بیش از ۱۲۰ مرکز همسانگزینی فعال هستند
در جستوجوی همسر
مدیرکل دفتر برنامهریزی و توسعه اجتماعی جوانان وزارت ورزش و جوانان، از صدور مجوز و فعالیت بیش از ۱۲۰ مرکز همسانگزینی یا مراکز فعال در امر همسریابی خبر داده است. به گفته این مقام مسئول، صدور این مجوزها از سال ۱۴۰۱ آغاز شده و همچنان ادامه دارد. مجوز تاسیس و فعالیت مراکز همسریابی، براساس تبصره ماده ۳۷ قانون جوانی جمعیت از سوی وزارت ورزش و جوانان صادر میشود. سوال مهم این است؛ جوانانی که در سن ازدواج هستند، مشکلی برای پیدا کردن فرد مناسب برای ازدواج دارند؟ یا عوامل دیگری مانع از تشکیل خانواده آنها میشود؟
فعالیت در کل کشور
مهدی متقیفر، مدیرکل دفتر برنامهریزی و توسعه اجتماعی جوانان وزارت ورزش است. مقام مسئولی که روز گذشته در گفتوگو، مسئله اعطای مجوز به مراکز همسریابی را مطرح کرد. البته متقیفر این نکته را نیز گوشزد کرد که وزارت ورزش به هیچ سایتی مجوز همسریابی نمیدهد، بلکه مجوز به مراکزی که قصد فعالیت در این حوزه را داشته باشند، داده میشود که ممکن است بعضی از این مراکز سایت هم راهاندازی کنند. متقیفر از برگزاری دومین رویداد ملی صبا نیز خبر داد. این رویداد، دوم و سوم اسفند ۱۴۰۲ (روز گذشته و امروز) در اردوگاه شهید باهنر تهران برگزار شد. اولین رویداد ملی صبا، اردیبهشت امسال برگزار شد و دلیل برگزاری آن نیز «هماندیشی مراکز فعال در انتخاب همسر» است. مدیرکل دفتر برنامهریزی و توسعه اجتماعی وزارت ورزش، در افتتاحیه این رویداد گفت: «به دلیل فقدان فرهنگسازی در این حوزه، تعداد مراجعات ما به مراکز همسانگزینی محدود است و این مراکز علاوه بر وظایف و تکالیفی که دارند باید در زمینه جلب اعتماد جوانان و فرهنگسازی مراجعه به مراکز برنامهریزی داشته باشند.»
رشد حدود ۴ برابری این مراکز در سطح کشور نیز جالب توجه است. این مقام وزارت ورزش، اردیبهشتماه در گفتوگوی دیگری با ایسنا، از وجود ۳۳ مرکز قانونی همسریابی یا همسانگزینی صحبت کرده بود که در ۱۵ استان کشور فعال بودند اما حالا با گذشت ۱۰ ماه از این اظهارنظر، همین مدیر دولتی از وجود ۱۲۰ مرکز همسانگزینی فعال در سطح کشور صحبت کرده است که به صورت قانونی و با کسب مجوز فعالیت میکنند. خدمات برخی از این مراکز رایگان است و برخی دیگر نیز در ازای خدمات مشاوره یا معرفی موارد به یکدیگر، هزینهای دریافت میکنند. بنابراین مشخص نیست که حداقل مراکزی که به صورت رایگان این خدمات را ارائه میکنند، هزینههای جاریشان از چه منبعی تامین میشود. آیا وزارت ورزش و جوانان تامینکننده این هزینهها است؟
به دنبال همدم
از گذشته برخی افراد در محلهها بودند که نقش واسطه برای ازدواج را ایفا میکردند. این واسطهها هنوز هم بسیار فعال و محل رجوع خانوادهها بهخصوص در بافت سنتی جامعه هستند. بهطور کلی، پیدا کردن مورد مناسب برای ازدواج ممکن است که دغدغه بخشی از جامعه باشد. در تمام این سالها و با گسترش فضای مجازی، کانالهای غیررسمی زیادی نیز در حوزه همسریابی و البته ازدواج موقت فعالیت میکردند. تیرماه ۱۴۰۰ بود که برای اولین بار، فعالیت همسریابی یک شکل حاکمیتی به خود گرفت. مؤسسه تبیان (زیرمجموعه سازمان تبلیغات اسلامی) از یک نرمافزار تلفن همراه به نام «همدم» رونمایی کرد که در واقع ادامه فعالیت «همسانگزینی» این مؤسسه اما در قالب تلفن همراه بود و توسط محمدباقر قالیباف رونمایی شد. البته اینگونه پلتفرمها در جهان پدیده عجیبی نیستند. سایتها و اپلیکیشنهای زیادی با گستره فعالیت بینالمللی در زمینه معرفی کردن افراد مجرد به یکدیگر وجود دارند. اما باید توجه داشت که بهطور اصولی، سبک زندگی و مسئله ازدواج و روابط در ایران و کشورهای دیگر با یکدیگر بسیار متفاوت است.
مدیرکل دفتر برنامهریزی وزارت ورزش، خبر از ورود به مرحلهای جدید در حوزه همسریابی داده است. در واقع تمرکز بر این مسئله و بیتوجهی به عوامل دیگر که در امر ازدواج و شکلگیری زندگی دخیل هستند، میتواند نشاندهنده نوعی فرار از واقعیت یا پاک کردن صورتمسئله باشد. باید این سوال را از خودمان و مسئولان امر بپرسیم که آیا پیدا کردن یک فرد مناسب، مهمترین و اصلیترین عامل تاثیرگذار در ازدواج است؟ چه عواملی بر تداوم این رابطه نقش تعیینکننده دارد؟ فعالیت این مراکز چه تاثیری بر مسئله ازدواج در کشور داشته است؟