نشست دوحه علیه حمله به دوحه/سران کشورهای اسلامی اقدامات نتانیاهو به‌ویژه تهاجم اخیر به قطر را محکوم کردند
اجلاس اضطراری سران کشورهای اسلامی و اتحادیه عرب، در دوحه پایتخت قطر برگزار شد.
اجلاس اضطراری سران کشورهای اسلامی و اتحادیه عرب، در دوحه پایتخت قطر برگزار شد. تشکیل این اجلاس اضطراری، به دنبال حمله اخیر اسرائیل به قطر و هدف قرار دادن محل استقرار رهبران و مذاکره‌کنندگان حماس در دوحه در دستور کار قرار گرفت. مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان، صبح دیروز برای شرکت در این اجلاس تهران را به مقصد دوحه ترک کرد.
رئیس‌جمهور در حاشیه این اجلاس، ملاقات‌هایی دوجانبه با سران دیگر کشورها از جمله تمیم بن حمد بن خلیفه آل‌ثانی، امیر قطر، محمدبن‌سلمان، ولیعهد عربستان، محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر عراق و جوزف عون رئیس‌جمهور لبنان نیز داشت. پیش از این سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه برای شرکت در اجلاس وزرای خارجه به قطر رفته بود.
پاسخگو کردن متجاوزان آغاز شود
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهوری ایران، در آغاز سخنرانی خود، با تشکر از امیر قطر برای برگزاری این جلسه گفت: «تجاوز گستاخانه 9 سپتامبر 2025 به قطر، حمله‌ای ازپیش‌برنامه‌ریزی شده توسط رژیم صهیونیستی بود که با هدف از بین بردن تلاش‌های دیپلماتیک برای پایان دادن به نسل‌کشی در غزه انجام شد. این تجاوز به دیپلماسی بیش از یک جنایت است؛ این یک اعلام علنی و بی‌شرمانه است که اکنون قدرت نظامی و نه قانون، تعیین‌کننده است.
متاسفانه تروریست‌های حاکم بر تل‌آویو، با مصونیتی که پس از خیانتی مشابه به دیپلماسی در ژوئن 2025 و با آغاز جنگ تجاوزکارانه علیه مردم کشور من احساس کردند، جری‌تر شده‌اند. باید جای هیچ شک و تردیدی باشد که حملات هفته گذشته به دوحه، تروریسم محض بود؛ سندی بر اینکه رژیم تل‌آویو هر گونه محدودیت اخلاقی و قانونی را کنار گذاشته است.» او ادامه داد: «اما بگذارید صریحاً درباره چگونگی رسیدن به این لحظه صحبت کنیم.
این حمله از خلأ پدید نیامده است؛ نتیجه اجتناب‌ناپذیر دهه‌ها مصونیت رژیم صهیونیستی است که برخی قدرت‌های غربی آن را ممکن ساخته‌اند. جهان ظرف مدت طولانی شاهد ساخت دژی از حمایت در اطراف این رژیم بوده است، حمایتی که آجر به آجر آن از طریق وتوهای آمریکا، توافق‌نامه‌های تجاری اروپایی و فلج نظام قضایی و بین‌المللی فراهم شده است.»
پزشکیان در ادامه با یادآوری وقایع دو سال گذشته در غزه، تاکید کرد: «بیش از 64 هزار فلسطینی در کمتر از 2 سال به شهادت رسیده‌اند؛ کودکان گرسنگی می‌کشند و در همان حال، جهان صرفاً به نظاره و ابراز محکومیت بسنده می‌کند. دیوان بین‌المللی دادگستری حکم داده که اقدامات رژیم صهیونیستی، نسل‌کشی محسوب میشود، اما ماشین کشتار، همچنان به کار خود ادامه می‌دهد و اکنون دامنه‌اش را به خاک قطر گسترش داده است. باید مسیر خطرناکی را که با آن روبه‌رو هستیم بشناسیم. رژیم صهیونیستی اکنون در سال 2025 چند کشور مسلمان را بمباران کرده است.
هر حمله و تجاوز این رژیم به عنوان دفاع مشروع توجیه میشود و هر بار دوپهلوگویی کشورهای غربی و حداکثر محکومیت‌های توخالی را به دنبال دارد.» رئیس‌جمهور ادامه داد: «ما همچنین باید از همدستی نام ببریم که این جنایات را ممکن می‌سازد. هنگامی که یک رژیم یاغی تحت هر شرایط تسلیحات، تأمین مالی و حمایت دیپلماتیک دریافت می‌کند، می‌آموزد که هیچ محدودیتی وجود ندارد. وقتی وتوها و استانداردهای دوگانه، نظام بین‌الملل را فلج می‌کنند، مصونیت، مانند پوسیدگی پخش میشود.
تاریخ گناه حامیان این تجاوز را به یاد خواهد سپرد. ما به مردم فلسطین و به همه کسانی که به عدالت ایمان دارند دو چیز بدهکاریم: صراحت کلام و اقدام. از باب صراحت کلام باید گفت که جنایات رژیم صهیونیستی خطاهای موردی نیستند؛ آنها بخشی از دکترین تسلط، پاکسازی و ایجاد ترس‌اند، استراتژی پاکسازی قومی، توسعه‌طلبی و تجاوز که با همدستی آمریکا و برخی کشورهای غربی تقویت می‌شوند.» پزشکیان تاکید کرد: «اما از باب اقدام باید گفت که کلمات، نسل‌کشی را پایان نمی‌دهند. باید متجاوز را منزوی کنیم، تسلیحات و تأمین مالی او را قطع و رهبرانشان را در دادگاه‌های عدالت پاسخگو نماییم. اما این اقدامات بدون وحدت کارآمد نخواهند بود. رژیم صهیونیستی روی رقابت‌ها و اولویت‌های متضاد ما حساب کرده است.
حمله به دوحه، بسیاری از معادلات و تفکرات اشتباه را دگرگون ساخت و نشان داد که هیچ کشور عربی یا مسلمانی از تجاوز رژیم تل‌آویو در امان نیست. فردا می‌تواند نوبت هر یک از پایتخت‌های عربی و اسلامی باشد. انتخاب روشن است؛ باید با هم متحد شویم، رسول خدا(ص) در فتح مکه سخنرانی فرمودند، اعلام نمودند: انما المسلمون اخوه، المسلم اخ المسلم و هم یدٌ واحد علی من سواة. رژیم صهیونیستی و حامیانش بدانند: حمله به دوحه نشانه قدرت نبود، بلکه از سر ناامیدی و استیصال بود.
رژیمی که به موقعیت خود اطمینان دارد، نیازی به بمباران مذاکره‌کنندگان ندارد. شما از هر خط قرمزی عبور کرده‌اید؛ هر منطق و قانونی را نادیده گرفته‌اید؛ هر اصل رفتار متمدنانه را نقض کرده‌اید؛ اما ناخواسته کار مهم دیگری هم کرده‌اید: اراده جمعی امت اسلامی را بیدار کرده‌اید. مظلوم‌نمایی و قربانی‌نمایی شما دیگر نخ‌نما و بی‌اثر شده است. جهان می‌بیند، ضبط می‌کند و به یاد می‌سپارد.»
رئیس‌جمهور گفت: «رژیم صهیونیستی علیه حاکمیت، کرامت و آینده ما اعلان جنگ کرده است. ما در پاسخ اعلام می‌کنیم: ما مرعوب نخواهیم شد، متفرق نخواهیم شد، ساکت نخواهیم ماند. از خاکستر غزه، عدالت برخواهد خاست. از آوار ساختمان‌های تخریب‌شده در دوحه، بیروت، تهران، دمشق و صنعا، نظمی نو پدیدار خواهد شد؛ نظمی نه مبتنی بر ریاکاری، بلکه بر وحدت اسلامی، نه بر برتری‌جویی صهیونیستی، بلکه بر برادری و برابری انسانی. «مَنْ سَمِعَ رجلا ینادی یا لَلْمُسْلِمینَ فَلَمْ یجِبْهُ فَلَیسَ بِمُسْلِمٍ مَنْ أَصْبَحَ لا یَهْتَمُّ بِأُمورِ الْمُسْلمینَ فَلَیْسَ بِمُسْلِمٍ». باید مجازات و پاسخگو کردن متجاوزان آغاز شود.»
تجاوز به قطر خائنانه بود
شیخ تمیم بن‌حمد آل ثانی، امیر قطر به عنوان نخستین سخنران این نشست گفت: «کشورم در معرض تجاوز خائنانه قرار گرفت که طی آن محل اسکان خانواده‌های رهبران حماس و هیئت مذاکره‌کننده آن هدف قرار گرفت. شهروندان ما و تمام جهانیان از این تجاوز و اقدام تروریستی بزدلانه شوکه شدند. اگر اسرائیل به دنبال ترور رهبران سیاسی جنبش حماس است، پس چرا با آنها مذاکره می‌کند؟ اسرائیل برای تجزیه سوریه اقدام می‌کند، اما نقشه‌هایش هرگز کاری از پیش نخواهد برد. نتانیاهو رویای تبدیل شدن منطقه عربی به منطقه نفوذ اسرائیل را در سر می‌پروراند که توهم خطرناکی است. دولت افراط‌گرایان در اسرائیل، سیاست‌های تروریستی نژادپرستانه را همزمان به پیش می‌برد.»
پیشنهاد السودانی در نشست دوحه
محمدشیاع السودانی نخست‌وزیر عراق هم در سخنانی با محکوم کردن تجاوز اخیر رژیم صهیونیستی به دوحه گفت: «ادامه سیاست‌های اسرائیل بدون هرگونه بازدارندگی منجر به افزایش بی‌ثباتی خواهد شد و امنیت را برای هیچ طرفی محقق نخواهد کرد. پیشنهاد می‌دهم که تجاوز به هر کشور عربی یا اسلامی به عنوان تهدید علیه تمام کشورهای عربی و اسلامی قلمداد شود. وضع نقشه راه فراگیری برای آتش‌بس کامل در نوار غزه را پیشنهاد می‌دهم.» او همچنین از پیشنهاد تشکیل کمیته عربی اسلامی مشترک برای انتقال موضع کشورهای اسلامی و عربی به شورای امنیت و طرف‌های بین‌المللی خبر داد.»
پاسخ به تجاوز اسرائیل، سریع و قاطع باشد
عبدالله دوم، پادشاه اردن اظهار داشت: «امنیت قطر، امنیت ما و ثبات آن، ثبات ما است و ما بر حمایت کامل خود از این کشور تاکید می‌کنیم. پاسخ ما به تجاوز اسرائیل به قطر، باید صریح و قاطع باشد. تجاوز به قطر ثابت می‌کند که تهدید اسرائیل حد و مرزی ندارد.»
مخالفت مصر با کوچاندن فلسطینی‌ها
عبدالفتاح السیسی رئیس‌جمهوری مصر گفت: «این اجلاس در سایه چالش‌های عظیم برگزار میشود و اسرائیل در تلاش است منطقه را به میدان بی‌حد و مرزی برای حملات و تجاوزات خود تبدیل کند. حمله جنایتکارانه به خاک قطر نقض جدی حقوق بین‌الملل و سابقه‌ای خطرناک است. هشدار می‌دهم که رفتار بی‌مهار اسرائیل می‌تواند دامنه درگیری‌ها را گسترش دهد و ثبات منطقه را متزلزل کند.
حمله اسرائیل به یک کشور میانجی را با شدیدترین عبارات محکوم می‌کنیم. بی‌مهاری و تکبر فزاینده اسرائیل مستلزم آن است که بر اصولی کار کنیم که بیانگر دیدگاه مشترک ما باشد.» او ادامه داد: «اسرائیل باید بداند که امنیت و حاکمیت آن با زور حاصل نمی‌شود، بلکه با احترام به قانون و حاکمیت کشورها تأمین خواهد شد. تکبر اسرائیل مستلزم آن است که ما دیدگاهی مشترک درباره امنیت و همکاری منطقه‌ای داشته باشیم.»
باید اسرائیل را تحت فشار اقتصادی قرار داد
رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه هم با محکوم کردن تجاوز اخیر رژیم صهیونیستی به دوحه گفت: تجاوزات روزافزون اسرائیل، تهدید مستقیمی علیه منطقه ما به شمار می‌رود. تجاوزات اسرائیل امروز قطر را هدف قرار داد، کشوری میانجی که برای صلح تلاش می‌کند.» اردوغان با تاکید بر ضرورت اقدام عملی کشورهای عربی و اسلامی در واکنش به تجاوزات اسرائیل گفت: «سیاستمداران اسرائیلی، توهماتی درباره آنچه اسرائیل بزرگ می‌خوانند را تکرار می‌کنند. باید اسرائیل را تحت فشار اقتصادی قرار داد، تجارب گذشته، موفقیت این فشارها را ثابت کرده است. کوچاندن ملت فلسطین و نسل‌کشی و تجزیه سرزمینی را نمی‌پذیریم.»
درخواست لغو عضویت اسرائیل در سازمان ملل
شهباز شریف، نخست‌وزیر پاکستان با محکومیت اقدام اسرائیل و تاکید بر اینکه این تجاوز، بلندپروازی‌های تل‌آویو را آشکار می‌کند، اظهار داشت: «تجاوزگری وحشیانه اسرائیل به قطر، زیر پا گذاشتن صریح تمامی هنجارهای بین‌المللی و قوانین بشردوستانه است. پاکستان این عمل شنیع را به شدت محکوم می‌کند و آن را به مثابه نابودی همه تلاش‌های دیپلماتیک و ابتکارات صلح در خاورمیانه می‌داند.» او تاکید کرد: «پاکستان از دوستان و برادران خود در کشورهای عربی و اسلامی مطالبه می‌کند که گام مشترکی را برای تشکیل یک نیروی ویژه در راستای مقابله با طرح‌های توسعه طلبانه اسرائیل برداند.
عضویت اسرائیل از سازمان ملل باید لغو شده و شورای امنیت فوراً از اسرائیل آتش‌بس بی‌قید و شرط و توقف نسل‌کشی فلسطینیان را مطالبه کند. باید کمک‌های بشردوستانه بدون هیچ وقفه‌ای به غزه ارسال و امنیت نیروهای امدادی، کادر درمان و سایر نهادهای بین‌المللی فعال در غزه نیز تضمین شود. پاکستان از تشکیل کشور مستقل فلسطین مطابق با مرزهای قبل از ۱۹۶۷ به پایتختی قدس شریف حمایت می‌کند و همزمان باید اسرائیل را به دلیل جنایاتش پاسخگو کرد.
باید با موضع یکپارچه در سازمان ملل شرکت کنیم
جوزف عون، رئیس‌جمهوری لبنان گفت: تجاوز به هر یک از برادران ما، تجاوز به ما قلمداد میشود. آن چیزی که در حقیقت در تجاوز به دوحه، هدف قرار گرفت، مفهوم میانجیگری و اصل راه‌حل گفت‌وگو بود. ما برای اساس اصل صلح عربی حاضر به صلح هستیم. باید با یک موضع یکپارچه در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل شرکت کنیم.»
جامعه بین‌المللی اسرائیل را بازخواست کند
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین اظهار داشت: «تجاوز اسرائیل به قطر را به شدت محکوم کرده و از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم اسرائیل را بازخواست کنند. تعرض به هر کشور عربی یا اسلامی، تعرض به امنیت مشترک ماست. باید اقدامات عملی برای جلوگیری از تکرار تجاوزات اسرائیل انجام شود. دولت افراطی در «اسرائیل» نمی‌تواند شریکی برای امنیت در منطقه ما باشد.»
باید روابط تجاری و دیپلماتیک با اسرائیل را قطع کرد
انور ابراهیم، نخست‌وزیر مالزی نیز در سخنانی، ضمن محکومیت شدید تجاوز رژیم تل‌آویو به دوحه گفت: باید به شجاعت لازم برای اتخاذ موضع عملی در برابر تجاوزات مستمر اسرائیل آراسته شد. محکومیت هرگز تجاوزات را متوقف و فلسطین را آزاد نخواهد کرد، بلکه باید تحریم‌هایی را علیه اسرائیل اعمال کرد.» او همچنین تاکید کرد که روابط تجاری و دیپلماتیک با اسرائیل باید قطع شود.
لزوم موضع‌گیری قاطع در برابر اسرائیل
حسین ابراهیم طاها، دبیرکل سازمان همکاری اسلامی نیز گفت: «این نشست برای اتخاذ موضع یکپارچه و قاطعانه در برابر تجاوز وحشیانه اسرائیل، نشست مناسبی است. ما این تجاوز آشکار به کشور قطر و حاکمیت و تمامیت ارضی آن را به شدت محکوم می‌کنیم. از شورای امنیت سازمان ملل می‌خواهیم به مسئولیت خود برای بازخواست اسرائیل به خاطر جنایاتش عمل کند.»
جنایتکاران جنگی را تعقیب کنید
احمد ابوالغیط، دبیر کل اتحادیه عرب نیز تأکید کرد: «تجاوز اسرائیل علیه قطر عبور از همه مرزها بود، این اجلاس نه‌تنها برای همبستگی با قطر بلکه ارسال این پیام به جامعه بین‌المللی است که باید به سکوت خود در برابر رفتارهای رژیم یاغی که منطقه را شعله‌ور می‌کند، پایان دهند.» او گفت: «حمله به غیرنظامیان، مذاکره‌کنندگان و میانجی‌گران شجاعت نیست بلکه اقدامی بزدلانه و پست است، ما از همه کسانی که دارای وجدان همبستگی هستند می‌خواهیم تا جنایتکاران جنگی متهم به نسل‌کُشی در غزه و ناقضان حاکمیت کشورها را تحت تعقیب قرار دهند.»
سوریه کنار قطر ایستاده است
احمد الشرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه نیز در اظهارات در این نشست گفت: «تجاوز اسرائیل به غزه ادامه دارد و این رژیم ۹ ماه است که به تجاوز خود علیه سوریه ادامه می‌دهد.ما در کنار دولت قطر در برابر تجاوز وحشیانه اسرائیل ایستاده‌ایم.این یک اتفاق نادر تاریخی است که یک مذاکره‌کننده کشته شود و بی‌سابقه است که یک میانجی هدف قرار گیرد.هیچ ملتی بدون اتحاد قدرتش افزایش نمی باید و هیچ ملتی بدون تفرقه دچار ضعف نمی‌شود.من، به همراه تمام مردم جمهوری عربی سوریه، از روی وفاداری به قطر و عدالت موضع آن، در کنار برادرانمان در این کشور می‌ایستیم.»
بیانیه پایانی نشست دوحه
شب گذشته، بیانیه پایان نشست اضطراری دوحه نیز منتشر شد. بنا بر گزارش الجزیره، آمده است: «ما حمله بزدلانه و غیرقانونی اسرائیل به کشور قطر را با شدیدترین عبارات محکوم و همبستگی کامل خود را با این کشور و حمایت از اقدامات آن در واکنش به این حمله اعلام می‌کنیم.» سران کشورهای عربی اسلامی در دوحه با تاکید بر اینکه تجاوز به یک محل بی‌طرف برای میانجیگری، فرآیندهای صلح‌سازی بین‌المللی را نابود می‌کند، تصریح کردند: «ما از موضع خردمندانه و متمدنانه قطر در تعامل با این حمله ناجوانمرانه تمجید می‌کنیم.»در این بیانیه با حمایت از تلاش‌های میانجیگرانه قطر، مصر و آمریکا برای متوقف کردن تجاوزات در غزه، بر مخالفت قاطع با تلاش‌ها برای توجیه تجاوزات اسرائیل تحت هرگونه بهانه‌ای تاکید شده است.
سران کشورهای عربی-اسلامی در دوحه در بیانیه پایانی خود با رد قطعی تهدیدهای مکرر اسرائیل برای هدف قرار دادن دوباره قطر، تصریح کردند: «این حمله با هدف نابودسازی تلاش‌های میانجیگری برای توقف تجاوز به غزه انجام میشود.»در بیانیه پایانی این نشست با تاکید بر ایستادگی علیه طرح‌های اسرائیل برای تحمیل وضعیت جدید بر منطقه، به امنیت جمعی و سرنوشت مشترک کشورهای عربی و اسلامی اشاره شده است. سران کشورهای عربی و اسلامی با محکوم کردن تلاش‌های اسرائیل برای کوچاندن مردم فلسطین به هر بهانه‌ای، اظهار داشتند: سیاست‌های اسرائیل که موجب بروز فاجعه انسانی بی‌سابقه شده، محکوم است.
