هدف تهدید ترامپ آن سوی ایران در پکن

رئیس‌جمهور ترامپ تهدید کرد خریداران نفت یا پتروشیمی ایران را از تجارت با آمریکا محروم می‌کند. این هشدار در عمل چین را هدف می‌گیرد، درحالی‌که فشار بیشتری بر ایران و بر سر برنامه هسته‌ای‌اش می‌آورد. چین با اختلاف بزرگترین خریدار باقیمانده نفت و محصولات پالایشگاهی ایران است، پس از آنکه دیگر مشتریان، از اروپا تا هند، در میانه تحریم‌های فلج‌کننده، عقب کشیدند.

چین و آمریکا همچنان درگیر جنگ تجاری گسترده‌تری هستند. تهدید جدید ترامپ یکی از چندین پیام محکم دولتش به ایران است، در کنار وزیر خارجه مارکو روبیو که گفته بود ایران باید غنی‌سازی را متوقف کند و وزیر دفاع پیت هگست که هشدار داده بود ایران بابت حمایت از حوثی‌های یمن، هزینه خواهد داد.

ایران به امید رفع تحریم‌ها که اجازه خواهد داد، دوباره در جهان نفت بفروشد و فشار را از اقتصاد روبه‌نزولش کم کند، ماه گذشته گفت‌وگو با ایالات متحده بر سر برنامه هسته‌ای‌اش را شروع کرد. دو طرف بر سر این خواسته کاخ سفید گیر کرده‌اند که ایران دست از غنی‌سازی بکشد و آنچه لازم دارد، از طرف‌های ثالث بخرد. ایران انتظار داشت شنبه دور چهارم مذاکرات را در رم آغاز کند اما ایالات متحده پنج‌شنبه خبر داد، گفت‌وگوها تا هفته آینده انجام نخواهند شد.

مسئله دیگری که اصطکاک ایجاد کرده، مربوط به سقوط جنگنده‌ای از روی ناو یواس‌اس هری اس ترومن در روز دوشنبه است. این ناو هواپیمابر، چرخشی تند داشت تا از برخورد موشک حوثی‌ها جلوگیری کند. بیش از یک ماه است، ناو ترومن بخشی از کارزار بمباران آمریکا با هدف سرکوب حملات حوثی‌ها بوده است.

حمید حسینی، سخنگوی اتحادیه صادرکنندگان نفت، گاز و پتروشیمی در تهران، درباره تهدیدات ترامپ می‌گوید: «این جدید نیست. خریداران نفت خام ایران تجارتی با ایالات متحده ندارند و ترامپ هم نمی‌تواند تجارت چین با آمریکا را متوقف کند.» چین به خط حیات خارجی اقتصاد ایران تبدیل شده است. به گزارش کپلر که داده‌های مربوط به کالاها را منتشر می‌کند، کشورهای جنوب و جنوب شرق آسیا تنها میزان اندکی از گاز کپسولی ایران را می‌خرند. عراق گاز طبیعی ایران را می‌خرید اما دولت ترامپ معافیت تحریمی را که مجوز این خرید بود، لغو کرد. سوریه، خریدار قدیمی نفت ایران، بعد از سرنگونی بشار اسد دیکتاتور در سال گذشته، خرید را متوقف کرد.

چین پس از دنباله اقدامات تهاجمی واشنگتن، در حال کاهش تجارت با ایران بوده است. طبق کارزار فشار حداکثری ترامپ، چنان که جمعه اعلام شد، وزارت خزانه‌داری دو پالایشگاه مستقل و سه مرکز عملیات ترمینالی در چین را به خاطر خرید نفت از ایران، از استفاده از نظام مالی آمریکا یا تجارت با ایالات متحده محروم کرد. به گزارش کپلر، در واکنش به این اقدام، این مراکز بارگیری نفت ایران را متوقف و ۳۶ تانکر نفت خام ایران را در آب‌های چین سرگردان کردند.

همایون فلک‌شاهی، تحلیلگر ارشد نفتی در کپلر می‌گوید، تهدید اخیر ترامپ تأثیر کارزار فشارش را بر ایران بیشتر خواهد کرد، اما باعث نخواهد شد خرید چین کاملاً متوقف شود: «موضوع فشاری خواهد بود، حاصل جمع چندین و چند فشار کوچک.» او انتظار دارد خرید نفت ایران از سوی چین در نیمه اول امسال تا بیش از ۳۰ درصد کاهش یابد. دولت‌های پیشین آمریکا از هدف‌گیری خریداران چینی خودداری کرده بودند، تا از اخلال در بازار نفت و افزایش قیمت نفت خام که ممکن بود به مصرف‌کنندگان آمریکایی ضربه بزند، پرهیز کرده باشند.

ایران ماه گذشته با افزایش فشارها بر صادراتش، قیمت نفت خام را کاهش داد. اواخر آوریل، شرکت ملی نفت ایران کاهش شدید قیمت‌ها برای آسیا را اعلام کرد. نفت خام سنگین ایران که در ماه مه تحویل شود، به ازای هر بشکه ۳۵ سنت ارزان‌تر از معادلش در نفت عمان یا دوبی خواهد بود. در ماه آوریل، در مقایسه با این معیار، 1/9 دلار ارزان‌تر می‌فروخت. مقامات حاشیه خلیج فارس می‌گوید چین نسبت به دور گذشته تحریم‌ها، آمادگی بیشتری برای تنظیم وضعیت با فشار فزاینده دارد، مثلاً با استفاده از بانک‌هایی که ارتباطی با نظام مالی ایالات متحده ندارند و شرکت‌های دم دستش.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید