دیپلماتها
درخواست برای مکانیزم ماشه

درخواست برای مکانیزم ماشه
گروهی از قانونگذاران آمریکایی در نامهای به رهبران سه کشور اروپایی عضو توافق هستهای، با مطرح کردن ادعاهایی علیه ایران در زمینه اجرای تعهدات برجامی، از آنها خواستند مکانیسم ماشه علیه ایران را فعال کنند. وبگاه جوییش اینسایدر در گزارشی نوشت که سیوپنج قانونگذار مجلس نمایندگان آمریکا در نامهای به رهبران کشورهای انگلیس، فرانسه و آلمان (تروئیکای اروپا) سه عضو اروپایی توافق هستهای (برجام) خواستند مکانیسم ماشه را ذیل برجام علیه ایران فعال کنند. طبق بندهای ۳۶ و ۳۷ برجام، در صورت شکایت یکی از طرفها به کمیسیون مشترک حل اختلاف و حل نشدن این شکایت ظرف ۳۵ روز، شاکی میتواند موضوع را بهعنوان تخطی از توافق به شورای امنیت ارجاع کند و این شورا باید ظرف ۳۰ روز در مورد قطعنامهای برای لغو تعلیق تحریمها علیه ایران رای بدهد. همچنین براساس پیوست یکم برجام، مکانیسمی بهمنظور دسترسی آژانس بینالمللی انرژی اتمی به سایتهای مشکوک ظرف ۲۴ روز از طریق کمیسیون مشترک تعیین شده که طبق آن، نتیجه همکاری نکردن ایران، به کار افتادن یک مکانیسم حل اختلاف و بازگشت بالقوه تحریمهای سازمان ملل خواهد بود. این دو شرط مطرح شده در برجام، مکانیسم ماشه (Trigger Mechanism) یا بازگشت خودبهخودی تحریمها (Snapback) خوانده میشوند. جوییش اینسایدر که مدعیست رونوشتی از این نامه را رؤیت کرده است، در ادامه گزارش داد: «این قانونگذاران آمریکایی بهویژه، با اشاره به نزدیک شدن پایان تاریخ محدودیتهای موجود (بندهای غروب برجام) در زمینه فعالیتهای ایران در حوزه صنایع موشکی در ادامه سال جاری (اکتبر ۲۰۲۳)، بر ضرورت فعال شدن این مکانیسم تاکید کردند.» در ادامه این مطلب آمده است که قانونگذاران آمریکایی مدعی شدند: «واضح است که ایران نتوانسته است به تعهداتش در زمینه منع اشاعه تسلیحات هستهای عمل کند و زمان برای متوقف کردن بلندپروازیهای هستهای آنها رو به پایان است.» این گزارش میافزاید، قانونگذاران آمریکایی مدعی شدند که «ایران حدود چهار سال است که اجرای تعهدات مهم برجامی را متوقف کرده، به توسعه برنامه هستهای خود ادامه میدهد و پیشنهادات دیپلماتیک را رد کرده است.»
فعالیت موشکی ایران متعارف است
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: «فعالیتهای موشکی جمهوری اسلامی ایران متعارف و مشروع است.» ناصر کنعانی «اظهارات مداخلهجویانه برخی کشورهای غربی در خصوص رونمایی از موشک فتاح» را مردود و بیاعتبار دانست و تصریح کرد: «فعالیتهای موشکی جمهوری اسلامی ایران متعارف و دفاعی و براساس حقوق بینالملل کاملاً مشروع است.» کنعانی افزود: «این دست از کشورها که سابقه بلند و آشکاری در زیرپاگذاشتن تعهدات بینالمللی خود در زمینههای مختلف از جمله آزمایشات هستهای، رژیم عدم اشاعه و میزبانی موشکهای هستهای و ایفای نقش مخرب در مسائل منطقهای و بینالمللی دارند، حق ندارند در مورد توانمندیهای دفاعی مشروع و کاملاً قانونی جمهوری اسلامی ایران اظهارنظر کنند.» سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: «اقدام کشورهای انگلیس، آمریکا و استرالیا در امضای موافقتنامه «آکس» نمونه آشکار رویکرد سیاسی و تبعیضآمیز قدرتهای هستهای در انتقال فنآوری و اورانیوم با غنای بسیار بالا به یک کشور غیرهستهای برخلاف معاهده عدم اشاعه به شمار میرود.» کنعانی از تلاشهای مستمر نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و دستاوردهای راهبردی آنان در تقویت بنیه دفاعی کشور تمجید و آن را اقدامی درست و مؤثر در ایجاد بازدارندگی در مقابل تهدیدات خارجی و دفاع از امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران توصیف کرد.