نگاه خارجی

آنچه در این ستون می‌خوانید، دیدگاه‌های رسانه‌‌های خارجی است که صرفا جهت اطلاع‌رسانی منتشر می‌شود و این دیدگاه‌ها موضع روزنامه «هم‌میهن» نیست.

توافق امنیتی نظامی واشنگتن و تل‏آویو

نشانه‏های فزاینده‏ای وجود دارد مبنی بر اینکه اسرائیل و آمریکا در حال تدوین یک پیمان دفاعی به‌عنوان بخشی از توافق صلح میان عربستان و اسرائیل هستند. اسرائیل همواره دیرینه‏ای عمیق در خصوص چنین پیمانی داشت چراکه معتقد بود چنین پیمانی آزادی عمل علیه این کشور را محدود می‏کند. فرماندهان ارتش و کارشناسان نظامی امنیتی اسرائیل برای چندین دهه با پیمان دفاعی آمریکا و اسرائیل مخالفت کرده‏اند، به این دلیل که چنین پیمانی اسرائیل را ملزم می‏کند قبل از انجام هرگونه اقدام نظامی با ایالات متحده مشورت کند. با این حال، در حال حاضر مذاکرات در اسرائیل و در سطح بالا در مورد تدوین چارچوبی برای چنین توافقی در جریان است. یکی از فرماندهان ارتش اسرائیل که منتقد چنین پیمانی است سه ماه پیش در گفت‏وگو با المانیتور چنین گفت:«اگر تصمیم بگیریم برای جلوگیری از هسته‌ای شدن ایران به ایران حمله کنیم و آمریکایی‌ها آن را تایید نکنند، چه اتفاقی می‏افتد؟ اسرائیل می‏تواند به تنهایی از خود دفاع کند، این اصل پایه استقلال ما است و هیچ قصدی برای برون‌سپاری آن وجود ندارد.» با این حال، از آن زمان تا به حال، همه چیز تغییر کرده است. یک توافقنامه دفاعی متقابل بین اسرائیل و آمریکا که از یک اتحاد دفاعی کامل به سبک ناتو فاصله دارد، در دستور کار هر دو کشور است. به نظر می‏رسد تشکیلات دفاعی اسرائیل تمایل به حمایت از چنین توافقی دارد. یک منبع نظامی ارشد اسرائیلی که نخواست نامش فاش شود، به المانیتور گفت: «ایالات متحده در این سال‏ها دستخوش یک تغییر استراتژیک است و این به نفع ما نیست. موضوعات جمعیتی تأثیر می‏گذارد. یهودیان آمریکایی دیگر مانند گذشته به اسرائیل متعهد نیستند. شکی نیست که 10 یا 20 سال دیگر آمریکایی‏ها آنچه را که 10 و 20 سال پیش داده بودند، به ما نخواهند داد. بنابراین، هر کاری که اکنون می‏توان برای تثبیت ائتلاف مستمر ما و جلب حمایت آمریکا در توافق‏های مکتوب انجام داد، قابل بررسی است.» بزرگترین حامی این توافق دفاعی پیشنهادی، ران درمر، وزیر امور استراتژیک، سفیر سابق اسرائیل در واشنگتن و از نزدیکان بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل است. درمر در ابتدا از یک پیمان دفاعی کامل بین دو کشور حمایت کرد. البته رویه‌ای که او اکنون تبلیغ می‏کند تغییر کرده است؛ دیگر سخن یک اتحاد نظامی سنتی نیست که هر دو کشور را ملزم می‏کند در صورت حمله به یکی از آنها به‌طور خودکار به کمک یکدیگر بیایند و فقط با مشورت مشترک حمله نظامی کنند. در عوض، درمر تصویب یک پیمان دفاعی جزئی را ترویج می‏کند. یک منبع سیاسی ارشد که نخواست نامش فاش شود، به المانیتور گفت: «این بار صحبت از یک توافق نظامی است که نوعی تعهد را تثبیت می‏کند، اما نه به‌گونه‌ای که توانایی هر یک از طرفین را برای اقدام مستقل خنثی کند. این یک ضمانت خودکار نیست که بتواند در زمان جنگ محقق شود، بلکه بیشتر شبیه نوعی قرارداد است که تعهد متقابل دو کشور را به امنیت یکدیگر ثابت می‏کند.» تغییر در موضع سران امنیتی اسرائیل نیز ناشی از تغییر توازن قوا در خاورمیانه و بازدارندگی در حال فرسایش اسرائیل در سال‏های اخیر است. یک مقام ارشد امنیتی اسرائیل به المانیتور گفت: «یکی از مزایای بازدارندگی اسرائیل در تمام این سال‏ها، ارتباطش با ایالات متحده بوده است و اطمینان از اینکه آمریکا پشت اسرائیل می‏ایستد و در هر شرایط اضطراری به اسرائیل کمک خواهد کرد. ایران در درجه اول در ارزیابی توان بازدارندگی اسرائیل، عمق تعهد آمریکا به امنیت اسرائیل را می‏سنجد.» در حال حاضر وضعیت رو به وخامت روابط اسرائیل و آمریکا و تضعیف ائتلاف مبتنی بر ارزش‏های دموکراتیک مشترک، توانایی اسرائیل را برای بازدارندگی ایران تضعیف می‏کند. در نتیجه، یک توافقنامه دفاعی امضا شده - که توسط واشنگتن و اسرائیل، و شاید هم توسط قانونگذاران هر دو کشور تایید شده باشد - می‏تواند روابط استراتژیک بین اسرائیل و بزرگترین متحدش را احیا کند. درمر با مقامات ارشد امنیتی دیدار کرده است تا بتواند حمایت آنها را از چنین توافقی با ایالات متحده جلب کند. به نظر می‏رسد که او موفق بوده و آنها را متقاعد کرده است که معامله مورد بحث آزادی عمل اسرائیل را محدود نمی‏کند یا هیچ‌گونه محدودیتی را در زمینه فعالیت‏های امنیتی بر آن اعمال نمی‏کند. چنین توافقی همچنین احتمالاً نگرانی‌ها در مورد توافق صلح سه‌جانبه در حال ظهور عربستان، ایالات متحده و اسرائیل را کاهش می‏دهد. توافق دفاعی ایالات متحده و اسرائیل همچنین می‏تواند نشان دهد که اسرائیل به‌طور فزاینده‌ای تبدیل مداوم ایران به یک کشور آستانه هسته‌ای را می‏پذیرد.