پیام خصوصی آمریکا به ایران درباره سوریه

نیویورک‌تایمز گزارش داد:

پیام خصوصی آمریکا به ایران درباره سوریه

روزنامه نیویورک‌تایمز روز گذشته در گزارشی مدعی شد که دولت آمریکا از طریق کانال‌‌های خصوصی پیامی به این ارسال کرده‌‌ است. این روزنامه نوشت:«یک مقام آمریکایی که خواست نامش فاش نشود، گفت: آمریکایی‌‌ها از طریق کانال‌‌های خصوصی و همچنین علنا ​​به ایران تصریح کردند تلاشی برای تشدید خصومت‌‌ها ندارند، بلکه فقط به دنبال حفظ منافع ایالات‌متحده هستند.» خبر ارسال این پیام، پس از آن منتشر شد که دولت آمریکا و شخص جو بایدن، رئیس‌‌جمهوری آمریکا اعلام کرد نیروهای ارتش به مقر برخی گروه‌‌های شبه‌نظامی مورد حمایت ایران، حمله کرده‌‌اند. آمریکا اعلام کرد این حمله در پاسخ به حمله روز پانزدهم آگوست نیروهای تحت حمایت سپاه پاسداران، به یک پایگاه نظامی آمریکا در جنوب سوریه انجام شده است. در همان روز، پایگاه دیگری که توسط ائتلاف تحت رهبری ایالات متحده در نزدیکی مرز شرقی سوریه با عراق مورد استفاده قرار می‌‌گرفت، مورد شلیک موشک قرار گرفت. مقامات ارشد آمریکایی گفته‌‌اند حملات 15اوت به دو پایگاه آمریکایی در سوریه می‌‌توانست تلاشی از سوی ایران، برای انتقام از حمله قبلی اسرائیل با هدف قرار دادن متحدان آمریکایی-اسرائیل باشد. ولی ایران هرگونه ارتباط با این گروه‌‌ها در سوریه را رد کرده است. حمله پهپادی به پایگاه آمریکایی در التنف، در نزدیکی مرز جنوب سوریه، یک روز پس از آن انجام شد که اسرائیل به اهداف نظامی در استان‌‌های دمشق و طرطوس سوریه حمله کرد و سه سرباز سوری را کشت. به گفته گروه نظارتی سوریه مستقر در بریتانیا، این حملات یک پایگاه دفاع هوایی ارتش سوریه را هدف قرار داد که اغلب شبه‌‌نظامیان مورد حمایت ایران در آن مستقر هستند. این درگیری جدید، در یک زمان بسیار حساس در روابط ایران و ایالات‌متحده رخ می‌‌دهد، زیرا هر دو طرف، در حال نزدیک‌‌تر شدن به توافق بر سر احیای برجام هستند؛ توافقی که تحریم‌‌ها علیه ایران را در ازای محدودیت فعالیت‌‌های هسته‌‌ای تهران لغو می‌‌کند. با توجه به این مساله، هرگونه حمله‌‌ای که منجر به تلفات زیادی از هر دو طرف شود، ممکن است مذاکرات هسته‌‌ای را از مسیر خود خارج کند. با این حال، مقامات آمریکایی تاکید کردند که هیچ ارتباطی بین حملات در سوریه و مذاکرات هسته‌‌ای وجود ندارد. برخی تحلیل‌گران این سوال را مطرح کرده‌اند که آیا حملات نیروهای متحد با تهران می‌‌تواند تلاشی از سوی تندروهای ایران برای برهم زدن هرگونه توافق باشد؟ برخی از تحلیل‌گران در ایران نیز معتقدند که حملات ایالات‌متحده آمریکا، تلاش دولت بایدن برای راضی کردن منتقدان توافق هسته‌‌ای و نشان دادن موضع سخت واشنگتن علیه ایران، حتی در صورت دستیابی به توافق هسته‌‌ای است. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بازوی قدرتمند نیروهای مسلح ایران است که موازی با ارتش عمل می‌‌کند و وظیفه آن تامین امنیت مرزهای ایران است. شاخه برون‌مرزی سپاه با عنوان نیروی قدس، عملیات‌‌هایی را در سراسر خاورمیانه و فراتر از آن انجام می‌‌دهد. یکی از مقامات ارشد آمریکایی به نیویورک‌تایمز گفته چندین انگیزه احتمالی برای حمله 15 اوت ایران وجود دارد. این مقام که خواست نامش فاش نشود، گفت این حمله می‌‌تواند پاسخی به حمله اسرائیل یا کشته شدن یک فرمانده جدید باشد. این مقام آمریکایی گفته آنچه آمریکا را نگران کرده است، استفاده از پهپادها در این حمله بوده است. ایران در سال‌‌های اخیر پهپادهای پیشرفته‌‌تری با قابلیت حمل سلاح ساخته است. حال در چنین شرایطی که برجام در گام‌‌های پایانی است و طرفین در مذاکرات احیای برجام در خصوص مسائل منطقه‌‌ای نیز صحبتی به میان نیاورده‌‌اند، باید دید که آیا این توافق می‌‌تواند مقدمه‌‌ای برای هماهنگی بیشتر طرفین در آینده در تحولات منطقه‌‌ای باشد یا خیر. آمریکا در جریان مذاکرات برجام اعلام کرده خارج کردن نام سپاه پاسداران از لیست گروه‌‌های تروریستی را نخواهد پذیرفت و این مساله جزو خطوط قرمز کاخ سفید است. ایران نیز که در ابتدا این درخواست‌‌ را مطرح کرده بود، برای پیشرفت مذاکرات از این درخواست عقب نشست و ظاهرا قرار بر این است در این خصوص، در فضای بعد از احیای برجام، گفت‌‌‌‌وگوهایی صورت بگیرد. از سوی دیگر، ایران به موازات ورود به مذاکرات برجام، مذاکراتی را نیز با کشورهای حاشیه خلیج‌فارس صورت داده است و در این مذاکرات به پیشرفت‌‌هایی نیز رسیده است. به نظر می‌‌رسد آمریکایی‌‌ها نیز از این مذاکرات استقبال کرده و این مذاکرات را الحاقیه‌‌ای برای برجام می‌‌دانند. ایران مذاکرات با عربستان را همچنان ادامه داده است و به نظر می‌‌رسد در این مرحله، ریاض و تهران چشم به امضای برجام دارند تا دور بعدی مذاکرات را در سطحی بالاتر به انجام برسانند. مذاکرات ایران و امارات نیز در مسیر پیشرفت قرار دارد و هفته گذشته، اماراتی‌‌ها اولین سفیر خود در تهران را بعد از هفت سال معرفی کردند. این مذاکرات درباره نقش منطقه‌‌ای ایران در راستای منافع این کشور نیز هست. چراکه ایران تنها زمانی می‌‌‌‌تواند از مزایای رفع تحریم‌‌ها استفاده کامل را ببرد که روابط خود با کشورهای منطقه را به سطحی از ثبات برساند.