تایوان میخواهد دموکراسی بماند
روز ۱۳ ژانویه ۲۰۲۴، رأی‌دهندگان تایوانی پای صندوق‌های رأی رفتند تا رئیس‌جمهور آینده و قانونگذاران بعدی این جزیره را مشخص کنند. من بیش از یک ماه به بررسی این انتخابات و زمینه‌های آن پرداختم. برخلاف کارزارهای انتخاباتی نه‌چندان پرشور، من تغییر قابل‌توجهی را در عرصه سیاست در تایوان احساس کردم که می‌تواند تأثیرات زیادی بر آینده این جزیره داشته باشد.
درحالی‌که آرا شمرده می‌شدند، خیلی زود مشخص شد که لای چینگ‌ته از حزب دموکراتیک پروگرسیو در انتخابات ریاست‌جمهوری برنده شده اما این حزب اکثریت خود را در پارلمان از دست داده است. هیچ حزب دیگری نیز موفق نشد از مجموع ۱۱۳ کرسی مجلس قانون‌گذاری تایوان، اکثریت کرسی‌ها را از آنِ خود کند. حزب کومینتانگ، ۵۲ کرسی را از آنِ خود کرد و پس از آن، حزب دموکراتیک پروگرسیو با ۵۱ کرسی در جایگاه دوم قرار گرفت. حزب پوپولیست مردم تایوان نیز با کسب ۸ کرسی جایگاه بهتری نسبت به گذشته در پارلمان پیدا کرد. این وضعیت، حکمرانی را برای حزب دموکراتیک پروگرسیو و رئیس‌جمهور آینده تایوان بسیار سخت می‌کند و در چنین شرایطی، حکمرانی نیاز به همکاری نزدیک احزاب و مهارت سیاسی بالای رئیسجمهوری دارد.
با این وجود، به باور من مهم‌ترین داستان انتخابات تایوان چیز دیگری بود. هر سه حزب بزرگ و همچنین احزاب کوچکتری که در انتخابات حضور یافته بودند، به روشنی بر ضرورت نیاز به حفاظت از دموکراسی، پلورالیسم و خودمختاری تایوان تأکید کردند. آن‌ها همچنین ارتقای توان بازدارندگی تایوان در برابر هرگونه استفاده احتمالی جمهوری خلق چین از زور را بسیار مهم دانستند و اتفاق‌نظر داشتند که مایل نیستند سیاست «یک کشور و دو دولت» به تایوان نیز سرایت پیدا کند. هو یو ای، کاندیدای حزب کومینتانگ در انتخابات ریاست‌جمهوری بلافاصله پس از اینکه ما ینگ ژو، رهبر پیشین حزب از رأی‌دهندگان تایوانی خواست به شی‌جین‌پینگ، رهبر جمهوری خلق چین اعتماد کنند، او را از کارزار خود اخراج کرد.
تأکید بر ارزش‌های سیاسی، اجتماعی، تاریخی و فرهنگی تایوان به معنای تمایل آن‌ها به رویارویی با جمهوری خلق چین نیست. نظرسنجی‌ها در حاشیه این انتخابات، نشان می‌دهد با اینکه در عرصه بین‌المللی بسیاری از کشورها تایوان را به رسمیت نمی‌شناسند، بیش از ۸۰ درصد شهروندان تایوانی می‌خواهند وضعیت خودمختاری تایوان حفظ شود. تحلیلگران می‌گویند رای ندادن تایوانی‌ها به حزب کومینتانگ به‌نوعی تنبیه این حزب برای روابط بسیار نزدیک با پکن در فاصله سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ بود و شباهت بسیاری به رای ندادن به حزب دموکراتیک پروگرسیو در سال ۲۰۰۸ دارد که رهبر وقت آن‌ها شعار استقلال را مطرح می‌کرد. در این وضعیت این نگاه باعث شده، هر سه حزب اصلی در تایوان به این دیدگاه برسند که تا وقتی می‌توان تنش‌های سیاسی با چین را مدیریت و فاصله سیاسی را با چین حفظ کرد، نیازی به اعلام استقلال از چین وجود ندارد.
رشد این نگاه در تایوان درحالی‌که فشارهای زیادی از سوی چین علیه آن‌ها وارد می‌شود، نشانگر بی‌اعتمادی و همزمان نگرانی تایوانی‌ها از واکنش چین است. آن‌ها با تجربه مشاهده آنچه در هنگ‌کنگ گذشت، می‌دانند که نمی‌توانند به تعهدات پکن اعتماد کاملی داشته باشند و همزمان نگران واکنش پکن هم هستند.
این تازه شروع چالش‌ها برای تایوان است. دولت تایوان باید بتواند بر چالش‌های داخلی و اختلافات احزاب در حوزه‌های مختلف فائق آید و در نهایت به مسئله چین برسد. مسیر پیش روی سخت تایوان مشخص نیست؛ چگونه خواهد بود و چه اتفاقاتی خواهد افتاد اما صبر، استمرار و خلاقیت در راستای تلاش برای دستیابی به مسیر صلح‌آمیز و پایدار می‌تواند مانع از حرکت پکن به سوی استفاده از زور شود.
