آمریکا با دقت انتخابات ایران را دنبال میکند
انتخابات در ایران قرار است که ۲۸ ژوئن برگزار شود و پیشبینیهای عمومی بر این اساس است که یک نامزد تندرو یا محافظهکار برنده این انتخابات شود. این در حالی است که همزمان با جنگ و بحران در خاورمیانه، دولت ایالات متحده آمریکا با دقت فرآیند انتخابات را در ایران دنبال میکند.
انتخابات زودهنگام در ایران برای تعیین جانشین سیدابراهیم رییسی، رئیسجمهور فقید ایران، با سلطه اکثریت نامزدهای تندرو به علاوه فقط یک نامزد اصلاحطلب از میان ۶ نامزدی که توانستند برای شرکت در انتخابات پذیرفتهشوند، برگزار میشود. براساس بیانیه رسمی که در تلویزیون دولتی ایران اعلام شد نامزدهای این انتخابات شامل رئیس مجلس و فرمانده پیشین سپاه پاسداران، محمد باقرقالیباف، مذاکرهکننده پیشین هستهای، سعید جلیلی، شهردار تهران، علیرضا زاکانی، جراح و نماینده پیشین، امیرحسین قاضیزادههاشمی، وزیر پیشین کشور و دادگستری، مصطفی پورمحمدی و نماینده اصلاحطلب مجلس، مسعود پزشکیان هستند.
شورای نگهبان، نهاد قدرتمند ایران که بر انتخابات نظارت میکند، از میان ۸۰ نفری که برای نامزدی انتخابات ثبتنام کردند، لیست ۷ نفری را پذیرفت که قرار است در انتخابات ۲۸ ژوئن برای تعیین رئیسجمهور ایران پس از فوت سیدابراهیم رئیسی در سقوط هلیکوپتر، با یکدیگر رقابت کنند. آمریکا، در شرایطی که خصومتها با تهران به دلیل جنگ اسرائیل و حماس در غزه و همچنین پرونده برنامه هستهای ایران تشدید شدهاست، با دقت نتایج این انتخابات را دنبال میکند. براساس گزارش خبرگزاری رسمی جمهوری اسلامی، نامزدها تا ۲۷ ژوئن فرصت دارند که کارزار تبلیغاتی خود را پیگیری کنند و انتظار میرود که در ۵ برنامه زنده تلویزیون ملی با یکدیگر مناظره کنند. قاضیزادههاشمی در انتخابات سال ۲۰۲۱ شرکت کردهبود و نفر چهارم شد، درحالیکه در آن انتخابات زاکانی و جلیلی به نفع سیدابراهیم رئیسی از رقابتها کنار کشیدند.
از جمله شخصیتهای برجستهای که در این انتخابات ردصلاحیت شدند، محمود احمدینژاد، رئیسجمهور پیشین و علی لاریجانی، سیاستمدار کهنهکار بود که هر دو در انتخابات ۲۰۲۱ هم از شرکت در انتخابات منع شدهبودند. چند عضو کابینه حسن روحانی، رئیسجمهور پیشین ایران، از جمله اسحاق جهانگیری، معاون اول پیشین رئیسجمهور نیز از جمله نامزدهای ردصلاحیتشده بودند.
میانهروها و اصلاحطلبها شانس بسیار کمی در انتخاباتهای ایران داشتند و لیست نهایی نامزدها نشان میدهد که تا چه اندازه از نفوذ و اثرگذاری آنها در قدرت کاستهشدهاست. پزشکیان که در حال حاضر پنجمین دوره نمایندگی خود را در مجلس شورای اسلامی پشت سر میگذارد، بهعنوان تنها نامزد اصلاحطلبان ایرانی است که توانستهاست از سد تاییدصلاحیتها برای انتخابات ریاستجمهوری بگذرد.
پزشکیان به دلیل مواضع انتقادی صریح و شفافش در مورد کانون تندرو قدرت، بهخصوص پس از آنکه این نیروها در دوران ریاستجمهوری سیدابراهیم رئیسی قدرتمندتر شدند، شناخته شدهاست. پزشکیان به عنوان یک جراح قلب سال ۲۰۲۲ در مورد مرگ مهسا امینی، دختر ۲۲سالهای که در بازداشت پلیس جان داد، خواهان شفافیت شدهبود و در عین حال از معترضان خواستهبود تا آرامش و خویشتنداری نشان دهند.
رایگیری در ایران در شرایطی انجام میشود که خاورمیانه به دلیل استمرار جنگ اسرائیل علیه حماس در غزه بهرغم تلاشهای کشورهای دیگر در منطقه برای میانجیگری با هدف آتشبس در شرایط عدم قطعیت و بحران فرو رفتهاست.
ایران بهعنوان اصلیترین حامی حماس و حزبالله لبنان، پیش از این وارد نبرد شدهاست و در ماه آوریل برای نخستین بار حمله مستقیم نظامی به اسرائیل انجام داد. هم حماس و هم شاخه نظامی حزبالله از سوی ایالات متحده آمریکا و اتحادیه اروپا بهعنوان گروههای تروریستی تلقی شدهاند.