از انزوای روسیه تا تحریم ایکس

«اتحاد» مهم‌ترین و قابل احترام‌ترین واژه در بین آلمانی‌هاست. حتی اگر بر سر موضوعی مخالفت داشته باشند اما بعد از خرد جمعی و براساس منافع مشترک کشورشان یک تصمیم واحد می‌گیرند. بعد از بازگشت دونالد ترامپ به کاخ سفید و حمایت مستقیم و رسمی ایلان ماسک، مالک شبکه اجتماعی «ایکس»، بسیاری از افراد مشهور تصمیم به ترک این پلتفرم معتبر و جریان‌ساز گرفتند.

در جدیدترین تصمیم جمعی اما باشگاه‌های آلمانی اعلام کردند اصلی‌ترین پایگاه اجتماعی‌شان که محلی برای تبادل اطلاعات با هواداران‌شان بوده را ترک خواهند کرد. در چند روز گذشته این تصمیم باعث شده تا گمانه‌زنی شکل بگیرد در این زمینه که شاید شبکه اجتماعی ایکس دیگر آن کاربرد و اعتبار سابق را نداشته باشد، اما ایلان ماسک نگران چنین مسائلی نیست. این فقط بخش کوچکی از حواشی «یک بازگشت» به کاخ سفید است. در این گزارش قصد داریم چالش‌های احتمالی ورزشی در دوران ترامپ را بررسی کنیم.

شکایت تاج از ترامپ

پس از فسخ قرارداد مارک ویلموتس با فدراسیون فوتبالی که مهدی تاج ریاست آن را به‌عهده داشت و ضررهای جبران‌ناپذیر به فوتبال ایران، اولین‌کار رئیس وقت فدراسیون فوتبال در دی‌ماه سال ۱۳۹۸، استعفا از ریاست به بهانه مشکل قلبی بود. هرچند این رأی در دادگاه عالی ورزش شکست و مهدی تاج نیز موفق شد بار دیگر با اکثریت آراء به ریاست فدراسیون فوتبال برگردد.

با این حال یکی از اتفاقات جنجالی که مهدی تاج در ماجرای قرارداد مارک ویلموتس رقم زد، حضورش به همراه اعضای سابق هیئت‌رئیسه فدراسیون فوتبال در دادگستری تهران برای شکایت از دونالد ترامپ بود. تاج به همراه اعضای هیئت رئیسه‌ای که در زمان عقد قرارداد فدراسیون فوتبال با مارک ویلموتس مسئولیت داشتند در پی شکایت خود به دادگستری تهران در مردادماه ۱۴۰۱ خواهان اخذ غرامت از دولت ایالات‌متحده و ترامپ رئیس‌جمهور وقت آمریکا شده بود.

این موضوع صدالبته پیگیری نشد و به لحاظ حقوقی هم با چنین اقدامی اصلاً قابل پیگیری نبود، اما حالا بعد از روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ در رأس کار، بسیاری این سوال را مطرح کردند که آیا مهدی تاج شکایت خود را پیگیری خواهد کرد یا خیر. موضوعی که البته باتوجه به تحریم‌های گسترده علیه دولت ایران، به لحاظ قانونی درست بود اما شکایت در دادگستری علیه ترامپ حرکتی تبلیغاتی بود که به سبک فیلم‌های اصغر فرهادی با پایانی باز همراه شد.

اتحاد باشگاه‌های آلمانی و رسانه‌های انگلیسی

بعد از پیروزی دونالد ترامپ که برخلاف نظرسنجی اکثر رسانه‌های معتبر دنیا رخ داد، تحریم رسانه‌های معتبر دنیا و به تبع آن باشگاه‌های مشهور آلمانی شوک بزرگی را به شبکه اجتماعی ایکس وارد کرد. روزنامه انگلیسی گاردین و اسپانیایی لاوانگواردیا رسماً اعلام کردند زین پس دیگر مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس منتشر نمی‌کنند اما خوانندگان‌شان می‌توانند این مطالب را در صفحه شخصی خودشان بازنشر کنند.

نشریه گاردین که بیش از ۸۰ حساب کاربری در ایکس و نزدیک به ۲۷ میلیون دنبال‌کننده دارد این تصمیم را بعد از اعلام نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا گرفت. این روزنامه انگلیسی اعلام کرد که دیگر در شبکه اجتماعی ایکس مطلبی منتشر نخواهد کرد، اما افراد می‌توانند مطالب این روزنامه را در این پلتفرم بازنشر کنند.  همچنین اعلام کرد که به‌دلیل افزایش «تئوری‌های توطئه راست افراطی و محتوای نژادپرستانه» در این پلتفرم، چنین تصمیمی را گرفته است.

گاردین در این خصوص نوشت: «انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات‌متحده نشان داد که ایکس به یک پلتفرم سمی تبدیل شده است و در تعیین برنامه سیاسی ایلان ماسک نقش ایفا می‌کند. در این شبکه تئوری‌های توطئه حرف نخست را می‌زنند و به آنها بیشتر از سایر مطالب واقعی توجه می‌شود. ایکس یک شبکه اجتماعی سمی است و ایلان ماسک، مالک آن توانسته از نفوذ آن برای شکل دادن به گفتمان سیاسی استفاده کند.» ملحق شدن باشگاه‌های آلمانی به رسانه‌های انگلیسی نیز از دیگر شگفتی‌هایی است که شاید فقط با بازگشت ترامپ به عرصه سیاست امکان‌پذیر بود.

باشگاه سن پائولی عنوان کرد شبکه‌های اجتماعی و به‌خصوص ایکس به یک تقویت‌کننده نفرت تبدیل شده‌اند و این موضوع می‌تواند بر سیاست آلمان تاثیر بگذارد. همچنین این باشگاه در بیانیه‌ای عنوان کرد ایلان ماسک، صاحب پلتفرم ایکس، این شبکه اجتماعی را به فضایی برای نفرت‌پراکنی در رابطه با کمپین انتخاباتی پارلمان آلمان تبدیل کرده است. پس از سن‌پائولی، باشگاه وردربرمن  با انتشار بیانیه‌ای عنوان کرد دیگر فعالیتی در ایکس انجام نخواهد داد و از دنبال‌کنندگان خواست پست‌های باشگاه را در پلتفرم‌های دیگر پیگیری کنند.

وضعیت میزبانی تیم‌ها

یکی از نکات مهمی که شش‌سال پیش و در دوره ریاست‌جمهوری ترامپ به سرانجام رسید اهدای میزبانی مشترک به آمریکا، کانادا و مکزیک در رشته فوتبال بود. حالا ترامپ برگشته و این شانس را دارد که باتوجه به میزبانی آمریکا در دیدار فینال، او خودش رسماً کاپ قهرمانی را به تیم قهرمان اهدا کند. ترامپ که علاقه زیادی به ثبت تصاویر مهم با حضور خودش دارد، می‌تواند نسبت به این موضوع نیز برای خودش جریان تبلیغاتی بزرگی به راه بیاندازد.

هرچند از همین حالا بسیاری نگران صدور ویزا برای ورزشکاران و حتی هواداران فوتبال به کشور آمریکا در روزهای جام‌جهانی هستند، چراکه صدور روادید قطعاً با بازگشت ترامپ به آمریکا سخت‌تر از قبل خواهد شد. همچنین از دیگر مشکلاتی که می‌تواند در ایام جام‌جهانی چالش‌برانگیز باشد اختلاف‌نظر ترامپ با دولت مکزیک است که بارها بر سر مرز مشترک و جلوگیری از ورود غیرقانونی مهاجرها از مکزیک به آمریکا درگیری‌های سیاسی زیادی بین دو کشور ایجاد شده است.

روس‌ها همچنان در انزوا

تصور می‌شد باتوجه به ارتباط خوب ترامپ با روس‌ها، انزوای روس‌ها حداقل در ورزش به پایان برسد. ترامپ خواهان پایان یافتن سریع جنگ روسیه و اوکراین است و در صورت پایان این بحران بزرگ در اروپا، احتمال رفع ممنوعیت حضور ورزشکاران روسیه با پرچم این کشور نیز وجود داشت اما یوفا و فیفا طی تصمیمی مشترک بازهم اعلام کردند محرومیت روس‌ها از حضور در جام‌جهانی 2026 ادامه خواهد داشت.

به نقل از روزنامه بریتانیایی دیلی میل، فیفا و یوفا تصمیم گرفته‌اند که روسیه از رقابت‌های بین‌المللی فوتبال همچنان کنار گذاشته شود و به‌عبارتی این محرومیت به مدت یک‌سال دیگر تمدید شده است. به این ترتیب روسیه همچون دوره گذشته، شانس حضور در مقدماتی جام‌جهانی ۲۰۲۶ را از دست می‌دهد و امکان بازی در مهمترین رویداد فوتبال دنیا را نخواهد داشت. روسیه پیش‌تر نیز در مسابقات یورو 2024 آلمان نیز به‌واسطه همین محرومیت غایب بود.

تیم‌های باشگاهی روسیه نیز اجازه حضور در مسابقات بین‌المللی را ندارند و در گوشه‌نشین‌ترین حالت ممکن به‌سر می‌برند. این درحالی‌است که تیم ملی روسیه سابقه حضور در ۱۱ دوره جام‌جهانی را دارد، همچنین ۴۵ مسابقه در این رویداد بزرگ فوتبال دنیا انجام داده اما حالا با این محرومیت مهم مواجه شده است.