فعالان سیاسی و رسانهای از مهمترین پرسشهای پیشروی مسعود پزشکیان میگویند
انتظارات از نشست خبری اول
امروز اولین نشست خبری رئیسجمهور با حضور رسانههای داخلی و خارجی برگزار میشود. پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات ریاستجمهوری و پیروزی مسعود پزشکیان رسانهها در انتظار برگزاری زودتر این نشست خبری بودند اما در نهایت با تکمیل بخشی از تیم اطلاعرسانی دولت، در نهایت روز ۲۶ شهریور برای این رویداد انتخاب شد. نشست خبری مسعود پزشکیان در محل سالن اجلاس سران برگزار میشود.
پزشکیان در شرایط عجیبی دولت را تحویل گرفت. او پیروز انتخابات زودهنگامی شد که به دنبال سانحه بالگرد و درگذشت رئیسجمهور به جریان افتاد. عمر دولت سیزدهم در سهسالگی به پایان رسید و این میراث که برخی آن را «اسب زینشده» نامیدند و برخی دیگر به لنگ زدن آن اعتقاد دارند، به پزشکیان و تیم او رسید.
مسعود پزشکیان در دوران تبلیغات انتخابات، بسیار شبیه به پزشکیانِ مجلس بود که زبان رسایی در انتقاد و اعتراض داشت. در مناظرات انتخاباتی روی نارساییها دست گذاشت و برخلاف بخشی از رقبای خود که تلاش میکردند فضایی نسبتاً مطلوب یا رو به بهبود را ترسیم کنند، بهزعم خود از واقعیتها و مشکلاتی گفت که اعتقاد داشت کشور به آنها دچار است.
بهطور طبیعی، رسانههایی که امروز با سوالهایشان به نشست خبری رئیسجمهور میآیند، انتظار پاسخهایی روشن از پزشکیان دارند. سه سالِ دولت سیدابراهیم رئیسی و کنار رفتن تیمی که بسیاری بر ناکارآمدی آن تاکید دارند، از یک سو این انتظار را به وجود میآورد که رئیسجمهور وضعیت فعلی کشور را به روشنی تشریح کند و از سوی دیگر، برنامه و چشماندازی که این دولت در عرصههای مختلف فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و سیاست خارجی دارد را با رسانهها در میان بگذارد.
پزشکیان در انتخابات اظهارنظرهای مشخصی درباره مسائل خرد و کلان کشور از گشت ارشاد، کیفیت اینترنت تا تغییر ریل سیاست خارجی و تلاش برای رفع تحریمها داشت که انتظار میرود در این نشست مورد توجه قرار بگیرد. سوالهایمان درباره اولین حضور رسمی مطبوعاتی رئیسجمهور را با فعالان سیاسی و رسانهای در میان گذاشتیم تا بهطور مشخص این تصویر برایمان روشن شود که چه انتظاراتی از این نشست خبری وجود دارد.
پزشکیان معنای وفاق را توضیح دهد
حسین نورانینژاد، تحلیلگر سیاسی و قائممقام دبیرکل حزب اتحاد ملت با اشاره به تاخیر دولت در برگزاری نشست خبری رئیسجمهور به هممیهن گفت:«با توجه به نوع گفتمان دولت و اجماعی که فعلاً بین بسیاری از نیروها برای توفیق آن است، کسی فعلاً درصدد مچگیری و حتی نقد دولت نیست و نوعی همراهی عمومی با دولت وجود دارد تا بتواند برنامههای خود را پیش ببرد. اما از این پس انتظار تحرک بیشتر از دولت در بخشهای مختلف از جمله در موضوع اطلاعرسانی و ارتباط با افکار عمومی به وجود میآید.»
او ادامه داد:«در روزهای اخیر با اخبار انتصابهای مختلف در حوزه اطلاعرسانی مواجه بودیم و امید میرود کاستیای که در این مدت وجود داشته، در ادامه جبران شده و به دور از کلیشههای ناکارآمد سنتی در ارتباط دولت و دستگاههای حکومتی با افکار عمومی شاهد خلاقیت و «اطلاعرسانی» رسانهای به جای «اطلاعنرسانی» باشیم.»
این تحلیلگر سیاسی تاکید میکند که تا پیش از روزهای اخیر اطلاعرسانی دولت متولی خاصی نداشته و به نظر میرسد باید اندکی زودتر در خصوص این انتصابها اقدام میشد: «به هر حال فعلاً کسی به دنبال پرداختن به این نقایص نیست و همه تمایل دارند که برای تحرک جدیدتر دولت، آرامش لازم فراهم باشد.»
نورانینژاد یکی از مهمترین محورهایی را که باید پزشکیان در نشست خبری خود به آن پاسخ دهد «برنامههای کوتاهمدت» میداند: «در این برنامه باید مشخص شود ظرف دوسه ماه آتی قرار است چه اتفاقاتی رخ دهد که برای جامعه هم ملموس باشد. آقای پزشکیان یک سری مباحثی را مطرح کردند که برای جامعه ایجاد امید کرده است. بهعنوان مثال در مسئله فیلترینگ میتوان گامهایی برداشت و برخی از فیلترهایی که هیچ توجیهی برایشان وجود ندارد، در فاصلهای کوتاه برداشته شوند.»
این تحلیلگر سیاسی اضافه میکند: «در سایر حوزهها هم باید بررسی شود که کدامیک از وزارتخانهها و سازمانهای دولتی برای گزارشها یا وعدههای کوتاهمدت آمادگی دارند. به عنوان مثال درباره حقوق معوق پرستاران چه اقداماتی انجام شده است. میتوان به این موارد اشاره کرد و اقدامات مثبت دولت را شرح داد تا افکار عمومی در شیب امید قرار بگیرد.»
او اظهار امیدواری میکند که وزارتخانهها و سازمانهای مختلف اگر اقداماتی انجام دادهاند یا درصدد انجام آن هستند رئیسجمهور را بهخوبی مطلع کرده باشند تا در اینباره گزارش لازم را به مردم بدهد:«بخش دیگری از مسائل محوری باید مرتبط با برنامههای میانمدت و بلندمدت باشد و در این زمینه وعدههای روشنی به مردم داده شود. اگرچه جای بیان برنامههای بلندمدت کمتر در مصاحبه مطبوعاتی است و معمولاً به مسائل روز پرداخته میشود اما بهصورت کلی علاوه بر برنامهها چند مسئله در بخشهای گفتمانی دولت هم وجود دارد که خوب است در چنین فرصتهایی تبیین شوند. از جمله این موارد معنای وفاق است. در حال حاضر افراد و جریانهای مختلف هر کدام به زعم خود این مسئله را معنا میکنند و خوب است که خود دولت هم گاهی نظرات خود را در اینباره مطرح کند. در برنامه وفاق مدنظر رئیسجمهور 50 درصدی که پای صندوقهای رای حاضر نشدند چه جایگاهی دارند؟»
این تحلیلگر سیاسی تاکید میکند که دولت یک نهاد گفتمانی به معنای اخص کلمه نیست اما با توجه به اینکه مقوله وفاق توسط شخص آقای پزشکیان مطرح شده خوب است که به صورت مصداقیتر و روشنتر در چنین فرصتهایی شفافسازی شود تا از سوءبرداشت یا مصادره این مفاهیم توسط دیگران جلوگیری شود: «البته معنای وفاق و هیچ مفهوم دیگری در انحصار هیچ فرد و نهاد و دولتی نیست اما مؤلف با توجه به نقش مهمی که در این باره دارد، خوب است که در این باره هرچه بیشتر روشنگری کند.»
نورانینژاد مطالبات زنان را یکی از حوزههای اصلی میداند که مورد مطالبه جامعه بوده که یکی از شکافهای اصلی را در چند سال گذشته در جامعه ایجاد کرده است: «ضرورت دارد که رئیسجمهور در مباحث کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت مباحث روشنی را در اینباره مطرح کنند. همچنین نباید مسائلی که در این زمینه مطرح میشود عقبتر از مواردی باشد که در زمان مبارزات انتخاباتی مطرح کرده بود.
مباحثی مانند توانمندسازی زنان، کارآفرینی برای زنان، رفع زمینههای خشونت علیه زنان و تبعیضهای فاحش جنسیتی که هستند و نیازمند مداخله دولت برای رفع آنهاست؛ قطعا در این زمینه رئیسجمهور به برنامههای کوتاهمدت هم فکر کردهاند و ارائه پیامهای روشن و نویدبخش از طرف او میتواند بسیار مؤثر باشد.» این تحلیلگر سیاسی اصلاحطلب تاکید میکند که نسبت به شکاف جنسیتی نهفقط معاونت مربوطه در دولت بلکه همه ارکان دولت باید خود را مسئول بدانند. به بیان دیگر در مواردی چون حقوق زنان یا جوانگرایی، باید همه اجزای دولت احساس مسئولیت کنند.
او به مقوله بهکارگیری جوانان در دولت هم اشاره میکند و میگوید:«رئیسجمهور باید به این موضوع هم پاسخ بدهد که در اینباره چه برنامههایی دارد. متاسفانه در سالهای گذشته از تفاوت نسلی به شکاف نسلی رسیدهایم؛ موضوعی که گاهی رنگ و بوی تقابل نسلی هم پیدا کرده است. بنابراین به اعلام موضع مکرر شخص رئیسجمهور و تبیین قوانین و آییننامههای لازم برای انتقال نسلی نیازمندیم.»
تشریح گفتمان وفاق ملی و برنامه سیاست خارجی
محمد قوچانی، روزنامهنگار و مدیرمسئول فصلنامه آگاهی نو درباره برگزاری این نشست خبری و در پاسخ به این سوال که آیا زمان برگزاری این نشست دیر نشده است؟ به «هممیهن» گفت: «معتقدم که این رویداد باید هرچه سریعتر برگزار میشد. من اگر به جای آقای رئیسجمهور بودم، این نشست را همان هفته اول بعد از انتخابات برگزار میکردم. علاوه بر این، در بحث ساماندهی رسانههای دولت نیز تاخیر صورت گرفته که امیدوارم با انتصاب آقای الیاس حضرتی و دیگر دوستان این اتفاق به طرز شایستهای ساماندهی شود.»
این عضو کارگزاران سازندگی درباره مهمترین موضوعاتی که به نظر او باید در نشست خبری رئیسجمهور مطرح و از سوی پزشکیان به آن پاسخ روشن داده شود، اظهار داشت: «معتقدم که در اولین نشست خبری رئیسجمهور باید دو نکته مهم مد نظر قرار بگیرد؛ مهمترین نکتهای که وجود دارد، مفهوم راهبرد فکری دولت چهاردهم یعنی بحث گفتمان وفاق ملی است. این مفهوم باید از سوی رئیسجمهور بهطور واضح و روشن تشریح شود. دومین مسئله نیز بحث سیاست خارجی است که باید مشخص شود بهطور مشخص چه برنامهای در قبال آمریکا داریم و چه دستاوردهایی قرار است داشته باشد.»