پیش‌بینی‌پذیر بود؟
حمله رژیم اسرائیل به کنسولگری ایران در دمشق و شهادت تعدادی از مستشاران نظامی ایران، مرحله جدیدی در مواجهه با اسرائیل محسوب می‌شود. فارغ از مجموعه‌تبعاتی که این حمله می‌تواند داشته باشد، پرسش این است که آیا تهران انجام چنین اقدامی را از سوی اسرائیل پیش‌بینی می‌کرده است یا خیر؟ اگر عملیات در این سطح را پیش‌بینی می‌کرده است، بنابراین چرا فرماندهی اصلی نظامیان خود را در ساختمانی متمرکز کرده که واجد قدرت دفاعی و حفاظتی در برابر حمله نبوده است؟ به‌علاوه، اگر پیش‌بینی می‌شده، پیشاپیش باید نسبت به واکنش در برابر اقدام احتمالی برنامه‌ریزی کرده باشند. در مجموع می‌توان نتیجه گرفت که انجام چنین حمله‌ای را محتمل نمی‌دانستند، همچنان که ترور سردار سلیمانی را نیز محتمل نمی‌دانستند.
این‌گونه ارزیابی از عملکرد ایالات متحده یا اسرائیل بر چه اساسی مبتنی است؟ آیا ناشی از تحلیل قوی و اطلاعات مستند و معتبر است؟ یا ناشی از آن است که چنین احتمالاتی را به سود یا مطابق منافع و ظرفیت‌های خود نمی‌دانیم، لذا آنها را از گردونه احتمالی وقوع خارج می‌کنیم؟ اگر ناشی از تحلیل و اطلاعات است، باید به این نتیجه رسید که همه آن گونه تحلیل‌ها و اطلاعات نادرست است و اگر به دلیل رغبت روانی و سیاسی ما برای غیرمحتمل دانستن این حملات است، در این صورت باید رویکرد سیاسی و روانشناسی سیاسی خود را اصلاح کنیم. واقعیت این است که نه‌فقط این اقدامات، بلکه بدتر از آن را هم باید محتمل می‌دانستند. چرا؟ به این علت روشن که تقابل دو طرف در قالب بازی صفر و یک تعریف شده است. در این بازی‌ها جایی برای عقلانیت، محافظه‌کاری، احتیاط، تفاهم و یا گفت‌وگو وجود ندارد. روزنامه کیهان در مطلبی به نام مدیرمسئول خود نوشته است که «رژیم صهیونیستی برخلاف قوانین شناخته‌شده در حقوق بین‌الملل به کنسولگری ایران در یک کشور ثالث حمله نظامی کرده است، بنابراین و بر اساس اصل «مقابله‌به‌مثل»/ retaliation حمله به سفارتخانه‌ها و کنسولگری‌های رژیم جعلی اسرائیل در هر یک از کشورهای دیگر، حق مسلم ایران اسلامی است و سازمان ملل متحد که رژیم صهیونیستی را به رسمیت شناخته است باید اولاً؛ مفاد کنوانسیون وین و ثانیاً؛ اصل شناخته‌شده مقابله به مثل در حقوق بین‌الملل را محترم شمرده و از حمله ایران به مراکز دیپلماتیک رژیم جعلی اسرائیل حمایت کند. اگرچه ما برای احقاق حق خود نیازی به تأیید یا تکذیب سازمان‌های بین‌المللی نداریم.»
شاید نیازی به این تذکر مدیرمسئول محترم کیهان نبود، هنگامی که یک‌سوی ماجرا را به‌کلی به رسمیت نمی‌شناسیم، دیگر نمی‌توان از آنان درخواست رعایت حقوق بین‌المللی را نسبت به خود کرد. اگر کشورهای جهان نسبت به نقض حقوق بین‌الملل از سوی اسرائیل و هر کشور دیگری معترض هستند، به این علت است که آنان در یک رابطه حقوقی متقابل قرار دارند، ولی ما باید بدانیم که اسرائیل حتی در آن موارد هم چنین حقوقی را رعایت نمی‌کند، چه رسد در مواجهه با ما که اصولاً موجودیت آن را به رسمیت نمی‌شناسیم. نگاه مزبور واجد تعارضاتی جدی است که نزد برخی از نیروهای ایرانی وجود دارد. از یک سو به مفادی از مقررات بین‌المللی استناد می‌کنند که بخش دیگری از آن مقررات را به کلی قبول ندارند، در نتیجه این تعارض است که نمی‌توانند تحلیل و پیش‌بینی درستی از مسائل داشته باشند. فارغ از همه این مسائل امیدواریم این تقابل اخیر با دوراندیشی‌های مناسب مسئولین محترم به سود مردم منطقه و ایران تمام شود.
