مقاله عراقچی در فایننشال تایمز
جنگ اسرائیل دیپلماسی را تخریب کرده و آمریکا میتواند آن را احیا کند
مطلب تازه وزیر خارجه کشورمان که دقایقی پیش در فایننشیالتایمز منتشر شد با عنوان: جنگ اسرائیل دیپلماسی را تخریب کرده است و آمریکا میتواند آن را احیا کند. تعهد ما به رفتار مسئولانه برای جلوگیری از جنگ تمامعیار منطقهای نباید بهعنوان نشانهای از ضعف برداشت شود.

به گزارش هممیهن آنلاین، تنها در پنج نشست طی نه هفته، من و استیو ویتکاف، نماینده ویژه آمریکا، بیش از آنچه در چهار سال مذاکره هستهای با دولت شکستخورده بایدن به دست آمده بود، پیشرفت حاصل کردیم. ما در آستانه دستیابی به یک دستاورد تاریخی قرار داشتیم. برای پاسخ به نگرانیهای آمریکا نسبت به احتمال انحراف برنامه صلحآمیز هستهای ایران، گفتوگوهایی صریح و دقیق، از جمله درباره آینده غنیسازی اورانیوم، انجام دادیم. پیشنهادهایی برای راهحلی برد-برد از سوی هر دو طرف و همچنین عمان مطرح شد.
به همان اندازه مهم، تمرکز ما بر پایان تحریمها و مشارکت آمریکا در همکاریهای اقتصادی گستردهای بود که ظرفیتی یکتریلیوندلاری در بر داشت. ایران آمادگی خود را برای همکاری متقابل و سودمند که میتوانست اقتصاد کشور را متحول و اولویت رئیسجمهور آمریکا، دونالد ترامپ، در احیای صنایع در حال زوال این کشور، مانند بخش انرژی هستهای، را برآورده سازد، اعلام کرده بود.
همه چیز در مسیر مثبتی پیش میرفت، و پیامهایی متعدد میان طرفین مبادله شد. اما تنها ۴۸ ساعت پیش از ششمین نشست سرنوشتساز، اسرائیل حملهای بیدلیل به کشور من آغاز کرد. تأسیسات هستهای تحت پادمان، خانهها، بیمارستانها، زیرساختهای حیاتی انرژی و حتی زندانها هدف بمباران قرار گرفتند. ترورهای بزدلانهای علیه دانشگاهیان و خانوادههایشان نیز صورت گرفت. این اقدامات خیانتی عمیق به دیپلماسی بود. در حالی که گفتوگوی ایران و آمریکا سرانجام در حال شکلگیری و پیشرفت بود، این بمباران بیپروا پیامی روشن ارسال کرد: اسرائیل جنگ را به حلوفصل ترجیح میدهد.
اسرائیل به دروغ مدعی شد که هدف حملات هواییاش جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای بود. در حالی که ایران، بهعنوان یکی از امضاکنندگان پیمان عدم اشاعه، همواره متعهد به برنامهای صلحآمیز و تحت نظارت سازمان ملل بوده است. همانگونه که هر کشور شرافتمندی در برابر حمله واکنش نشان میدهد، ایران نیز با قدرت از خود دفاع کرد تا جایی که اسرائیل ناچار شد برای پایان دادن به جنگی که خود آغاز کرده بود، به دونالد ترامپ متوسل شود.
ایران که یک بار مورد ظلم قرار گرفته است، اکنون با احتیاط دوچندان عمل میکند. تعهد ما به رفتار مسئولانه برای جلوگیری از جنگی تمامعیار در منطقه نباید بهعنوان نشانهای از ضعف تلقی شود. ما هر حملهای علیه ملت خود را دفع خواهیم کرد. و اگر روزی فرا رسد، توان واقعی خود را برای پایان دادن به توهمات درباره قدرت ایران، آشکار خواهیم ساخت.
بدیهی است که پیشرفتهای بهدستآمده در گفتوگوهای ایران و آمریکا تخریب شدهاند؛ نه از سوی ایران، بلکه از سوی متحدی ظاهری برای ایالات متحده. این در حالی است که آمریکا نیز تصمیم سرنوشتسازی گرفت تا تحت فشار، به اقداماتی برخلاف حقوق بینالملل و پیمان NPT دست بزند.
هرچند ایران در روزهای اخیر پیامهایی مبنی بر آمادگی آمریکا برای بازگشت به مذاکرات دریافت کرده است، اما این پرسش باقی میماند که چگونه میتوان به ادامه این مسیر اعتماد کرد؟ ایران در سال ۲۰۱۵ توافق جامع هستهای با شش کشور از جمله ایالات متحده امضا کرد، که آمریکا بهطور یکجانبه سه سال بعد از آن خارج شد. اکنون نیز، پس از توافق برای مذاکرات جدید با نیت خیر، شاهد پاسخ آن با حملهای از سوی دو قدرت هستهای بودهایم.
ایران همچنان علاقهمند به دیپلماسی است، اما دلایلی قوی برای تردید در مورد گفتوگوی بیشتر دارد. اگر ارادهای واقعی برای حلوفصل مسالمتآمیز وجود دارد، ایالات متحده باید آمادگی خود را برای توافقی عادلانه نشان دهد. واشنگتن همچنین باید بداند که اقدامات اخیر آن وضعیت را تغییر داده است.
ملت ایران هرگز تسلیم نخواهد شد. ایران تمدنی چند هزارساله است که بارها با تهاجمهای بیشمار روبهرو شده و هر بار قدرتمندتر از گذشته برخاسته است. ما همواره صلح را ترجیح دادهایم، اما همواره این ما بودهایم که زمان و شیوه پایان دادن به تجاوز را تعیین کردهایم. همانطور که اشتباهات محاسباتی رژیم اسرائیل نشان داد، ایرانیان همواره در برابر متجاوزان متحد میشوند.
مذاکراتی که در سایه جنگ برگزار شود، بهطور ذاتی بیثبات است، و گفتوگویی که همراه با تهدید باشد، هرگز اصالت ندارد. برای آنکه دیپلماسی به نتیجه برسد، باید بر پایه احترام متقابل بنا شود. همچنین نباید اجازه داد که از سوی طرفهای ثالثی که از حلوفصل هراس دارند، بهطور مداوم تخریب شود. مردم آمریکا شایسته آن هستند که بدانند کشورشان در آستانه ورود به جنگی غیرضروری و قابلاجتناب، و آنهم به تحریک رژیمی خارجی که منافع مشترکی با آنان ندارد، قرار گرفته است. و واشنگتن نیز باید بداند که این تجاوزات باعث شده است که دانشمندان و دستاوردهای علمی ما برای ما عزیزتر از هر زمان دیگر شوند.
شعار America First که ترامپ وعده آن را داده بود، در عمل به Israel First تبدیل شده است. با توجه به اینکه هزاران سرباز آمریکایی جان خود را در منطقه ما از دست دادهاند و تریلیونها دلار از مالیات مردم این کشور به هدر رفته است، به نظر میرسد که ملت آمریکا دیگر تاب تحمل این وضعیت را ندارد. مسیر دستیابی به صلح، در گروی آن است که ایالات متحده دریابد گفتوگویی محترمانه — و نه اجبار بیپروا — تنها راه پایدار برای پیشروی است.
انتخاب با آمریکاست: آیا ایالات متحده سرانجام دیپلماسی را انتخاب خواهد کرد؟ یا همچنان درگیر جنگی باقی خواهد ماند.