههای دیگر دچار ضعف و قوتی بوده که ما خبر نداریم. شاید با شروع فعالیت مجلس جدید در دوره دوازدهم دولت به فردی نیاز دارد که بتواند تعامل و ارتباط قویتری داشته باشد.
من فکر نمیکنم تغییر معاون پارلمانی به دلیل چنددستگی در مجلس دوازدهم باشد اما اینکه در مجلس دوازدهم چنددستگی وجود دارد را تایید میکنم و این انشقاق را در رفتار و گفتار نمایندگان دوره دوازدهم مجلس میبینم.
امیدوارم این انشقاقها تبدیل به اتفاق خوب شود چراکه هر جا اختلاف و انشقاق وجود داشته باشد مردم آسیب آن را میبینند.
تغییری بدون در نظر گرفتن اولویتها
غلامرضا نوریقزلجه، نماینده بستان در مجلس یازدهم و دوازدهم
واقعیت این است که دولت تاکنون درباره تغییر معاون پارلمانی خود توضیحی به مجلس ارائه نکرده است. به نظر من، محمد حسینی تعاملات خوبی با مجلس و نمایندگان داشتند.
به نظر میرسد آدرس تغییرات در دولت اشتباه است و این تغییرات باید در بخشهای دیگر صورت میگرفت. دولت در تغییرات صاحب اختیار است اما این تغییر باید در حوزههایی که با معیشت، سلامت، مسائل فرهنگی و زندگی مردم سروکار دارد، در اولویت قرار میگرفت تا این بخش.
اما خسروان خود تصمیم به این تغییر گرفتهاند. به دلیل آنکه دولت هیچ اطلاعاتی از علت تغییر معاونت پارلمانی بروز نداده است، اگر بنا بر تعامل با مجلس جدید و در دوره دوازدهم بود باید اجازه میدادند که مجلس جدید روی کار بیاید و چند ماه از فعالیت آن بگذرد بعد معاون پارلمانی تغییر کند.
علیایحال من معتقدم که دولت باید افراد دیگر را تغییر میداد و تغییر معاون پارلمانی اولویت نداشت.
دوست صمیمی رئیس دولت
جلال رشیدیکوچی، نماینده مرودشت و پاسارگاد و ارسنجان در مجلس دوره یازدهم
قطعاً نگاه دولت این است که مجلس دوره دوازدهم را نسبت به مجلس یازدهم همراهتر کند. من نسبت به شخصیت جدیدی که جدیداً معاون پارلمانی شده اطلاعاتی نداشتم و از دوستان موقعیت ایشان را جویا شدم و متوجه شدم که او از دوستان بسیار نزدیک آقای رئیسجمهوری است و ارتباط بسیار نزدیکی با او دارد.
به نظرم میآید در همین راستا این تغییر ایجاد شده است. شاید تصمیم دولت بر این است که فضا را بر تعامل بیشتر پیش ببرند. من عملکرد آقای حسینی را مطلوب ارزیابی میکنم. معاون پارلمانی در اصل انتقالدهنده و رابط بین مجلس و هیئت دولت است.
از سابقه معاون جدید اطلاعی ندارم و تنها میدانم که از حلقه بسیار نزدیک آقای رئیسجمهوری است. اینکه گفته میشود دولت برای تعامل با تندروها معاون پارلمانی خود را تغییر داده، قابل تأمل است چراکه اکثر تندروهای حاضر در مجلس دوازدهم نزدیک به دولت هستند.
تاریخچه
معاونان پارلمانی ایران بعد از انقلاب
پس از انقلاب دولت موقت به ریاست مهندس بازرگان در بهمن ۱۳۵۷ تشکیل شد؛ آنهم زمانی که هنوز مجلس شورای اسلامی شروع به کار نکرده بود. دولت موقت تا آبان ۱۳۵۸ فعالیت خود را ادامه داد و پس از آن شورای انقلاب به ریاست محمد بهشتی از آبان ۱۳۵۸ فعالیت خود را شروع کرد و تا بهمن ۱۳۵۸ پابرجا ماند.
مرحله اولین انتخابات مجلس پس از انقلاب 1357 در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۳۵۸ و مرحله دوم آن در ۱۹ اردیبهشت ۱۳۵۹ برگزار شد و اولین جلسه مجلس نیز در تاریخ ۷ خرداد ۱۳۵۹ تشکیل شد. اما آنطور که در تاریخ معاصر آمده تا فروردین ۱۳۶۰ دولت معاونی در پارلمان کشور نداشت و اولین معاون پارلمانی پس از انقلاب سیداحمد اشرفاسلامی است.
معاونان حقوقی و مجلس در دولتهای مختلف تغییر کردهاند. در این تغییرات محمود احمدینژاد در دولت نهم با 3 تغییر در یک دوره 4 ساله رکورددار تغییر معاون حقوقی محسوب میشود. جالب آنکه سیداحمد اشرفاسلامی معاون سه دولت اول، دوم و سوم بوده و عطاءالله مهاجرانی، معاونت پارلمانی سه دولت چهارم، پنجم و ششم را بر عهده داشته است.