جنایت به روایت اعداد /گرسنگی دادن به مردم غزه سیاست عامدانه دولت اسرائیل است

گرسنگی و قحطی در غزه دلایل واضح و آشکاری دارد؛ ساکنان غزه راهی برای خروج از این منطقه ندارند، جنگ امکان کشاورزی را از آن‌ها سلب کرده و سربازان اسرائیلی اجازه ماهی‌گیری به مردم نمی‌دهند. این یعنی تمام نیاز مردم غزه به آب و مواد غذایی باید از طریق واردات تأمین شود و زمانی که جلوی ورود مواد غذایی و آب سالم از سوی اسرائیلی‌ها گرفته می‌شود، آنچه اتفاق می‌افتد یک قحطی عمدی گسترده و گرسنگی دادن (Starvation) به 2/1 میلیون نفر جمعیت منطقه‌ای است که بخش اعظم آن‌ها را زنان و کودکان تشکیل می‌دهند.

اسرائیل به خوبی می‌داند که مردم در غزه به چه میزان مواد غذایی نیاز دارند تا فقط بتوانند زنده بمانند. با این حال طی دهه‌های گذشته به عمد ورود محموله‌های مواد غذایی به این باریکه را به گونه‌ای مدیریت می‌کرد که تأمین مایحتاج روزانه برای ساکنان غزه همواره یک چالش بزرگ باشد. مدارک و مستندات زیادی در این باره وجود دارد. ۱۹ سال قبل، در سال ۲۰۰۶، داو ویزگلس، از مشاوران ارشد ایهود اولمرت، نخست‌وزیر وقت اسرائیل ایده خطرناکی را مطرح کرد.

او طرحی را پیشنهاد داد که بر اساس آن به مردم غزه یک رژیم غذایی اجباری تحمیل شود؛ به‌طوری که کالری بیشتر از نیاز خود دریافت نکنند اما همزمان از گرسنگی نمیرند. ۶ سال بعد از آن، دادگاهی در اسرائیل به درخواست یک سازمان حقوق بشری دستور داد اسنادی را که ثابت می‌کرد وزارت بهداشت اسرائیل در سال ۲۰۰۸ اقدام به محاسبه کالری روزانه مورد نیاز ساکنان غزه کرده و نتایج تحقیقات خود را در اختیار مسئولان ارشد قرار داده بود تا ورود مواد غذایی به این منطقه فقط به مقدار مورد نیاز محدود شود، منتشر کنند.

در آن زمان، نهاد هماهنگ‌کننده فعالیت‌های دولت در اسرائیل یا (COGAT)  که در حال حاضر نیز کنترل ورود مواد غذایی و کمک‌های بشردوستانه در غزه را بر عهده دارد، به این نتیجه رسیده بود که هر فلسطینی در نوار غزه روزانه به ۲۲۷۹ کالری نیاز دارد که این مقدار کالری از 1/836 کیلوگرم غذا تأمین می‌شود. 

قحطی امروز در نوار غزه، در شرایطی رخ می‌دهد که سازمان‌های بین‌المللی و فعالان حقوق بشری درگیر در ماجرا، خواستار همکاری اسرائیل برای ورود حجم بسیار کمتری مواد غذایی برای تأمین نیاز ماهانه مردم غزه شده‌اند. آن‌ها از دولت اسرائیل خواسته‌اند تا اجازه ورود ۶۲ هزار تن (۶۲ میلیون کیلوگرم) مواد غذایی را به غزه صادر کند. با توجه به جمعیت 2/1 میلیون نفری غزه، ورود ۶۲ میلیون کیلوگرم مواد غذایی برای مصرف یک ماه به معنای آن است که هر نفر در ماه 29/5 کیلوگرم و در روز کمتر از ۱ کیلوگرم (۹۸۴ گرم) می‌تواند غذا دریافت کند.

درحالی‌که تعداد افرادی که بر اثر گرسنگی در غزه جان خود را  از دست می‌دهند در اواخر جولای به بیش از ۱۵۰ نفر (تنها در یک روز) رسیده، مقام‌های اسرائیلی هرگونه قحطی و مرگ بر اثر گرسنگی ناشی از عدم دسترسی به مواد غذایی را رد می‌کنند و تلاش می‌کنند تا بدون ارائه مستندات و شواهد قابل قبول، تقصیر بروز مشکل عدم دسترسی مردم غزه به غذا را بر گردن حماس بیندازند و این گروه را به «دزدیدن محموله‌های غذایی» متهم کنند.

دیوید منسر، سخنگوی دولت اسرائیل روز ۲۴ جولای در گفت‌وگویی تلویزیونی با شبکه انگلیسی اسکای‌نیوز در این باره گفت: «در غزه قحطی غذا وجود ندارد، قحطی حقیقت وجود دارد.»

اورن مارمشتاین، سخنگوی وزارت امور خارجه اسرائیل هم مدعی شد که ادعای وجود قحطی و سوءتغذیه در غزه برساخته وزارت بهداشت غزه و برخی از عناصر سازمان ملل متحد است و این موضوع را «اغراق شده و غیرقابل اعتنا» توصیف کرد.

ارتش اسرائیل هم طی دو سال گذشته مرتباً این ادعا را تکرار می‌کرد که حماس کمک‌های بشردوستانه ارسال‌شده به غزه را می‌دزدد و مانع از دسترسی ساکنان غزه به این کمک‌ها می‌شود. ارتش اسرائیل دو هفته قبل نیز در بیانیه‌ای که در پاسخ به یک گزارش نیویورک‌تایمز صادر شد، اعلام کرد: «این موضوع به طور کامل مستندسازی شده است که حماس به طور روتین کمک‌های بشردوستانه را می‌دزدد تا از آن‌ها برای اهداف تروریستی استفاده کند.» اسرائیلی‌ها تاکنون مدارکی را برای اثبات ادعای خود ارائه نکردند.

همچنین نتایج یک پژوهش در درون دولت آمریکا که اولین بار روز ۲۵ جولای توسط رویترز منتشر شد نشان می‌دهد که ایالات متحده هیچ نشانه‌ای از دزدیده شدن کمک‌های ارسال‌شده از سوی آمریکا توسط حماس نیافته است. بر اساس این پژوهش که توسط آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا انجام شده تاکنون به صورت رسمی منتشر نشده است. به نوشته رویترز، این پژوهش ۱۵۶ صفحه‌ای در بازه زمانی اکتبر ۲۰۲۳ تا مه ۲۰۲۵ صورت گرفته و در آن تأکید شده «هیچ گزارش تأییدشده‌ای که از سود بردن حماس از کمک‌های آمریکا حکایت داشته باشد وجود ندارد.»

مقام‌های رسمی آمریکا در اظهارنظرهای علنی وجود این گزارش را رد می‌کنند. حتی یکی از سخنگویان کاخ سفید در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره این موضوع گفت که «ویدئویی از غارت کمک‌ها توسط حماس وجود دارد» با این حال به‌رغم اصرار خبرنگاران حاضر نشد بگوید این ویدئو کجاست و چرا تاکنون کسی آن را ندیده است.

اسرائیلی‌ها وجود «بنیاد بشردوستانه غزه» (GHF) و توزیع روزانه غذا در مراکز این بنیاد را دلیلی برای عدم وجود قحطی و گرسنگی در غزه می‌دانند اما فارغ از خشونت بی‌پایان، کشتار جستجوگران غذا و عدم ارائه غذا به تمام متقاضیان در این مراکز که به تفصیل در گزارش «غزه غذا ندارد» روزنامه هم‌میهن به آن پرداخته شد،اعداد و داده‌های منتشرشده از سوی دولت اسرائیل نشان می‌دهد غذای کافی وارد غزه نمی‌شود.

طبق اسناد کوگات (COGAT)، در فاصله ماه‌های مارس تا ژوئن، اسرائیل فقط اجازه ورود ۵۶ هزار تن غذا را صادر کرده که این میزان حتی به یک‌چهارم نیازهای اولیه غزه در آن دوره نیز نمی‌رسد. این اعداد ثابت می‌کنند حتی اگر تک تک کیسه‌ها و بسته‌های کمکی به درستی و در سیستمی انسانی – نه سیستمی مرگبار و تحقیرآمیز مثل سیستم توزیع بنیاد بشردوستانه غزه – به دست مردم و ساکنان غزه می‌رسیدند، بروز سوءتغذیه و قحطی امری اجتناب‌ناپذیر بود.

کارشناسان امنیت غذایی سازمان ملل این هفته هشدار دادند که غزه در آستانه وقوع یک قحطی «فاجعه‌بار» قرار دارد. در همین راستا، نهاد «طبقه‌بندی یکپارچه مراحل امنیت غذایی» (IPC) در گزارشی که به آمارهای خود اسرائیل نیز استناد می‌کند، تصریح کرد که حجم کمک‌های غذایی ورودی «به مراتب کمتر از میزان مورد نیاز» است و همزمان «محدودیت‌های سختگیرانه بر ورود کمک‌ها» دامنه بحران را تشدید کرده است.

کمیته بازبینی قحطی (FRC)، یک نهاد کارشناسی مستقل ذیل IPC، که هشدارهای مربوط به امنیت غذایی را بررسی می‌کند، اعلام کرد که محموله‌های غذا «به شدت ناکافی» بوده و انگشت اتهام را مشخصاً به سوی بنیاد بشردوستانه غزه نشانه رفت. این کمیته تصریح کرد: «بررسی‌های ما روی بسته‌های غذایی GHF نشان می‌دهد که برنامه توزیع این نهاد، حتی اگر بدون خشونت‌های وحشتناکی که گزارش شده نیز عمل می‌کرد، باز هم به گرسنگی جمعی می‌انجامید.»

داده‌های اسرائیلی‌ها نشان می‌دهد در ماه‌های مارس و آوریل مطلقاً هیچ محموله مواد غذایی وارد غزه نشده است. در ماه مه تنها ۱۹ هزار تن غذا معادل ۳۲ درصد حداقل نیاز مردم غزه وارد این منطقه شد. در ماه ژوئن حجم محموله‌های غذا به ۳۷ هزار تن (۶۰ درصد حداقل نیاز مردم غزه) افزایش یافت و در ماه جولای به ۳۸ هزار تن رسید.

پیش از این در اواخر سال ۲۰۲۴ نیز غزه در آستانه یک قحطی بزرگ و کشته شدن تعداد قابل توجهی از غیرنظامیان بر اثر سوءتغذیه قرار داشت اما داده‌های سازمان ملل نشان می‌دهد آتش‌بس در ماه‌های ژانویه و فوریه و ورود مقدار بیشتری غذا در این فاصله باعث شد تا از وقوع این فاجعه جلوگیری شود. با شروع مجدد جنگ و تشدید محدودیت‌ها کمبودها دوباره بیشتر شد و روند گرسنگی و قحطی و سوءتغذیه به مرحله‌ای رسید که خشم بسیاری از متحدان اسرائیل را هم برانگیخت.

روز ۲۸ جولای، دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا که به اسکاتلند سفر کرده بود از اسرائیلی‌ها خواست تا اجازه دهند محموله‌های غذایی وارد غزه شود. همچنین هفته گذشته وزیران امور خارجه بیش از بیست کشور از جمله بریتانیا، فرانسه، ایتالیا، ژاپن و کانادا گفته‌اند جنگ اسرائیل در غزه «باید همین حالا پایان یابد» و هشدار داده‌اند که رنج و درد به مرحله بی‌سابقه‌ای از شدت و وخامت رسیده است. این کشورها هفته گذشته در بیانیه مشترکی اعلام کردند که آماده‌اند اقدامات بیشتری برای کمک به دستیابی به «آتش‌بس فوری، بدون قید و شرط و دائمی» انجام دهند. 

در پاسخ به این فشارها، اسرائیل فقط کمی بر حجم محموله‌های ورودی افزود و همزمان اجازه داد تا کمک‌های هوایی از سر گرفته شود. کشورهای فرانسه، آلمان، بریتانیا، مصر، اردن و امارات از جمله کشورهایی بودند که کمک‌های هوایی به غزه را آغاز کردند. با این حال، این کمک‌ها نه‌تنها تأثیر زیادی بر قحطی در غزه ندارد بلکه خطراتی را نیز برای مردم این منطقه ایجاد می‌کند.

سال گذشته، ۱۲ فلسطینی برای دستیابی به کمک‌هایی که در آب فرود آمده بودند، غرق شدند. همچنین ۵ نفر به دلیل سقوط محموله‌ها کشته شدند. داده‌ها هم نشان می‌دهند در ۲۱ ماه نخست جنگ، طی ۱۰۴ روز کمک‌رسانی هوایی (تا ۱ آگوست ۲۰۲۵)، تنها به اندازه ۴ روز مواد مورد نیاز مردم غزه به این منطقه غذا ارسال شد.

تفاوت اساسی میان غذای مورد نیاز مردم غزه و مقدار غذای ورودی به این منطقه که به تصمیم‌ها و سیاست‌های مستقیم مقام‌های اسرائیلی بستگی دارد، ثابت می‌کند آنچه در غزه رخ می‌دهد نه یک قحطی ناشی از جنگ، نه یک مشکل حاکمیتی یا ناتوانی در انتقال غذا بلکه یک سیاست عمدی برای گرسنگی دادن به مردم این منطقه است.

هفته گذشته، دو سازمان حقوق بشری اسرائیلی بتسلم و «پزشکان برای حقوق بشر»، در گزارش‌های جداگانه‌ای که به طور مشترک منتشر شد، اعلام کردند که کشورشان در غزه در حال ارتکاب نسل‌کشی است. در طول تقریباً ۲۲ ماهی که از آغاز جنگ غزه می‌گذرد، این نخستین‌بار است که سازمان‌های یهودی‌-اسرائیلی چنین اتهامی را علیه دولت خود مطرح می‌کنند. در اسرائیل حتی منتقدان سرسخت دولت نیز تاکنون عمدتاً از مطرح کردن چنین اتهاماتی پرهیز کرده‌اند.

آن‌ها اعلام کردند سیاست‌های اسرائیل در غزه، اظهارات مقامات ارشد این رژیم درباره اهداف‌شان در منطقه و همچنین نابودی نظام‌مند سیستم بهداشتی این سرزمین، پایه‌های نتیجه‌گیری آن‌ها درباره ارتکاب نسل‌کشی را تشکیل داده است. بتسلم و پزشکان برای حقوق بشر تأکید کردند که اظهارات مکرر مقامات دولتی و نظامی اسرائیل درباره «نابودی کامل»، «گرسنگی» و «آوارگی دائمی» فلسطینیان در غزه، در کنار سیاست‌های کنونی تل‌آویو در منطقه، نشان می‌دهد که اسرائیل عمداً در تلاش برای نابودی جامعه فلسطین است.

بتسلم و پزشکان برای حقوق بشر همانند دیگر سازمان‌های حقوق بشری، در طول جنگ اجازه ورود به غزه را نداشته‌اند و گزارش‌های آن‌ها بر اساس شهادت‌ها، اسناد، مشاهدات عینی و مشورت با کارشناسان حقوقی تدوین شده‌ است. بتسلم نوشته است، حمله هفتم اکتبر ۲۰۲۳ حماس به اسرائیل، موجب تغییر سیاست اسرائیل در قبال فلسطینیان غزه، از «سرکوب و کنترل» به‌سوی «تخریب و نابودی»، شده‌ است. این سازمان حقوق بشری که مدت‌هاست صریحاً از رفتار اسرائیل با فلسطینیان انتقاد کرده، تقریباً یک دهه پیش همکاری خود با ارتش این رژیم را متوقف کرد. بتسلم، اسرائیل را یک دولت آپارتاید توصیف و اعلام کرد که تحقیقات ارتش اسرائیل در مورد تخلفات، فاقد جدیت بوده است.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید