پیمان آخال

پیمان آخال؛ معاهده‌ای میان امپراتوری روسیه و ایران قاجار بود که در ۲۱ سپتامبر ۱۸۸۱ میلادی برابر با ۳۰ شهریورماه ۱۲۶۰ خورشیدی برای تعیین مرزهای دو کشور در سمت شرق دریای‌خزر بسته شد. این پیمان ازنظر مساحت، رکورددار قراردادهای جدایی از ایران است. به موجب این پیمان آسیای میانه، خوارزم، خیوه، شرق مازندران و مرو، سمرقند و بخارا در زمان ناصرالدین‌شاه رسماً از ایران جدا و جزئی از کشور روسیه تزاری شد.

این زمین‌ها شامل سرزمین ترکمنستان و بخش‌های بزرگی از تاجیکستان، ازبکستان، قرقیزستان و قزاقستان امروزی است و درمجموع بیش از یک‌میلیون و ۲۲۶ هزار کیلومترمربع مساحت دارد. پیمان آخال نتیجه رویارویی مستقیم نظامی میان ایران و روسیه نبود و ایران تحت‌ فشار نظامی روس‌ها قرار نگرفته بود. علت اصلی انعقاد این قرارداد، ضعف ساختار دفاعی و مدیریتی حکومت قاجار بود. روس‌ها با بهره‌گیری از ضعف ایران و شکست‌های نظامی آن، به‌تدریج نفوذ خود را در مناطق شمال شرقی کشور گسترش دادند. این پیمان با امضای مؤتمن‌الملک، وزیر امور خارجه ایران و ایوان زینوویف، فرستاده روسیه، به تصویب رسید.

به کانال تلگرام هم میهن بپیوندید