مسئولان به دنبال آرامش باشند
نمایندگان مجلس به سران سه قوه برای آرام شدن فضای کشور نامه نوشتند
نمایندگان مجلس به سران سه قوه برای آرام شدن فضای کشور نامه نوشتند
تعدادی از نمایندگان در واکنش به صدور احکام برای معترضان مردمی در نامهای به سران سه قوه خواستار آرام شدن فضای کشور شدهاند. حال باید دید که این نامه چه خروجیای خواهد داشت و آیا روند رسیدگی به پرونده بازداشتشدگان تغییر میکند یا نه؟
در چندماه گذشته در پی فوت مهسا امینی شاهد اعتراضات بودیم؛ اعتراضاتی که پرچمداران آن نوجوانان و جوانان بودند. خروجی این اعتراضات که مهمترین بخش آن اعتراض به شیوه برخورد گشت ارشاد و در کنار آن مشکلات اجتماعی و اقتصادی بود، دستگیری افراد متعدد و حتی جان باختن تعدادی از معترضان و نیروهای امنیتی بود. متاسفانه با وجود تاکید مقام رهبری و مقام ارشد دستگاه قضا مبنی بر رأفت اسلامی، در این مدت احکامی از جمله محاربه و اعدام صادر و اجرایی شد؛ احکامی که احساسات بخشی از مردم را نشانه گرفته است و موجب خشم آنها شد. اگرچه بسیاری از دستگیرشدگان آزاد شدهاند، اما هنوز افراد متعددی از گروههای مختلف از جمله روزنامهنگاران همچون الهه محمدی روزنامهنگار هممیهن و...، فعالان سیاسی، دانشجویان و سایر افراد وضعیت نامشخصی دارند. در کنار صدور احکام زندان برای عدهای از معترضان که جای تامل دارد، به باور بسیاری از مسئولان در روند بررسی پروندههای موجود ارادهای برای آرام شدن فضا وجود ندارد، زیرا برای بسیاری از این افراد سالهای زیادی زندان تعیین شده است. حال این سوال بهطور جدی مطرح میشود که آیا تصمیمگیران و تصمیمسازان درباره
اعتراضات اخیر بهتبعات داخلی آن و مهمتر پیامدهای بینالمللی آن اندیشیدهاند؟ متاسفانه روند رسیدگی و صدور احکام برای معترضان موجبشده ایران در عرصه بینالمللی بارها مورد تحریم قرار گیرد و حتی موجب قطع ارتباط اقتصادی ایران با بسیاری از کشورها شده است. با این حال مجددا تعدادی از نمایندگان مجلس در نامهای به سران قوا تاکید کردند: «نباید بهگونهای رفتار و اقدام شود که مردم احساس کنند ارادهای برای آرامتر کردن فضای کشور وجود ندارد؛ لذا لازم است در کنار اجرای قانون، رحمت و عطوفت اسلامی هم در دستورکار مسئولان نظام باشد.»
درخواست نمایندگان از سران سه قوه چیست؟
تعدادی از نمایندگان مجلس دوشنبه شب به روسای قوای مقننه، قضائیه و مجریه نامهای نوشتند: «حفظ کشور و اقتدار نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران حاصل خون شهدا، مجاهدتهای مردم، خانواده شهدا و رهبری امام خمینی(ره) و جانشین بر حق ایشان حضرت آیتالله خامنهای است. نظام جمهوری اسلامی ایران آسان به دست نیامده و بنیانگذار جمهوری اسلامی و رهبر معظم انقلاب نیز همواره بر حفظ این نظام مقدس تأکید ویژهای داشتهاند. مدتهاست که گروهی از مردم بهدلایل مختلف اعتراضاتی به وضع موجود و مشکلات کنونی دارند. در این شرایط، گروهی دیگر نیز با ایجاد اغتشاش، درصدد سوءاستفاده از این اعتراضات مردمی برآمدند. در نتیجه طی چند ماه گذشته، نظام اسلامی ایران تهدید شد. در این شرایط دشمن هم بیکار ننشست و همه تلاش خود را بهکار گرفت تا این میراث گرانبها را دچار آسیب جدی کند. سیاست اصولی جمهوری اسلامی ایران که در بیانات مقام معظم رهبری هم بر آن تاکید شده، قائل شدن به تفکیک میان معترضان از اغتشاشگران است. از سوی دیگر نظام جمهوری اسلامی به تلاش برای تقویت جهاد تبیین برای اقناع معترضان اعتقاد دارد؛ البته برخورد قانونی با اغتشاشگران هم موضوعی نیست که
بتوان منکر آن شد.»
نمایندگان در ادامه این نامه نوشتند: «رهبری معظم انقلاب در دیدار ۱۹ دیماه ۱۴۰۱با مردم قم فرمودند: «در رأس نقشههای بدخواهان، تبلیغات و به قول خودشان پروپاگاندا است که علاج آن، تبیین صحیح حقایق از زبانهای مختلف و با ابتکار و نوآوری است چراکه راه برطرف کردن وسوسه تبلیغاتیِ اثرگذار بر ذهن جوان و نوجوان باتوم نیست، بلکه تبیین و روشنگری است.» بر این باوریم که آرام کردن فضای سیاسی و اقتصادی کشور، اولویت و نیاز اصلی کشور است. ما نمایندگان مردم در تماسها و ارتباطهایی که با مردم و گروههای مختلف و اصناف داریم، این نیاز را بیشتر از همیشه احساس میکنیم. دین مبین اسلام و سنتها و آئین ما هم بر حفظ آرامش و رحمت تاکید دارد؛ همانطور که پیامبر اسلام هم فرمودهاند: «اسلام دین رحمت است» بنابراین نباید بهگونهای رفتار و اقدام کنیم که مردم احساس کنند ارادهای برای آرامتر کردن فضای کشور وجود ندارد. ما نمایندگان امضاکننده این نامه معتقدیم در کنار اجرای قانون و جهاد تبیین، لازم است رحمت و عطوفت اسلامی هم در دستورکار مسئولان نظام باشد. همانگونه که رسول خدا رحمةللعالمین بود، حکومت اسلامی هم در کنار اعمال اقتدار و قانون،
باید منشاء و منبع رحمت برای مردم باشد. قرآن کریم نیز در کنار «اشداء علی الکفار» به «رحماء بینهم» توجه دارد. در شعری از «سعدی» شاعر بزرگ ایرانی بهخوبی به این نکته از فرهنگ ایرانی مورد اشاره قرار گرفته است که «درشتی و نرمی بههم در به است/ چو فاصد که جراح و مرهم نِه است.» اقتدار مطلوب جمهوری اسلامی ایران در نفوذ بر دلهای مردم است. اجازه ندهیم بدخواهان انقلاب و مردم، میان «جمهور» و «جمهوری اسلامی» فاصله بیندازند. در پایان لازم میدانیم به منظور اثبات مجدد حقانیت نظام جمهوری اسلامی، افرادی که در هر لباسی به حقوق مردمی که معترض بودهاند، تعرضی کردهاند، مورد برخورد قرار گیرند تا همگان بدانند نظام جمهوری اسلامی ایران، برای تأمین امنیت و رضایت هر قشری از مردم ایران ولو معترضین با هیچکس تعارف ندارد و عقد اخوتی با خطاکاران حتی اگر کارگزار نظام باشند، نبسته است.»
کسی به بهانههای واهی در زندان نماند
محمد باقریبنابی، نماینده بناب در مجلس یازدهم یکی از نویسندگان این نامه است. او در گفتوگو با هممیهن دلایل نوشتن این نامه را تشریح و تاکید کرد: «در فضای کنونی جامعه افراد و جریاناتی هستند که منافعشان در تند و مشتنج کردن جامعه است. آنها از این جریانات سوءاستفاده کرده و منافع خود را تامین میکنند. نامهای به سران سه قوه نوشتیم تا دلسوزان نظام آگاه باشند هر چقدر در کشور آرامش سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و حتی قضایی باشد، منافع همه افراد و گروههای سیاسی تامین میشود. متاسفانه بهگونهایشده که افراد میخواهند با تنشزایی در کشور و فضای بینالمللی به منافع خود برسند. به همین دلیل تصمیم گرفتیم این نامه را به سران سه قوه بنویسیم تا کمک کنند فضا به آرامش برگردد.»
او با اشاره به اینکه تعدادی از نمایندگان این نامه را امضا کردهاند، افزود: «ما این نامه را نوشتیم و تحلیل آن بر عهده رسانهها و فعالان سیاسی و اجتماعی است. ما در این نامه عطوفت اسلامی را به موازات اعمال قانون درخواست کردهایم. اینطور نیست کسی که اشتباهاتی در کشور انجام داده از عطوفت اسلامی برخوردار شود. اما درباره برخی مانند دانشجویان خواستیم که با عطوفت اسلامی برخورد شود.»
این نماینده مجلس درباره لزوم آرامش اقتصادی و سیاسی در کشور، تاکید کرد: «به نظر من بسیاری از مسائل نشأتگرفته از مسائل سیاسی است. التهابات در بازارهای مختلف مانند ارز، از مسائل سیاسی نشأت گرفته که در فضای داخلی و بینالمللی متشنج شده است. اگر میخواهیم بازارهای اقتصادی کشور آرام بگیرد باید فضای سیاسی کشور در آرامش باشد. متاسفانه برخی با صحبتها و رفتارهای خود میخواهند تنشزایی را در داخل کشور و فضای بینالمللی ایجاد کنند. به همین دلیل خواستیم با نوشتن این نامه حداقل سران سهقوه، جامعه را به سمت و سوی آرامش ببرند و افرادی که کشور را متشنج میکنند، به حاشیه بروند. این مسئله برای ما که این نامه را نوشتیم،
بسیار مهم بود.»
او افزود: «بنابه ضرورتهایی که ملاحظه کردیم، در فضای کنونی کشور این نامه را نوشتیم. در حال حاضر باید فعالان سیاسی و دیگر نمایندگان در مورد این نامه اظهارنظر کنند. امیدواریم با این اقدام سران سه قوه حساسیتهای ایجادشده را بیش از گذشته مورد توجه قرار دهند.»
محمد باقریبنابی در پاسخ به این سوال که نظر شما درباره بازداشت روزنامهنگاران و دانشجویان چیست؟ گفت: «اگر کسی به بهانههای غیرمنطقی گرفتار شده است، باید هر چه سریعتر تعیینتکلیف و اگر کسانی با سلاح سرد یا گرم میدانداری کرده، اعمال قانون شوند. اما اگر کسی اظهارنظر کرده یا در اینستاگرام استوری گذاشته، مطلبی نوشته یا جایی جمع شدهاند، برای آنکه آرامش به کشور برگردد، باید هر چه سریعتر تعیینتکلیف شوند. با این نامه و در فضاهای دیگر دنبال این موضوع هستیم. باید در مورد روزنامهنگاران و خبرنگارانی که در زندان هستند هم اطلاعرسانی شود که چرا تا به امروز تعیینتکلیف نشدهاند. چون اکثر آنها تعیینتکلیف شدهاند یا با قرار وثیقه یا تعهد آزاد هستند. باید بهگونهای باشد که هیچکسی به بهانههای واهی در زندان نماند.»
این نماینده مجلس در پاسخ به این سوال که هر ساله در دهه فجر بسیاری از زندانیان مورد عفو قرار میگیرند، احتمال دارد که بازداشتیهای اعتراضات اخیر هم در لیست این عفو قرار بگیرند؟ تاکید کرد: «این عفو شامل حال کسانی است که حکم آنها قطعی شده است. اما به نظر میرسد برای کسانی که حکمشان صادر نشده، برایشان نشود کاری کرد. اما با رحمتللعالمین و رهبری بسیاری کارها میشود کرد و امیدوارم شاهد این اتفاقات در دهه فجر باشیم.»
نامه جدید به سران نقطه مقابل نامه قبلی 227 نماینده است
احمد عليرضابيگی، نماینده تبریز درباره لزوم نوشتن نامه توسط نمایندگان به سران سه قوه به هممیهن گفت: «شاید نمایندگان در نقطه مقابل آن نامهای که نمایندگان مجلس به رئیس قوه قضائیه نوشته و درخواست شد که بهشدت با دستگیرشدگان اتفاقات اخیر برخورد شود، این نامه را نوشتهاند و درخواست نمایندگان این است که در نهایت رأفت و ملاطفت با دستگیرشدگان و محبوسان برخورد شود.»
او با اشاره به اینکه علت نوشتن این نامه را باید از نویسندگانش پرسید، افزود: «وقتی نامه را خواندم احساس کردم این نامه در نقطه مقابل نامه آن 227 نماینده نوشته شده است. در شرایط حاکم بر جامعه همین اندازه از مجلس پذیرفته است. ما باید بهعنوان نمایندگان از رعایت حقوق محبوسان توسط قوهقضائیه اطمینان کسب کنیم و تلاش کنیم که اتفاقات در مسیر صلاح و آرامش کشور پیش برود. این نامه میتواند تاثیر مثبتی داشته باشد، آنهم برخلاف برخی از نمایندگان که اصرار برشدت مجازات داشتند. این نشان میدهد که نمایندگانی هم خواستار رسیدگی به پرونده بازداشتشدگان در نهایت رأفت و سعهصدر بودند و اینکه با تعامل با آنها رفتار شود.»
این نماینده مجلس درباره اطمینان از رعایت حقوق افراد در قوهقضائیه تاکید کرد: «برخی از اعضای کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها، بهعنوان نمایندگان مردم برای اینکه نسبت به رعایت حقوق زندانیان و رفتاری که با آنها میشود اطمینان پیدا کنیم و به جامعه اطمینان خاطر دهیم، پس از آتشسوزی زندان اوین از زندان فشافویه که محل نگهداری این محبوسان بود، بازدید کردیم. پس از آن با رئیس قوهقضائیه جلسهای داشتیم و نقطهنظراتی در جهت رعایت حقوق دستگیرشدگان و تسریع به تعیینتکلیف پرونده آنها را بیان کردیم. ایشان هم به سعهصدر به این موضوعات گوش داده و قول دادند که به این نقطهنظرات توجه شود.»
عليرضابيگی در پاسخ به این سوال که چه مشکلاتی در رعایت حقوق محبوسان وجود داشت؟ گفت: «بیشتر در این جهت بود که این افراد دستگیرشده از بلاتکلیفی ناراحت و از موضوع رسیدگی به پروندهها گلهمند بودند و برای بعضی از آنها قرار تامینی صادر شده بود، ولی برای ارتباط با بستگانشان برای تهیه وثیقه مشکل داشتند. بعد از آتشسوزی هم آشفتگی در زندان اوین وجود داشت و خانوادهها برای گذاشتن وثیقه به آنجا مراجعه میکردند، اما موفق نمیشدند. ما این موضوعات را با رئیس قوهقضائیه مطرح کردیم و درخواست کردیم که تیم و مقامات قوهقضائیه در زندان مستقر شده و به این پروندهها بهسرعت رسیدگی و تعیینتکلیف کنند. خوشبختانه رئیس دستگاه قضا دستورات لازم را دادند و بسیاری از محبوسان زندان فشافویه آزاد شدند.»
او افزود: «من در جمع بازداشتشدگان حاضر شدم و داخل بندها رفتم و توضیح دادم که «در مورد اینکه شما گناهکار یا بیگناه هستید، صلاحیت اظهارنظر ندارم. اما در خصوص کموکیف نگهداری و رعایت حقوق شما در زندان رسیدگی میکنم.» آنچه سبب نگرانی این بازداشتشدگان بود، بیشتر بلاتکلیفی بود یا قرار تامین برای آنها صادر شده بود و خانواده نمیتوانستند برای آنها وثیقه بگذارند. بعضی از آنها هم منتظر پیامک از طریق دادسرا بودند و بعضی میگفتند که کسی را برای گرفتن و اطلاع از پیامک ندارند. شماره تلفن برخی از آنها را گرفتم تا بتوانم به بستگان آنها اطلاع دهم که چه اقداماتی انجام دهند. بهرغم اینکه مسئولان زندان تاکید داشتند اتفاق نیفتد، اما به بیشتر بندها سرزدم و بازداشتیها از آزار و اذیت چیزی نگفتند. ما زمانی از زندان فشافویه بازدید کردیم که در زندان اوین آتشسوزی شده بود و بخشی از زندانیان به زندان فشافویه منتقل شده بودند و زندان فشافویه در حال عادی نبود، ولی شرایط قابلقبول بود.»
عليرضابيگی در پاسخ به این سوال که در زندان فشافویه با خبرنگار، روزنامهنگار یا دانشجوی بازداشتشدهای هم ملاقات کردید؟ گفت: «با کسانی که دستاندرکار جراید تخصصی بودند و دانشجویان مواجه شدم، اما تعدادشان قابلتوجه نبود.»