هزینه و فایدۀ سفر به نیویورک
روزنامه هممیهن ، منتشر کننده آخرین و بروزترین اخبار داخلی و خارجی.
احتمالاتی درباره حضور رئیسی در مجمع عمومی سازمان مللآیا ممکن است رئیس دولت سیزدهم در نطق خود در مجمع عمومی سازمان ملل صدای تازهای از تهران به گوش مردم جهان برساند یا در دیدار احتمالی با سران برخی کشورهای اروپایی پیشنهاد راهگشایی برای عبور از بنبست مذاکرات احیای برجام مطرح کند؟
سفر سیدابراهیم رئیسی به نیویورک برای حضور در نشست سالانۀ مجمع عمومی سازمان ملل با چه هدفی صورت میگیرد؟
قاعدتاً در پاسخ به این پرسش، گفته خواهد شد که اعلام مواضع جمهوری اسلامی ایران از تریبون سازمان ملل و مذاکره با برخی سران کشورها. این دو اما بهخودیخود سفر رئیس دولت به نیویورک را توجیه نمیکند، مگر آنکه ارائۀ ابتکار تازهای در دستور کار وی باشد. در دنیای بههم پیوستۀ کنونی و جهانی شدن قدرتِ رسانه، اعلام مواضع سنتی و شناختهشدۀ یک کشور نیازی به حضور در مجمع عمومی سازمان ملل ندارد و در هر نقطه از جهان که صورت گیرد، بازتاب معمول خود را پیدا میکند. بنابراین، تحمیلِ هزینۀ یک سفر به نسبت پرخرج بر خزانۀ کشور در این شرایط دشوار اقتصادی به منظور تکرار سیاستهای اعلامشده، موجه به نظر نمیرسد.
مذاکره با سران کشورها البته دلیل مناسبتری برای سفر به نیویورک است، اما آن هم به شرطی است که کشور طرف مذاکره از قدرت و اهمیت لازم در نظام بینالملل برخوردار باشد. آقای رئیسی در جریان حضور اخیر خود در اجلاس سازمان همکاریهای شانگهای در سمرقند با رهبران روسیه و چین دیدار و گفتوگو کرد، بنابراین مقامهای این دو کشور به طور خودکار از فهرست طرفهای مذاکرۀ رئیس دولت در نیویورک حذف میشوند. در مورد دیدار با جو بایدن رئیسجمهور آمریکا نیز ابراهیم رئیسی پیشاپیش، هیچگونه نفعی در مذاکره با وی را مفروض ندانسته و با رد هرگونه احتمال رویارو شدن با وی، به گمانهزنی در این باره از سوی رسانهها پایان داده است. با این حساب از نقطهنظر مذاکره با سران کشورها انتظارِ وقوع رخدادی دراماتیک در سفر آقای رئیسی به نیویورک نمیرود.
با این همه، آیا ممکن است رئیس دولت سیزدهم در نطق خود در مجمع عمومی سازمان ملل صدای تازهای از تهران به گوش مردم جهان برساند یا در دیدار احتمالی با سران برخی کشورهای اروپایی پیشنهاد راهگشایی برای عبور از بنبست مذاکرات احیای برجام مطرح کند؟ هر دو مورد ظاهراً منتفی به نظر میرسند زیرا اگر قرار به وقوع هریک از آنها بود، زمینهسازی لازم در تهران صورت میگرفت؛ حال آنکه در محافل رسمی داخلی هیچ نشانهای از زمینهسازی برای ابتکار تازهای به چشم نمیخورد.
با این همه نفیِ کاملِ امکان یک حرکتِ چراغ خاموش، در مورد کمک به احیای برجام در سفر رئیسجمهور به نیویورک شرط احتیاط نیست.
در واقع، در یک تصویر کلان، گرچه انتظار میرود که آقای رئیسی در نطق خود در سازمان ملل همان مواضع معروف خود را در مورد مسائل منطقهای و جهانی و مسئلۀ هستهای کشور تکرار کند اما در مذاکرات احتمالی با برخی سران اروپایی، امکان حرکتی به جلو برای خارج کردن مذاکرات مربوط به احیای برجام از بنبست، به طور صددرصد قابل نفی و انکار نیست. اگر این سفر همین یک دستاورد را هم نداشته باشد، طبعاً هیچ سود و فایدۀ واقعی بر آن مترتب نخواهد بود و فقط باری اضافی بر اقتصاد بیمار کشور تحمیل خواهد کرد.