اندیشکدهها
پیامدهای جانگرفتن روابط کره شمالی و روسیه
پیامدهای جانگرفتن روابط کره شمالی و روسیه
تا پیش از حمله روسیه به اوکراین، رابطه کره شمالی با اوکراین، رابطه محدود تراکنشی و دارای چالش در ارتباط دیپلماتیک بود، بهرغم میراث روابط نزدیکی که بین کرهشمالی و شوروی در دهه ۱۹۷۰ وجود داشت. حمله روسیه به اوکراین، بستر همگرایی در نیازهای سیاسی و منافع مادی بین دو کشور شده است و هر دو از هم حمایت سیاسی کردهاند.
کره شمالی، ذخایر تسلیحاتی مهم و پایگاهی بالقوه برای تولید اسلحه ارائه میکند اما کارآمدی و ظرفیت پایین کرهشمالی این کمک را محدود میکند. از این رو بلافاصلهترین کمکش به روسیه، از ذخایر قدیمی توپخانهها و سیستمهای موشکی خواهد بود؛ تسلیحاتی که کار میکنند اما سیستمهای هدایتی مدرن را ندارند. دیدارهای کیم جونگ اون از تأسیسات تولید اسلحه، بعد از سفر اخیر وزیر دفاع روسیه به کره شمالی، ممکن است علامت میل کرهشمالی به این باشد که پایگاهی تولیدی برای تأمین اسلحه روسیه باشد. در مقابل درخواستهای کره شمالی برای حمایت روسیه گسترده خواهد بود و شامل کمک در تأمین و استقرار فناوریهای پیشرفته موشکی و ماهوارهای و نیز کمکهای غذایی خواهند شد و درخواستهایی برای موارد دیگری که برای حمایت از رهبری کیم ضروری خواهند بود؛ اما باید دید آیا هر دو طرف میتوانند در میزان کمکها انتظارات یکدیگر را برآورده سازند یا نه.
احیای رابطه نظامی کره شمالی و روسیه تأمین دوطرفه کالاهای نظامی را دوباره به راه خواهد انداخت. این شامل فناوریهایی خواهد شد که ارتش کرهشمالی مدتهاست میخواسته اما بهخاطر پایبندی چین و روسیه به تحریمهای بینالمللی از آنها محروم بوده است. از این لحاظ، تحریمهای غربی علیه روسیه، سهواً چشمانداز کره شمالی را برای دسترسی به حمایت نظامی کلیدی از خارج از کشور، گسترش داده است. بهعلاوه، کره شمالی اواخر ژوئیه، در هفدهمین سالگرد امضای پیمان ترک مخاصمه کره، روزی که کره شمالی در داخل آن را «روز پیروزی» مینامد، هم میزبان سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه و هم لی هونگژونگ، عضو کمیته مرکزی حزب کمونیست چین بوده است. این علامتی است از اهمیت ژئوپلیتیکال روابط نزدیکتر بین چین-کره شمالی-روسیه. گزارشها از امکان پیوستن کره شمالی به مانورهای نظامی مشترک و مرتب چین و روسیه خبر میدهند. این گام دیگری روبهجلو برای این ائتلاف خواهد بود.
ائتلاف چین-کره شمالی-روسیه همچنان انسجام کمتری دارد، در مقایسه با عمق هماهنگی که ایالات متحده، ژاپن و کره جنوبی در ماه اوت در کمپ دیوید علامتش را دادند؛ اما ظهور ائتلافهای مخالف (که البته هنوز بلوک نیستند) در شمال شرق آسیا، تنشهای بین دو کره و منطقهای را تعمیق خواهد کرد. روابط قویتر بین کره شمالی و روسیه تا حدی انزوای سیاسی کره شمالی را تسکین میدهد، مشروعیت سیاسی داخلی کیم جونگ اون را بالا میبرد و کره شمالی را جسور میکند که بدون مکافات، به توسعه برنامههای موشکی و ماهوارهایاش ادامه دهد. انتظار میرود که کیم در سال ۲۰۲۳ دوباره به برگزاری اجلاس سران با پوتین بازگردد. این به لحاظ نمادین حاکی از این است که کیم میخواهد، دیپلماسی کرهشمالی را در زمینه ژئوپلیتیکال ظهور تقابل پیش ببرد، نه در فضای کاهش تنشی که در دیدارهایش در ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ وجود داشت. گرچه هدف همان بالابردن جایگاه بینالمللی و مشروعیت دولت کره شمالی است.
دولت ایالات متحده گمانهزنیها درباره نشست کره شمالی - روسیه را تأیید کرده است. آمریکا این اقدام غیرمعمول را ظاهراً با این امید انجام داده است که توجهات را جلب کند و به هر دو طرف فشاری بیاید که شاید همکاری کره شمالی و روسیه را کنترل کند و بازدارندهای در مقابلش باشد. مقامات ایالاتمتحده ادعا میکنند تلاشهای پیشین اینچنینی، بازدارندههای مؤثری بودهاند، درحالیکه بقیه دنیا میتوانند دیدار کیم و پوتین را نشستی بین دو رهبر تنها و منزوی ببینند.
اما نشست کره شمالی و روسیه، میتواند علامت واضحی باشد از سطح تازه همکاری راهبردی براساس ادراکشان از منافع مشترک، چیزی که از پایان جنگ سرد از دسترس هر دو دور بوده است. واشنگتن همچنان با چنین همکاریای مخالف خواهد بود و قدرتهای دیگر، بهخصوص پکن را از ارتقای سطح حمایت از پیونگیانگ یا مسکو بر حذر خواهد داشت. هدف ایالات متحده این خواهد بود که مانع جسورترشدن کره شمالی شود و نیز مانع تلاشهای روسیه برای حفظ ظرفیتش جهت ادامه جنگ در اوکراین.