تأثیر چشم‌انداز حضور ترامپ بر صحنه ژئوپلیتیک جهان
هفته گذشته در نشست مجمع جهانی اقتصاد در داووس، گراهام الیسون، استاد دانشگاه هاروارد، توجهات زیادی را به خود جلب کرد؛ وقتی داشت درباره این حرف می‌زد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده، همین حالا هم در حال شکل‌دادن به انتخاب‌های سیاست‌گذاری متحدان و حریفان است. با پیروزی اخیر ترامپ در مقدماتی نیوهمپشایر، این تأثیر بلکه بیشتر هم می‌شود.
الیسون در آخرین شماره فارن‌افرز هم در این باره می‌نویسد: «برخی دولت‌های خارجی، در روابطشان با ایالات متحده، روزبه‌روز بیشتر یک عامل را لحاظ می‌کنند؛ عاملی که شاید کم‌کم به عنوان «گزینه فروش با ترامپ» شناخته شود: به تأخیر انداختن تصمیمات، با این انتظار که یک سال بعد، بتوانند برای توافقات بهتری با واشنگتن مذاکره کنند؛ زمانی که ترامپ عملاً نموداری برای بدشدن اوضاع برایشان شکل خواهد داد.»
در صدر فهرست مقامات خارجی که دارند به لحاظ راهبردی، انتخابات پیش روی ایالات متحده را نظاره می‌کنند، ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه است. او دارد این محاسبه را می‌کند که ممکن است، شانس‌هایش در جنگ اوکراین، به‌شدت بهتر شوند، همان جنگی که ترامپ قول داده است «در یک روز» به پایان برساند. این انتظار پوتین را بر آن می‌دارد که امسال در جهت بن‌بست کار کند، درحالی‌که علاوه‌بر انتخابات ترامپ، روی فرسودگی اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها شرط می‌بندد، برای وضعیتی که ممکن است شرایط رهبر روسیه را برای پیروزی در مرحله بعد، مهیا کند.
الیسون می‌نویسد: «در مقابل، دیگران، کم‌کم در حال جست‌وجوی چیزی هستند که شاید به عنوان «پوشش ریسک با ترامپ» شناخته شود: تحلیل مسیرهایی که در آن‌ها، بازگشت او احتمالاً گزینه‌های بدتری برایشان باقی خواهد گذاشت و آماده‌شدن بر اساس همین.»
اوکراین و حامیان اروپایی در ناتو را در این دسته حساب کنید. این البته یک وجه سالم هم دارد که در آن، کشورهای اروپایی به‌دنبال روش‌های بهتر برای دفاع از اوکراین و خودشان می‌گردند.
روی منفی؟ وب‌سایت کارزار ترامپ، خواستار «ارزیابی اساسی دوباره هدف ناتو و مأموریت ناتو» می‌شود، بنابراین، اعضای فعلی ناتو و اعضای جدیدش، فنلاند و به‌زودی سوئد، ممکن است تضمین‌های امنیتی این اتحاد را ناامن‌تر بیابند.
به جای‌جای دنیا نگاه کنید. ده‌ها مثال از پوشش ریسک با ترامپ و گزینه فروش با ترامپ خواهید یافت؛ از مسائل مربوط به اقلیم آب‌وهوایی تا مسائل تجاری که در آن‌ها، رئیس‌جمهور سابق خود را «مرد تعرفه» توصیف می‌کند و قول می‌دهد برای همه واردات، تعرفه ده درصدی اعمال کند.
الیسون می‌نویسد: «امسال، با این وعده آمده که سال خطر باشد، در شرایطی که کشورها از سراسر جهان، صحنه سیاست ایالات متحده را با ترکیبی از ناباوری، شگفتی، وحشت و امید نظاره می‌کنند.»
آنچه او نمی‌نویسد این است که شاید در گذشته هیچ‌وقت، متحدان و حریفان ایالات متحده، این‌قدر پیش از انتخابات شروع به تنظیم این گزینه‌های فروش و پوشش‌های ریسک نکرده‌اند. ثبات سیاست خارجی ایالات متحده در طول سال‌های جنگ سرد، در حال تبدیل به چیزی مربوط به گذشته است.
یکی از رهبران کشورها در داووس به من گفت، در زمینه روابط با ایالات متحده، آنچه او بیشتر از همه دلتنگش است، میزان پیش‌بینی‌پذیری لازم برای شکل‌دهی به سیاست‌های کشور خودش است: «خوب یا بد نیست. صرفاً واقعیتی است که نقطه شروع کار ماست.»
