رفع فیلترینگ و FATF شرط بهبود اقتصاد

به نظر می‌رسد عزم دولتی‌ها برای حل مشکل اقتصادی کشور از راه‌های گوناگون بیشتر از پیش شده است؛ عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد از پیش بردن مسئله FATF  با وفاق ملی سخن می‌گوید و علی ربیعی، دستیار اجتماعی رئیس‌جمهور از لزوم خروج از سیاهه FATF برای رسیدن به توسعه. ربیعی روز دوشنبه گفت: هیچ کشوری با حضور در فهرست سیاه FATF توسعه پیدا نکرده است و رسانه‌ها و فعالان این عرصه با اشراف به مسائل و درنظر گرفتن ثبات جامعه، به تبیین این مسائل بپردازند، ضمن آنکه نباید در جامعه، تقابل فرهنگی میان فقر و توسعه صنعتی ایجاد کرد.

همتی نیز بر این اعتقاد است که عدم وجود FATFیک ملت را تحریم می‌کند و مشکلاتی که برای دانشجویان ایرانی در چین و امارات صورت گرفته را مثال زده است. او در نهایت گفته که حواشی اقتصاد را باید مدیریت و در عین حال باید امید به جامعه تزریق کنیم و مدیریت افکار عمومی را داشته باشیم. اما آنچه سخنان وزیر اقتصاد را در جمع مدیران مسئول و سردبیران رسانه‌های جمعی جالب‌تر کرده اشاره او به موضوع فیلترینگ فضای مجازی است.

همتی گفته رفع فیلترینگ یکی از اولویت‌های دولت است و باید هر چه سریع‌تر درخصوص آن تصمیم‌گیری کنیم. او حتی گفته رجیستری تلفن‌همراه مسئله‌ای است که نمی‌تواند به این شکل ادامه یابد و باید مردم بتوانند به بهترین و جدیدترین گوشی‌های تلفن همراه دسترسی داشته باشند. آنچه به نظر می‌رسد این است که دولت در حال پیدا کردن راهی است تا با کمک مجمع تشخیص مصلحت نظام مشکل ایران در پیوستن به FATF  و حل معضل CFT  و پالرمو را حل کند که دستاورد بزرگی برای دولت مسعود پزشکیان خواهد بود.

پزشکیان چندی قبل گفته بود این پرونده را دوباره به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال خواهد کرد و همتی نیز گفته بود گزارشی از وضعیت فعلی و اقدامات ضروری برای عادی‌سازی پرونده ایران در FATF به رئیس‌جمهوری ارائه کرده و براساس دستور رئیس‌جمهوری مقرر شده است اقدامات لازم برای رفع محدودیت‌ها و تعلیق اقدام تقابلی گروه اقدام ویژه مالی در چارچوب منافع ملی کشور پیگیری شده و همزمان نسبت به رفع دغدغه‌ها و نگرانی‌‌های داخلی در این خصوص از طریق همکاری نهادهای اقتصادی با شورای عالی امنیت ملی اقدام شود. چندی قبل سخنگوی دولت اعلام کرد که در چند روز آینده اسناد مورد نیاز برای بررسی این پرونده در مجمع تشخیص مصلحت نظام را تأمین خواهند کرد.

غلامرضا مصباحی‌مقدم از اعضای مجمع نیز خبر داده: «آقای پزشکیان خودشان عضو مجمع تشخیص مصلحت هستند و در جلسات حضور پیدا می‌کنند، از FATF دفاع خواهند کرد و مجمع هم آن را تصویب می‌کند.»  FATF (کارگروه ویژه اقدام مالی) ۴۱ توصیه دارد که ۳۹ توصیه آن در کشور اجرایی شده اما دو موضوع CFT و پالرمو به اجرا نرسیده و متوقف مانده است.

به عقیده کارشناسان عدم وجود FATF در کشور با این حجم کم صادرات و واردات حدود ۲۵ میلیارد دلار ضرر است. دولت پیشین از مخالفان FATF بود و احسان خاندوزی، وزیر اقتصاد صراحتاً عنوان کرده بود که بحث FATF یک موضوع کم‌اهمیت در اقتصاد کشور و آدرس غلطی است که برخی بر آن اصرار دارند.  آن زمان که محمدرضا فرزین، رئیس بانک مرکزی دولت سیزدهم بود راه‌حلی پیشنهاد داده بود که ایران سوئیفت و FATF خودمان را داشته باشد که با واکنش همتی مواجه شده بود: «من نمی‌دانم چرا ایشان چنین نکته‌ای را گفته‌اند و بعید می‌دانم این موضوعات را ندانند و شاید به اشتباه چنین حرفی نقل شده است.

برخی گفته‌اند که منظور ایشان این بوده که از کشورهای بریکس و کشورهایی که با ما رابطه خوبی دارند، عضوگیری کنیم، که این هم نشدنی است. مصوبه اخیر FATF که تصویب شد، تداوم حضور ایران، کره شمالی و میانمار را مجدداً اعلام کرد و سپس تاکید کرد که کشورهای عضو در مبادلات پولی و بانکی با این کشورها باید ضوابط گروه اقدام مالی را رعایت کنند. معنی این مصوبه این است که کشورهای چین، برزیل، عربستان، هند و پیمان شانگهای که عضو بریکس هستند، باید ضوابط گروه اقدام مالی را رعایت کنند. کشورهای چین و هند از ارکان اصلی گروه اقدام مالی FATFهستند، مگر می‌توانند ضوابط را کنار بگذارند.»

در همین راستا، اظهارات اخیر عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد و علی ربیعی دستیار رئیس‌‌جمهور را در گفت‌وگو با کارشناسان بررسی کردیم.

حامد بیدی، کارشناس فن‌آوری و مدیر پلتفرم کارزار در گفت‌وگو با «هم‌میهن» درباره سخنان وزیر اقتصاد درباره رفع فیلترینگ گفته فیلترینگ قطعاً مانع جدی در مسیر اقتصاد دیجیتال و کسب و کارهای آنلاین است.

پیمان مولوی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «هم‌میهن» درباره سخنان عبدالناصرهمتی به این نکته اشاره دارد که وزیر اقتصاد درباره برنامه‌های اقتصادی خود به روشنی سخن نگفته تا بدانیم رفع فیلتر به عملی شدن آن کمک می‌کند یا خیر.

بهنام ملکی، کارشناس اقتصاد بین‌الملل نیز به «هم‌میهن» گفت، با اینکه مخالفان عضویت ایران در FATF می‌گویند کشور دچار محدودیت خواهد شد اما برعکس این کار می‌تواند گامی باشد که تحریم‌ها نیز برداشته شود.