جنگ اقتصادی ایران علیه غرب

تهدید ایران به بستن دریای مدیترانه به دریانوردی تجاری، اعلام جنگ تجاری به غرب است. سرمایه‌گذاران باید چنین اقدامی را بسیار جدی بگیرند، چراکه بخش بزرگی از تجارت جهان وابسته به حمل‌ونقل دریایی است. درست قبل از تعطیلات کریسمس، براساس گزارشی که خبرگزاری رویترز منتشر کرد، یکی از نمایندگان سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تهدید کرد، تنگه جبل‌الطارق را در منتهی‌الیه غربی مدیترانه مسدود کند. جبل‌الطارق در حال حاضر تحت حاکمیت دولت بریتانیا قرار دارد و نه‌تنها دولت بریتانیا مسئولیت امنیت این تنگه را برعهده دارد بلکه نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا ایمنی کشتی‌های عبوری کشورهای متحد را برای عبور از این تنگه برعهده می‌گیرد.

اعلامیه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در خصوص تهدید دریای مدیترانه اندکی بعد از آن اتفاق می‌افتد که شورشیان حوثی تحت حمایت ایران در یمن، کشتی‌های تجاری را که از دریای سرخ عبور می‌کردند، هدف قرار داد. دریای سرخ آبراه کلیدی برای عبور کالاها به کانال سوئز و منتهی‌الیه شرقی دریای مدیترانه است. حملات اخیر در دریای سرخ باعث شده‌است که برخی کمپانی‌های دریانوردی کشتی‌های باربری خود را از مسیر کانال سوئز دور کنند و به سمت دماغه امید نیک در منتهی‌الیه جنوب قاره آفریقا منتقل کنند. این مسیر جایگزین بسیار طولانی است. مرسک، بزرگ‌ترین کمپانی دریانوردی کانتینری جهان بعد از هدف قرار گرفته‌شدن کشتی‌هایش توسط حوثی‌ها تصمیم گرفت عبور و مرور کشتی‌هایش را از دریای سرخ متوقف کند.

حتی برای ناظران عادی هم روشن است که اگر حوثی‌ها می‌توانند عملاً باعث توقف عبور و مرور کشتی‌ها از دریای سرخ شوند، ایران هم می‌تواند جلوی عبور و مرور کشتی‌ها را از جبل‌الطارق بگیرد. چنین اقدامی به معنای جنگ اقتصادی است. براساس محاسبه دولت نیوزیلند تقریباً معادل هزار میلیارد دلار کانتینر سالانه از کانال سوئز عبور و مرور می‌کند که معادل ۱۲ درصد از کل تجارت جهانی است. در کنار این موضوع، باید تامین انرژی جهان را هم در نظر گرفت. نزدیک به یک‌بیستم (۵/۴ درصد) از کل بشکه‌های نفتی که در جهان تولید می‌شود، روزانه از کانال سوئز عبور می‌کند. اگر عبور و مرور کشتی‌ها مختل شود، این رقم آنقدر بزرگ است که به‌راحتی می‌تواند باعث افزایش شدید قیمت نفت خام شود. در منتهی‌الیه دیگر مدیترانه هم نزدیک به ۲۰ درصد از کل تجارت دریایی جهان از طریق تنگه جبل‌الطارق جابه‌جا می‌شود.

زمانی که این درصدها را با هم جمع می‌زنیم، روشن می‌شود که هر کسی بخواهد در هر طرف مدیترانه تجارت دریایی را مختل کند، به صورت بالقوه می‌تواند به اقتصاد جهانی آسیب جدی وارد کند. در این مورد خاص طرفی که این تهدید را انجام داده‌است ایران و حوثی‌های تحت حمایت ایران هستند. تصور کنید که ناگهان ۲۰ درصد از کل تجارت جهانی بر اثر اقدام‌های فراسرزمینی این گروه‌ها متوقف شود. نتیجه چنین اقدامی از رکود مالی بزرگ که بین سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۰۹ رخ داد برای جهان آسیب‌زاتر است. اگر کمبود انرژی ناشی از توقف صادرات نفت خام را هم به آن اضافه کنیم، آنگاه نتیجه از هر رکودی در تاریخ برای غرب دردناک‌تر خواهد شد. اگر تجارت بخواهد بدون توجه به این مسائل ادامه پیدا کند، دریانوردی تجاری باید با استفاده از مسیر دماغه امید نیک در جنوب قاره آفریقا انجام شود که باعث افزایش قیمت‌ها و افزایش مجدد تورم خواهد شد. باید گفت که این یک اعلام جنگ اقتصادی از سوی ایران و گروه‌ها تحت حمایت ایران مانند حوثی‌ها است. گروه‌های دیگری که ممکن است وارد عملیات توقف تجارت جهانی شوند، گروه‌هایی مانند حماس و حزب‌الله خواهند بود.