سعید میرترابی کارشناس انرژی: پیک مصرف برق قابل مدیریت است
سعید میرترابی، کارشناس انرژی در گفتوگو با «هممیهن» به این نکته اشاره کرده که صادرات مازاد برق به دیگر کشورها یک روال عادی است؛ چراکه مازاد تولید را نمیتوان ذخیره کرد.

سعید میرترابی، کارشناس انرژی در گفتوگو با «هممیهن» به این نکته اشاره کرده که صادرات مازاد برق به دیگر کشورها یک روال عادی است؛ چراکه مازاد تولید را نمیتوان ذخیره کرد. او گفته البته باید بدانیم چند ماه مازاد و چند ماه کمبود انرژی داریم و براساس آن قرارداد امضا کنیم. میرترابی معتقد است پیک مصرف در کشور قابل مدیریت است و اگر دولت و دستگاههای مربوط سازوکار درستی طراحی کنند با مشکل قطعی مواجه نخواهیم شد.
ایران در حال صادرات برق به دو کشور همسایه است، این روند ما را با مشکل ناترازی جدید مواجه نخواهد کرد؟
این یک روال عادی در دنیا است، وقتی برق تولید میشود وارد شبکه میشود و مازاد آن را نمیتوان ذخیره کرد بنابراین یک قاعده کلی وجود دارد که این برق مازاد با توافقی که بین کشورهای همسایه صورت میگیرد به مناطق همجوار صادر شود؛ مثلاً ایران با عراق و نخجوان این روابط را دارد و حتی با آذربایجان نیز صحبتهایی شده است. البته باید حجم صادرات برق را نیز درنظر گرفت؛ ظرفیت اسمی تولید برق ایران بالای ۷۵ هزار مگاوات است. مثلاً صادرات هزار مگاوات آن خیلی زیاد و بزرگ نیست و براساس توافقاتی است که قبلاً انجام شده است.
الان با توجه به اینکه ناترازی برق و مصرف آن در کشورمان شدت پیدا کرده است و تولید آن نیز کاهش داشته در این خصوص حساسیت ایجاد شده که معنای این توافقات چیست و مبنای آن چه بوده است؟ من جزئیات را نمیدانم ولی ظاهراً امسال همچنان به عراق برق صادر میکردیم که احتمالاً به دلیل توافقاتی است که قبلاً وجود داشته و ایران در آن زمان پیشبینی این مسئله را نکرده بود که زمانی با ناترازی و کمبود برق مواجه خواهد شد. باز تاکید دارم که اتفاق عجیبی نیست و کشورهای همسایه مبادلات برق را دارند ولی مهم این است که یک چشماندازی داشته باشیم و بحق تراز تولید و مصرف برق در کشور درنظر گرفته شود و روندهای آن پیشبینی شود تا مشکلی پیش نیاید.
آبان ماه پارسال دچار قطعی برق شدیم که به دلیل عدم مازوتسوزی در نیروگاهها بود، این احتمال وجود دارد که از یک ماه دیگر دوباره به آن شرایط برگردیم و قطع برق داشته باشیم؟ به نظر شما این پیشبینی شده که حالا که برق مازاد را صادر میکنیم در موقع کمبود انرژی از کشورهای دیگر برق وارد کنیم؟ آیا چنین توافقاتی وجود دارد؟
به عنوان نمونه ایران به عراق گاز میدهد تا برق تولید کند و قرارداد صدور بین آنها وجود دارد، این قراردادها به این شکل است که اگر بگوییم چون کشورمان نیاز دارد پس صادرات را قطع میکنم به معنای تخلف است، اتفاقی که در مورد ایران و ترکیه نیز به وجود آمد و زمانی که خودمان نیاز داشتیم قطع کردیم و از ما شکایت شد و محکوم شدیم که جریمه سنگینی را پرداخت کنیم. قراردادها را به سادگی نمیتوان لغو کرد. باید برآیندی در نظر گرفته شود که بدانیم چند ماه مازاد و چند ماه کمبود انرژی داریم و براساس آن قرارداد امضا کنیم.
بههرحال پیک مصرف در کشور قابل مدیریت است و اگر دولت و دستگاههای مربوط سازوکار درستی طراحی کنند با مشکل قطعی مواجه نخواهیم شد، البته در این میان چالشهای زیادی وجود دارد و به سادگی و سرراستی که تصور میکنیم نیست منتها باید این را هم بپذیریم که مصرف انرژی در ایران بسیار بیرویه است و در مقابل در صنایع آنچنان تولید و ارزش افزوده نداریم؛ بنابراین اصولیترین کار این است که تمهیداتی بیاندیشیم که مصرف انرژی مدیریت شود. تامین سوخت نیروگاهها در سال حدود ۵ میلیارد دلار است که خیلی زیاد است و بودجه ساخت پنج نیروگاه هزارمگاواتی خورشیدی است که میتواند مشکل ناترازی برق را تاحدودی مرتفع کند. ایران باید بر روی مدیریت مصرف مثل اصلاح قیمت برق کار کند.
بههرحال ما در فصل سرما نیز به برق نیاز داریم، چرا از اکنون تمهیداتی برای واردات آن به وجود نمیآورند تا مثل پارسال با مشکل مواجه نشویم؟
در تابستان مصرف برق به دلیل دستگاههای سرمایشی بالا میرود، در زمستان مصرف برق خیلی افزایش پیدا نمیکند اما دولت به خاطر سوخت نیروگاهها در تولید برق به مشکل میخورد؛ یعنی اگر سوخت آنها تامین شود در زمستان مثل تابستان امسال دچار کمبود تولید برق نخواهیم شد. اکثر نیروگاههای ما گازسوز هستند اما چون در زمستان مصرف گاز در کشور چند برابر میشود، سوخت نیروگاهها دچار مشکل میشود.
باید بدانیم که قیمت گاز و کلاً انرژی در دنیا بسیار گران است اما در ایران به دلیل ارزانی آن مصرف زیادی داریم که با مدیریت مصرف و اصلاح سیستمهای گرمایشی منازل و ادارات میتوانیم به جای اینکه در نیروگاهها مازوت و سوختهای مایع بسوزانیم و ۵ میلیارد دلار هزینه کنیم، از گاز استفاده کنیم تا مشکل کمبود برق در زمستان حل شود و در حقیقت مشکل سالهای بعد را برطرف کنیم وگرنه هم آلودگی هوا را خواهیم داشت و هم کمبود برق و این یعنی همهجوره باخت دادهایم.