دستاوردسازی از فساد
داوود حشمتی
روزنامه‌نگار و تحلیلگر سیاسی
«دولتی که با اشتباهات و مشکلات برساخته خود به مانند یک پیروزی و دستاورد رفتار می‌کند» این شاید جمله‌ای کوتاه در وصف دولت فعلی باشد. دولتی که سعی می‌کند از ماجرای چای دبش تا افزایش حقوق 57درصدی برای خود دستاورد بسازد، اما وقتی محک عمل به میان می‌آید ناگزیر به اعتراف به اشتباهات می‌شود.
اول: دستاورد حقوق کارگران
این روزها کلیپ حضور وزیر کار در میان دانشجویان در روز دانشجو، دست به دست می‌شود که در آنجا اعتراف می‌کند، افزایش حقوق 57درصدی کارگران در اولین سال دولت ابراهیم رئیسی نه‌تنها دستاوردی برای دولت نیست، بلکه سبب افزایش تورم از 29درصد به 45درصد شده است. این درحالی بود که پیشتر بهادری‌جهرمی، سخنگوی دولت در جمع دیگری از دانشجویان با همین مسئله مشغول منت‌گذاری بر سر کارگر و ملت بود. در یک سال اخیر هم افزایش حقوق کارگران دراین دولت به‌عنوان یک دستاورد معرفی می‌شد.
دوم: چای لب‌دوز دبش
هنوز ماجرای فساد چای دبش در مراحل مقدماتی است. هنوز هیچ‌کس به جز اطلاعاتی که قوه قضائیه از این پرونده منتشر کرده، چیزی نمی‌داند. اما دولت مدعی است این فسادی بوده که خودش کشف کرده و خودش گزارش و افراد را عزل کرده است.
رئیس دولت حتی پا را فراتر گذاشته و در جمع اقتصاددان‌ها کنایه می‌زند که «به‌جای بازخوانی صرف خبر ٩ ماه پیش، حالا انتظار می‌رود که اقدامات انجام‌شده پیرامون آن کشف، به مردم گزارش شود.»
اینکه این افراد «عزل» و «به دستگاه قضایی معرفی شدند»، ادعایی است روشن که ابراهیم رئیسی شخصاً در نشست با دانشجویان در 16 آذر 1402 هم مطرح کرد. پیش از او نیز سخنگوی دولت همین ادعا را مطرح کرده بود که افراد متخلف در این پرونده عزل و به دستگاه قضایی معرفی شدند اما در طرف مقابل می‌بینیم که غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، رئیس دستگاه قضا وقتی با دانشجویان در مراسم 16 آذر دیدار می‌کند، صراحتاً اعلام کرده است که «تاکنون هیچ فردی از دولت برای این تخلف به دستگاه قضایی معرفی نشده است». براساس آنچه می‌دانیم تنها فرد بازداشت‌شده در پرونده چای دبش، مدیرعامل این واحد صنعتی است که طبیعتاً تخلف او فروش ارز در بازار آزاد است. اما تاکنون مشخص نشده که چه کسی ارز را به او تخصیص داد؟ چه کسی به اندازه چندین سال نیاز کشور به چای، ارز در اختیار او قرارداد؟ چه کسی تصمیم گرفت تا هفتاد درصد ارز اختصاصی به چای کشور در اختیار این فرد قرار بگیرد؟ تمام این تصمیمات در درون دولت گرفته شده بود. مسئولیت این تصمیمات برعهده دولت است، نه مالک چای دبش. چون در نهایت مالک چای دبش ارزی که مفت به او داده بودند را فروخته است و تخلف دیگری نداشت. مهمتر از آن اینکه مشخص نیست این افراد دولتی در قبال گرفتن این تصمیمات چه منفعتی داشتند؟ چرا دولت مدعی است این افراد تخلف کردند و این فسادی است که خودش آن را کشف کرده است، اما به دستگاه قضایی معرفی نمی‌کند؟ اما در عین حال به وقت بررسی فساد می‌بینیم جای متهم اصلی با قوطی چای دبش پرشده و خبری از متهمی که چنین وضعی را ایجاد کرده، نیست. البته این تنها مواردی نیست که دولت به تصمیمات اشتباهش افتخار می‌کند. به این موارد می‌توان اظهارات اخیر معاون اجرایی دولت را اضافه کرد که در جمع دانشجویان گفته بود: «تصمیم برنداشتن تندیس سردارسلیمانی از ورزشگاه نقش جهان تصمیم درستی بود» اما درعین حال پاسخ نمی‌دهند که اگر چنین تصمیمی یک تصمیم درست و اصولی است، چرا همین اتفاق با عکس سردار سلیمانی در وزارت‌خارجه و در زمان کنفرانس خبری با عربستان نیفتاد؟ چرا همین ایستادگی در آنجا دیده نشد تا تشخیص دهیم این دولت سرشار از استانداردهای دوگانه نیست؟
اما اگر بپرسیم دلیل آنکه دولت سعی می‌کند از اشتباهاتش دستاورد بسازد، چیست؟ شاید به دو پاسخ برسیم.
1-دولت دستاورد دیگری ندارد. رئیسی نه در احیای برجام موفق بود، نه در گسترش همکاری‌های اقتصادی با همسایگان و نه در ساخت یک میلیون مسکن و یک میلیون شغل. دولت مدعی بود که مقتدرانه «چک برجام را نقد» می‌کند. اما همین روزهاست که می‌شنویم وزیرخارجه دولت می‌گوید: «ما در تونل برجام گیر نمی‌کنیم». لذا درحالی‌که دولت شعارهایی داده که مردم عملکردش را با آن شعارها سنجش می‌کنند، ناگزیر است در مورد مسائلی همچون فساد چای دبش ژست طلبکاری بگیرد. اما در مقام عمل می‌بینیم هیچ مقام دولتی تاکنون به خاطر دو فسادی که در وزارت جهاد و کشاورزی رخ داده نه‌تنها بازداشت نشدند بلکه اساساً دولت آنها را به‌عنوان مجرم شناسایی نکرده تا به قوه‌قضائیه معرفی کند.
2 – تصور می‌کنند می‌شود درهر جایی بدون اینکه رسانه‌ها به واکاوی آن بپردازند، حرف زد. اما اشتباه فکر می‌کنند.
رسانه‌ها چشم ناظر مردم هستند و از همین روست که آنها را رکن چهارم دموکراسی می‌نامند.. رسانه‌ها با حافظه ثبت‌شده‌ای که ایجاد می‌کنند در مقابل اصحاب قدرت قرار می‌گیرند و آنها را وادار می‌کنند تا بی‌دلیل بر سر ملت منت‌گذاری نکنند.
